eweyi le kariname û hengawekanî ḧkumetî herêmî bedî dekrêt karkrdine be çendîn araste wek çaksazî û awedanikrdinewe û perepêdanî parêzgakan, lem çwarçêweyeda hengawekanî çaksazî û prrojekanî xizimetguzarî û awedanî le parêzgayi dhok ke xesllet û taybetmendî xoyi heye, bûne tewerî dîmaneyekî guvarî gullan legell 'elî teter parêzgarî dhok.

* lemaweyi destibekaribûnî kabîneyi noyemî ḧkumetî herêmî kurdistan, çendîn prrojeyi giring le dhok berdî binaxeyi bo danrawe, aya giringtirîn ew projane çîn ke heta êsta kariyan têda dekrêt? û çend prrojeyi dîkeş le berinamedaye bo eweyi bo parêzgayi dhok encam bidrêt?
- le rastîda jmareyekî zor prroje le bwarî awedanikrdinewe û rêgawban û aw û karebaw tendrustî û perwerde û hemû bwarekanî dîke îşiyan têda krawe, ke beşêkiyan tewawbûn û beşêkiyan ḧallî ḧazir îşiyan têda dekrêt û çendîn prrojeş le bwarî ciyaciya hêşita tenderin û karkrdin têyanda destî pê nekrdwe, beşêk le prrojekanîş prrojeyi gewre û stiratîjîn û karî berdewamiyan têda dekrêt, ewaneş wek enderpas û overpas û rêga û şeqamî gewrew dû sayd û otobanin, herweha aşkraye ke bo sallî nwêş pêş maweyek rezamendî leser 32miliyar dînarî dîke bo çendîn prrojeyi dîke bo hemû qezakanî dhok drawe û bawerrman waye paş maweyekî dîke birrî 40 miliyar dînar bo çendîn prrojeyi dîkeyi parêzgarî dhok rezamendî leser bidrêt. eweyi lêreda şaysteyi amaje pêkrdine eweye ke ême ziyatir cextman leser ew şwênane krdotewe ke xizimetguzariyan keme betaybetî gundekan û şwêne dûredestekan, leheman katda giringîyekî taybetîşman be senterî şarekan dawe, çunike xellkêkî zor lew şarane dejîn.

* parêzgayi dhok ta êstaş jmareyekî zor awareyi şngal û parêzgakanî dîkeyi 'êraqî ḧewandotewe, aya taçend bûnî em jmare zoreyi aware, guşarî leser xizimetguzarîyi serekî le parêzgake drustkrduwe, betaybetî xizimetguzarîyekanî «aw û kareba û pakkrdinewe»?
- ewe raste ke hêşita ziyatir le niyu miliyon aware û penaber le parêzgayi dhok dejîn, wate 25%î danîşitwanî dhok lew aware û penaberane pêkhatuwe, ew ziyadbûnî jmareyi danîşitwaneş bebê beriname û lenakaw buwe, lekatêkda ke ew jmareyi danîşitwane ziyadî krduwe ewa bêguman fşarî xistoteser kertî perwerde û tendrustî û xizimetguzarîyekanî aw û kareba, bellam ew aware û penaberaneş xellkî xomanin û leser kurdbûn û kurdayetî awayan beser hatuwe û hatûnete parêzgayi dhok, boye pêwîste bewperrî lêburdeyiyewe xizimet bikrên wek her takêkî parêzgake û ta ew kateyi lêrebin leserman wacbe xizimetiyan bikeyin.
* le ruwî prrojekanî rêgawbanewe, parêzgayi dhok werçerxanî gewreyi bexoyewe bîniyuwe, wek drustkrdinî tonêlî zaxo, drustkrdinî rêgeyi dûsaydî xêrayi nêwan parêzgayi hewlêr û dhok, leser astî nawxoyi şarî dhok û zaxoş çendîn prrojeyi giringî rêgawban encam drawn, aya ta çend em prrojaneyi rêgawban karîgerîyan leser pêşkewtinî parêzgake hebuwe?

- bêguman wllatêkî wşkanîyi wek herêmî kurdistan be şêweyekî serekî pşit be rêgawbane wşkanîyekan debestêt û bedaxewe ême hêllî şemendeferman nîye, her boye bargranîyi hatuço hemuwî kewtote ser rêgawban û şeqamekan, êstake beşêkî zorî rêgaw ban û şeqamekanî parêzgayi dhok cût saydkrawn û şeqamî îbrahîm xelîl ke hem berfrewan û hem nojenikrawetewe dekeyinewe û deçête bwarî xizimetkrdinî hawullatiyan, herwek eweyi pêşitir cût saydî lalş man krdewe, herweha tewawkrdinî cût saydî îbrahîm xelîl berew dêrebul û pêşabûr û berew sêrriyanî seḧêla û carêkî dîke degerrêtewe tonêlî zaxo, ke emeş şeqam û rêgayekî nwêye ke lemaweyekî nzîkda tewaw dekrêt, wate îş û kar leser ew rêgawbanane berdewame û êmeş giringî û terkîzêkî zor başman xistoteser prrojekanî rêgawban û qîrtawkrdinî şeqam û kollanekan û ew xizimetguzarîyaneyi ke xellkî ême ziyatir sûdî lê debînêt, bêguman hebûnî ew core rêgawbanane debête asanikarî û pêşkewtin le bwarî bazirganîda û hokarî bujandineweyi abûrîyi nawçeke.


* parêzgayi dhok parêzgayeke ke xakekeyi be pîte bo kşitukall û berhemêkî zorî kşitukallî berhem dehênêt, bellam le werizî berhemhênanda cûtiyaran gleyî ewe deken berhemekaniyan nafroşrêt, aya bo çareserkrdinî em kêşeye çi hengawêktan hellgrtuwe bo eweyi cutiyaran zerer le berhemekaniyan neken?
- le rastîda dû, sê prrojeyi serekî bo ew mebeste hen, ke yekêkiyan lewane ḧkumetî herêmî kurdistan le her parêzgayek grêbestêkî legell sermayedaran îmzakrduwe bo wergirtinî genmî cutiyaran û drustkrdinî saylo û kargeyi sawer û ard, ewe beşêweyekî gşitî. duwem: mangî 7î sallî rabrdû cenabî rêzdar serokî ḧkumetî kurdistan hate dhok berdî binaẍeyi prrojeyi pîşesazîyi xorakî le kanî spî le sêmêl dana, ke prrojeke prrojeyekî gewreye eweş ziyatir bo eweye ême berhemî cutiyaran werbigirîn, be berhemî pelewer û ajellîşewe û hendê prrojeyi dîkeşman bo hendê şwên le parêzgayi dhok le berdeste wek planî sardxanekan w.. tad, ew plan û prrojaneş le berinameyi êmedan û îşiyan leser krawe, ke le hendê şwên berdî binaẍeyi bo danrawe û le hendê şwên molletiyan bo derçuwe û le hendê şwênîş destkrawe be karkrdin le ser drustkrdinî ew core kargane.
* topografiyayi parêzgayi dhok be şêkî zorî nawçeyi şaxawîye, naw şarî dhokîş mewdayi frawanbûnî keme, aya le naw masterplanî parêzgayi dhokda çon mamelletan legell topografiyayi parêzgake krduwe?
- şarî dhok le başûr û bakû ru rojhellat geyşitote şaxekan û natwanrêt lewe ziyatir bew sê layewe berfrawan bikrêt, bellam berfrewanbûnî şarî dhok belayi rojawawe ke deşitêkî pan û barîne berew sêmêl û fayde derrwat, betaybetî berew sêmêl deşitêkî pan û berîne, hawkat ême le planekanî şar penaman brdote ber yekeyi nîşitecêbûnî stûnî taweku ziyatir karîgerî leser zewîye kşitukalîyekan nekeyin û zewîyi kşitukallîyi ziyatir ledest nedeyin, êsta ziyatir leser drustkrdinî ballexane û şwênî nîşitecêbûn mollet dedeyine prroje stûnî û tawerekan, lelayekî dîkewe şarî dhok berew fayde çuwe, ke êstake xellkî dhok ziyatir le 100 hezar kesî le fayde dejîn.
* legell eweyi parîzgayi dhok başitirîn parêzgaye bo geşituguzar, ewîş nek teniya geşit û guzarî asayî, bellku çendîn bwarî dîkeyi geşitiyarîyi wek geşitiyarî şwênewar, leber eweyi parêzgayi dhok zor dewllemende be nawçeyi şwênewar, bellam hest dekeyin astî weberhînan lem kerte giringe le astî dewllemendîyi parêzgakeda nîye, prsiyar eweye boçî weberhênan le bwarî geşitiyarîda wek pêwîst nîye?
- le heqîqetda ziyatir le niyweyi parêzgayi dhok nawçeyekî şaxawîye û ew şwên û cêgayane boyi heye zor sûdî bo karî kşitukallî nebêt, bellam nawçe û şwênî dllrfînin û guncawe bo geşitiyarî, beşêk le qezayi amêdî û zaxo û akrê û şêxan û şwênî dîkeş ke guncawn bo geşitiyarî îş leser prrojeyi geşitiyarî lew şwênane dekeyin û komellêk prrojeyi geşitiyarî hen berew tewawbûn deçn û beşêk le prrojeyi geşitiyarî ke le plandabûn tewawkrawn û beşêk le prroje geşitiyarîye giring û gewrekan lepaş cejnî remezanî pîroz dekeyinewe û dekewne xizimet geşitiyaran, ke hendêk le otêlî nwê û hendêk le şwêne geşitiyarîye nawdarekan leser astî 'îraq û le serseng û amêdî şwêne geşitiyarekan nojen dekrênewe û dekewne xizimetî geşitiyaranewe.
* legell eweyi le parêzgayi dhok çendîn prrojeyi gewreyi aw cêbecê krawe wek prrojekanî awî (dhok, zaxo, amêdî) bellam pê deçêt ta êstaş kêşeyi kemawî 100% çareser nekrabêt, aya prroetan bo frawanikrdinî prrojeyi gewreyi aw çone?
- beşêk le kêşekanî ême le prrojeyi awda peyweste be torrî dabeşkrdinî awewe, herweha prrojeyi awî akrê kêşeyekî gewrebû, bellam xoşbextane pêş maweyek rêzdar serokî ḧkumetî kurdistan 18 miliyar dînarî dîkeyi terxanikrd bo ew prrojeye ke prrojeyekî yekcar gewre û stiratîjîye û aw le zêyewe bo naw şarî akrê radekêşêt, ke bo deyan sallî dîke kêşeyi awî akrê çareser debêt, herweha le prrojekanî par sall ke rezamendî leserdrawe û êsta îşî leser dekrêt, rakêşanî awe le rubarî xapûr bo şarî batuve û le dhokîş pêş çend mangêk prrojeyekî gewreyi awman krdewe ke birrî 33 miliyon dolarî têçuwe, ke aw le bendawî musll bo fayde û nawçeyi şariya û çendîn şwênî dîke dabîn dekat ke 200 hezar kes sûd lew awî xwardineweye werdegrêt.
* yekêk le berinameyi karî kabîneyi noyemî ḧkumetî kurdistan cêbecêkrdinî prrojeyi çaksazîye, lem layene giringewe wek parêzgayi dhok çon hengawtan nawe?
- çaksazî zor bwar lexoyi degrêt, eweyi belayi êmewe giringe ziyatir çaksazîyi îdarîye û yekêk lewaneş kemkrdineweyi rotînat û nehêşitinî wasîtew wasîtekarîye û nehêşitinî gendellî û nehêşitinî hendêk lew kêşaneyi ke berbestin le pêşkewtinî komellge lew bwareda leser raspardeyi cenabî serokî ḧkumet berdewam le hewllî ewedayin rotînat kem bikeyinewe, le encamda ladan le yasa yekcar kem botewe û zêderroyî leser mullkî gşitî ta astêkî baş qufldrawe, eweyi demênêtewe brîtîye le gorranikarî, yan çaksazî leser sîstemî berrêwebrdin le çwarçiyweyi yasada, çunike hendêk şit heye debêt yasakan bigorrdrên taweku ême bitwanîn çaksazîyi pêwîst encam bideyin, beşêk lew çaksazîyeş detwanîn le xomanewe dest pê bikeyin, ewîş gorranikarî le edayi ḧkumet û berprsanî ḧkumîye ke wabzanm eweşman encam dawe, herwek agadarin le heftekanî rabrdû dergakanî xoman daxist û xoman çuwîne naw xellk bo eweyi le nzîkewe gwê le dawakarî û gleyî û rexinekanî xellkî xoman bigirîn, lezor şwên û danîşitinîş ta kotayi neyandezanî ke min parêzgarm ke beraşkawane bebê hîç berbestêk hemû ew dawakarî û rexinaneyi hawullatiyan heyanbû werman grtuwe.
* lemaweyi dû hefteyi rabrdû dîtman cenabit wek hawullatîyek le çendîn korru danîşitin legell hawullatiyan û twêjî ciyaciyayi parêzgayi dhok danîşitît û le nzîkewe gwêbîstî dawkarî û rexinekanî hawullatiyan buwît, eme beç mebestêk bû, taçend le ruwî îdarîyewe sûdî lê werdegirin?
- lew serdan û danîşitinaneyi legell hawullatiyan dû amancî serekîyi xoman hebû, yekem: wîstm beçawî xom be bê eweyi dezgaw layene peywendarekan hest biken û bebê eweyi xellk bzanêt û hest bikat ke kesêk çawdêrîyi berinameyi rêkaru rênmayiye tendrustîyekan dekat, bo beringarbûneweyi petayi korona. duwem: ew derfeteman qoztewe be demamk û bestinî mask lezor şwên, bebê eweyi binasirêmewe niyu katjmêr û ziyatirîş legell xellk danîşitûm bo wergirtinî dawakarî û pêşniyar û gleyî û gazande û rexinekan, ke xellk çon derrwanine ḧkumet û çon hellsengandin bo berprsanî ḧkumî û îş û edayi ḧkumet deken, xellkeke begşitî zor be raşkawane hemû qsew dawakarîyekaniyan baskrd, bellam le katêkda biyanzaniyaye min parêzgarm boyi hebû bew raşkawîyeyi dîtm û gwêm grt qseyan nekrdaye, dwayi wergirtin û zanînî kêşeyi xellk paş 24 katjmêr twanrawe hendê kêşe çareser bikrên, lew kêşew dawakarîyaneyi lem danîşitin û serdaneyi layi xellk wermangrt, hendê kêşe le çwarçiyweyi qezayek buwe her le qezake çareserkrawe, bellam eger kêşeke, yan dawakarîyekan gewretirbin û le twanaw desellatî ême bederbêt, bo çareserkrdinyan legell wezarete peywendîdarekan, yan encumenî wezîran qse dekeyin.