• Sunday, 05 May 2024
logo

muna nebî qehweçî cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistan bo gullan: pêdanî postêkî siyadî be pêkhateyekî resen le berjewendîyi xellkî kurdistanew deyselmênêt em herême şwênî pêkewejiyane

 muna nebî qehweçî cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistan bo gullan: pêdanî postêkî siyadî be pêkhateyekî resen le berjewendîyi xellkî kurdistanew deyselmênêt em herême şwênî pêkewejiyane
hellbijardinî desteyi serokayetîyi perleman peresendin û werçerxanêkî gewreyi bexowe bînî, ke umêd dekrêt amaje û seretayek bêt, bo berewpêşçûnî ziyatir û karîgerîyi erênîyi hebêt leser rollî perleman û ew edayeyi lêyi çawerrwan dekrêt. em prse û çend babetêkî dîke, bûne tewerî dîdarêkî gullan legell muna nebî qehweçî, cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistan.


* hellbijardintan wek nwênerî turkman bo postî cêgrî serokî perlemanî kurdistan, bo berewpêşeweçûnî proseyi siyasî le kurdistanda werçerxanêkî dîkeye, herweha corêk le pşitgîrîyi serok barizanî bo mafî netewekanî dîkeyi le kurdistanda lê dexwêndrêtewe, wek nwênerî turkman, herweha neteweyi kld û aşûrîş, bew ḧîsabeyi em poste her dû sall carêk bo layektan debêt, aya bûntan be cêgrî serokî perlemanî kurdistan, bo pêkhatekan çi manayekî heye?
- bo yekemcare pêkhateyi turkman le kurdistanda postêkî siyadî wek cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistanî pê bidrêt, emeş weku îstḧqaqêkî neteweyi turkmane le herêmda, wergirtinî em posteş bo pêkhateyekî resenî em wllate û le sayeyi pallpşitîyi hemîşeyî cenabî serok barizanî çawerrwanikraw bû, cenabî serok barizanî pşitgîrîyi hemû pêkhatekanî kurdistan dekat, her le turkman û kld û aşûrî û siryanî û ermenî, neteweyi turkmanîş beheman şêwe mafî xoyetî le poste ballakanda nwênerî taybet bexoyan hebêt, taweku eme bibête rengdaneweyi pêkewejiyan le kurdistanda. eme bo yekemcare leser astî kurdistan û 'êraq û nawçeke weku pêkhateyi turkman û afretêk ew poste werbigirîn, eme le berjewendîyi xellkî kurdistane û deyselmênêt ke kurdistan şwênî pêkewejiyan û lêbûrdeyiye, le sêyi eylûl û lepaş hellbijardinî perlemanî kurdistan le kenallekanî rageyandin û danustanekanîşewe gftugo û dawaman krduwe, ke pêkhateyi turkman le herêmî kurdistan le poste ballakanda pşkî xoyan hebêt, katêkîş şandî partî dîmukratî kurdistan hatine laman pêman gutin be pêwîstî dezanîn cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistan bo pêkhateyi turkman bêt, taweku êmeş weku pêkhateyi turkmanî rollêkî rastewxoman le proseyi yasadananda hebêt. ême dawakarîn û umêdman zore le post û payekanî dîkeda ziyatir giringî be pêkhatekan bidrêt, pêkhatekanî turkman û kldu aşûr û siryan û ermenî, çendîn salle legell gelî kurd leser em xake pêkewe dejîn û le xoşî û naxoşîyekanda be drêjayî mêjuwî xebat beşdarin, pêkhatekan rollêkî başiyan hebuwe, beşdarîyi pêkhatekanîş le hersê desellatî kurdistanda bo dinya deyselmênêt, ke kurd û kurdistan birrwayan be pêkewejiyanî rasteqîne lenêwan hemû pêkhatekanda heye. herweha eme bo yekemîncare postêkî balla be afretêk dedrêt û serperşitîyi em ple ballaye dekat, eme wêrrayi eweyi dengdan be êmeyi turkman mtmanedane be xellkî turkman û em pêkhate giringeyi kurdistan, le heman katda xebat bo zaminikrdinî tewawî maf û amancekanî sercem pêkhatekanî dîkeyi kurdistanîş dekeyin.
* berdewam netewekanî dîkeyi kurdistan gleyî eweyan le bra kurdekaniyan hebû ke le proseyi birriyardanî siyasîda bûniyan nîye, bellam êsta legell bûnî êwe be cêgrî serokî perlemanî kurdistan, netewekanî dîke le proseyi birriyardanî siyasîda rolliyan debêt û hawbeş debin, aya taçend bûnî netewekanî dîke le serokayetîyi perlemanda pênaseyekî dîke be nasinameyi kurdistanîbûnî hawullatiyanî kurdistan dedat û taçend debête hokarî eweyi netewekanî dîkeş wek turkman û aşûr û kld û siryan em kurdistane be nîşitmanî xoyan bzanin?
- weku le wellamî prsiyarekanî pêşûda amajem pêda, dengdan be afretêkî turkmanî mtmanedane bexellkî turkman û pênaseyekî dîke be kurdistanîbûnî hawullatiyanî kurdistan dedat, postî cêgrî duwemî perleman beşêweyekî fermî drawe be pêkhateyi turkman, bellam min weku nwênerayetî 11 kursîyi hemû pêkhatekanî turkman û kldu aşûr û siryan û ermen mamelle dekem, leser binemayi bawerrbûnman be pêkewejiyan û kultûrî lêbûrdeyî beşanazîyewe nwênerayetîyi ew pêkhatane dekem. herboye min le serokayetî perleman debme parêzerî sercem pêkhatekan, bêguman nabêt eweşman le yad biçêt ke min weku cêgrî duwemî serokî perlemanî kurdistan nwênerayetîyi sercem fraksiyonekanî beşdarbû le perlemanî kurdistan dekem be bê ciyawazî.
* bepêyi jmareyi ew endamaneyi dengiyan be hersê kandîdekeyi serokayetîyi perlemandawe, têbînî ewe dekrêt ke fraksêonî partî dîmukratî kurdistan ke gewretirîn fraksiyone û xawenî 45 kursîyi perlemane, hokarî serekîye bo yeklakrdineweyi em poste bo pêkhateyi turkman le perlemanda, prsiyarî ême eweye birrwabûnî partî û barizanî be şeraketî rasteqîneyi nêwan tewawî netewekanî kurdistan le layi êwewe çon dexwêndrêtewe? aya hest naken bêcge le partî dîmukratî kurdistan, layenekanî dîke le perlemanda em mafe şer'îye be pêkhatekanî dîke rewa nabînin, betaybetî ke çend fraksiyonêk amade nebûn deng be kandîdanî serokayetîyi perleman biden?
-be nawî pêkhateyi turkman le kurdistan supasî pallpşitî û rollî cenabî serok barizanî dekem, ke hemîşe pêdagrî krduwe le pêdanî postî siyadî bo pêkhateyi turkman û kldu aşûru siryan û ermen, le dwayi hellbijardinî emcareyi perlemanî kurdistanda cenabî serok barizanî bellênî be pêkhatekanî turkman û kldu aşûr û siryan û ermenî dawe, ke weku pêkhateyekî resenî em kurdistane seyriyan dekrêt û rêz le wîst û dawakarîyekaniyan degîrêt. em mtmane û pallpşitiyeyi cenabî serok barizanî bo ême û hemû pêkhatekan zor giringew dllixoşker bû, betaybetî bo êmeyi pêkhateyi turkmanî le kurdistanda ke êsta postî siyadîman le desteyi serokayetîyi perlemanî kurdistan heye. sebaret be tewerî duwemî prsiyareketan cêgayi daxe ta êstaş beşêk le layene siyasîyekanî kurdistan natwanin qbûllî ew barudoxeyi êsta biken ke le perlemanda deguzerêt, betaybetî pêdanî postî cêgrî duwemî perlemanî kurdistan be pêkhateyekî resenî kurdistan, bigire bemeşewe ranewestawn û lêkdaneweyi ciyaciya û seyrî bo deken û çewaşekarî lenaw xellkîda billawdekenewe, gwaye pêkhatekanî kurdistan hîç katêk xawenî bîruboçûnî taybetî xoyan nebûn, lekatêkda pêçewaneye û pêkhateyi turkman le seretayi proseyi hellbijardinekanewe ew dawakarîyeyi nek teniya le perleman heye, bellku lenaw hersê serokayetîyekeyi herêm û kabîne wezarîyekeyi ḧkumetîş heye. bellam bedaxewe beşêk le layene siyasîyekanî kurdistan û fraksiyonekanî dîke dengiyan be ême neda, çunike eger dengdaneke berawrd bikeyin le nêwan serokî perleman û cêgrî yekemî serokî perleman ewan be şêwazu dengî ziyatir mtmaneyan pêdawn, be berawrd be dengekan bo cêgrî duwemî serok perleman, êmeş pêman xoş bû be heman deng, nek deng be ême biden, bellku deng bew mafeyi pêkhateyi turkman bidrêt. herçonêk bêt umêdewarm be xêrayî karekanî perleman dest pê bikat. ke êsta ême be niyazî xoamadekrdinîn bo dananî lêjneyi yasayî lenaw perleman, karekanî em lêjneye zor giringe û be hîç şêweyek nabêt endamanî lêjneke bê pêkhateyi turkman û aşûrî û kldan û ermen bêt, nek teniya le lêjneyi yasayî, bellku ême weku pêkhatekanî kurdistan kar bo ewe dekeyin lenaw hemû lêjnekanî perlemanda endam û nwênerman hebêt, betaybetî dawa dekeyin le lêjne siyadîyekan beşdarîyekî karaman hebêt, çunike herçî proje yasayek dête naw em lêjnanewe guzarşit le çarenûsî hemû xellkî kurdistan be pêkhatekaniyewe dekat.
* leber eweyi beşdarin le serokayetîyi perlemanî kurdistanda, le ḧkumetîşda beşdarîyekî karatan debêt, aya dîduboçûnî êwe sebaret be şdarbûntan le kabîneyi noyemî ḧkumetî kurdistan çone?
- ême weku pêkhateyi turkman debêt beşdarîyekî kara bikeyin le kabîneyi dahatuwî ḧkumetî kurdistanda, çunike dîd û têrrwanînî ême eweye ke le herêmî kurdistanda, betaybetî le xulî emcareyi perlemanda derkewt yeksanî û pêkewejiyan lenêwan pêkhatekanî kurdistanda bercesteye û debêt ew prroseye bigwazînewe bo desellatî cêbecêkrdin û serokayetîyi herêmî kurdistan, pêwîste lem dû desteyi serokayetîyeş beşdarî û rollî pêkhatekanî turkman û kldu aşûrî û siryanî û ermenîş reçaw bikrêt, bedllinyayiyewe herwaş debêt, her boye be têrrwanînî ême ew kabîne tazeyeyi ḧkumetî kurdistan zor behêz debêt leber eweyi pallpşitî perlemanî kurdistan bo ḧkumetî dahatuwî kurdistan her le êstawe rengdanewekeyi diyare û pêwîste perleman be henase û şêwazêkî baş hawkarîyi tewawî ḧkumetî kurdistan bikat, taweku barudox û guzeranî xellkî kurdistan baş bibêtewe, ew prroje yasayaneşî ke peyweste be jiyan û guzeranî xellkewe debêt be zûtirîn kat le perlemanda karî cdidîyan leser bikrêt, ême paş destibekaribûnman weku desteyi serokayetîyi perlemanî kurdistan, yekem kar û hengawman damezirandinî lêjneyi yasayî perlemane, çunike hemû proje yasayekan û hemwarkrdinî yasakan le seretada debêt biçête lîjneyi yasayî û her lewê karî leser bikrêt, paşan pesind bikrêt. yasayi serokayetîyi herêm be yekêk lew yasa giringane dadenrêt ke erkî lêjneyi yasayî perlemanî kurdistane û debêt karî cdidî leser bikrêt û ew yasaye têperrêndrêt, dwayi eweyi em prse tewaw bû lenaw perlemanda mtmane be serokî herêm dra, ew kat serokî herêm serokî ḧkumetî herêmî kurdistan radespêrêt bo damezirandinî kabînekey, ke be teikîd lem kabîneyeda pêkhatekanî turkman û kldan û aşûru siryan û ermenîş post û payeyan debêt.
* lem xuleyi perlemanda yekêk le ewlewîyatekan destûrî kurdistane, aya destûr bo mafekanî êwe wek neteweyekî serekî le kurdistan çend giringe, taçend hewllekantan yekdexen bo eweyi mafekanî xotan le destûrî kurdistanda biçespênin û pele le destûrî kurdistan bikrêt?
- eger kurdistan xawenî destûrî xoyi bêt, ewa hîç pêkhateyek le herêmî kurdistan kêşew grftî namênêt, çunike destûr debête binema û serçaweyi serekî bo parastinî hemû mafekanî pêkhatekan û ême weku pêkhateyi turkman bûnî ew destûre zor be giringî dezanîn, debêt lem xuleda perleman kara bêt leser pesendkrdinî destûr, ta weku bibîne xawen destûrî xoman le kurdistan, le destûrekeşda pêwîste mafî hemû pêkhatekan diyarîkraw û cêgîr bikrêt û parêziraw bêt, lew kateda behîç corêk le diyarîkrdin û desteyi serokayetîyekanî perleman û ḧkumet û serokayetîyi herêmda tûşî kêşew grft nabîn, çunike lew kateda pşit be destûr debestîn, ew kate detwanîn zor be asanî û asayî mafekanman desteber bikeyin.
Top