duay kontrolkrdnewey musl barudoxêkî dîke dêtepêşewe û çîtr kurd û kurdstanîyekan qbûlyan nîye lenaw çwarçêwey eu hkumet û parêzgaye bmênnewe ke komelkujîyan derheq krawe، lelayekî dîkewe heşdî şe'bî pêdagîrî leser beşdarîkrdnî le operasyonî azadkrdnî musl dekat،

duay kontrolkrdnewey musl barudoxêkî dîke dêtepêşewe û çîtr kurd û kurdstanîyekan qbûlyan nîye lenaw çwarçêwey eu hkumet û parêzgaye bmênnewe ke komelkujîyan derheq krawe، lelayekî dîkewe heşdî şe'bî pêdagîrî leser beşdarîkrdnî le operasyonî azadkrdnî musl dekat، bemeş egerî kewtnewey karesatî mroyî learadaye، em prsane û çendîn prsyarî dî leçwarçêwey em dîmaneye arastey beşar hemîd kîkî serokî encumenî parêzgay neynewa kran û bemcore welamî gulan-î dayewe.
serokî encumenî parêzgay neynewa bo gulan:

* lemawey rabrdû êwe wek encumenî parêzgay neynewa serdanî bexdatan krd، aya amanc lew serdane tenya bo prosey azadkrdnewey musl bû، ya bastan le muslî duay da'ş krd؟
- eu serdane leser daway xudî ebadî bû، eu wîstî ême bbînê wek hkumetî lokalîî parêzgay neynewa، peyamêkî pêbû ke euyş ewe bû xoman amade bkeyn bo kontrolkrdnewey musl، têrwanînî xoy bo êsta û muslî duay da'ş xsterû، cextî leweş krdewe erkî ême leduay da'ş zyatr û zehmettr debêt، dawaşî krd kar bo nzîkkrdnewey pêkhatekanî musl bkeyn û dûryan bxeynewe lekarî tundutîjî û tolesendnewe، hawkat eu xelkaney tawanbarn، debêt sza bdrên û xelkî svîl dûbare degerêndrêtewe bo naw şar û jyanî asayî xoyan. êmeş raportêkman pêşkeşî ebadî krd ke lenaw kobûnewey naasayî encumenî parêzga pesendkrabû، em raporte sê tewerî bû، ke brîtî bûn le meseley rzgarkrdnî musl û dosyeî emenî eu şare، tewerî duwemîş sebaret be awarekan û eu xelkey ke êsta lenaw musl mawnetewe، musteheqatî musl le budce û şayste darayyekan û twanakanî berdest tewerey sêyemî raportekeman bû. herweha basî mîlakatî polîs le musl bû ke le34 hezar kes tenya 8 hezar polîs mawe، herboye pêwîstîman be pley wezîfî nwê heye، ya pêwîste lelayen encumenî wezîranewe lêbûrdn bo eu polîsane derbçêt ke awaren û jmareyan pênc hezar polîsn، ya eu polîsaney le musln û pêwendyan beda'şewe nekrduwe، euey bo ême grng bû lem danîştne ewe bû ebadî be dlnyaîyewe deyut kontrolkrdnewey musl nzîke.

* dyare êwe wek encumenî parêzgay neynewa pêwendîyekî ptewtan legel herêmî kurdstan heye، aya têrwanînî herêmî kurdstan bo prosey azadkrdnewey musl çone، betaybetî têrwanînî serokayetî herêmî kurdstan؟
- aşkraye êsta nîwey danîştuwanî parêzgay neynewa leherêmî kurdstann، herêmî kurdstan be dlfrawanîyewe le amêzî grtûn، boye ewanîş zor be berzî û teqdîrewe seyrî helwêstî cenabî serokî herêmî kurdstan û xelkî kurdstan deken، bo kurdstanîş musl le ruuy syasî û abûrî û komelayetîyewe grnge û pêwîste em şare aram bêt، leçend salî rabrdûda zorbey eu teqînewe û krdewe tîrorîstîyaney ke le herêmî kurdstan encam dedran، lem şarewe planî bo daderêjra، herboye debêt musl aram û seqamgîr bêt bo euey herêmî kurdstanîş aramtr bêt û hemû grupe tîrorîstîsekan le kurdstan dûrbkewnewe. meseley mafî pêkhate kurdstanîyekan lenaw parêzgay neynewa û şarî musl dosêyekî grnge bo herêmî kurdstan ke carêkî dîke tûşî karesatî tr nebnewe، betaybetî êzîdî û şebek û krîstyanekan û kakeyyekan، bo emeş em pêkhatane pêwîstyan be zemanet heye، her leber em hoyeşe taêsta prosey kontrolkrdnewey musl destî pênekrduwe û dwakewtuwe، çunke layenî êraqî û supa amadebaşîyan nîye، bepêçewaney pêşmergewe ke amadeye tewauy deştî neynewa û şarekeş kontrol bkatewe.
* lew maweyeda gwêbstî ewe buuyn ke legel êraqîş basî ewetan krduwe duay da'ş parêzgay neynewa bkrête herêmêkî fîdralî serbexo، dyare be hemû hsabêk carêkî dîke parêzgay neynewa nagerêtewe bo pêş hatnî da'ş، aya mebesttan le be herêmkrdnî neynewa û drustkrdnî çend parêzgayek çîye û eger musl bkrête çend parêzgayek، dyare beşe kurdstanîyekey musl dekewête çwarçêwey maddey 140 aya çarenûsî beşe kurdstanîyekey musl çon debêt؟
- beherêmkrdnî neynewa dawakarî û pêşnyarî erebî sunneye، ême weku layenî kurd le lîstî hawpeymanî û brayetî û pêkewejyan ke kutleyekî kurdstanîye le encumenî parêzgay neynewa pêman grnge eu nawçaney ke kurdstanîn barudoxekeyan le ruuy eminî û syasî û abûrî û îdarîyewe berqerar bêt û kar leser ewe bkrêt le rîfrandomêkda rastewxo bxrêne ser herêmî kurdstan، bo eme weku kurd grng nîye neynewau parêzga bêt، ya herêm، em meseleye zyatr pêwendî be bra erebe sunnekanewe heye، belam nabêt ewe lebîr bkeyn ke le bneretda leser çarenûsî em nawçane mlmlanê heye û ta êsta bra erebekan lewe negeyştûn ke eu nawçane kurdstanîn û nagerênewe bo doxî pêş hatnî da'ş، tenanet pêkhatekanî êzîdî û mesîhî û şebek û kakeyî çîtr nayanewêt û qbûlyan nîye ser be parêzgay neynewa bn. boye debêt zor beaşkra be bra erebekan blêyn duay kontrolkrdnewey musl barudoxêkî dîke dête pêşewe û çîtr mîlletêk ya pêkhateyek ke tûşî komelkujî û derbederî buwe، qbûl nakat bgerêtewe ser parêzgay musl. ême pêmanwaye eu şwênaney ke zorbeyan pêş hatnî da'şîş ledestî pêşmergeda buwe، corêke le rîfrandom ke êsta xelkekey hêzî pêşmergeyan qbûle û deselatî xelkî tryan qbûl nîye. pêm seyre çon debêt êsta layenêk bêt û bryar bdat neynewa bkrête herêmêk le katêkda dû mlyon kes lenaw musl û dewruberîn û yek mlyonî trîş aware û derbedern، wata bûn be herêm be rîfrandomêk debêt ke sercem xelkeke dengî leser bdat، bîrokey be herêmkrdnî parêzgay neynewa bîrokeyekî syasîî erebî sunneye û befermî lenaw encumenî parêzga nexraweterû taweku bxrête çwarçêwey layenî yasayî û destûrîyewe û dwatr dengî leser bdrêt û paşan bkrête bryar، tenanet em babete dekewête duay kontrolkrdnewey musl.
* dyare le êstawe heşdî şe'bî bryarîdawe beşdarî şerî azadkrdnewey musl bkat، bo euey şerîetîş bem beşdarîkrdne bdrêt ebadî heşdî şe'bî krdote beşêk le hêzekanî bergrî êraq، aya êwe weku encumenî parêzgay neynewa helwêsttan leser beşdarî heşdî şe'bî çîye û aya natrsn eger heşdî şe'bî beşdarî bkat karesatî trsnak rûbdat؟
-le encumenî parêzgay neynewa be dengdan bryarmandawe û be aşkra amajeman pêkrduwe ke be tewawetî djî beşdarîkrdnî heşdî şe'bîn bo kontrolkrdnewey musl، djî eweşîn em bryare xwêndneweyekî taîfî bo bkrêt. emeş lew rwangeyewe hatuwe ke zorîney zorî danîştuwanî em parêzgaye le djî beşdarîkrdnî heşdî şe'bîn، eger mebestîş ewe bêt heşd be hanay şîekanî muslewe bêt ke pêştr be rêjey 7% bûn، êstake ewanîş lewê nemawn û awarebûn. lelayekî trewe hîç kesayetî û layen û hzbêkî sunne curetî euey nîye blêt larîman nîye le beşdarî heşdî şe'bî le şerî kontrolkrdnewey musl، ême baş lew hestyarîye têdegeyn، herweku çon çawerwanî eweş dekeyn ke heşdî şe'bî le xwaruuy senterî şareke zor nzîk bbêtewe، ewanîş baş dezann ke natwann bêne naw senterî şarekewe ke renge dûçarî bergrîyekî tund bbnewe lelayen xelkî muslewe، bo euey pasawî helgîrsanî şerî nawxo û taîfî nedeyn bedestewe، pêwîste heşdî şe'bî xoy lem şere bedûr bgrêt baştr waye supay êraq û heşdî wetenî û eşaîrî û pêşmerge beşdarî şerî azadkrdnewey musl bken.
* hemû mezendekan bew arasteyen ke legel destpêkî şerî musl xelkanêkî hêcgar zor aware debn، betaybetîş ke dengoy ewe heye heşdî şe'bî beşdar bêt، aya çon amadekarî krawe bo em karesate pêşbînî krawe؟
- amadekarîman krduwe، belam leastî pêwîst nîye، çunke twanay darayî û şayste darayyekanman nîye û bexda be hîç corêk hawkarî û yarmetîyekanman bo rewane nakat، egerî ewe heye şepolêkî awarey musl rû leherêmî kurdstan bken ke mezende dekrêt le nîwmlyon kes zyatr bn، twanay pêşwazîkrdnî eu jmare zorey awareş nîye، tenya eweye be şêweyekî praktîkî dû kemp le zêlkan û fayde le jêr drustkrdndan، pêwîste peyamêk bnêrîn bo eu xelkey lenaw musldaye bewey hêzekanî supay êraq û pêşmerge û heşdî wetenî bo rzgarkrdnî ewan dên û mebestyan dagîrkrdn û azardan û tolesendnewe nîye û tenya djî tîrorîstanî da'ş şerdeken، emeş tenya bewe debêt ke xelkî naw musl dlnya bkeynewe ke heşdî şe'bî beşdarî kontrolkrdnewey musl nakat û baştr waye lenawmalî xoyan bmênnewe û detwann alay spî berzbkenewe، zorîş le xelkî musl bryaryandawe lekatî kontrolkrdnewey şar û qezakanyan aware nebn û malî xoyan cênehêln، êmeş kar bo ewe dekeyn musl be derdî heleb neçêt û be kemtrîn zyan rzgarî bêt. belam ta êsta le gftugo û kobûnewey berdewamdayn legel hemû layenekan bo euey bzanîn eayndey musl çî û çon debêt û zemanetî geranewey pêkhatekanî êzîdî û mesîhî û turkman şebek û kakeyî çîye، eu kat detwanîn bzanîn rêkkewtn û têgeyştn lenêwan layene beşdarbuwekanî şerî kontrolkrdnewey musl heye، bepêçewanewe be bê rêkkewtn û têkgeyştn doxeke le duay rzgarkrdnîşî baş nabêt û aram nabêt.

* wata ta êsta legel hawpeymanekan û layenî êraqî basî muslî duay da'ş nekrawe ke çon debêt؟
- eme meseleyekî grng û stratîjîye، çunke le kotayîda nabêt rêkxrawêkî weku da'ş drawsêy ême bêt، rolî pêşmerge û serok barzanî le prosey azadkrdnî musl zor grnge û lelayen hemû hêzî hawpeymananewe behend wergîrawe، herboye renge cge le kontrolkrdnewey tewauy deştî neynewa çend gerekêkî naw şarî muslîş bdrête destî pêşmerge taweku parêzgarî lêbken û bo maweyekî dyarîkraw lenaw eu şareşda bmênnewe، ta hêze eminyekanî naw şareke xoyan rêkdexenewe، pêş kotayîhatnî da'şîş debêt rêkkewtnî syasî û eminî û abûrî û îdarîî pêşwext lenêwan herêmî kurdstan û êraq hebêt، xonakrêt carêkî dî çarenûsî eu xelke bxrête berdestî hele û kemukurtîî dîkey hkumetî merkezî، lêreda le rêgey govarî gulanewe basî kobûneweyek dekem ke legel krîs klar berprsêkî beşî syasî qunsulî emerîkaye lebexda ke pêy gutm: pêtan çone eger duay rzgarkrdnî musl hakmêkî eskerî bo eu şare dabnrêt، be hawşêwey duay eu karesate mroyyaney ke le kalîfornyaî emerîka û çend nawçeyekî tr rûdedat ke îdarey emerîka rastewxo bo maweyekî katî hakmêkî eskerî dadenêt؟ min nazanm eme bîrokeye hî bexdaye، yaxud emerîka، ême rastewxo eu bîrokeyeman retkrdewe، çon debêt berew hukmî eskerî û dîktatorî bçîn ke le dnyada modêlî nemawe، le katêkda em modêle koneş le enbar û selahedîn cêbecê nekrawe، tenanet prosey azadkrdnî musl karesatêkî sruştî nîye، belku grft û qeyranêkî serbazî û syasî û abûrî û mroyye û pêwendî be hemû pêkhatekanewe heye، îtr nazanm bo debêt em modêle lemusl cêbecê bkrêt، tenanet em bîrokeye le berjewendî kurdu kurdstan û tenanet xelkî musl û pêkhatekanîda nîye، çunke hakmî serbazî deselatî rehay debêt û zor beasanî mafî xelk û pêkhatekan pêşêl dekat.