د.سالار عوسمان، ئەندامی كۆمیتەی ناوەندی و بەرپرسی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستانە، لە دەستپێكی بازنەی گفتوگۆی ئەم جارەدا «هەڵبژاردن و كۆتای پێكهاتەكان»، لە پەیڤێكدا بە ناوی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان و بازنەی گفتوگۆ بە گەرمی بەخێرهاتنی بەشداربووانی ئەم گفتوگۆیەی كرد و، دواتر ئاماژەی بەوە كرد، بازنەی گفتوگۆ وەك ئۆرگانێكی سەرەكی و سەربەخۆی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندن، لە سەرەتای ساڵی 2023 دامەزراوە و مانگانە پرسێكی گرنگی نەتەوەیی و نیشتمانی و پرسە پەیوەندیدارەكان بە ژیانی خەڵك و حوكمڕانی لە وڵاتدا، دەكاتە تایتڵی گفتوگۆیەك و خەڵكانی نیشتمانپەروەری ئەكادیمیست و نوێنەرانی لایەنە سیاسییە جیاوازەكان و پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینە جیاوازەكان بانگهێشت دەكات، بۆ ئەوەی پێكەوە و وەك ئەركێكی هاوبەشی نەتەوەیی و نیشتمانی كە لەسەر شانی هەموومانە، گفتوگۆی جددییان لەبارەوە بكەین و، پێشنیار و ڕاسپاردەی تەندروست پێشكەش بكەین، بۆ ئەوەی ببینە هاوكاری بەرپرسانی وڵاتی خۆمان، بۆ ئەوەی بتوانن میكانیزمی گونجاو بۆ چارەسەركردنی كێشەكان بدۆزنەوە.

بەشێكی ئەركی بازنەی گفتوگۆ، پێكەوە گرێدانەوەی بەشداربووانی بەڕێزی ئەم گفتوگۆیە لەگەڵ هاووڵاتییان لە سەرانسەری كوردستاندا، ئەوجا هەر جارێك، یان ڕاپرسییەكی فراوان ئەنجام دەدەین و داتا و ئامارەكان دەخەینە ڕوو، یان ڕاپۆرتێكی مەیدانی ئامادە دەكەین و لەسەر سكرین پیشانی دەدەین بۆ ئەوەی زانیاریی ناو گفتوگۆیەكە دەوڵەمەند بكات.

لە ماوەی 11 مانگی ڕابردوودا ئەمە یانزەهەمین گفتوگۆیە ئەنجامی دەدەین، نەریتی ئەم بازنەیە بەو جۆرەیە كە هەر شەش بازنەی گفتوگۆ لە كتێبێكدا بە هەر دوو زمانی كوردی و عەرەبی چاپ دەكات و، لە ڕێوڕەسمێكی شایستەدا پێشكەشی دەكات، تا ئێستا شەش بازنەی یەكەممان لە كتێبیكدا بە ناونیشانی «گفتوگۆ لەگەڵ ناڕەزایی خەڵك» چاپ كردووە، دوای تەواوبوونی ئەڵقەی 12یەمیش ئەم شەش بازنەیە بە هەمان شێوە و بە هەر دوو زمانی كوردی و عەرەبی چاپ دەكەین و لە ڕێوڕەسمێكدا پێشكەشی دەكەین.

دوای پێشكەشكردنی ئەم پەیڤە كورتە، بەرپرسی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان لە گرنگیی كۆتای پێكهاتەكان بەمجۆرە دیدوبۆچوونی خۆی خستەڕوو:

ناونیشانی ئەم گفتوگۆیە «هەڵبژاردن و كۆتای پێكهاتەكان» ناونیشانێكی زۆر گرنگە، بەتایبەتی كە ئێستا یەكێكە لە بابەتە گەرمەكانی ڕۆژ، بۆیە من وای دەبینم «كۆتای پێكهاتەكان» مەغزایەكی گەورەتری هەیە لەو 11 كورسییەی بۆ كۆتاكان دیاری كراوە، ئاماژەیەكی گرنگە بۆ تێگەیشتن و ڕۆشنبیریی سیاسیی خەڵكی ئێمە و قەناعەتی سیاسی لە هەرێمی كوردستان و مۆزائیكێكی نەخشاندووە كە بە هەموو پێكهاتەكانی كوردستان بە هەموو جیاوازیی نەتەوەیی و ئایینییانەوە بە جیهان دەڵێن: پێكەوەژیانی برایانە و لێبووردەیی كەلتووری ئەم نیشتمانەیە.

لەم ڕوانگەیەوە كاتێك بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندن و بازنەی گفتوگۆ یەكێك لە ئەڵقەكانی خۆی بۆ ئەم بابەتە تەرخان دەكات، مانای وایە قەناعەتمان بەو جۆرەیە كە دەبێت كاری جددی لەسەر ئەم ڕۆشنبیری و تێگەیشتنە سیاسییە بكەین كە لە هەرێمی كوردستاندا بوونی هەیە، بۆیە زۆر گرنگە لەسەر ئەم بابەتە زۆر بە جددی و كراوەیی قسە بكەین و، زۆر گرنگە پرسی كۆتای پێكهاتەكان لە ڕوانگەی بەرژەوەندیی تەسكی حزبایەتییەوە لەو چەند كورسییەی پەرلەمانی كوردستاندا بچووك نەكەینەوە.

 یەكێك لە خەسڵەتە باشەكانی بازنەی گفتوگۆ، ئەوەیە بیروڕا جیاوازەكان پێكەوە كۆدەكاتەوە و بۆ ئەم بازنەیەش نوێنەری سەرجەم پێكهاتەكان و لایەنە سیاسییەكانی كوردستان و پسپۆڕانی بانگهێشت كرد، بۆ ئەوەی هەموو بۆچوونە جیاوازەكان ببنە فاكتەرێك بۆ دۆزینەوەی میكانیزمی جیاواز، بەڵام نوێنەری یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و كۆمەڵی دادگەری كوردستان كە بەڵێنیان پێ دابووین ئامادە بن، بەڵام بەداخەوە ناوەكانیان لەسەر مێزی ئەم گفتوگۆیە هەیە، بەڵام خۆیان ئامادە نەبوون.

بابەتی پێكەوەژیان و یەكتری قبووڵكردن بە هەموو جیاوازییەكانەوە كە لە چوارچێوە یاساییەكەیدا لە «كۆتای پێكهاتەكان» دا خۆی بەرجەستە دەكات، دەمانگێڕێتەوە بۆ دوو قەناعەت:

یەكەمیان: بەوجۆرە لە جیاوازیی نەتەوەیی و ئایینیی كوردستان دەڕوانێت كە بە یەكتری قبووڵكردن، جیاوازییەكان دەبنە سەرچاوەی هێز بۆ ئەم نیشتمانە، ئەم قەناعەتە كە قەناعەتی پارتی و ڕێبازی بارزانییە، لە شۆڕشی ئەیلوولدا جەنابی مستەفا بارزانی هەوڵی داوە بۆ ڕسكاندن و پێگەیاندن و گەشەپێدانی، لەم چەند ساڵانەی دواییشدا بەتایبەتی لەشەڕی دژی تیرۆریستانی داعشدا كە بەشی هەرە زۆری قوربانییەكانی دەستی تیرۆریستانی داعش، لە پێكهاتەی برا ئێزدی و كریستیانەكانمان بوون، بینیمان بە ڕابەرایەتیی سەرۆك مەسعود بارزانی بە سەدان پێشمەرگەی قارەمان گیانی خۆیان فیدا كرد بۆ پاراستنی پێكهاتەكان و پاراستنی لێبووردەیی و پێكەوە ژیان لە كوردستاندا، ئەم مێژووە و ئەم گیانی قوربانیدانە بۆ پاراستنی پێكەوە ژیان بووەتە ئەو هێزەی كە جیهان و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و تەنانەت دەوڵەتی ڤاتیكانیش زۆر بە ئەرێنی و ئیعجابەوە سەیری كەلتوور و شكۆی هەرێمی كوردستان دەكەن.

هەر بۆیە ئەو قەناعەتەی ئەم پێكەوە ژیانەی دروست كردووە و پاراستوویەتی، لەمەش زیاتر بە پێویستی دەزانێت ئەم پێكهاتە بە ڕێگەی تەرخانكردنی كورسیی كۆتاكان، لەناو پرۆسەی یاسادانان و بەشداریكردن لەناو پرۆسەی سیاسی شوێنی خۆیان هەبێت، ئەمەش هەستی هاوبەشی و بەرپرسیاریەتی و هاوبەشی لە نێوان پێكهاتەكان، ئەو قەناعەتەی دروست كردووە، كە ئەویش قەناعەتی ڕێبازی بارزانییە.

ئەوەی دووەمیان كە هەوڵ دەدات، بۆ بەرژەوەندیی تەسكی حزبایەتی ئەم مۆزائیكە جوانەی كوردستان تێك بدات و داوای كەمكردنەوە، یان نەمانی كۆتا بۆ هەندێك لە پێكهاتە ڕەسەنەكانی ئەم نیشتمانە دەكات، بە ڕاستی ئەمەیان هەوڵێكە بۆ بەسیاسیكردنی كۆتای پێكهاتەكان، بۆیە بیانووەكان هەر چییەك بن، ئەم هەوڵانە لە پێگە و بوونی پێكهاتەكان و ئەو قەناعەتەی پێشتر هەبووە بۆ پێكەوە ژیان كەم دەكاتەوە.

بۆیە لەسەر ئەم پرسە گرنگە و ئەو تێگەیشتنە سیاسییە تازەیەی بەو ئاراستەیە دروست بووە، كە پێكهاتەكان بوونی جارانیان نەمێنت، پرسێكی زۆر نەرێنی و تا ئاستێكیش مەترسیدارە، بۆیە دەبێت گفتۆیەك بكەین كە هەموومان بەرەو ئاراستەیە ببات، كە بەرپرسیاریەتیی هاوبەشمان هەیە، دەبێت بۆچوونە جیاوازەكان ببێتە فاكتەری ئەرێنی بۆ دۆزینەوەی میكانیزمی گونجاو بۆ تێپەڕاندنی ئەم گرفتەش.

لە دوماهیدا دەمەوێت بۆ مێژوو ئاماژە بۆ ئەوە بكەم كە شەخسی سەرۆك مەسعود بارزانی بۆ یەكەمجار لە ئەدەبیاتی سیاسی و ڕۆشنبیریی گەلی كوردستاندا، چەمكی كەمە نەتەوەییەكانی گۆڕی، هەموومانی گەیاندە قەناعەت كە نەتەوەكان هەموویان یەكن، ئایین و تێگەیشتنە جیاوازەكان بە یەكەوە گرنگن، هەر بۆیە قەدەغەی كرد، كە چەمكی كەمە نەتەوەیی لە ئەدەبیاتی سیاسیی پارتی دیموكراتی كوردستان و هەرێمی كوردستاندا بەكار بهێنرێت.