لووتكەی حكومەتەكانی جیهان 2025 بەشدارییەكی جیاواز و شانازییەكی گەورە بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستان چۆن ئالنگارییەكان تێدەپەڕێندرێن و سوود لە دەرفەتەكان وەردەگیرێت؟

مسرور بارزانی
وەڵامی سەركردەكانی جیهان دەداتەوە
1
لووتكەی حكومەتەكانی جیهان لە دوبەی
وەك دەستەخوشكی كۆڕبەندی ئابووری
لە داڤۆس
لە ساڵی 1971، كلاوس شواب ئەندازیاری میكانیكی و ئیكۆنۆمیست و بزنێسمانێكی دیاری ئەڵمانیا، ڕێكخراوێكی قازانج نەویستی بە ناوی «كۆڕبەندی ئابووریی جیهان لە داڤۆسی سویسرا» ڕاگەیاند و، لەو كاتەوە هەتا ئێستا كە دەكاتە 55 ساڵ، شواب خۆی دامەزرێنەر و سەرۆكی كۆڕبەندی ئابووریی جیهانییە و لە ساڵی 2004 كۆڕبەندێكی دیكەی بە ناوی «سەركردە گەنجەكانی جیهان - Young Global Leaders»ی ڕاگەیاند، كە ئەم كۆڕبەندەش هەر بە بەشێك لە كۆڕبەندی ئابووری لە قەڵەم دەدرێت و هەر شوابیش سەرۆكایەتی دەكات.
ڕێكخراوی « لووتكەی حكومەتەكان» لە ساڵی 2023 لە دوبەی ڕاگەیەندرا، بەڵام ئەم ڕێكخراوە جیا لەوەی ڕێكخراوێكی جیهانی نەبوو، لە هەمان كاتدا هەیكەل و بینایەی ڕێكخراوەكەش بەو ئاستە فروان نەبوو، كە بایەخ بە هەموو بوارەكانی بایەخداری جیهانی وەك «ئابووری، پەرەپێدانی بەردەوام، ئاستەنگەكانی بەردەم حوكمڕانی، پێشكەوتنە خێراكانی تەكنەلۆژیا، گۆڕانكارییە جیۆپۆلیتیك و جیۆئابوورییەكان، شەڕ و ئاشتی لە جیهاندا و.. هتد» نەبوو، بەڵام هاوكات لەگەڵ سەرقاڵبوونی كلاوس شواب بە نووسینی كتێبی «شۆڕشی پیشەسازیی چوارەم- The Fourth Industrial Revolution» لە ساڵانی (2014-2015)، لەسەر ئاستی «ئیمارەتی دوبەی»یش ئامادەكاریی كرا بۆ بەر لە بڵاوكردنەوەی ئەم كتێبە و پێش ڕاگەیاندنی دەستپێكردنی ئەم شۆڕشە تازەیە بە ناوی « ئاشنابوونی تەواو بە شۆڕشی پیشەسازیی چوارەم - Mastering the Fourth Industrial Revolution» كە لە كانوونی دووەمی 2016 لە كۆڕبەندی داڤۆس ڕاگەیەندرا، لەساڵی 2015 لە سەر ڕاسپاردەی حاكمی دوبەی كۆمەڵێك گۆڕانكاری لە هەیكەل و بەرنامەكانی «لووتكەی حكومەتەكان» كرا و ناوەكەشی گۆڕا بۆ « لووتكەی حكومەتەكانی جیهان» و، بە شێوەیەك بەرنامەكانی فروان كرا، كە كۆی ئەو سێكتەرانە بگرێتەوە كە جێگەی بایەخی حكومەتەكانی جیهانن و، بۆ ئەوەی بتوانێت جۆرێك لە تەواوكاریی مەعریفیی گشتگیر بە بەشداریی 154 حكومەت و ڕێكخراوی نێودەوڵەتی پێشكەشی جیهان بكات.
لە ساڵی 2016وە، كە لە كانوونی دووەمی هەر ساڵێكدا «كۆڕبەندی ئابووریی جیهانی لە داڤۆس» بەڕێوە دەچێت، بە هەمان شێوە لە شوباتی هەر ساڵێكدا «لووتكەی حكومەتەكانی جیهان» لە دوبەی بە هاریكاری و هەماهەنگی لەگەڵ كۆڕبەندی ئابووریی جیهان لە داڤۆس بەڕێوە دەچێت و ساڵانە بە هاوبەشی لەلایەن شێخ محەمەد قەرەقاوی وەزیری دەوڵەت بۆ كاروباری ئەنجومەنی وەزیران لە دەوڵەتی ئیمارات لەگەڵ كلاوس شواب دامەزرێنەر و سەرۆكی كۆڕبەندی ئابووریی جیهان لە داڤۆس لووتكەكە دەكرێتەوە و دەست بەكاروبارەكانی خۆی دەكات.
لە لووتكەی ئەمساڵی 2025، كە دەیەمین «لووتكەی حكومەتەكانی جیهان»ـە، كلاوس شواب بە ئامادەبووانی ڕاگەیاند: «لەم لووتكەیەوە ڕایدەگەیەنم كە ئێمە قۆناغی شۆڕشی پیشەسازیی چوارەممان تێپەڕاند، ئێستا چووینە ناو قۆناغێكی دیكە كە من ناوم لێناوە «سەردەمی زیرەكیی دەستكرد - The Age of Intelligence» و، ئەگەر توانام پێی بشكێت، بە نیازم بە هەمان ناونیشان كتێبێك بنووسم بە هاوشێوەی كتێبی «شۆڕشی پیشەسازیی چوارەم».
بایەخ و گرنگیی ئەم «كۆڕبەند و لووتكە» جیهانییانە كە لە ئێستادا دەتوانین بڵێین ساڵانە بە دەیان كۆڕبەند و لووتكەی جیهانی گرێ دەدرێت و تیایدا «سەرۆكی دەوڵەتان، سەرۆكی حكومەتەكان، بزنێسمان و بەڕێوەبەرانی جێبەجێكاری كۆمپانیا گەورەكان، زانكۆ گەورەكانی جیهان، میدیا جیهانییەكان و.. هتد» تیایدا بەشدار دەبن، ئامانج لێی ئەوەیە كە سەركردەكانی جیهان و زانایان و بزنێسمان و كۆمپانیا گەورەكان، ساڵانە چەندین جار پێكەوە كۆببنەوە و لەگەڵ یەكتری ڕاستەوخۆ و دوور لە ئەتەكێتیەتی دیپلۆماتی پێكەوە گفتوگۆ بكەن و سوود لە سەركەوتن و شكستەكانی یەكتری وەربگرن و میكانیزمی گونجاو بۆ چارەسەركردنی ئەو كێشانە بدۆزنەوە كە تەواوی مرۆڤایەتی ڕووبەڕوویان دەبێتەوە و بە دەستیانەوە دەناڵێنن.
لەگەڵ ئەوەی كلاوس شواب لە ساڵی 1971ـەوە، كە هاوكاتە لەگەڵ سەرهەڵدانی بەرفراوانی چەمكی «پۆست مۆدێرنە»، هەستی بەوە كردووە، كە دەبێت پلاتفۆرمێكی كراوەی جیهانی هەبێت، بۆ ئەوەی سەركردەكانی جیهان دوور لە ئەتەكێتی دیپلۆماتی یەكتری تێدا ببینن و گفتوگۆ لەسەر كێشەكانی جیهان و بەها بەرزەكانی مرۆڤایەتی بكەن، كە بەرهەمی مۆدێرنەیە و، ئەم هەوڵەش بەم ئاراستەیە كە بۆ پاراستنی «مودێرنە و دیموكراتی»یە، لە هەشتاكانی سەدەی ڕابردوو لەلایەن یۆرگن هابرماس فەیلەسووفی گەورەی ئەڵمانی لە سێ بەرگی گەورەدا تیۆریزە كراوە، بە ناوەكانی «پێكەوە كاركردن، پێكەوە بیركردنەوە، پێكەوە پاراستنی بەهاكان»، جەخت لەوە دەكاتەوە، ئەگەر مرۆڤایەتی بیر لەم ڕێگە چارانە نەكاتەوە ئەوا «مۆدیرنە» كۆتایی دێت و دەبێت چاوەڕێی ئەو پاشاگەردانییە بین كە «پۆست مۆدێرنە» لەگەڵ خۆی دەهێنێت.
لە لووتكەی ئەمساڵدا و بەپێی ئەو خشتەیەی بۆ كۆی پەنێڵ و باسەكانی هەر سێ ڕۆژەكەی ئەم لووتكەیە دانرابوو، پەنێڵی «تێپەڕاندنی ئالنگارییەكان – قۆستنەوەی دەرفەتەكان. Navigating Challenges، Embracing Opportunities» یەكێك بوو لەو تایتڵانەی كە لە ڕیزی پێشەوەی ئەو ئالنگارییە جیهانییانەی ئەمساڵی لووتكەكە وەك «پێشكەوتنە خێراكانی زیرەكیی دەستكرد، دووبارە بوونەوەی ترەمپ بە سەرۆكی ئەمریكا، چارەنووسی بانكی نێودەوڵەتی، دوای زیاتركردنی باجی گومرگی لەلایەن ترەمپەوە و.. هتد» دەستنیشان كرابوو، لە هەمان كاتیشدا وەك بابەتێك بۆ ئەم لووتكەیە دەستنیشان كرابوو، بەوەی ئەگەر ئیرادە هەبێت، دەتوانین نەك هەر ئەو ئالنگارییانە تێپەڕێنین كە ڕووبەڕووی مرۆڤایەتی دەبنەوە، بەڵكو لەگەڵ ڕووبەڕووبوونەوەی ئالنگارییەكان و خستنە گەڕی تواناكان بۆ تێپەڕاندنیان، لە هەمان كاتدا دەتوانرێت ئەو دەرفەتانەش بقۆزرێنەوە كە لەناو هەوڵەكانی تێپەڕاندنی قەیران و ئالنگارییەكان كە دەكرێت سەركردەی كاریزما دروستیان بكات، باشترین نموونەی سەركەوتوو كە دەكرێت لەسەر ستەیجی ئەم لووتكەیە پیشانی جیهان بدرێت، ئەزموونی سەركەوتووی پێنج ساڵی ڕابردووی كابنیەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستانە كە مەسرور بارزانی سەرۆكایەتی دەكات و لەم لووتكەیەدا چیرۆكی ئەو سەركەوتنە بە شانازییەوە بۆ هەموو جیهان باس دەكات.
2
چیرۆكی تێپەڕاندنی ئالناگارییەكان
لە ناوچەیەكی گڕگرتوودا
لەوانەیە غەدرێكی گەورە لە «عەبدوڵڵا لۆتا» جێگری وەزیری كاروباری ئەنجومەنی وەزیران دەوڵەتی ئیمارات بكەم، ئەگەر شتێكی دیكە لەبری ئەو قسانەی ئەو بۆ پێشكەشكردنی باسی سەرۆك وەزیران كردی بڵێم، كە بەمجۆرە دەستپێكی پەنێڵەكەی كردەوە: «زۆر جار گوتراوە كە ڕابەرایەتی و سەركردایەتی لە قۆناغە قورسەكان و لە سەردەمی جیهانێكی نادڵنیایی – Global uncertainty، گۆڕانكاری بەسەر دۆخی ئابووری، گۆڕانكارییە جیۆپۆلیتیكییەكان» تاقی دەكرێنەوە و هەڵسەنگاندنی لەسەر دەكرێت. بۆ ئەم قۆناغە سەختانە ئەو ڕابەرەی كە دەتوانێت بڕیاری یەكلاكەرەوە بدات لە هەموو شتێكی دیكە گرنگترە.
ئەم گفتوگۆیە، گفتوگۆیە دەربارەی ڕابەرایەتیكردن لە قۆناغە سەختەكاندا «Fireside Chat»، دەربارەی بیركردنەوەی ئەو ڕابەرەیە كە خۆڕاگر بێت و قۆناغە سەختەكان تێپەڕێنێت و پرۆسەی گەشەپێدانیش بەردەوام بێت، هەر بۆیە شانازی دەكەم كە ئەم گفتوگۆیە لەگەڵ خاوەن پایە مەسرور بارزانی ئەنجام دەدەم. ڕابەرایەتیی ئەم خاوەن پایەیە ڕۆڵی سەرەكی هەبووە لە «هاوسەنگ ڕاگرتنی سەقامگیری، گەشەی ئابووری، ستراتیژیەتی بەڕێوەبردنی حكومەتی كوردستان»، لەم چوارچێوەیەدا دەبێت ستایشی ڕابەرایەتیی خاوەن پایە مسرور بارزانی بكەین، دەبێت ئەو ساتانە بێنینەوە بەرچاوی خۆمان كە چۆن توانی لە بارودۆخێكی ئاڵۆزی ناوچەیی و هەرێمیدا ئالنگارییەكان تێپەڕێنێت و لە هەمان كاتدا ئاسایش و سەقامگیری و گەشەپێدان لە كوردستان بەردەوام بێت.
بیروبۆچوون و ستراتیژیەتی بەڕێزیان بۆ بەڕێوەبردنی حكومەت، خۆڕاگریی كوردستانی زیاد كرد، ژینگەیەكی ڕەخساندووە كە تیایدا بزنێس دەتوانێت گەشە بكات و پەرە بە ژێرخانەكان بدرێت و دەرفەتەكان فراوان و زیاتر بن.
بەڕێوەبردنی ئەم پەنێڵە دیسان دەیڵێمەوە بۆ من شەڕەفێكی گەورەیە، لەبەر ئەوەی زۆر جار ئەوانەی ئەمجۆرە پەنێڵە بەڕێوە دەبەن، ئەو شوێنەیان نەبینیوە كە قسەی لەسەر دەكەن، بەڵام من ئەو هەلەم بۆ هەڵكەوت و سەردانی كوردستانم كردووە و لەوێ ئەو سەركەوتنانەم بە چاوی خۆم بینیوە كە بەڕێز خاوەن پایە بۆ خەڵك و هەرێمەكەی ئەنجام داوە، بۆیە لە سەرەتادا دەمانەوێت گوێبیستی ئەو ستراتیژیەتەی ئێوە بین كە بۆ بەڕێوەبردنی نیشمانە ئازیزەكەتان پیادەتان كردووە».
پەند وەرگرتن لە هەڵەكان و
گۆڕینی ئالنگارییەكان بۆ دەرفەت
ئاراستەكردنی پرسیارێكی گەورەی لەمجۆرە «دەمانەوێت گوێبیستی ئەو ستراتیژە بین كە ئێوە بۆ بەڕێوەبردنی نیشتمانەكەتان پیادەتان كردووە»، لە كۆڕبەندێكی جیهانی بە ئاستی «لووتكەی حكومەتەكانی جیهان» كە ئاراستەی سەرۆكی حكومەتی كوردستان دەكرێت، كە تەنیا هەرێمێكە لە ناو سیستمی فاشیلی فیدڕاڵی لە عێراقدا و، خودی ئەو سیستمە دادگا فیدڕاڵییەكەی كردووەتە ئامێرێك بۆ ڕەتكردنەوەی مافە دەستوورییەكانی هەرێمی كوردستان و،حكومەتە فیدڕاڵییەكەی یاری بە مووچەی فەرمانبەران و پشكی هەرێمی كوردستان لە بوودجەكەی دەكات، ئەمە بێجگە لە هێرشی بەردەوامی درۆنی چەكدارە لە یاسا دەرچووەكان و هێرشی بالیستی بۆ سەر پایتەختەكەی لەلایەن دەوڵەتانی دراوسێوە، لە سەرووی هەموو ئەمانەشەوە وەك لووتكەكە گەواهی بۆ داوە، «بەڕێز مەسرور بارزانی چیرۆكی سەركەوتنی كوردستانی تۆمار كردووە». تەنیا ئەم پرسیارە زۆر لە ناونیشانی ئەو كتێبە گەورەترە كە پڕۆفیسۆر شیللی ڕیگەر داڤیدسۆن لەسەر تایوان بە ناونیشانی «بۆچی تایوان گرنگە: دوورگەیەكی بچووك، هێزێكی جیهان- Why Taiwan Matters: Small Island، Global Powerhouse-»، هەروەها تەنیا ئەم پرسیارە زۆر لە ناونیشانی كتێبەكەی لی كوان یو «لە جیهانی سێیەمەوە بۆ یەكەم: سەنگافورا و بووژانەوەی ئابووریی ئاسیا - From Third World to First: Singapore and the Asian Economic» گەورەترە، كە هێلموت كۆل ڕاوێژكاری پێشووی ئەڵمانیا لەسەری نووسیوە: «لی كوان یو، هونەرێكی تازەی دەوڵەتمەداری فێركردین كە لە ڕۆژئاوا بوونی نییە»، هەورەها جیرال فۆرد كە لە ماوەی ساڵانی 1974- 1977 سەرۆكی ئەمریكا بووە لەسەری نووسیوە: «لی كوان یو، یەكێكە لە دەوڵەتمەدارە گەورەكانی، كتێب و بیرەوەرییەكانی شێوازێكە لە تەحەددی، بۆیە بۆ ئەوانەی لایەنگری ئەون، یان لایەنگری نین، گرنگە ئەو كتێبە بخوێننەوە»، ئەوجا لێرەدا جێگەی خۆیەتی ئاماژە بەوە بكەین، كە چیرۆكی سەركەوتنی هەرێمی كوردستان لە ماوەی كابینەی نۆیەمی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە سەرۆكایەتیی مەسرور بارزانی زۆر لە هەر دوو چیرۆكی سەركەوتنی «سەنغافورا و تایوان» قورسترە، ئەمەش لەبەر ئەوەیە كاتێك لە ساڵی 1965 سەنگافورا دەستی كرد بە پرۆسەی بونیادنانەوە، بووە دەوڵەتێكی سەربەخۆ و ئەندامی نەتەوە یەكگرتووەكان و لەسەر ئاستی پرۆسەی سیاسیی ناوخۆش ڕكابەری سیاسی و بەناو ئۆپۆزسیۆنی تێكدەری نەبووە، هەروەها تایوانیش كە لە ساڵی 1971 ئەندامیەتیی نەتەوە یەكگرتووەكانی لێ سەندرایەوە، نەبووە بە بەشێك لە كۆماری چینی میللی، بەڵكو وەك دەوڵەتێكی سەربەخۆی دیفاكتۆ مایەوە و، جیهانی ڕۆژئاوا وەك دەوڵەت مامەڵەی لەگەڵ دەكەن و پاراستنی تایوانیان هەر لە 1971ـەوە تا دەگاتە ئێستا مسۆگەر كردووە، بەڵام هەرێمی كوردستان بە شێوەیەكی گشتی و لە ماوەی پێنج ساڵی ڕابردوودا، وەك هەرێمێكی فیدڕاڵی لەناو عێراقدا، دامەزراوەكانی ئەم دەوڵەتە لەگەڵ حكومەتە فیدڕاڵییەكەی، سەرباری ئەمانەش گرووپ و میلیشیای لەیاسادەرچوو و دەوڵەتانی دراوسێ بە «هێزی سەربازی، بە گەمارۆی ئابووری، بە ڕەتكردنەوەی مافە دەستوورییەكانی»، هەموو هەوڵێك درا بۆ ئەوەی هەرێمی كوردستان نەمێنێت، بەڵام كوردستان بە بەهێزی و بە ئارامی و سەقامگیری و بەبەردەوامیی گەشەپێدان مایەوە، هەموو ئەمانەش لە كاتێكدایە كە لە ماوەی پێنج ساڵی ڕابردووی دوای بڵاوبوونەوەی پەتای كۆرۆنا لە جیهاندا و بەپێی ئەو ڕاپۆرتانەی لە كۆنفرانس و كۆڕبەندە نێودەوڵەتییەكاندا ڕاشكاوانە ئاماژەیان پێكراوە «لەسەر ئاستی جیهان ژمارەی ئەو سەرۆك حكومەتانەی كە توانیویانە ئالنگارییەكان تێپەڕێنن و دەرفەتەكان بقۆزنەوە، لە پەنجەكانی یەك دەست تێپەڕ ناكەن و لەسەر ئاستی ڕۆژهەڵاتی بێجگە لە مسرور بارزانی و حكومەتی هەرێمی كوردستان، هیچ حكومەتێك نەك نەیتوانیوە سوود لە دەرفەتەكان وەربگرێت، بەڵكو نەیانتوانیوە مامەڵەیەكی دروست لەگەڵ ئالنگارییەكان بكەن و بە شێوەیەكی دروست تەنگژەكان بەڕێوە بەرن».
لە وەڵامی ئەم پرسیارە گرنگەدا، سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان بەمجۆرە چیرۆكی سەركەوتنی ستراتیژیەتی هەڵسووڕاندنی حكومەتەكەی لە تێپەڕاندنی ئالنگارییەكان و سوودوەرگرتن لە دەرفەتەكان بۆ سەرۆكی حكومەت و ڕێكخراوە نێودەوڵەتییەكان و سەرۆكی كۆمپانیا گەورەكانی جیهان دەخاتەڕوو:
«بێگومان، بەڕێزت وەك هەوڵی كەسیی هەروەها وەك حكومەتی ئیمارات ڕۆڵێكی باشتان هەبووە لە پشتگیری و یارمەتیدانی ئێمە، بۆیە دەبێت سوپاسی خۆم پێشكەشی ئێوە و حكومەتی ئیمارات بكەم.
ئاشكرایە هیچ كەسێك ناتوانێت بە تەنیا هیچ شتێك ئەنجام بدات، بۆیە من زۆر سوپاسگوزارم كە بڵێم: شەرەفمەندم كە ستاف و خەڵكێكی زۆر دڵسۆزی باشمان هەیە كە شەو و ڕۆژیان خستە سەریەك و بێوچان كاریان كرد، بۆ ئەوەی هاوكاریمان بكەن بۆ گەیشتن بەم ئامانجانە.
وەك هەموو نەتەوە و زۆریك لە وڵاتانی دیكەش، ئێمەش ڕووبەرووی چەندین ئالنگاری بووینەتەوە، بەڵام ئامانجی ئێمە ئەوە بوو هەنگاو هەڵبگرین بۆ چارەسەركردنی كێشەكان، دڵنیا بین لەوەی زیانەكان كەمترین بن و، پەند لە هەڵەكانی خۆمان وەربگرین و، هەروەها مەترسییەكان بگۆرین بۆ دەرفەت، لە هەمان كاتدا هەوڵ بدەین، بەو ئاراستەیەی چۆن دەتوانین ئابووریی خۆمان پێش بخەین، كە هاریكار بێت بۆ سەقامگیریی سیاسی و پاراستنی ئەو سەقامگیرییەی كە لە كوردستان فەراهەم كراوە. كە هەتا ئێستاش پاراستنی ئەم سەقامگیرییە باشترین هۆكارە بۆ سەرنجڕاكێشانی وەبەرهێنانی بیانی لە سەرانسەری جیهاندا، بۆ ئەوەی بێن بۆ هەرێمەكەی ئێمە. هەوڵ دەدەین ناكۆكی و كێشە سیاسییەكانمان لەگەڵ حكومەتی فیدڕاڵی چارەسەر بكەین، بەڵام لە هەمان كاتیشدا هەوڵ دەدەین ئەو دەرفەتانەی دێنە پێش و دەتوانین جێبەجێیان بكەین، ئەنجامی بدەین، زۆر بە توندوتۆڵی كار لەگەڵ كەرتی تایبەت دەكەین، چاومان لەسەر ئەوەیە چۆن دەتوانین چاكسازی لە پڕۆژەكانی حكومەت و ئەو دۆسیەیەی بۆ چاكسازی لە كوردستان هەمانە ئەنجامی بدەین. دەتوانم بڵێم هەتا ئێستا سەركەوتوو بووین لە بەدەستهێنانی زۆرێك لەو ئامانجانەی كە هەمان بووە، بەڵام بە دڵنیاییەوە زۆریش ماوە كە دەمانەوێت لە داهاتوودا بەدییان بهێنین».
ڕێنمایی و ڕاسپاردەی مەسرور بارزانی
بۆ تێپەڕاندنی ئالنگارییەكان و سوودوەرگرتن
لە دەرفەتەكان
سەركردە و دەوڵەتمەدارە سەركەوتووەكانی جیهان كاتێك لە نووسینەوەی چیرۆكی بونیادنانەوەی نەتەوەی خۆیان سەركەوتوو دەبن، لە كۆڕ و كۆڕبەند و لووتكە جیهانییەكاندا داوای ئەوەیان لێدەكرێت كە «ڕاسپاردە و ڕێنمایی»یان بۆ سەركردەكانی دیكەی جیهان چییە بۆ ئەوەی ئەوانیش دووبارەی بكەنەوە و سەركەوتوو بن. لەم چوارچێوەیەدا عەبدوڵڵا لۆتا، ڕوودەكاتە سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان و پێی دەڵێت: «كاتێك سەیری ڕابەرایەتیی تۆ دەكەم لە تێپەڕاندنی ئالنگارییەكاندا لە جیهانی سەر تا پێ گۆڕاودا، شتی زۆر سەرسوڕهێنەر دەبینم، ڕێنمایی سەرسام دەبینم، بۆیە من پێموایە زۆرێك لەو ئامادەبووانەی لێرە دانیشتوون بە خۆشمەوە، خۆشحاڵ دەبین، ئەگەر هەندێك وانە و ڕێنماییمان پێ بڵێیت سەبارەت بەوەی ئایا چۆن سەیری سەركردایەتی دەكەیت لە بوارەكانی «كاری جددی و ورد، سیاسەت، ژینگە، گۆڕینی كەشوهەوا، ئابووری، كۆمەڵایەتی، چاوەڕوانیی گەنج» ئەگەر ئامۆژگاری بدەیت سەبارەت بە سەركردایەتی لە ئێستا، ئایا دەتەوێت سەركردەكان چی بكەن؟
«دڵسۆزی، ڕاستگۆیی، پێداگری، خۆڕاگری»
هەر سەركردە و دەوڵەتمەدارێكی سەركەوتوو لەناو خواست و ئازاری نەتەوەكەی خۆی خاوەنی داهێنانی چەند چەمكێكە كە دەبێتە نەخشە ڕێگای پرۆسەی بونیادنانەوەی نەتەوە و پرۆسەی پەرەپێدانی بەردەوام لە وڵاتدا، لەم چوار چێوەیەدا سەرۆكی حكومەتی كوردستان بەمجۆرە ڕێنمایی و ڕاسپاردەی خۆی ئاراستەی هەموو سەركردەكانی ئێستای جیهان دەكات:
«دڵسۆزی، ڕاستگۆیی، پێداگری، خۆڕاگری» ئەمانە كۆمەڵێك سیفەتن كە پێویستە هەموو سەركردەیەك هەیبێت، هەروەها پێویستە هەموو كات ئەو سیفەتەی هەبێت كە هاووڵاتیان بكاتە سەنتەری هەموو دۆسیەكانی و، زۆر بە باشی لەوە تێبگات، گەلەكەی دەیەوێت چی بۆ بكەیت، بۆیە ئێمە سەیری نەتەوەكەی خۆمانمان كرد و سەیرمان كرد، پێویستە چی بكەین بۆ ئەوەی بتوانین بە باشترین شێواز خزمەتی نەتەوەی خۆمان بكەین، بۆ ئەوەی بتوانین ئەم كارە بكەین، ئەوا پێویست دەبێت لەسەرمان كە هەندێك هەنگاو هەیە، دەبێت هەڵیبگرین، پێویستە لە سەرت كە چەندین سازش و كۆمپرۆمایز بكەیت، لە چەندین بەرەی جیاوازەوە شەڕ بكەیت، بۆ بەدەستهێنانی ئەو ئامانجانە بۆ ئەوەی جارێكی دیكە بیخەیتەوە خزمەتی هاووڵاتیان، هەوڵمان دا، جەخت بخەینە سەر خۆشگوزەرانیی هاووڵاتیان و چۆن دەتوانین ئەم ئامانجە بەدی بهێنین، بێگومان بۆ ئەمەش مەزندەكان زۆر زۆرن، لەم پرۆسەیەدا گەنجان زیاتر هاندەرن و دەیانەوێت داهاتوویەكی باشتریان هەبێت، هەروەها بەتەمەنەكانیش لە شێوازێكی تایبەتی گوزەران ڕاهاتوون و پێویستە پێداویستییەكانی ئەوانیش دابین بكرێن. ڕاگرتنی هاوسەنگی لە نێوان ئەم دوو نەوەیە تا ڕاددەیەك كارێكی قورسە، بەڵام مەحاڵیش نییە. هەروەها پێویستمان بەوەیە سەیری دەرفەتی جیاواز بكەین، هەروەها پێویستە سوود لە چیرۆكی سەركەوتنی ئەو دەوڵەتانە وەربگرین، كە بەم ئاراستەیە سەركەوتنیان بەدەست هێناوە. سەبارەت بە ئێمە چیرۆكی سەركەوتنی ئیمارات مۆدێلێكە بۆ ئیمە و یارمەتیدەر بووە بۆ ئەوەی ئەو گۆڕانكاری و ڕیفۆرمەی لە هەرێمی كوردستان دەستمان پێكردووە، خێراتری بكات.
ڕۆڵی گەنجانی چالاك و بەهرەدار
لە بونیادنانەوەی داهاتووی كوردستاندا
بایەخدان بە بەهرە و لێهاتوویی گەنجان و پەروەردەكردنیان بە شێوازێكی دروست و، ڕەخساندنی زەمینەی لەبار بۆ دروستكردنی هەلی كاری شایستە، یەكێكە لەو نیشانانەی ئەدای حوكمڕانیی باشی پێ دەناسرێتەوە، هەر بۆیە سەنتەرە جیهانییەكانی ڕووپێو و ڕاپرسی كاتێك دیراسەتی ناوچەیەكی وەك ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكەن، لە هەنگاوی یەكەمیاندا گەنجانی ئەو ناوچانە ڕووبەڕووی پرسیارێكی سەرەكی دەكەنەوە «بۆچی حەزتان لە شوێنكەوتنی ئایدیۆلۆژیا و بیروباوەڕی توندڕۆیی ئایینییە؟» لە وەڵامدا بەشی هەرە زۆری گەنجانی ئەو وڵاتانە وەڵامیان ئەوەیە «حكومەت توێژی گەنجی فەرامۆش كردووە و هیچ پڕۆژەیەكی بۆ پەروەردەی گەنج و دۆزینەوەی هەلی كاری بۆ گەنجان نییە، بۆیە گەنجەكان نائومێد بوون و ڕوو لە توندڕەوی و توندئاژۆیی دەكەن»، بەپێچەوانەی ئەو واقیعەی لە ناوچەكە هەیە. عەبدوڵڵا لۆتا كە سەردانی هەرێمی كوردستان دەكات، واقیعێكی دیكەی بینیوە، بۆیە لە سەرۆك وەزیران دەپرسێت: «كاتێك سەردانی هەولێرم كرد، بەڕاستی شارێكی جوانم بینی كە شایستەی ئەوەیە سەردانی ئەو شارە جوانە بكرێت، شایەنی ئەوەیە لەو شارە وەبەرهێنان بكرێت، شایەنی ئەوەیە چێژی لێوەربگریت، لەم سەردانەمدا ژمارەیەك گەنجی زۆر چالاك و خوێن گەرمم بینی، بۆیە بەڕاستی دەمەوێت زووم بخەمە سەر ئەم دیاردەیە و بپرسم: «ڕۆڵی گەنجانی كوردستان لە گەشەسەندنی ساڵانی داهاتووی كوردستان چۆن دەبینی؟
پەروەردەیەكی تەندروست،
سوودوەرگرتن لە بەهرەكانیان
ڕەخساندنی زەمینەی گونجاو بۆ
فەراهەكردنی هەلی كار
گەنجان سەرمایە و ڕۆحی بزوێنەری داهاتووی هەر نەتەوە و وڵاتێكن، لە هەمان كاتدا سەرچاوەی هەڕەشە و ئالنگاریی داهاتووی هەر وڵاتێكیشن، كەواتە پەروەردەی گەنجان شمشێرێكی دوو سەرە و، ئەگەر بتوانرێت بە باشی بەكار بهێنرێت، ئەوا دەتوانرێت هەموو ئالنگاریی و مەترسییەكانی پێ تێپەرندرێت، بەڵام ئەگەر توانا و لێهاتووییان پشتگوێ خرا و فەرامۆش كرا و سوودی لێوەرنەگیرا، ئەوا ئاكامەكە بە تەواوەتی پێچەوانەوە دەبێتەوە.
بۆ وەڵامدانەوەی ئەم پرسیارە و خستنەڕووی ستراتیژیەت و تێڕوانینی حكومەت بۆ گەنجانی كوردستان، مەسرور بارزانی بەمجۆرە وەڵامی دایەوە:
«بێگومان بە بەردەوامی (پەروەردە) یەكەم لایەنە كە پێش هەر شتێكی دیكە بایەخی پێ بدرێت، لەم چوارچێوەیەدا هەوڵمان داوە، ئەو دامەزراوانە بونیاد بنێین كە بە ئاستی ستاندەری جیهانی پەروەردە و خوێندن بۆ گەنجەكانمان دابین بكات. من شانازی دەكەم كاتێك دەڵێم ئێستا ئێمە چەندین زانكۆی جیاوازمان هەیە، هەندێكیان كەرتی گشتین و هەندێكیان كەرتی تایبەتن، زۆربەی دەرچووانی ئەو زانكۆیانە لە ئێستا، یان ئەوەیە لە كەرتی تایبەت ئیش دەكەن، یان خاوەنی بزنێسی خۆیانن، حكومەت پشتگیری تەواوە بۆ یارمەتیی ئەوانەی دەتوانن داهێنان لە دۆزینەی بزنێس بكەن، یان ئەو كۆمپانیا تازانەی دادەمەزرێن.
بۆ ئەم پرسە دەستمان بە چەندین پڕۆژە كردووە، یەكێك لەوانە بۆ نموونە بەرنامەی «گەشە - Bloom»یە كە تیایدا حكومەت قەرز دەداتە ئەو كەسانەی كە دەیانەوێت بایەخ بە كاری تایبەتیی خۆیان بدەن، چاوم بە ژمارەیەك لەو خەڵكانە كەوتووە كە سوودیان لەم بەرنامەیەی حكومەت وەرگرتووە، سەرەنجامیش ئەم پڕۆژەیە بووەتە هاندەر بۆ ئەوەی خەڵكی دیكەش هەمان ڕێگەی ئەو پڕۆژە و بزنێسە سەركەوتووە بگرێت كە ئەو خەڵكانە تێیدا سەركەوتوو بوون و، توانیویانە هەلی كار بۆ چەندین خەڵكی دیكە فەراهەم بكەن. هەر بۆیە بە مەزندەی من كاری حكومەت ئەوەیە وەك لایەنێكی ڕێكخەر كارئاسانی پێشكەش بكات، نەك فەرزی بكات كە خەڵك چۆن دەیانەوێت لەم وڵاتە بژین.
بێگومان گرنگە هەموو شتێك لە چوارچێوەی یاسا بەڕێوە بچێت، وەك ئاشكرایە، ئەگەر حكومەت بتوانێت لە چوارچێوەی یاسا یارمەتیی گەنجان بكات، كە داهێنان بكەن لە شێوازی تایبەتی ژیانی خۆیان، بە بۆچوونی من ئەمە باشترین ڕێگەیە بۆ هاندانی گەنجان، خۆشحاڵم كە دەڵێم ئەمڕۆ لە كوردستان خاوەنی نەوەیەكی گەنجی زۆر دڵسۆزین كە ئامادەیە تەحەددا بكات و هەنگاو بۆ پێشەوە هەڵبگرێت.
ڕاگرتنی بەڵانس لە نێوان
وەبەرهێنانی ناوخۆیی و دەرەكیدا
فاكتەری سەرەكیی سەركەوتنی پرۆسەی «پەرەپێدانی بەردەوام» بۆ هەر وڵاتێك، بونیادنانی ژێرخانێكی پتەوە بۆ وەبەرهێنانی ناوخۆیی و فەراهەمكردنی زەمینەی لەبارە بۆ سەرنجڕاكێشانی وەبەرهێنانی بیانی، لەم چوارچێوەیەدا ئەگەر سەرنج لە ئاستی وەبەرهێنان لە هەرێمی كوردستان بدەین، دەبینین ڕۆژ لە دوای ڕۆژ بزنێس و وەبەرهێنان و كۆمپانیا ناوخۆییەكان زیاتر بەرەو پێشەوە دەچن و گەورەتر دەبن، لە هەمان كاتدا ڕۆژ لە دوای ڕۆژیش وەبەرهێنەر و بزنێسمان و كۆمپانیا گەورەكانی بیانی زیاتر ڕوو لە هەرێمی كوردستانن، ئەمەش ئەو مانایە دەبەخشێت، كە متمانەی بەرز لەسەر ئاستی ناوخۆیی و دەرەكی بە وەبەرهێنان لە كوردستاندا بوونی هەیە، ئەم لایەنەش یەكێكە لەو تایبەتمەندییانەی كە كابینەی نۆیەمی حكومەتی كوردستان فراوانتر لە پێشتر لە هەرێمی كوردستان بونیادی ناوە، بۆیە بەڕێوەبەری پەنێڵكە بەمجۆرە پرسیار ئاراستەی سەرۆك وەزیرانی كوردستان دەكات:
خاوەن پایە، زۆر بە جوانی لەسەر پرسی گەنجان وەڵامت داینەوە، بۆیە دێمە سەر لایەنێكی دیكە كە ئەویش پرسی «وەبەرهێنانی بیانی»یە، ئایا چۆن توانیوتە ئەم فرەییە لەناو كوردستان دروست بكەن، لە كاتێكدا دەتوانی چاودێریی ئەو وەبەرهێنەرە گەورانە بكەن كە لە دەرەوە دێنە كوردستان و پشتگیریی وەبەرهێنانی بیانی دەكەن، لە هەمان كاتدا ئەوەشت لەبەر چاو گرتووە، بەوەی دەتەوێت گەنجەكانیش لە ناو كوردستان لەخۆ بگرێت؟
ڕاگرتنی هاوسەنگی
لە نێوان وەبەرهێنانی ناوخۆیی و دەرەكیدا
هاریكاری و هەماهەنگیی
تەواو لە نێوان كەرتی گشتی و تایبەتدا
سەقامگیریی ئابووری و دابینكردنی خۆشگوزەرانی بۆ هاووڵاتیان لە چوارچێوەی پرۆسەی پەرەپێدانی بەردەوامدا، ڕاگرتنی هاوسەنگییە لە نێوان ئاستی وەبەرهێنانی ناوخۆیی و دەرەكی، هەروەها هاریكاریی و هەماهەنگی تەواوە لە نێوان كەرتی گشتی و تایبەتدا، ئەمەش بەو مانایەی چەند فرەیی لە وەبەرهێنیانی ناوخۆیی و دەرەكی لە وڵاتدا بوونی هەبێت و هەماهەنگی و هاریكاری تەواو لە نێوان كەرتی گشتی و تایبەت هەبێت، ئەوا هەم سەرچاوەكانی داهات و دۆزینەوەی هەلی كار زیاتر دەبێت، هەمیش كەرتی گشتی دەستی واڵاتر دەبێت بۆ ئەوەی ڕیفۆرمی گرنگ لە پرۆسەی حوكمڕانیی وڵات بێنێتە ئاراوە و سەبارەت بە دروستكردنی ئەم هاوسەنگییە لەناو پرۆسەی حوكمڕانیی كوردستاندا، سەرۆك وەزیرانی كوردستان بەمجۆرە باسی هەوڵەكانی حكومەتی كوردستانی پێشكەشی ئامادەبووان كرد:
«ئێمە نامانەوێت هیچ لایەكیان» گەنجان یان كۆمپانیا گەورە بیانییەكان» پشتگوێ بخەین، با گریمانەی ئەوە بكەین لە كوردستان كۆمپانیای گەورە و كۆمپانیا و بزنێسی بچووكی گەنجانیشمان هەیە، لەم چوارچێوەیەدا ئێمە هەوڵمان داوە هەلی یەكسان بۆ هەموویان بڕەخسێنین، سەبارەت بە كۆمپانیا گەورەكان، ئێمە یاسایەكی وەبەرهێنانی زۆر سەرنجڕاكێشمان هەیە و كارئاسانی و لێبوردنی باجیان پێشكەش دەكات، ئەمەش هانی وەبەرهێنەرانی ناوخۆیی و بیانی دەدات، بێن لە كوردستان وەبەرهێنان بكەن. بێگومان لە پەیوەندی بەو تەنگژانەی ئێمە پێیدا تێپەڕ بووین، ئەم ئاراستەیە سوودێكی زۆرمان لێ بینیوە، بەتایبەتیش لە كاتی بڵاوبوونەوەی پەتای كۆرۆنا، یان لەو كاتانەی كێشەی سیاسیمان لەگەڵ حكومەتی عێراق هەبوو، بەتایبەتی كە تەواو بودجەی هەرێمی كوردستانیان كەم كردبوو، ئەوەی بووە یارمەتیدری ئێمە، كەرتی تایبەت بوو، ئەوە كەرتی تایبەت بوو سەرەڕای هەموو ئالنگارییەكان بووە هۆكاری ئەوەی پارێزگاری لە بەرەدەوامیی پڕۆژە ئابوورییەكەمان بكەن، بۆیە توانیمان بە كردەیی بچینە پێش و ڕاناوەستین هەتا ئێستا، بێگومان لەلایەكی دیكەوە هاوكار بووە بۆ چەندین لایەنی دیكەی ئابووری و دۆزینەوەی هەلی كار، كە بەردەوام پێویستمان بەوەیە چاومان لەسەر چینی ناوەند بێت، بەردەوام پێویستمان بەوەیە چاومان لەسەر ئەوانە بێت كە پێشەنگن لە دۆزینەوەی كاردا، ئەمەش لەبەر ئەوەیە ئەمانە هەتا ئەو پەڕی هەلی كار دابین دەكەن، بۆ ئەوانەی بە دوای كاردا دەگەڕێن، لەمەشدا مەبەستم ئەوەیە نابێت كارێك بكەین كە حكومەت تەنیا سەرچاوەی هەلی كار بێت، بەڵكو لە ڕاستیدا كەرتی تایبەت دەتوانێت هاریكاریی حكومەت بێت بۆ ئەوەی چەندین ڕیفۆرم بكات بە ڕێگەی كەمكردنەوەی قەبارەی كەرتی گشتی.
وەرچەرخان لە حكومەتی كلاسیكییەوە
بۆ حكومەتی دیجیتاڵی
خۆگونجاندن لەگەڵ پێشكەوتنەكانی سەردەم بەتایبەتی پێشكەوتنەكانی سەردەم بۆ دەوڵەتانی تازە پێگەیشتوو، كارێكی ئاسان نییە، بڕیاری یەكلاكەرە و قورسی لەبارەوە بدرێت. لە دەستپێكی كابینەی نۆیەمەوە یەكێك لە ئەولەوییەتەكانی بەرنامەی ئەم كابینەیە ئەوە بووە كە دەبێت ژێرخانێكی پتەو بۆ حكومەتی دیجیتاڵی بونیاد بنرێت، ئەم هەنگاوە كە ئێستا زۆر چووەتە پێشەوە بە پێداگربی شەخسیی سەرۆكی حكومەت گەیشتووەتە ئەو ئاستەی كە ئێستا لە دوایین قۆناغدایە بۆ ئەوەی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە تەواوەتی ببێتە حكومەتێكی دیجیتاڵی، سەبارەت بەم هەنگاوە گرنگە پێشكەشكاری پەنێلەكە بەمجۆرە پرسیارەكەی ئاراستەی سەرۆك وەزیرانی كوردستان دەكات: «لەبەر ئەوەی ڕۆژانە وەبەرهێنەران دەبینم، شتێكم لێ بیستوون ئەگەر هەڵە بووم بۆم ڕاست بكەوە، جارێكیان لە وەبەرهێنەرێكم بیست كە وا نایەوێت ڕاستەوخۆ بە كاغەز مامەڵە لەگەڵ حكومەت بكرێت، حەزی لێییە هەموو شتێك ببێتە دیجیتاڵی، ئایا چی دەگوزەرێت لە كوردستان؟ ئایا ئەوەیە كە وەبەرهێنەران باسی دەكەن، لەگەڵ ستراتیژیەتی دیجیتاڵی چۆن دەگوزەرێت؟
سەرەتایەكی زۆر باش
بۆ وەرچەرخان بەرەو سیستمی دیجیتاڵی
بە بەراوردی حكومەتی هەرێمی كوردستان بە حكومەتی فیدڕاڵی عێراق، لەگەڵ ئەوەی وەك سەرۆك وەزیران دەڵێت: «ئێمە لە سەرەتایەكی زۆر باشداین بۆ وەرچەرخان بەرەو سیستمی دیجیتاڵی»، بەڵام ئەم وەرچەرخانە لە كۆمەڵێك كەرتی گرنگی حكومەت ئێستا كاری پێدەكرێت و لەسەر ئاستی سیستمی بانكیش پڕۆژەی هەژماری من هەنگاوی گەورەی بڕیوە، ئەم وەرچەرخانە زۆر بە ئاسانی هاووڵاتیانی پارێزگاكانی عێراق هەستی پێدەكەن و خۆیان لە میدیاكانەوە ئاماژە بەوە دەكەن ئەو مامەڵەی لە هەندێك فەرمانگەی هەرێمی كوردستان وەك فەرمانگەی «هاتوچۆ، ڕەگەزنامە، خزمەتگوزارییە سەرەكییەكان و...هتد» بە نیو كاتژمێر لە هەرێمی كوردستان جێبەجێ دەكرێت، لە هەمان فەرمانگەی حكومەتی فیدڕاڵی بە 10 ڕۆژ جێبەجێ ناكرێت، سەبارەت بەم وەرچەرخانە گەورەیە سەرۆك وەزیرانی كوردستان بەمجۆرە ئەم وەرچەرخانەی بۆ ئامادەبووانی لووتكەی حكومەتەكان خستەڕوو.
« بەڵێ، بەرنامەیەكی زۆر بەهێزمان هەیە بۆ بەدیجیتاڵكردنی سیستەمەكەمان كە بوارەكانی «خزمەتگوزاری گشتی، دامەزراوە دارایی و ئابوورییەكان، كاروباری بازرگانی، یان كاروباری ڕۆژانە»، هەر بۆیە لە ئێستادا چاومان لەسەر ئەوەیە كە باشترین ڕێگە بگرینە بەر بۆ ئەوەی زۆر بە باشی سیستمەكەمان بكەینە دیجیتاڵی، خەڵكانی خۆمان فێر بكەین و ڕایانبهێنین بۆ ئەوەی بزانن چۆن ئەم سیستمە تازەیە بەكار بهێنن. بێگومان نابێت ئەوەشمان لەبیر بچێت، ئێمە نەوەیەكی بە تەمەنمان هەیە هەوڵ دەدەن بۆ ئەوەی ئەم تەكنەلۆژیا تازەیە بەكار نەیەت، بەڵام ئەم هەوڵانە ڕامانناگرێت و بەردەوام لە هەوڵی ئەوەداین بەردەوامی بە پێشكەشكردنی ئەم خزمەتگوزارییە بدەین، بۆ ئەوانەی كە پێویستیان پێیەتی.
لە هەمان كاتدا سەنتەرێكی داتای زۆر پێشكەوتوومان لەسەر بنەمای شیكاریی داتا و هەژماری ئەو داتایانەی هەمانە دروست كردووە، لەسەر ئەم بنەمایە ئێمە لە هەوڵی ئەوەداین سیستمێك دروست بكەین، كە لە میانەیەوە هاووڵاتیان بتوانن بە ئاسانی مامەڵە لەگەڵ كاروباری ڕۆژانە و خواستەكانی خۆیان بكەن و، تەنانەت مامەڵەیان لەگەڵ حكومەتیش پێویستی بەو هەموو ڕۆتینە نەكات، كە تووشی بێزارییان بكات. هەوڵەكانمان بۆ ئەوەیە ئەو هەموو ڕێوشوێنانەی پێشتر دەگیرانەبەر، كەمیان بكەینەوە، هەر بۆ نموونە لەبری ئەوەی هاووڵاتیان ڕیزی درێژ بگرن بۆ ئەوەی پارەی كارەبا بدەن، یان هەر پارەیەكی دیكە كە پێویستە بیدەن، ئێستا لەگەڵ ئەم سیستمە تازە و ئەم وەرچەرخانە دیجیتاڵییە دەتوانن هەر كاتێك بێانەویت بە ڕێگەی مۆبایلكەی دەستی بیدات، ئەمەش جۆرێكە لەو شتانەی كە خەڵك مەزندەی دەكات كە ئێمە ئێستا لە قۆناغی وەرچەرخانداین، من ناڵێم ئێمە توانیومانە هەموو شتێك بكەین، بەڵام لە سەرەتایەكی زۆر باشداین».
ئایندەی كوردستان
لە ماوەی 10ساڵی داهاتوودا
دەوڵەتمەداری سەركەوتووی خاوەن ئەزموون تەنیا پرسیاری ئەوەی لێ ناكرێت، چۆن لە ڕابردوودا ئالنگارییەكانی تێپەڕاندووە و چۆن سوودی لە دەرفەتەكان وەرگرتووە، بەڵكو مەزندەكانیشی وەك بنەمایەك بۆ ئایندە بە گرنگ لە قەڵەم دەدرێت، لەم چوارچێوەیەدا پێشكەشكاری پەنێڵەكە بەمجۆرە پرسیار لە سەرۆكی حكومەتی كورستان دەكات: «ئێمە كاتێك باسی تەكنەلۆژیای پێشكەوتوو دەكەین، ئەوا پرسەكە بەندە بە داهاتووی زیرەكیی دەستكرد و چەندین پرسی دیكەوە، با لێرەوە قسەكانمان ئاراستەی ئەو جەماوەرە بكەین كە لەم لووتكەیە ئامادەن و ئەوانەشی بە ڕێگەی ئەنتەرنێت دەمانبینن و گوێمان لێدەگرن، ئەگەر داوا لە پایەدار مسرور بارزانی بكەین كە وێنای كوردستان لە دوای 10ساڵی دیكە چۆن دەبێت؟ یان ئایا خەون و تێڕوانینت بۆ نەتەوەكەت چییە؟»
خەونی ئێمە بۆ 10ساڵی داهاتوو ئەوەیە
كوردستان ببێتە سەرچاوەی هیوا و
پەرەپێدان بۆ هەموو جیهان
لەوانەیە باشترین پەیڤ بۆ ئەم خەونە گەورەیەی بەڕێز مسرور بارزانی، ئەو وتارە مێژووییەی مارتن لۆسەر كینگ بێت كە پەیڤی من خەونم هەیە
«I have a dream»ئەمەش بووە ئەو نەخشە ڕێگایەی كە جیهان بگاتە ئەو قەناعەتی كە «خەونی گەورە پیاوان» مەحاڵ نییە و، ئەو خەونە چەند گەورە بێت، لەبەر ئەوەی ئیرادەیەكی گەورەی لە پشتە هەر دێتە دی، سەبارەت بەم خەونە گەورەیە سەرۆك وەزیرانی كوردستان بەمجۆرە لە ڕێگەی پەنێڵی لووتكەی حكومەتەكانی جیهان ڕایگەیاند:
«كوردستان وڵاتێكی جوانە، ئێمە هەوڵ نادەین كۆپی، یان لاسایی هیچ دەوڵەتێكی دیكە بكەینەوە، بەڵكو دەمانەوێت لە سەركەوتنی نەتەوە و دەوڵەتە سەركەوتووەكان فێر بین، بۆیە لە 10ساڵی داهاتوودا، كوردستان بەو شێوەیە دەبینم كە ناوچەیەكی ئارام و ئاشتی و گەشەسەندوو و پێشكەوتووە و وەك هێمای ئومێد لەلایەن زۆر كەسەوە لەم ناوچە ئاڵۆزەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست سەیر دەكرێت و كە خاوەنی ئابوورییەكی پێشكەوتوو پەرەپێدانی بەردەوام و سیستمێكی دارایی دیجیتاڵییە، لەگەڵ ئەو هەموو وەبەرهێنانەی لە ناوچە جیاوازەكانی جیهانەوە ڕوویان كردووەتە كوردستان، بێگومان هەموو ئەمانە لەگەڵ ئەو سیاسەتی فرەییكردنی سەرچاوەی داهات كە ئێستا پێڕەوی دەكەین و ئامانجمان ئەوەیە پەرە بە كەرتە جیاوازەكان بدەین، بۆ نموونە «كشتوكاڵ، پیشەسازی، گەشتوگوزار، خوێندن، تەندروستی».
هیوای ئێمە ئەوەیە كە كوردستان بتوانێت بگاتە ئەو ئاستەی نەك هەر تەنیا باشترین خزمەتگوزاری پێشكەشی گەلەكەی خۆی بكات، بەڵكو هیوای ئێمە ئەوەیە كوردستان ببێتە هەرێمێك بۆ ئومێدی خەڵكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و تەواوی جیهان بەو جۆرە سەیری كوردستان بكەن، وەك دەروازەیەكی تازە بۆ هیوا و پەرەپێدان».

