فرنسیس فۆكۆیاما بیرمەندی ئەمریكی و مامۆستای ئابووریی سیاسی وتارێكی لە ماڵپەڕی (زی ئەتڵانتیك) نووسیوە و تێیدا دیدگاو بۆچوونی ئیدارەی ئێستای ئەمریكای روونكردۆتەوە لە رووبەڕووبوونەوەی ڤایرۆسی كۆڕۆنادا.. ئەمەش تەواوی نووسینەكەیە:

فۆكۆیاما دەڵێت: لەگەڵ سەرهەڵدانی ڤایرۆسی كۆڕۆنا لە وڵاتی چین لە مانگی كانوونی دووەمی رابردوودا، پێش ئەوەی ببێتە پەتایەك هەموو دنیا بتەنێت، زۆر لە خەڵكی پاساویان هەبوو بەوەی كە رژێمی ستەمكاری چین رێگەنادات زانیاریی پەیوەست بە ئاستی مەترسیی دۆخەكە بگات، باشترین نموونەش سزادانی ئەو پزیشكە چینییەیە كاتێ زەنگی مەترسی لە كاتێكی زوودا لێدا و دواتر كۆچی دوایی كرد.

لەگەڵ ئەمەشدان وا دیارە دۆخەكە ئەمڕۆ لای حكومەتە دیموكراتییەكان رۆشن نییە و ئەوروپا دووچاری ئاستەنگی زۆر بۆتەوە لەهەمبەر ئەو پەتایە زیاتر لەوەی چین، بۆیە دەبینین كە ژمارەی مردووانی ئیتاڵیا زیاترە لەوەی چین بە بەراوردی رێژەی دانیشتوان لە یەك بۆ بیست، پێدەچێت سەرانی ئەو دەوڵەتانە دەركیان بە فشاری شێوەی ئیتاڵیا كردووە تایبەت بە كەمكردنەوەی لێكەوتەكانی ئەم نەخۆشییە، چ بۆ قوتاركردنی ئابووریی وڵاتەكانیان یان بۆ پاراستنی بەرژەوەندیی تایبەتییان، ئەمە نەك تەنیا لای سەرۆكی بەرازیل (جاییر بۆلسونار) یان هاوتا مەكسییەكەی (لۆبیز ئۆبرادۆر) بوو، بەڵكو لای دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكاش هەر وایە، كە ناوەڕاستی ئادار سوور بوو كە نەخۆشییەكە لە ئەمریكا لەژێر كۆنتڕۆڵدایە و زوو نامێنێت، لاملیی ترەمپ لەسەر ئەمە هۆكاری زیانی وڵاتەكەی بوو، لە ماوەی دوو مانگی بەهادار كە دەتوانرا رووبەڕووی ئەم پەتایە ببنەوە، بۆ لایەنی قەرەبووی ئەو كەموكوڕییەی هەبوو لە كۆمەكەكانی تاقیگەو پێداویستییەكانی دیكەی پزیشكی، لە كاتێكدا كە چین رایدەگەیاند كە كەیسەكانی نەخۆشییە تازەكە لە وڵاتەكەی رووەو كەمی چووە، بەڵام قوتابییەكانی چین ئەوانەی لە بەریتانیا دەیانخوێند سەرسام بوون لە بەرنامە خاوەكەی حكومەتی سەرۆك وەزیران بۆریس جۆنسۆن.

پێموایە لەگەڵ كەمبوونەوەی پەتاكە، پێویستە بەراوردكارییەكانی دوولایەنەی نێوان سیستەمەكانی حوكمڕانی پشتگوێ بخەین، چونكە هێڵی جیاكەرەوەو یەكلاكەرەوە لە رووبەڕووبوونەوەی كارا لە قەیرانی بڵاوبوونەوەی كۆڕۆنادا رژێمە ستەمكارەكان ناخاتە لایەك و دەوڵەتە دیموكراتەكان لە لایەكی دیكە، لەجیاتی ئەمە، چونكە هەندێك لەوانەی یەكەم كە ئەدایەكی باشیان هەیە، بەڵام ئەنجامی كارەساتباری لێكەوتەوە، جیاوازیی هاوشێوەش هەیە، دیاریكەری بنەڕەتی لە ئەدای كاریگەر جۆری رژێمەكە نییە، بەڵكو توانای دەوڵەتەكەیە، پێش ئەمەش رادەی متمانەیە لە حكومەتەكەیدا.

هەموو سیستەمە سیاسییەكان پێویستیان بە رێگەپێدانی گریمانە دەسەڵات هەیە بۆ دامەزراوەكانی جێبەجێكردن لە كاتی قەیرانەكاندا، چونكە ناكرێت كۆمەڵێك یاسا یان رێسا كە پێشوەختەو پێشبینیی هەموو ئەگەرە تازەكان یان گۆڕانكارییە خێراكان بكات، كە دەوڵەت لە ئاییندەدا رووبەڕوویان دەبێتەوە، زۆرجاریش توانای ئەو كەسانە دیاری دەكرێت كە لە لووتكەی هەرەمی سیاسیدان، بۆیە لەكاتی رێگەپێدانی گریمانە دەسەڵات بە لایەنی جێبەجێكار، متمانە دەبێتە تاكە كاڵای گرنگ كە چارەنووسی كۆمەڵگا دیاری دەكات، جا رژێمەكە دیموكراسی بێت یان دیكتاتۆری، بۆیە لەسەر هاووڵاتیان پێویستە بڕوایان بەوە هەبێت كە دەسەڵاتی جێبەجێكار چاك دەزانێت چی دەكات، بەڵام بەداخەوە، ئەوەی ئەمڕۆ ئەمریكا لەدەستی دەدات متمانەیە.

بۆچوونێكی هەڵە هەیە كە گوایە دیموكراتییە لیبرالییەكان حكومەتی لاوازیان لێدەكەوێتەوە، چونكە پێویستە حكومەتەكان رێز لە بژاردەی خەڵك و رێكارە یاساییەكان بگرن، هەموو حكومەتە تازەكان باڵێكی بەهێزی جێبەجێكردنیان پەرەپێداوە، كۆمەڵگا پێویستی بە دەوڵەتێكی بەهێزو كاریگەرهەیە، كە دەتوانێت هێز ئاراستە بكات و لەكاتی پێویستدا بڵاوی بكاتەوە بۆ پاراستنی كۆمەڵگا، هەروەها سیستەمی گشتی.

لێرەدا ئەوەی دیموكراتیی لیبرال لە رژێمی ستەمكار جیادەكاتەوە ئەوەیە كە هاوسەنگییە لەنێوان هێزی دەوڵەت و كۆتوبەندەكانی دامەزراوەیی، وەكو حوكمی یاسا و لێپرسینەوەی دیموكراسی، خاڵی وردی هاوسەنگیی لەنێوان دامەزراوەی سەرەكیی دەسەڵات و باڵەكانی جێبەجێكارو كۆتوبەندە بنەڕەتییەكانی دامەزراوەیی(دادگاكان و دەستەكانی یاسادانان) جیاوازە لە دیموكراسییەكەوە بۆ یەكێكی دیكە، هەروەها بە جیاوازیی كاتیش لێك جودان.

ئەمە بۆ رەوشی ویلایەتە یەكگرتووەكانیش راستە زیاتر لە هەر دیموكراسییەكی لیبرالی دیكە، هەرچەندە كلتوورێكی سیاسیی هەبێت، بەڵام بە توندی متمانە ناهێڵێت لای دەسەڵاتی دەوڵەت و یاسای پیرۆزو دیموكراسی. دەستووری ویلایەتە یەكگرتووەكان لە پەراوێزی لاوازیی بەڵگەنامەكانی كۆنفیدرالی و یەكێتیی هەمیشەیی نووسراوە( كە یەكەم رێككەوتننامەیە سنووری دەسەڵاتی نیشتمانی تێدەپەڕێنێت، كە بەپێی ئەو رێككەوتننامەیە لە ساڵی 1777 توانرا( 13) ویلایەتی خاوەن سەروەری لە حكومەتێكی هاوبەشدا یەكبخرێت، كە دواتر بوو بە حكومەتی ویلایەتە یەكگرتووەكان )، ئەلیكسەندەر هامیلتۆن ( داكۆكیكاری سەرسەختی جەختكردنەوەی هێز لە دەسەڵاتی جێبەجێكار لە توێژینەوەیەكی نووسراوی لە ساڵی 1788 بە ناوونیشانی فیدرالییەتی ژمارە 70) باش تێگەیشتووەو كە پێویستە كۆتوبەندی یاسایی و دیموكراسیی بەهێز دابنرێت تاكو دەسەڵاتی جێبەجێكار سنوورداربكات، بەڵام مشتومڕیشی لەسەرئەوە هەبوو كە دادگا توانای نییە، تەنانەت كۆنگریسیش، بەشێوەی یەكلاكەرەوە لە سەروبەندی مەترسیی نەتەوەییدا هەڵسوكەوت بكەن. ئەو مەترسییە نەتەوەییانە لە سەردەمی شەڕ یان یاخیبوونی ناوخۆیی سەرهەڵدەدەن، رەنگە بەهۆكاری دیكەش بن وەك پەتای جیهانی كە ئەمڕۆ رووبەڕووی دەبینەوە.

دەستووری ئەمریكا لە ماددەی دووەمیدا دامەزراوەیەكی جێبەجێكاری درووستكرد كە هێزو دەسەڵاتیان لە سەدەكانی دوای دامەزراندن زیادی كرد، لەگەڵ هەڵكشانی حاڵەتەكانی نائاسایی كە پێویستیان بە رێكارگەلێكی بەهێزی جێبەجێكاری هەبوو: وەك شەڕی ناوخۆ و هەردوو جەنگی جیهانی و قەیرانەكانی دارایی لە ساڵانی 1908و1929و 2008. لە میانی شەڕی ناوخۆدا ئیبراهام لنكۆلن هێزێكی ملیۆن كەسی ئامادەكرد، هەرچەندە ئەو كاتە یەكێتییەكە كەمتر لە 20 ملیۆن كەس بوو، كاتێكیش هێڵی ئاسنی ئەمریكا پەكی كەوت كە رۆڵی بەرچاوی هەبوو لە پاڵپشتیی جەنگ لە ئەوروپا (لە میانی جەنگی یەكەمی جیهاندا)، وۆدرۆ ویلسون خۆماڵی كردو گۆڕی بۆ كۆمپانیاگەلی موڵكی دەوڵەت. فرانكلین رۆزفلت لەمیانی جەنگی دووەمی جیهاندا هەوڵی سەربازیی زۆری دا و لە بواری گفتوگۆكردن دەربارەی بەرنامەی خواستن و بەكرێدان كۆنگرێسی تێپەڕاند.

لەمیانی قەیرانی دارایی ساڵی 2008دا دەسەڵاتێكی لە رادەبەدەر درایە ئەنجومەنی یەدەگی فیدرال وسەدان ملیار دۆلار تەرخانكرا بۆ پاڵپشتیكردنی دامەزراوە داراییە گرنگەكان لە سایەی چاودێرییەكی سنوورداری كۆنگریسدا. بەم شێوەیە ویلایەتە یەكگرتووەكان بەدرێژایی مێژووی خۆی توانیویەتی لە كاتی پێویستدا بڕێكی زۆری دەسەڵات بەدەست بهێنێت، بەڵام لە ئەمریكای لاتین زۆرجار دەستەكانی یاسادانان دەسەڵاتی فریاگوزاری داوەتە ئەو سەرۆكانەی كە دواتر بوونە دیكتاتۆر.

ئەمڕۆ هەژموونێكی هاوشێوەی پاوانخوازی دەسەڵات لە مەجەرو فلیپین دەبینین، بە پێچەوانەی ئەمەش ویلایەتە یەكگرتووەكان، هەر لەگەڵ كۆتایی دۆخی فریاگوزاریدا مەیلی بۆ گەڕاندنەوەی دەسەڵات بۆ كۆمەڵگا هەیە. بۆیە دەبینین كە سوپاكانی ئەمریكا زۆر بە خێرایی لە ساڵانی 1865 و 1918 و 1945 لە كارخران. هەروەها ویلسۆن دوای چەند ساڵێك هێڵی ئاسنینی بۆ موڵكداریی تایبەت گەڕاندەوە، بەڵام ئەو دەسەڵاتانەی درابوون بە حكومەت بە پێی (یاسای پاتریۆت) دوای رووداوەكانی 11ی سپتێمبەر وردەوردە گەڕێنرانەوە.

لەكاتێكدا ئەمریكا رەنگە لە رەفتاردا لەسەرخۆ بێت لە سەرەتای هەر قەیرانێكدا، بەڵام كاتێ دەگاتە خێراییەكی دیاریكراو رەنگە تواناكانی بخاتەگەڕ، هەر ئەم توانایەشە كە زۆربەی حكومەتە ستەمكارەكان هەیانە، لەوانەش چین. لە راستیدا مرۆڤ دەتوانێت مشتومڕ لەسەر ئەوە بكات كە مادامەكی دەسەڵات لە ویلایەتە یەكگرتووەكان شەرعی و دیموكراسییە، بۆیە بەدرێژایی رۆژگار لە هەر دەسەڵاتێكی دیكتاتۆر زیاتر بەردەوامی دەبێت.

لەپاڵ ئەمەشدا حكومەتی ئەمریكا دەتوانێت سوود لە بیروبۆچوون و زانیاریی هاووڵاتییەكانی و كۆمەڵگای مەدەنی وەربگرێت بەو رێگەیەی كە چین ناتوانێت بیكات، چونكە وێڕای ئەوەی سیستەمی فیدرالی ئەمریكا لەنێو خۆیدا دەسەڵاتی پەرت كردووەو ململانێی یەكدی دەكەن، بەڵام بە ئەزموونێكی تاقیكراوە دادەنرێت بۆ بیرگەلێكی تازە كە لە (50) ویلایەت پێكدێت، بۆ نموونە هەردوو حاكمی نیۆیۆرك و كالیفۆرنیا ئامادەبوون خێراتر و یەكلاكەرەوەتر لە حكومەتی پەرتەوازە، رووبەڕووی ئەم پەتایە ببنەوە.



دیموكراتییەت دەسەڵاتی نائاسایی دەداتە دەسەڵاتی جێبەجێكاریی خۆی بە مەبەستی مامەڵەكردن لەگەڵ ئەوهەڕەشانەی هێرش دێنن، بەڵام ئامادەكاری بۆ رێگەدان بەو دەسەڵاتە و بەكارهێنانی بە شێوەیەكی كارا پێش هەموو شتێك پشت بە بناغەیەكی بەتین دەبەستێت، واتا متمانە لە بەكارهێنانی ئەو دەسەڵاتانەی دراون لەلایەن دەسەڵاتی جێبەجێكارییەوە، لێرەوە دەبینین ویلایەتە یەكگرتووەكان ئەمڕۆ رووبەڕووی كێشەیەكی گەورە بۆتەوە.

متمانە لەسەر دوو بنەما بنیادنراوە، یەكەم: پێویستە هاووڵاتیان بڕوابكەن كە حكومەتەكەیان خاوەنی شارەزایی و زانیاری و تەكنیك و توانا و دەستپاكییە لە رووی گرتنەبەری باشترین بژاردەی بەردەست، واتا حكومەت چەندین كەسی مەشقپێكراوی باش و خاوەن بەهرەی گونجاوی هەیە بۆ ئەوەی ئەم ئەركە لە ئەستۆ بگرێت، هەر لە ئاگركوژێنەرەوانی ناوخۆ و پۆلیس و تەندروستكاران تا دەگاتە بەرپرسانی جێبەجێكاری حكومەت، ئەوانەی بڕیاری ئاست باڵا دەردەكەن سەبارەت بە كەرەنتینەی تەندروستی و پرۆسەكانی رزگاركردن .



متمانە شتێكە (یەدەگی فیدرالی ئەمریكا) لەمیانی قەیرانی 2008 هەیبوو، ئەوكاتە (بن برنانكی) سەرۆكی بوو، ئەو ئەكادیمێستێكی پێشوو بوو، هەروەها یەدەگی فیدرالی چەندین شارەزای ئابووریی پیشەگەری لە خۆ گرتبوو، نەك كەسانێك كە سیاسەتوانەكان دەست نیشانیان كردبن، كە رەنگە خۆشەویستی هاوڕێ و خزمان بن.

بنەمای دووەم: متمانەیە لە بەشی سەرەوەی هەرەمە زنجیرە، واتا هاوسەنگ لەگەڵ سیستەمی سەرەكیی ئەمریكی، بۆیە دەبینین لنكۆلن و ویلسون و رۆزفلت ئاستی بەرزی متمانەیان هەبوو لە رووبەڕووبوونەوەی قەیرانەكانیان، بەو ناوەی كە ئەوان سەرۆك بوون لە سەردەمی شەڕدا، هەر سێكیان توانیان ببنە هێمای خەباتی نیشتمانی. (جۆرج دەبلیو. بوش)یش لە سەرەتای كارەساتی 11ی سێپتەمبەر بەم شێوەیە رەفتاری كرد، لەگەڵ ئەوەی سوور بوو لەسەر داگیركردنی عێراق ، بەڵام هاووڵاتیانی ئەمریكا پرسیاریان لا بوو دەربارەی رێگەپێدانەی ئەو دەسەڵاتەی كە پێی درابوو لە رێگەی دەركردنی یاسای پاتریۆت.

ئەمڕۆ ویلایەتە یەكرتووەكان رووبەڕووی قەیرانی متمانەی سیاسی بۆتەوە، بنكەی جەماوەریی ترەمپ (35 بۆ 40%ی دانیشتوان بە چاوپۆشی لە هەر شتێكی دیكە پشتگیریی دەكەن)، هەر چەندە لەم چوار ساڵەی رابردوودا چەندین بەسەرهاتی پیلانگێڕی سەریانهەڵدا دژی سەرۆك لە لایەن(دەوڵەتی قووڵ)ەوە. هەروەها ئەم بنكە جەماوەرییە ئاگاداركرایەوە كە متمانە بە هیچ شارەزایەك نەكات كە پشتگیریی سەرۆك ناكات.

ترەمپ بەردەوامە لە شێواندنی ناوبانگی ئاژانسەكان، چونكە وا هەست دەكات كە ئەوان دژی ئەون و دەیانەوێت لە دەسەڵاتی كەم بكەنەوە، لەوانەش كۆمەڵگەی هەواڵگری و وەزارەتی داد و وەزارەتی دەرەوەو ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوەیی، تەنانەت ئیدارەی نیشتمانیی زانستی زەریاكان و بۆشایی ئاسمان.



زۆر لە ئاژانسە ئیدارییەكان لەم ساڵانەی دواییدا زێدەڕۆیی زۆریان لە فەرمانبەرانی خزمەتی مەدەنیدا كردووە، كاتێ پۆستە باڵاكان گواستراونەتەوە یان بۆ سەرۆكانی ئاژانس و نووسینگەكان بە وەكالەت، یان بۆ سیاسەتوانان لە هاوڕێیانی سەرۆك، وەك هەڵسوڕێنەری كاروباری هەواڵگریی نیشتمانی(ریچارد گرینیل). بۆیە لەگەڵ ئەوەی لایەنگرێكی سەرۆك كە تەمەنی 29 ساڵ بوو، دەستی كرد بە پرۆسەی پاكسازیی لە ئاژانسەكانی فیدرالی، دەبینین كە ئیدارەی ئەمریكا وەلای تایبەتی خستە پێش كارامەییەوە. دیارە ترەمپ خەریكە (ئەنتۆنی فاوچی) بەڕێوەبەری پەیمانگەی نیشتمانیی هەستەوەری و نەخۆشییە درمەكان پەراوێزدەخات، لەبەر ئەوەی بە ئاشكرا ناكۆكی لەگەڵدا هەیە.

ئەو هەموو شتانە رۆشنایی دەخەنە سەر قەبارەی ئەو تەحەددییەی كە رووبەڕووی بنەمای دووەم دەبێتەوە: متمانە لە سەرۆك و فەرمانگەی نزیك بە خۆی، ترەمپ لە ماوەی سێ ساڵ و نیوی ماوەی حوكمڕانیدا نەیتوانی پەیوەندی لەگەڵ زیاتر لە نیوەی دانیشتوانی وڵاتدا بكات ئەوانەی دەنگیان پێ نەدابوو، هەروەها هیچ هەنگاوێكی نەنا كە ببێتە هۆكاری بنیاتنانی متمانە، كاتێكیش بەم دواییە رۆژنامەنووسێك لێی پرسی چی بە ئەمریكییەكان دەڵێیت ئەوانەی ترسیان هەیە لە بڵاوبوونەوەی كۆڕۆنا، كە وەڵامدانەوەی زۆر ئاسان بوو، یەكسەر هەڵچوو بەرامبەر پرسیارەكەو ئەو رۆژنامەنووسە.

بەهۆی ڕاڕایی ترەمپ لەهەمبەر بە هەندوەرگرتنی پەتای كۆڕۆناوە، زۆر لە پارێزگاران نكوڵی دەكەن كە ئێمە لە بنەڕەتدا لەناو قەیرانێكی تەندروستی دابین، ئەوان سوورن لەسەر ئەوەی ئەو ترس و تۆقینەی لە كۆڕۆنا هەیە ئەنجامی پیلانێكە لەلایەن حزبی دیموكراتییەوە ، كە ئامانجەكەی رووخانی سەرۆكایەتی و سەرۆكە، كاتێكیش ترەمپ لە سەردەمی شەڕدا خۆی وەك سەرۆك دانا، رایگەیاند كە دەیەوێت لەگەڵ هاتنی جەژنی فەسح وڵات بكاتەوە، دواتر دانی بەوەدا نا كە ئەم مێژووە خۆی هەڵی نەبژاردووە بەپێی هەر بنەمایەكی زانستی پەیوەست بە كۆڕۆنا، رەنگە ترەمپ بیری لە دیمەنی نیشتمانی دەكردەوە تایبەت بە جەژنی سوپاسگوزاری، كە پشتی هەڵمەتی هەڵبژاردنی بگرێت و كاربكاتە سەر دەرفەتی هەڵبژاردنەوەی بۆ جارێكی دیكە.



رەوشی بەهێزی بێ متمانەیی كە ترەمپ و ئیدارەكەی دەیورووژێنن، هەروەها بڵاوكردنەوەی بێ متمانەیی بە حكومەت لە دەروونی لایەنگرانیدا، ئەنجامی خراپی دەبێت بۆسەر سیاسەتی ناوخۆی وڵات. دیموكراتییەكان سووربوون لەسەر ئەوەی پێویستییەكانی شەفافییەت لە بەكارهێنانی پارەی سەندوقی رزگاریی كۆمپانیاكان بخرێتە نێو یاسای فریاخوازی كە دەكاتە دوو ترلیۆن دۆلار، كە مانگی رابردوو تێپەڕێنرا، بەڵام ئیدارەی ترەمپ لەكاتی واژۆكردنی پرۆژەكە جەختی كردەوە كە پابەندی ئەم بەندە نابێت، هەر وەكو بە تەواوی رەتی كردەوە كە كۆنگریس لە كاتی رێكارەكانی كەرەنتینی سەرۆك سەرپەرشتی بكات، ئەم رێكارەش بەو واتایەیە كە هەر پەیڕەوێك لە ئاییندەدا بگیرێتەبەر بۆ دەسەڵاتەكانی فریاگوزاری مەبەستی یارمەتیدانی كۆمپانیا پەكخراوەكان یان ناوچە زۆر زیان لێكەوتووەكانە، كە گومانیان لێ دەكرێت، دەخرێتە چوارچێوەی تۆمەتباركردنی ناسیاوێتی لەلایەن ئیدارەیەك كە خەمی یەكەمی تەنیا پاداشتكردنی كەسانی نزیك لە خۆیەتی.

لە كۆتاییدا، لەو باوەڕەدا نیم كە بتوانین بگەینە دەرئەنجامی تێروتەسەل سەبارەت بەوەی كە ئایا دیكتاتۆرییەكان یان دیموكراتییەكان توانایان زیاترە كە لەو پەتایە رزگاریان ببێت، چونكە دیموكراتییەكانی وەك كۆریای باشوورو ئەڵمانیا بە رێژەیەك تا ئێستا سەركەوتوو بوون لە مامەڵەكردن لەگەڵ ئەم قەیرانەدا، بەڵام ئەدای ویلایەتە یەكگرتووەكان كەمترە. لە كۆتاییدا ئەوەی گرنگە جۆری رژێمەكە نییە، بەڵام ئەوەیە كە ئاخۆ هاووڵاتیانی ئەو رژێمە متمانەیان بە سەركردەكانان هەیە؟ ئایا ئەو ئەو سەركردانە سەرۆكایەتیی دەوڵەتێكی بە تواناو كارا دەكەن؟.







نووسینی: محەمەد تاهیر _ ماڵپەڕی ئیندیپێندیتی عەرەبی
وەرگێڕانی لە عەرەبییەوە : بەهادین جەلال