dwayi çendîn mang le tenguçelleme û mirdinî ptir le niyu miliyon kes, cîhan be peroşewe çawerrwanî perepêdanî pêkuteyekî kara û selamete bo vayrosî korona. le katêkda hêşita nadllinyayiyek heye lebareyi eweyi keyi em vaksêne berdest debêt yaxud aya her berdest debêt, bellam umêdêkî zor heye ke yekêk le pêkutekan bem nzîkane serkewtû bêt.
rêkxirawe tîrorîstîyekan hem palliner û hem amirazî eweyan leberdestdaye ke hewllekanî dabeşkrdinî pêkuteyi vayrosî korona lebarberin. renge le hemûyan ziyatir da'ş bêt, ew rêkxiraweyi bawerrî waye petake tolleyi xudaye le dijî dujmine bêbawerrekan. ḧallî ḧazir, em grupe kellkî lew rewşe komellayetî û siyasî prr le gîrugrfteke wergrtuwe ke behoyi vayrosî koronawe hatotearawe û emeyi krdote derfetêk bo pşitirrastkrdineweyi cîhanbîniye rqamêzekeyi û rakêşanî endamî nwê û bedesthênanî balladestî ziyatir.
taweku petake ziyatir drêjebikêşêt û taweku kêşeyi siyasî û komellayetî ziyatir bedwayi xoyda bhênêt, ewa da'ş ziyatir sûdmend debêt. emeş ew egere drust dekat ke em rêkxirawe kar bikat bo pekxistinî hewllekanî dabeşkrdinî pêkuteyek le pênawî drêjkrdineweyi qeyranekeda ke le berjewendî ewandaye.
lem cîhane pêkewegrêdraweda, pekxistinî destirrageyşitin be pêkutekan boyi heye rêgr bêt leberdem rîşekêşkrdinî nexoşîyeke û serhelldaneweyi ew nexoşîyane behoyi pêkutekanewe detwanrêt rêgrîyan lêbikrêt, herwek eweyi le peywendîda be kolêra û îflîcî mindallan û surêjewe ruwîda lem sallaneyi dwayîda. eweyi mayeyi nîgeranîye, eweye ke le rabrduda da'ş û tundrrewekanî dîke kariyan krduwe bo pekxistinî pêkutekan, le nêwyanda hêrşî drrindane bo ser senter û karmendanî drustkrdinî pêkutekan.
da'ş twanayi eweyi heye kar bikat bo pekxistinî hewllekanî dabeşkrdinî pêkuteyi vayrosî korona, leber eweyi hêşita ١٢,٠٠٠ çekdarî tenha le 'êraqda heye, û twanayi eweyi heye leser astî cîhan hêrşî şokhêner encam bidat.
be daxewe, cge le hêrşekan, da'ş twanayekî gewreyi heye bo billawkrdineweyi tirs û bêmtmaneyî le astî pêkutekeda- ke renge eme taktêkêkî kuşndetir bêt. em grupe detwanêt amaje bikat be kellkwergirtinî xirapî dezgayi nawendî hewallgrî emerîka le vaksînî hewkrdinî cger ke krdîye pasawêk bo kokrdineweyi zaniyarî hewallgrî le proseyi rawedunanî usame bin ladin. em kareş ew gumane tox dekatewe ke rojawa hellmetî kutan bekardehênêt bo destinîşanikrdinî amancekan bo froke bêfrokewanekan yan bo nezokkrdinî mindallan. ewebû ew kesaneyi hellmetî kutanekeyan encam dedat lelayen tundrrewekanewe krane amanc û le encamda deyan hezar mindall nekutiran.
bellam sererrayi eweyi ke da'ş bangeşeyi ewe dekat ke eme petayeke û le asmanewe hatuwe, keçî em rêkxirawe dawayi xoparêzî û lêkdurkewtineweyi komellayetî le endamekanî dekat.
bo nmûne le sallî ٢٠١٥da, da'ş zorêk le çawdêranî dûçarî sersurrman krd katêk rêgeyi be tîmî kutanî dijî îqlîcî mindallanda bo eweyi biçne ew nawçaneyi 'êraq û suriyawe ke le jêr kontirollî xoyda bûn. bellam dwatir û her lew salleda çalakane rêgrî krd le hellmetî kutan le efẍanistanda. hokarî siyasî le pşit ciyawazî nêwan em dû hellsukewtewe bû. le 'êraq û suriya, rêkxiraweke le lutkeyi desellatda bû û wîstî twanayi xoyi wek ḧkumetêkî pîşan bidat. û drkî bewekrd ke eger îflîcî mindallan le nêw danîşitwanî jêr destîda billaw bêtewe ewa eme gurizêkî cîdidî û ḧetmî leberprsiyarêtiye siyasiyekeyi dedat, be pêçewanewe, le efẍanistan, em grupe le hewllî ewedabû cê pêyi xoyi ptew bikat û ptir şêwazî dllrreqaneyi bekar dehêna bo ptewkrdinî bangeşe aydolojîyekeyi û kemtir le xemî eweda bû ke pşitiywanî cemawerî le rêyi desteberkrdinî tendrustîyewe bedest bhênêt.
bellam le êstada da'ş pêyi wanîye sûdmend bêt le hawkarîkrdin be çeşnî eweyi çend sallêk pêş êsta le 'êraq û suriyada bedî krd. leber eweyi le êstada bote hêzêkî gerîlayî le zorêk lew xakaneyi pêşitir le jêr destîda bû, herweha leber eweyi berprsiyarêtî ḧukmirranî le esto nîye, ewa em grupe ptir sûdmend debêt le drêjekêşanî ew pşêwîyeyi behoyi petakewe drust buwe.
le rastîda pêwîste em herreşeye be cîdidî werbigîrêt. pêwîste serkrdekan amadekarî biken bo parastinî tîmekanî kutan. cge lem metirsîyane, pêwîste komellgeyi nêwdewlletî hellmetêkî kutanî cîhanî dijî vayrosî korona bigirêteber bo eweyi dwayîn guriz le da'ş û karaktere hawşêwekanî bidat.
dllinyabûnewe leweyi ke wllate kemdramet û prr le nakokîyekan- ewaneyi metirsî vayroseke û tundrreweyan lesere- le katî xoyanda û be şêweyekî yeksan pêkutekeyan pêdegat, mirovanetirîn rêçkeye bo kotayîhênan be petake.
bo sûdwergirtin lem derfete, pêwîste ḧkumetekan qorxkarî neken û birrî ew pêkuteyeyi leseretada berhem dehênrêt tenha bo hawnîşitmanîyekaniyan sinurdar neken. pêwîste wllatan, be taybetî emerîka, çareserêkî frelayenî bigirineber û le rêkxirawe nêwdewlletîyekan nekşênewe.
eger komellgeyi nêwdewlletî bitwanêt parêzgarî le pabendbûnî xoyi bikat bo dabeşkrdinî yeksanî pêkuteke û bergirtin le hewlle têkderekanî tundrrewekan, ewa pêkuteyi vayrosî korona cîhanî dûçarî sersurrman dekat çunike hem debêtehoyi başitirkrdinî tendrustî cîhanî û em çîrokî serkewtinî berengarbuneweyi tîrorîzimîş debêt.



le nûsînî îliyot stiywart
le saytî naşnall intirêstda billawkrawetewe
wergêrran. hêmin ẍenî