هەندرێن ئەحمەد، جیا لەوەی ئەندامی مەكتەبی سیاسیی حزبی شیوعیی كوردستانە، لە هەمان كاتدا میدیاكار و ڕۆژنامەنووسێكی دیاری كوردستانە، هەروەها سكرتێری ئەنجومەنی سەندیكای ڕۆژنامەنووسانی كوردستانە و سەرنووسەری ڕۆژنامەكانی ڕزگاری و ڕێگای كوردستان بووە و دواتریش دامەزرێنەر و بەڕێوەبەری گشتیی كەناڵی ئاسمانیی ڕێگا بوو، كە یەكەمین كەناڵی چەپ بوو لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، لە گفتوگۆی ئەمجارە «ململانێی حزبی و ئایندەی هەرێمی كوردستان» زۆر ڕاشكاوانە دیدوبۆچوونی لەسەر مەترسییەكانی ململانێی ناتەندروستیی حزبی و كاریگەرییە نەرێنییەكانی لەسەر ئایندەی هەرێمی كوردستان باس كرد، هەروەها چەندین پێشنیار و ڕاسپاردەی گرینگیشی خستە ڕوو.

 

ئەم بابەتە «ململانێی حزبی و ئایندەی هەرێمی كوردستان»، بابەتێكی زۆر گرینگ و سەرنجڕاكێشە، بەڵام لەم گفتوگۆیەدا هێندەی باس لە شێوازی ململانێ حزبییەكان كرا، هێندە تیشك نەخرایە سەر ئەوەی ئەم ململانێیانە چ كاریگەرییەكی نەرێنییان لەسەر ئایندەی هەرێمی كوردستان دەبێت، بۆیە گرینگە ئەم لایەنەش تیشكی جددی بخەینە سەر.

بۆ ئەوەی دەروازەیەك بكەمەوە و بتوانم قسە لەسەر ئەم پرسە هەستیارە بكەین، ئەو پرسیارە دەكەم: «ئایا لە كوردستاندا ژینگە و ژیانێكی تەندروستی حزبیمان هەیە؟» بێگومان بەڕێزانی پێش من قسەیان لە ناتەندروستیی ئەو ژینگەیە كرد كە حزب هۆكاری ئەم دۆخەیە، لە ڕاستیدا، وێڕای ئەمانەش مانای ئەوە نیە كە حزبی سیاسی پێویست نییە، حزب پێویستیی هەموو قۆناغێكە، لە ژێر ئاڵا و دروشمی ئەو حزبانەدا لە قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانیدا بە هەزاران كوڕ و كچی ئەم نیشتمانە گیانی خۆی فیدای ئەم خاكە كردووە، بۆیە ژیانی دیموكراتیی ئێستاشمان دیسان حزبی سیاسی پێویستە و هەوڵ دەدەم، لە چوار ڕهەندی جیاوازە تاوتوێی بابەتەكە بكەم:

ڕەهەندی یەكەم، قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانییە، كە ئەمە فۆڕمی سیاسیی كۆدەنگی تێكڕای لایەنە سیاسییەكانی كوردستانی لەسەرە، هەروەها گرینگی بابەتی داڕشتنی دەستوور بۆ هەرێمی كوردستان و پاراستنی قەوارە سیاسییەكەش بە هەمان شێوە.

ڕەهەندی دووەم، چەمكی هاووڵاتی و دادپەروەریی كۆمەڵایەتییە، كە پێم وایە جێگەی بایەخە قسەی لەسەر بكرێت.

ڕەهەندی سێیەم، بونیادنانی دامەزراوەكان لە هەرێمی كوردستان (چ وەك سەندیكا و ڕێكخراوە پیشەییەكان، هەروەها چ وەك بونیادنانەوەی دامەزراوەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان)، بەداخەوە كە لە كاریگەریی حزبە سیاسییەكان بەدەر نییە.

ڕەهەندی چوارەم، ئاسایشی نیشتمانیی هەرێمی كوردستان (ئەمنی قەومی) و دامەزراندنی ئەنجومەنێكی سیاسیی بۆ ڕیكخستن و دروستكردنی هاوهەڵوێستی و یەكڕیزیی نێوان حزبە سیاسییەكان و لەبەرچاوگرتنی بەرژەوەندیی گشتیی نیشتمانی.

پێش ئەوەی بێمە سەر شرۆڤەی ئەم ڕەهەندانە، یوسف زیدان، كە بیرمەندێكی عارەبە لە دەستنیشانكردنی مانای چەمكەكان بە زمانی عەرەبی، قسەیەكی هەیە كە دەڵێت: «دەبێت مانای هەقیقی خۆی بدەینە چەمكەكان»، ئەوجا بۆ ئەوەی مانای هەقیقی بدەین بە «ململانێی حزبی و كاریگەری لەسەر ئایندەی هەرێمی كوردستان»، لەسەر ئەم پرسە كێشەیەكی گەورەمان هەیە، ئەویش ئەوەیە لە كۆڕ و سیمینارەكاندا بە ڕاشكاوانە كێشەكان دەستنیشان ناكرێن. ئێمە دەبێت دوو سێ شت هەیە لێكی جیا بكەینەوە، من لێرەش ناتوانم بڵێم: پەكەكە تۆ بە چ شەرعییەتێكی شۆڕشگێڕی كۆمەڵێك ناوچەی كوردستان داگیر دەكەیت و ددان بە كیانی سیاسیی هەرێمی كوردستاندا نانێی؟ یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان و بزووتنەوەی گۆڕان، كە بەشدارن لە حكومەت، بە چ شەرعییەتێك ئۆپۆزسیۆنیشن؟ پارتی دیموكراتی كوردستان كە تۆ سەرۆكایەتیی هەرێمی كوردستان و سەرۆكی حكومەتت لایە، بۆشی ئەم واقیعە قبووڵ دەكەیت و ڕاستییەكان ناخەیتە بەردەستی خەڵك، یان بۆچی هەموو دەسەڵاتەكانت قۆرخ كردووە؟ ئایا ئەم قۆناغە پێویستی بە شەراكەت و هاوبەشیی هەموو لایەنەكان نییە؟ ئەگەر بمەوێت وردەكاریی ئەمانە باس بكەم، بە هۆی پۆپۆلیستیەت و موزایەدات، خزمەت نەكات، كە گومان لەوەشدا نییە دەستنیشانكردنی كێشە و گرفتەكان بە دروستی سەرەتای چارەسەركردنەكانن.

یەك دوو ساڵ پێش ئێستا شاندێكی ئەوروپی لە هەرێمی كوردستان بوون، قسەیەكیان كرد زۆر بەلامەوە گرینگ بوو. گوتیان «ئێوە وەك هەرێمی كوردستان و حزبە سیاسییەكان و سەندیكا و ڕێكخراوەكان، لە ساتەوەختێكدا وەك وڵاتێكی پێشكەوتووی دیموكراتی هەڵسوكەوت دەكەن، لە ساتێكی دیكە دەگەڕێنەوە دەبنەوە بە كۆمەڵگەیەكی ڕۆژهەڵاتی بە هەموو گرفت و كێشە و نەخۆشییەكانیەوە». ئەم خەسڵەتەی ئەوان تێبینییان كردووە، كێشەی قۆناغی ڕاگوزەرە، بەدەر لە پێشكەوتنی سرووشتیی كۆمەڵگە و شێوازی حوكمڕانی، لەدوای ئەم قسانە ئینجا دەگەڕێمەوە سەر ئەو ڕەهەندانەی كە ئاماژەم پێكردن.

1- سەبارەت بە فۆڕمی سیاسی لە قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانیدا، لێرە پرسیارێك دێتە پێشەوە: ئایا ئەركەكانی قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانیمان تەواو كردووە، هەتا ئەمڕۆ بتوانین دەستنیشانی قۆناغێكی تازە بكەین؟ بە بۆچوونی من، نەخێر، لەبەر ئەوەی قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانی لە تێكۆشانەوە دەست پێدەكات هەتا دەگاتە سەربەخۆیی و پێكهێنانی دەوڵەتی سەربەخۆ و خۆشگوزەران، واتە كۆمەڵێك قۆناغ هەیە كە هێشتا تەواومان نەكردوون و لە نیوەی ڕێگەكەین، لەسەر ئەم نیوەی ڕێگەیەش كۆك نین و دیدوبۆچوونی جیاوازمان هەیە. خەڵكانێك هەن لە پرۆسەی سەربەخۆیی پەشیمان بوونەتەوە، هەن لە فیدڕاڵییەت پەشیمان بوونەتەوە و لە چوارچێوەی حزبێكدا بیردەكەنەوە، نەك نیشتمانێك، لەمەش زیاتر بەشێك لە هەڵسوكەوتی حزبەكەی ئەوەمان پیشان دەدات، لەگەڵ هاوكێشەیەكی هەرێمی دەڕوات. كە ئەم قسانە دەكەم، مانای ئەوە نییە ناچمە سەر كێشە و ململانێ و لێكەوتە نێودەوڵەتییەكانی، ئەوەی ئێستا لە هەرێمی كوردستان دەگوزەرێ، بەدەر نییە لە ڕیزبەند و لێكەوتە جیهانییەكان، لە لێكەوتە و دەرهاویشتەكانی بارودۆخی ئاڵۆزی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و كاریگەریی زلهێزەكان لەم ناوچەیەدا، بەڵام تایبەتمەندیی ئەم گفتوگۆیەی ئەمڕۆ ئێمە دەیكەین، باسی ناوخۆی كوردستانە، هەر بۆیە ئەو ململانێ حزبییەی ئێستای حزبەكان و جیاوازیی هەڵویست و بۆچوونیان بەرانبەر بە سەربەخۆیی و فیدڕاڵیەت و تەنانەت قەوارەی سیاسیی هەرێمی كوردستان كە دەستووری عێراقیش ددانی پێدا ناوە، ئەمە مەترسییەكی گەورەیە و پێویستی بەچارەسەر هەیە، لەمەش ترسناكتر ئەوەیە كە واقیعی ئەمڕۆی كوردستان بە كردەیی دوو زۆنییە و لە هەندێك ناوچە لە جێگەی حكومەت حزب حاكمە و دوو دیدی جیاوازمان بۆ مامەڵەی نێودەوڵەتی و دیپلۆماتی هەیە. دوو دیدوبۆچوونی جیاوازمان بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ داهاتوو و ئایندەی هەرێمی كوردستان هەیە، هەموو ئەمانە كە لە ئەنجامی ململانێی ناتەندروستیی حزبی دروست بوون، لەم قۆناغەدا كاریگەری و بارگرانییەكی گەورەی لەسەر هەرێمی كوردستان دروست كردووە.

فۆڕمی ئێستا فیدڕاڵییەتە لە عێراق و لەژێر هەڕەشەی نوخبەی سیاسیی حاكمەكانی بەغدایە و لە مەترسیدایە، ئەوە شۆڤێنییەتی ئەوانە و پێم وانییە بە دیموكراتی شكڵی، بە بێ بوونی كەسانی دیموكراتخواز بابەتەكە چارەسەر بكرێت. بۆیە ڕاددەی نزمی ڕێككەوتن بریتییە لە داكۆكیكردن لە فیدڕاڵییەت و دەبێت ڕێگەنەدەین بە بیانووی جیاوز لێی كەم بكرێتەوە، دەبێت بەمە بەدەر بێ لە ململانێی حزبی .

2-    ڕەهەندی دووەممان سەبارەت بە چەمكی هاووڵاتی و دادپەروەریی كۆمەڵایەتییە، ئاشكرایە كە ئەوەی لە قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانی و لە ئێستاشدا بۆ هەرێمی كوردستان ئەركی پاراستن و داكۆكی لەسەرشانە، هەر خەڵكی چینی ناوەند و خوارووی كۆمەڵگەن كە سووتەمەنیی شۆڕشەكان بوون و ئێستاش ئەگەر مەترسی بكەوێتە سەر هەرێمی كوردستان، هەر ئەم خەڵكە قوربانیدەری پاراستنی كوردستان دەبن، بە هەموو نەتەوە و ئایینە جیاوازەكانەوە. ئایا ئەوەی ئێستا لە كوردستان دەگوزەرێت، مەبدەئی دادپەروەریی كۆمەڵایەتی دەستەبەر كردووە؟

هەروەها، ئەوەی جێگەی داخە، ئەمڕۆ هەر ئەم خەڵكە خۆڕاگرە وەك هاووڵاتیی پلە یەك و پلە دوو مامەڵەیان لەگەڵ دەكرێت، چەمكی هاووڵاتیبوون بۆ من و كەسێكی دیكە جیاوازە، ئەو هاووڵاتیی پلە یەكە و من هاووڵاتیی پلە دووم، چونكە ئەو ئەندامی حزبی دەسەڵاتە و من ئەندامی حزبێكی خاوەن هەزاران شەهیدیشم بۆ ئەم كوردستانە، یان هەر هاووڵاتییەكی ئاسایی بم، هەر پلە دووم، هەر بۆیە ئەگەر من هاووڵاتییەكی پلە یەك نەبم، نابمە بەڕێوەبەری قوتابخانەیەك، لە هیچ فەرمانگەیەك ئیمتیازاتم نابێت، هەرچەند توانا و شارەزاییم هەبێت، هەر بە هیچ ئەژمار دەكرێت. ئەمانە بە سادەیی باس دەكەم و ناچمە سەر شتە گەورەكان، كەواتە كە ئەمە حاڵی چەمكی هاووڵاتیبوون بێت، ئایا پاراستنی شەرعییەتی هەرێمی كوردستان پشت بە كێ دەبەستێت؟ وەڵامدانەوەی ئەم پرسیارە پێمان دەڵێت: ئێمە بەهۆی ململانێی حزبییەوە، ئیشكالییەتی حوكمڕانیمان هەیە، كە باسی دیموكراسی دەكرێت و گوایە ئازادیی سیاسی و میدیایی و هەڵبژاردنمان هەیە، لەمبارەیەوە، من ڕاشكاوانە دەڵێم بەبێ بوونی دادپەوەریی كۆمەڵایەتی بڕوام بە سیستمی دیموكراتی نییە. بڕوام بە دیموكراتی نییە، بەبێ دامەزراوەی قانوونی ‌و حوكمڕانیی بەهێز، ڕاستە دیموكراتی پەراوێزێكت بۆ حزبایەتی دروست دەكات، بەڵام كێشەی دیكەشت بۆ دروست دەكات، كە دواتر دەوڵەتت پێ بەڕێوەناچێت، لەبەر ئەوە پێویستمان بە دووبارە پێداچوونەوە بەو دیموكراتییەتە هەیە كە ئێستا هەمانە و دیموكراتی بەبێ ناوەرۆكی دادپەوەریی كۆمەڵایەتی بەرەو مەترسییەكی گەورە هەنگاومان پێ هەڵدەگرێت. ئەو دیموكراتییەی ئێستا هەمانە، خراپ نییە بەڵام شكڵییە و حزبەكان دروستیان كردووە، نەك پێویستیی واقعیی بۆ نیشتمان.

 لە ڕۆژی ئازادیی نیشتمان و ئاڵا و نەورۆز، تێڕوانینی حزب پیرۆزیی ئەمانە دیاری دەكات، نەك نیشتمانپەروەری، هێزی پێشمەرگەی كوردستان ناوێكی پیرۆزە، دوو بڕوای سەربازی بەڕێوەی دەبات، كەواتە ئەمە پێمان دەڵێت، ململانێی ناتەندروستی حزبی وای كردووە كە چەمكی هاووڵاتیبوون لە كوردستان بزر بووە و پێویستی بە دووبارە دروستكردنەوە و دووبارە گێڕانەوەی متمانەی هاووڵاتیان هەیە. لەم چوارچێوەدا ڕاشكاوانە دەست دەخەمە سەر برینەكان و ڕاشكاوانە دەڵێم: ئەگەر حزبەكانی دەسەڵات بە جددی شان نەدەنە بەر چارەسەركردنی گرفتەكان، چارەنووسێكی باش چاوەڕیی ئێمە ناكات، چونكە بە ئەزموونی وڵاتانی دیكەی، ئەگەر دوو هێزی چەكداری و دوو دیدی جیاوازی سیاسی لەهەر شوێنێك هەبوو، ئەنجامەكەی شەڕ و لێكترازانە، لە ساڵانی 2022 و 2023 دەرفەتێكی زۆرمان لە دەستی خۆمان دا، ئەگەر سازشمان بۆ یەكتری بكردایە و توانای گفتوگۆی ناوخۆییمان هەبوایە وەك بنەمایەكی هاوبەشی لە نیشتمان، دەمانتوانی یاسای هەڵبژاردنەكان هەموار بكەینەوە، كۆمسیۆنی باڵامان كارا بكردایەتەوە، ئێستا پێویستمان بەوە نەدەبوو هەر چوار ڕۆژ جارێك دادگای فیدڕاڵی كە خۆی نادەستوورییە و بڵێ ئەوە دەستوورییە و ئەمەیان نادەستوورییە و بووەتە دێوەزمەیەك بەسەر ئێستا و ئایندەی هەرێمی كوردستان، ئەمە لە كاتێكدا ئەو دادگایە مافی دەركردنی یاسای نییە و تەنیا تەفسیركردنی ماددەكانی دەستوورە.

بۆیە پێویستە لێرەدا، حكومەتی هەرێمی كوردستان و لایەنە سیاسییەكانی تێیدا بەشدارن، هاوكات لەگەڵ تەواوی حزبەكانی ئۆپۆزسیۆن، لەسەر مەبدەئی شەراكەت لە وڵاتدا، بەیەكەوە كار بكەن، كە بنەمای ئەم كاركردنە بەرژەوەندیی گشتی و هێنانەدی چەمكی هاووڵاتیی ڕاستەقینەیە، بە نەهێشتنی جیاوازی‌ و قۆرخكاری لە هەموو بوارەكاندا.

ڕەهەندی سێیەم بریتیە لە بونیادنانی دامەزراوەكان و دامەزراوەكانی حكومەتی هەرێمی كوردستان، كە لەدوای ڕاپەڕینی بەهاری 1991 دەستمان پێكردووە، كە زۆربەی خشتەكانی ئەم دامەزراوانە بە هەڵە و خوار‌وخێچی دانراون و، چاككردنەوەشیان ئاسان نییە، بەڵام دەبێت ڕێگری بكەین و لەسەری بەردەوام نەبین. لە دوای ساڵی 1991، هزری لیبڕاڵی ڕۆژئاوایی بە باش و خراپیەوە لە سەر كۆمەڵگەی كوردستان بە كۆپییەكی خراپەوە سەپێندرا، كە ئەوكات وەك باهۆزێكی دوای هەڵوەشاندنەوەی یەكێتیی سۆڤییەت بوو. ئەمە بەردەوام بوو تا گەیشتینە ئەوەی ئەمریكا لە عێراقی دوای 2003 بەتەواوی بیرۆكەیەكەی سەپاند، لەسەر ئەم هزرە ڕێكخراو‌ و كۆمەڵگەی مەدەنیمان بونیاد نا، لیستی هەڵبژاردنمان هێنا و كە كۆدەبێتەوە لە كەسی یەكەم، لە جێگەی حزبمان دانا، دامەزراوە و ژیانی حزبیمان لەسەر بنەمای موزایەدات و نەهێشتنی پیرۆزمەندیی سیمبولەكان دروست كرد، لە ئازادیی میدیادا هەموو سنوورێكمان فەرامۆش كرد، بۆیە گرینگە بە بەرنامەی درێژخایەن و بەبێ دەستوەردانی حزب و ململانێی حزبی چارەسەری هەڵەكان لە بونیادنانی دامەزراوەكانماندا، بكرێت.

لەلایەكی دیكەوە، بە درێژایی 33 ساڵی ڕابردوو و لە دوای ڕاپەڕینەوە، قۆناغ قۆناغ لە هەیبەتی حكومەتی هەرێمی كورستان كەم كراوەتەوە، یەكێك لەو ڕووانەی كە حكومەتی لاواز كردووە، ئەوەیە حزب بەهێزترە لە دامەزراوەكانی دەوڵەت، بە بەردەوامی سەروەریی یاسا پێشێل دەكرێت و دادگە سەربەخۆیی لەدەست دەدات، لەناو كۆمەڵگەشدا ئەمە بە تەواوی هەستی پێ دەكرێت، بۆیە كە باسی عێراق دەكەین، دەڵێین عێراق دەوڵەتێكی سرووشتی نییە و ئیشكالیەتی دەوڵەت هەیە، ئەوە لە كوردستاندا بەداخەوە، ئیشكالیەتی حوكمڕانی و لاوازیی دامەزراوەكانی دەوڵەت هەیە، ئەگەر بەهەر هۆیەكەوە تووشی مەترسی بێت، ئایا تەنیا خەتاكەی لایەنی دەرەكییە؟ دوژمنان نەیانهێشت هاووڵاتیانی كوردستان لە دەوری حكومەتەكەیان كۆببنەوە؟ یان ئەوە درێژەدانە بە هەڵە و گوێنەدان بە هەموو دەنگە دڵسۆزەكانە، وادەكات دەنگی حزب دلێرتر بێ لە حكومەت و بەمشێوەیەش زۆرینەی زۆری هاووڵاتیان، دەخرێنە پەراوێز و دواتریش لەنێو خودی حكومەتیشدا، دامەزراوەكانی پەكیان دەكەوێت، شێوەی میكانیكی وەردەگرێت ‌و بە زەحمەت دەتوانن كارەكانی دەوڵەتداری بەڕێوە ببەن.

ڕەهەندی چوارەم، ئاسایشی نیشتمانیی هەرێمی كوردستان و دامەزراندنی ئەنجومەنی سیاسیی حزبەكانی كوردستانـە كە بنەماكەی هاوبەشییـە لە وڵاتدا، شەراكەتێكی كۆمەڵگەیی نەك حزبی بە تەنیا. هەموو لایەك دەزانن لە دوای ڕاپەڕینەكەی بەهاری 1991 ئەوە بەرەی كوردستانی بوو كە یاسای ژمارە یەكی دەركرد و هەڵبژاردن لە كوردستان ئەنجام درا و لە ئاكامی ئەو هەڵبژاردنە پەرلەمانی كوردستان دامەزرا و پاشان بەداخەوە، وازمان لەبەرەی كوردستانی هێنا، كە لە ڕاستیدا هەق نەبوو واز لەو بەرەیە بهێنرێت، لەبەر ئەوەی قۆناغی ڕزگاریی نیشتمانی تا هەموو ئەركەكانی خۆی تەواو دەكات، پێویستی بە بەرەیەكی هاوشێوەی بەرەی كوردستانی هەیە، كە لە چوارچێوەی پەیڕەوێكدا زەمینە دەڕەخسێنێ بۆ جۆرێك لە دیالۆگ لە نێوان حزبە سیاسییەكاندا، بۆ ئەوەی ئەو زەمینەیەش بێتە ئاراوە، پێویستمان بە دامەزراندنی ئەنجومەنێكی سیاسیی هەیە ئەركی پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی بگرێتە ئەستۆ، لە هەموو وڵاتانی جیهانیشدا ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی هەیە كە ئەركی پاراستنی «زمان، خاك و مێژووی وڵات، و نەهێشتنی مەترسییەكانی ئێستا و ئایندە» دەگرێتە ئەستۆ.

بۆ ئێمە لە هەرێمی كوردستان ڕێكخستنی ئەو ئەقڵییەتەی كە دانوستاندن لەگەڵ حكومەتی ناوەندی بەغدا دەكات زۆر گرینگە، بۆ ئەوەی شاندی دانوستاندن لەگەڵ بەغدا بە ئەقڵییەتێك دانوستاندن بكات، كە نوێنەرایەتیی گەلێك دەكات، نەك وەك ئێستا كە بە ئەقڵییەتی فەرمانبەر و داواكاری مامەڵە دەكات، واتە ئەم ئەنجومەنە ڕەنگە بە شێوازێك ڕێك بخرێت، كە بتوانێت هەموو لێكەوتە و مەترسییەكان بە شێوازی نیشتمانی و بە كۆدەنگی و یەك گوتاری، بۆ ڕای گشتی ناوخۆ و دەرەوە دەرببڕێت، گرینگە ئەم ئەنجومەنە سیاسییە لەسەر بنەمای كۆدەنگی سیاسیی لایەنەكان دابمەزرێت، لایەنەكان كۆدەنگ بن لەسەری بۆ ئەوەی بتوانرێت بڕیاری گرینگ بدەن، بەڵام نابێت ئەم ئەنجومەنە جێگەی حكومەت بگرێتەوە، ئەركی ئەوە دەبێت ڕاوێژ بداتە حكومەت و دامەزراوەكانی، ناوەندێك دەبێت بۆ یەكهەڵوێستی بەرانبەر بە هەموو مەترسییەكان، ئەمەش مەبدەئی شەراكەتی كۆمەڵگەیی بونیاد دەنێت، ئەمەش مانای ئەوە نییە كە حزبەكان چییان دەست دەكەوێت، بەڵكو بەرژەوەندیی كۆمەڵگە و نیشتمان لە كوێدایە، بڕیارەكانی بەوشێوەیە دەبن.

لە كۆتایی قسەكانمدا، پێشنیار دەكەم، كە پێویستە كۆنگرەیەكی نیشتمانی بۆ دیالۆگی نیشتمانی ساز بكرێت و لەوێدا چەندین كۆمیتە و بازنەی كاركردن بۆ گفتوگۆی هەموو شتێك دروست بكرێت كەپەپوەندی بە ئاسایشی نیشمانیی كورستانەوە هەیە.  هەروەها پێویستمان بە بڕیاردانی دەستووری هەرێمی كوردستانە كە چەندین ساڵە دوادەخرێت ‌و نابێت ئەم بابەتە بە ویستی وەرزخوازی مامەڵەی لەگەڵ بكرێت ‌و ئەم دەستوورە ناوەڕۆكەكەی دادپەروەریی كۆمەڵایەتی و دەوڵەتی خۆشگوزەران بێت، سەبارەت بەهێزی پێشمەرگە لەپێشەكی هەموو كارەكاندا، پێویستە یەك بڕوای سەربازی هەبێت ‌و وەلائی بۆ نیشتمان بێت نەك حزب و هەموو ڕۆڵەكانی كۆمەڵگەش بگرێتەوە.