لەگەڵ دامەزراندنی ئیخوان موسلمین لە میسر و بڵاوبوونەوەی فكری جیهادی، بیروباوەڕی توندوتیژی لە ناو كۆمەڵگە و باوەڕنەبوون بە خاك و نیشتمان بڵاو بووەوە، كە دژی پیرۆزییەكانی نەتەوە كاریان كرد، لە ناو كۆمەڵگەیەكی وەك كۆمەڵگەی كوردی موسڵمانیشدا، ئیسلامی سیاسی مێژووی پاكی موسڵمانێتی كوردایەتی فەرامۆش دەكات و، دەیەوێت مێژوویەكی دیكە لە كوردستان بڵاو بكاتەوە. بۆ قسەكردن لەسەر ئەم پرسە، گۆڤاری گوڵان دیدارێكی لەگەڵ دكتۆر قاسم غەفوور سیوەیلی پسپۆڕ و شارەزا لە ئیسلامی سیاسی ئەنجام دا .

 

 

* ئیسلامی سیاسی كار لەسەر بەكارهێنانی ئایین بۆ بەرژەوەندیی خۆی دەكات و ئیسلامی دابەش كردووە، پرسیار لێرەدا ئەوەیە، ئایا ئیسلامی سیاسی تا چەند خزمەتی بە ئیسلام كردووە، بەتایبەتی دوای بڵاوبوونەوەی فكری توندوتیژی كە بەرهەمی حزبی ئیخوان موسلمین بووە و، تێكەڵاویی لە نێوان عیبادەت و سیاسەت دروست كردووە؟ ئایا ئەم تێكەڵاوییە لە ئایینی پیرۆزی ئیسلامدا دەكرێت، یان ناكرێت؟

- سیاسەت لە بنەڕەتدا ڕێكخستنی ژیانی خەڵكە و بە ئامانجی سەرفرازی و ئازادی و خۆشبەختی لە ژیانی دین و دونیا دێت، لەم پێناسەیەدا دەردەكەوێت، ئیسلام هاتووە تاوەكو ژیانی مرۆڤەكان ڕێك بخات، ئەوەندەی ئیسلام باسی ڕێكخستنەوەی ژیانی مرۆڤەكان دەكات، ئەوەندە باسی عیبادات و بەندایەتی بۆ خوای گەورە ناكات، بەڵكو بەشێكی باسی عیبادات و بەندایەتی دەكات، ئەویش نێوان خۆت و خوا، كە مرۆڤ چۆن بەندایەتیی خوا دەكات، بەشەكەی دیكە بریتییە لە ڕێكخستنی ژیانی خەڵك، هەر بۆیە لە كاتێكدا سیاسەت بریتی بێت لە رێكخستنی ژیانی خەڵك بەرەو باشتر و ئامانجێكی دیاریكراو، ئەوا ئیسلامیش ئەوەیە، بەڵام ئەگەر هاتوو سیاسەت بریتیی بێت لە دروستكردنی گرووپیك بۆ ئامانجێكی دیاریكراوی ئەو گرووپە لە پاڵ ئیسلام، ئەوە خودی ئیسلام نییە، بەڵكو ئەوە حزبێكە وەك هەموو ئەو حزبانەی دیكە كە هەمانە (یەكێتی، پارتی، شیوعی، سۆشیالسیت و...تاد)، لەگەڵ ئەمانەشدا و هاوتەریب حزبێكیشمان هەیە ئیسلامییە، هەموو ئەو حزبانە بۆ بەرژەوەندی و ئامانجێكی خۆیان كار دەكەن و دروست بوون، لە هەر یەكێكیان لەو حزبانە بپرسیت، دەڵێت كار دەكەم بۆ ئەوەی میللەتەكەم بگات بە ئاواتێكی تایبەت، لەپاڵ ئەمەشدا بزووتنەوەیەكی میللیی ڕزگاریخوازی هەیە، دەڵێت كار دەكەم بۆ ئەو ستەم و زوڵمەی لە نەتەوە و میللەتەكەم دەكرێت، نەیهێڵم، تا میللەتەكەم ڕزگار بكەم، ئەمەش ئامانجێكی جوان و ڕاستە. ئەگەرچی كەسێكی ئیسلامی، یان كە باكگڕاوەندی ئیسلامی هەیە، دێت و نایەوێت لەگەڵ ئەو حزبە ڕزگاریخواز و نەتەوەییەی هەیە، كار بكات، چونكە بەرژەوەندیی ئەو لە ناو ئەو حزبەدا نییە، بۆیە دێت بەناوی خودی ئیسلامەوە حزبێك، یان گرووپیك دادەمەزرێنێت، ئەوە ئەو حزبە، یان ئەو گرووپە جێگرەوەی خودی ئیسلام نییە. ئێمە ناڵێین ئەوانە خراپن و كەسیش لەو كوردستانە خراپ نییە، بەڵام ئەو حزبە ئیسلامییەش ئامانجێكی دیاریكراوی خۆی هەیە و دەتوانێت سازش لەگەڵ هەر حزبێك بكات، یەكێتی بێت، یان پارتی، یانیش هەر حزبێكی دیكەی كوردستانی، یان عێراقی بێت، بۆ ئەوەی كورسییەكی زیاتر، یان پلە و پۆستێكی زیاتر و باشتری دەست بكەوێت، ئەمەش بەڵگەیە كە ئامانجی بەرژەوەندیی خۆیەتی، خودی ئیسلام ئەو سازشە ناكات، چونكە كۆمەڵێك دەقی هەیە، كە ناتوانیت لەو دەقانە لابدەیت، كە دەقی قورئان و حەدیسی پێغەمبەر (د.خ)ـن، ناتوانین لێیان لابدەین و گەمەیان پێ بكرێت، بەڵام ئیسلامە سیاسییەكە دەكرێت بۆ بەرژەوەندیی شەخسیی خۆی تەفسیر و لێكدانەوەی تایبەتی بۆ بكات، بەتایبەت بۆ ئەو كەسەی كە لە خودی ئیسلامەكە شارەزا نییە و بۆ گەنجێك كە دوای دەكەوێت و شارەزایی لە ئیسلام نییە. ئەوەی حزبە ئیسلامییە سیاسییەكان دەیكەن، مەترسیدارە چونكە ئەوانە گەمە دەكەن لەسەر دوایین پەیامی خوا لەپێناو بەرژەوەندیی تایبەتیی خۆیان، ئەمەش دوو مەترسیی هەیە كە مەترسییەكیان بۆ خودی دەقەكانی قورئان و حەدیس و وتەی زانایانە، دووەم مەترسییش هەڵخەڵەتاندنی كۆمەڵێك خەڵكە و گورزێكە لە خودی ئیسلام .        

* دەركەوتووە كە فیكری ئیسلامی سیاسیی بایەخ بە پرسی خاك و نەتەوە نادات و پیرۆزییەكانی نەتەوە بێ بەها دەكەن، لێرەش لە كوردستان دەبینین كە لەو مەدەرەسانەی حزبە ئیسلامییەكان سەرپەرشتی دەكەن، پڕۆگرامەكانیان سڕینەوەی هزری نەتەوەیی و نیشتمانییە، ئایا سڕینەوەی ئینتیما و پیرۆزییەكانی نیشتمان چ كارەساتێكی لێ دەكەوێتەوە؟

- ئیخوانەكان نەیانتوانی جێگەی خەلافەتی ئیسلامی بگرنەوە، ئەمەش بۆ كۆمەڵێك هۆكار دەگەڕێتەوە، لەبەر ئەوەی سڕینەوەی هزری نەتەوەیی، یان نیشتمانی لە ناو دڵی خەڵك شتێكی گوناهە و حەرامە، چونكە كاركردن و هەوڵدان بۆ پارێزگاریكردن لە خاك و نەتەوە و نیشتمان ئەركە و هەقە، بەڵام ئیخوان موسلیمین حزبێكی ئومەمین و وەك حزبی شیوعی هەموو كەسێك و نەتەوەیەكی تێدایە و بۆ ئامانجێكی دیاریكراو لە دونیادا كار دەكەن، كار لەسەر تاك دەكەن، بۆ بەدەستهێنانی داهاتوو، بۆ نموونە ئەو مزگەوتانەی لە وڵاتەكە هەیە، كار لەسەر ئەوە دەكەن هەمووی، یان زۆربەی مزگەوتەكان سەر بە ئەوان بن، لەپاش ئەوەی لایەنگرانیان زۆر بوو، ئینجا بەشداریی هەڵبژاردن دەكەن و دەیانەوێت دەسەڵات بگرنە دەست. بە شێوەیەكی گشتی ئیسلام شتێكە و ئیسلامی سیاسی جیاوازە و شتێكی دیكەیە، بۆ نموونە لە سەردەمی پێغەمبەر (د.خ) سەحابەیەكی پێغەمبەر (د.خ) جامانەی كوردی بەستووە و هیچ كاتێك پێغەمبەر (د.خ) نەیگوتووە بەو سەحابەیە بۆ ئەو جامانەیە لەخۆت ناكەیتەوە، یان كەسێكی وەك (سوهیبی ڕۆمی) ئەوە پێغەمبەر(د.خ) پێی نەگوتووە ئەو ڕۆمییە لە خۆت بكەرەوە، یان (بیلالی حەبەشی) پێی نەگوتووە حەبەشییەكە لە پاشگری خۆت هەڵگرە، یانیش بە (سەلمانی فارسی) نەگوتووە ئەو فارسییە لە دوای ناوەكەت هەڵبگرە، بەڵكو پێغەمبەر (د.خ) فەرموویەتی سەلمان لە ئێمەیە و لە ئالوبەیتی ئێمەیە، واتە ئینتیمای مرۆڤ بۆ لای خاك و نیشتمان و نەتەوە و وڵاتەكەی هیچ حەرام نییە، بەڵكو ئەوە هەقێكی شەرعی و زۆر زۆر ئاساییە كە مرۆڤ و كەسەكان ئەو هەست و ئینتیمایانەیان هەبێت و بەرگریشی لێ بكەن، خوای گەورەش دەفەرموێت «ئێوەمان لە كۆمەڵێ هۆز و تیرە دروست كردووە، بۆ ئەوەی پەیوەندی و یەكترناسی و گفتوگۆتان هەبێت، تاوەكو لەگەڵ یەكتر پێكەوە بژین». هاوكات زمانی من شتێكە كە خوا دروستی كردووە و پەیوەندیی بە كەسی دیكەوە نییە، سڕینەوەی خاكم پێچەوانەیە لەگەڵ ئەوەی خوا بە ئێمەی بەخشیوە، خوای گەورە دەفەرموێت «زەویمان دروست كردووە بۆ مرۆڤەكان» و ئەو زەوییەی كە خودا لێرە دروستی كردووە و ئەوەی كە لەسەری دەژێت منم، ئەوە منیش كوردم و خودا بەو شێوەیە دروستی كردووم، خوداش زمانێكی بە من داوە كە كوردییە و ئەو زمانەش خۆم بۆ خۆمم دانەناوە، بەڵكو خوای گەورە ئەو زمانەی پێداوم، هەروەها خوا دەفەرموێت «هیچ ئومەتێك نییە لەسەر ئەو زەوییە بە زمانی خۆی پێغەمبەرێكمان بۆ نەناردبێت»، بۆ ئێمەی كوردیش لە سەردەمی خۆی بە زمانی خۆمان پێغەمبەرمان بۆ هاتووە و بۆ فارس و توركیش بە هەمان شێوە، لە ئایەتێكی دیكەی قورئاندا خودای گەورە لەسەر بەڵگە و دەسەڵاتەكانی خۆی دەفەرموێت «وَمِنْ ءَايَٰتِهِۦ خَلْقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضِ وَٱخْتِلَٰفُ أَلْسِنَتِكُمْ)، ئەو ئایەتە ئەوەمان پێ دەڵێت كە خودای گەورە وەك یەك دروستی نەكردووین، بەڵكو هەمانە ڕەنگی سوورە، سپییە و ڕەشە، یەكێك باڵای درێژە و یەكێك كورتە و...تاد. هاوكات دەبێت بە حزبە ئیسلامییەكانیش بڵیین ئێوە بۆ وا كار و مامەڵە دەكەن؟ هەموو حزب و لایەن و گرووپەكان بە ئیسلامیشەوە دەبێت خۆیان وەڵامی خەڵك بدەنەوە، چونكە ئیسلام و قورئان و حەدیسەكان وا نافەرموون، لەلایەكی دیكەوە خودی پێغەمبەر(د.خ) نەهیی لە خاك و نەتەوە و نیشتمان و ئینتیما بۆ پیرۆزییەكانی كەسەكان نەكردووە، بەڵام ئەو حزبە ئیسلامییانەی هەن و دروست دەبن، بۆ ئامانج و بەرژەوەندیەكی تایبەتی خۆیانن، هەروەها ئەگەر سەیر بكەین، حزبی ئیخوان موسلمین كە لە میسر دروست بوون، ئەو كات و لە پاشان و تا ئێستاكەش دەبێت سەرۆكەكەیان لە خۆیان بێت و لە نەتەوەی عەرەب بێت و قبووڵیان نییە سەركردەكەیان نەتەوەیەكی دیكە بێت، هەر بۆ نموونە كە حزبی ئیسلامی لە عێراق دروست بوو، سەرۆكەكەی كورد بوو، پاشان بە ڕێككەوتنێك ئەویان لادا و كەسێكی عەرەبیان لە جێگەی دانا، هەر بۆیە لە كاتێكدا بڵێن كار لەسەر نەتەوە ناكەین، ڕاست نییە .

* ئێمەی كورد وەك گەلێكی موسڵمان خاوەنی مێژوویەكی پاكی موسڵمانیەتی و كوردایەتین و چەندین زانای گەورەی ئیسلامیمان هەیە، هەر لە ئەحمەدی خانی، تا دەگاتە مەولەوی و نالی، بۆچی ئیسلامی سیاسی ئەم مێژووە فەرامۆش دەكات و دەیەوێت میژوویەكی دیكە لە كوردستان بڵاو بكاتەوە، كە ئەویش میژووی عەرەبییە؟

- خودی ئەو حزبە ئیسلامییانەی دروست كراون، لەلایەن عەرەبەوە و لە ناو وڵاتانی عەرەبییشەوە دروست كراون، تا ئێستاكەش ئەو باكگراوندەیان پێوەیە و لە ئایدیۆلۆژیای ئەوانیش هەیە كە كار لەسەر ئەو نەتەوەیە بكەن كە ئەوانی تێدا دروست بووە، نەك لەسەر نەتەوەكانی دیكە، بێگومان نالی و ئەو ناوانەی لە پرسیارەكە ئاماژەیان پێ كراوە، زانای هاوچەرخن، ئەگەر بگەڕێینەوە بۆ سەدەكانی ڕابردوو بۆ سەدەكانی ناوەڕاست، ئێمە وەك كورد چەندین زانای گەورەمان هەبووە، وەك (شیخ سەڵاحی شارەزووری) كە دانەری (علوم الحدیث)ـە لە ئیسلامدا و تاكە سەرچاوەیە لە ئیسلامدا لە زانستی نوێدا كە ئەو زانا گەورەیەش كوردە، هاوكات حافزی عێراقیمان هەیە كە ئەو زاتە گەورەیە كوردە و یەكێكە لەوانەی كە حەدیسە هەڵبەستراو و لاوازەكانی لە حەدیسە ڕاستەكانی پێغەمبەر(د.خ) جیا كردووەتەوە و (ئەحمەدی بنی ئیسماعیلی گۆرانی) كە لە سەردەمی سوڵتان محەمەد فاتیحی كە فەتحی ئەستەنبوڵی ئەو كاتەیان كردووە، ئەو زاتە قازیی سەربازیی بووە و، دەسەڵاتی هەبووە كە سوڵتانیش لەسەر تەخت و فەرمانڕەوایەتی لابدات، ئەم قازییە بەتوانا و پڕ زانستە ئیسلامییە كورد بووە، هەر بۆیە كورد موسڵمانە و خاوەن مێژووی خۆیەتی كە پڕە لە سەروەری و زانا و زانستی ئیسلامی، بە هیچ شێوەیەك و بۆ كەس نەهاتووە، مێژوویەكی دیكەی بۆ بهێنێت و بڵێت من ئیسلامی دەكەم، هەروەها ئەگەر بتەوێت شانازی بكەیت بە ئیسلامەوە لە ڕێگەی نەتەوەكەی خۆتەوە، ئەوەندە زانای ئیسلامیمان هەیە و زیاتر لە حەوت سەد ساڵیش دەبێت كورد ئیسلامی لەسەر شانی خۆی ڕاگرتووە بە (تەفسیری، حەدیسی، فەقهی، ئسولی و...تاد)، تا ئێستاش و لە كۆتاییدا كە لە ساڵی 2005 وەفاتی كرد مامۆستای گەورە و زانای دیاری ئیسلام مامۆستا (عەبدولكەریمی مودەریس) ئەو زاناو شارەزایانەمان هەیە كە شانازییان پێوە بكەین، جگە لەو شاعیرە گەورە و كەسە ناودارانەی كە هەمانە كە لە یەك كاتدا هەم خزمەتی ئیسلامیان كردووە، هەمیش خزمەتی زمان و خاك و نەتەوەی كوردیان كردووە، لەوانە (سەعدی شیرازی) كە یەكێكە لە شاعیرە گەورە و ناودارەكانی كورد و زانایەكی دینییشە، دیوانی شیعری بە زمانی كوردی هەیە، ئەگەرچی ئێستا بەداخەوە دەستنووسی دیوانەكانی لە تاران شاردراوەتەوە. ئەوانەی ئیسلامی سیاسی دەیكەن، شێواندنی كەلتووری نەتەوەیەكە و جێگەی داخە كە كەسانێ، یان گرووپێك هەبێت، پێش هەموو شتێك شانازی بە گەورە و زانایانی خۆیانەوە نەكەن، ئەو قسە و فەلسەفەیە ڕاستە كە دەڵێت «كاتێك كەسەكان لە هەر نەتەوە و هۆز و تیرەیەك بن، شانازی بە باوك و باپیرانی خۆیانەوە نەكەن، ئەوە من چی لە تۆ چاوەڕێ بكەم؟»

* حزبە ئیسلامییەكان وەك ئەوەی میللەتی ئێمە موسڵمان نەبێت و موسڵمان نەبووبێت، پرۆسەیەك بەڕێوە دەبەن بۆ سەرلەنوێ ئیسلامكردنی كۆمەڵگەی كوردستان، ئایا دەكرێت ئیسلامەتی تەنیا ئەو ئیسلامە بێت كە حزبە ئیسلامییەكان پێناسەی دەكەن؟

- نەخێر، ئیسلام بریتی نییە لەو ئیسلامەی كە حزبە ئیسلامییەكان پێناسەی دەكەن، ئێمە ناڵێین ئەوانەی ناو ئەوان ئیسلام نین، بەڵام ئەوەی دەیبات بەڕێوە و بەو شێوەیە بانگەوازی بۆ بكەن، بڵێن سەرلەنوێ میللەتەكە موسڵمان دەكەینەوە، وەك ئێستا كە گرووپیك دروست بووە و ئیمانیان بە هیچ شتێك نییە لەوەی كە كورد ئیمانیان پێیەتی، ئەوە سەر لەبەری كارەكانی ئەو گرووپە هەڵەیە، چونكە كورد لە سەدەی (16)ی كۆچییەوە كە دەكاتە (40) پشت، موسڵمانە و پێویست بەوەش ناكرێت كە جارێكی دیكە ئەو میللەتە موسڵمان بكرێتەوە، بەڵكو پێویستی بە رێكخستنەوە هەیە، كە جارێكی دیكە كارەكانی بۆ ڕێك بكرێتەوە كە كاری نەتەوەیی و خاك و نیشتمانەكەیەتی، ئێمە وەكو میللەتی كورد هیچ كێشەی دینمان نەبووە بەتایبەت ئیسلامەتی، چونكە میللەتێكی موسڵمان و بە عیبادەتین، بەڵكو كێشەی خاكمان هەیە، دەبێت خاك و كەلتوورمان ڕێك بخرێتەوە، لەبەر ئەوەی كەلتوورمان شێوێندراوە. پێویستمان بە نوێكردنەوەی دینەكەمان نییە، وەك ئاماژەم پێدا زیاتر لە (700)ساڵە زانایانی ئێمە و میللەتی كوردی موسڵمان زۆر خزمەتیان بە ئیسلام كردووە و بەردەوام و تا ئێستاكەش خزمەت بە ئیسلام دەكەین، ئەگەر گرووپیك، یان كەسانێك هەبن، بڵێن ئێمە میللەتی كورد موسڵمان دەكەینەوە، ئەوە خیانەتە لە خودی ئیسلام، نەك تەنیا لە میللەتی كورد، دەبێت بزانین لە ناو میللەتی ئێمە و لەسەر ئەم خاكە بەو جۆرەیە هەر چییەكت دەوێت، دەتوانیت تێیدا بیچێنیت و بەرهەم دێت، چونكە ئێمە بێ خاوەنین، بۆ نموونە یەكێك دێت ئیسلامی سیاسیت بۆ دروست دەكات، لەلایەكی دیكەوە دێن گرووپ و حزبێكی دیكە دروست دەكەن، ئێستا كۆمەڵێك دروست بوون بە ناوی شێخەوە و یەكێكی دیكە بە ناوی ئەهلی تەریقەتەوە، ئەمانە ئیدیعای ئەوە دەكەن، جگە لەوان كەسی دیكە ڕاست نین و جوێن بە سەحابەی پێغەمبەر(د.خ) دەدەن، ئەوەتا دەست خراوەتە ناو هەموو جومگەكانی ئیسلامەوە، تەنیا بۆ بەرژەوەندیی ئەو گرووپ و ئەو كەسانەی بەو كارانە هەڵدەستن، بۆیە پێویستە هەموو موسڵمانێك ئەوە بزانێت كە ئیسلام تەنیا (دەقی قورئانی پیرۆز و حەدیسی پێغەمبەر(د.خ) و فەرموودەی زانایانی ئیسلامە). 

* باس لە بەرهەمهێنانی توندوتیژی و تیرۆر دەكرێت، ئایا چاندنی تۆوی توندوتیژی و ئیرهاب لە كۆمەڵگەدا، تاچەند كۆمەڵگە بەرەو ناسەقامگیری و كاولبوون دەبات؟

- ئەگەر ئێمە لە واقیعی ئەمڕۆی خۆمانە سەیری ئەو كتێبانە بكەین كە زانایان بە ناوی ئیسلامەوە هەندێ شتیان نووسیوەتەوە، ئەوە زۆرێك لە كتێبەكانیان بەتایبەتی ئەو گرووپانەی ڕەوتی ئیسلامی سیاسییان گرتووەتەبەر و وەك سەرچاوە بەكاری دەهێنن، ئەوە دەبینین توندوتیژیەكی زۆر خراپی تێدایە، بەجەهلكردن و بەنەفامكردنی میللەتانی تێدایە، كە دەستەواژەی بەنەفامكردن و بەجەهلكردن لە دەستەواژەی ئیسلامدا مرۆڤ بەرەو ئەوە دەبات كە تیرۆری تێدا دروست بكات، هەندێ لەو كتێبانە هەیە، نازانم ئەمڕۆ ئەوان تەفسیریان بۆ ئەو دەقانە چییە و خودی ئەو حزبانە ئەو دەقانە چۆن شی دەكەنەوە. نەك تەنیا ئەو كتێبانە، بەڵكو چەندین كتێبی دیكە كە لە نەهج و حیجازەوە بۆ ئێمەش دێت، كە دەبینیت دەڵێت، كە ئەوەت كرد كافر بوویت، یان ئەوەی دەیكەیت، ئەوە لە ئیسلام دەرچووی، قسە و كاری ئەو گرووپ و حزبە ئیسلامییە سیاسییانە بە شێوەیەكە وا دەكات كە تۆ لە ئیسلام نەماوی و داتدەبڕێنێت، ئەوانە ئێستا هێزیان نییە، ئەگینا ئەو قسە و بڕیارانەیان بە شێوەیەكە دەتكوژن، ئەوەتا داعش لەو كاتەی كە دەسەڵاتیان هەبوو لە مووسڵ لەسەر هۆتێل و باڵەخانە بەرزەكان خەڵكیان فڕێ دەدا و دەیانكوشتن، ئەمە ئەو بیرەیە كە لە نەجد و حیجازەوە سەری هەڵداوە و كتێب و مەنهەجی ئەوان پیادە دەكەن، خۆ ئەوانە مەنهەج و كتابەكانی مامۆستای پایەدار خودا لێی خۆش بێت (عەبدولكەریم مودەڕیس) پیادە ناكەن. نەك تەنیا كتێبەكانی سەید قوتب، بەڵكو ئەو كتێبانەش كە بەداخەوە ئێستا لە كوردستانی ئێمە ڕواجی پێ دەدرێت و حزبە نەتەوەییەكانی خۆشمان دەستیان لە پشتیان دەدەن و جوانترین و باشترین مزگەوتی شارەكان دەدرێت بەوان، ئەوان دەعوەی خۆیان لەو مزگەوتە جوان و نوێیانە پەر پێ دەدەن و لەو كاتەی دێنە لای سەركردەكانیش دەڵێن ئێوە وەلی ئەمری ئێمەن و لە خزمەتانداین، بەڵام ئەو كەس و گرووپ و تاخمە ئیسلامی سیاسییە خۆی لە ڕاستیدا باوەڕی بەو قسانە نییە و بەرانبەرەكانیان هەڵدەخەڵەتێنن و مەبەستیان ئەوەیە كۆمەك و هاوكاری بكرێن. بێگومان ئێستا گۆڕەپانی هەرێمی كوردستان بۆ ئەو كەس و گرووپ و لایەنانە كراوەیە بۆ ئەوەی توندوتیژی بنێنەوە، كار و مامەڵەی ئەو گرووپ و حزبانە كە دەیكەن جگە لەوەی گورز لە ئیسلام دەدەن، ئەوا گەورەترین گورز لە خاك و نیشتمانەكەشمان دەدەن.

* خاڵێكی دیكەی ترسناك لە فیكری ئیسلامی سیاسی مەسەلەی دووبارە تەفسیركردنەوەی فەتوادانە، ئیسلامی سیاسی دەڵێت هەر كەسێك دەتوانێت فەتوا بدات و خەڵك بكوژێت، ئایا ئەمە بێماناكردنی فەتوا و دروستكردنی ئاژاوەوە نییە لە كۆمەڵگەدا؟

- فەتوادان لە ئیسلامدا تەنانەت كاری ئەمیرولموئمینینیش نییە، لە دوای خەلافەی ئیسلامی چەندین ئەمیرولموئمینین هەبوون، بۆ نموونە وەك سەڵاحەدینی ئەیوبی، ئەگەر تەماشای هەموو مێژوو بكەین لە كتێبێكدا نییە یەك فەتوای دابێت، بەڵكو دەستەیەكی هەبووە بۆ فەتوادان، هیچ حزبێك تەنانەت نەتەوەییەكانیش كە چەندین مامۆستا و زانایان هەیە، ناتوانن فەتوا بدەن، بەڵكو حكومەتی هەرێمی كوردستان لە ڕێگای دامەزراوە پەیوەندیدارەكانەوە دەستەیەكی لە چەندین زانا و مامۆستایی ئایینی ئیسلام دروست كردووە، كە ئەوان پاش وردبوونەوە و ڕاوێژكردن بە یەكتر، ئینجا فەتوا دەدەن، بێگومان فەتوادان نە كاری حزبی ئیسلامی سیاسییە، نە هی ئەمیری حزبە ئیسلامییەكانە، بەڵكو فەتوادان لەلایەن دەستەیەكی تایبەت و زانا و پسپۆڕ دەدرێت كە لەلایەن دەوڵەت و حكومەتەوە دامەزراوە، دەبێت لەسەر بنەمای بەژەوەندیی خودی ئیسلامەوە فەتوا بدەن، نەك لەسەر بنەمای بەرژەوەندیی تایبەت.