ئاشتیی هەمووان و دەردی كوردان

ئاشتیی هەمووان و  دەردی كوردان
رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هەروا لە قەیرانی بنەڕەتیی خۆیدا دەكوڵێت. ئەنجامی شەڕەكانی ئەم ناوچەیەی جیهان گۆڕانكاریی زۆر نەوعی و رادیكاڵن. عەرەب و ئیسڕائیل وا وردە وردە بە بێ میانجی ئاشت دەبنەوە و بەرەیەكی ئابووری، سوپای فراوان پێكدێنن. لەلایەكی دی جەمسەربەندیی هێزەكانی ناوچەكە لە دژی ئێران بەرەو زیادییە. ئەمریكا زۆر بە جددی بەرەنگاری ئێران بووەتەوە. بە كردەوە سووریا لە نێوان دەوڵەتە عەسكەرییە پەیوەندیدارەكان دابەش بووە. توركیا نەیتوانی بەرەیەكی سەر بە خۆی دروست بكات و پێگەیەكی لەرزۆكی هەیە. دروشمی چاكسازیی دینی لە سەر زەمینی پیرۆز (سعودیە) دەستیپێكردووە و پەل بۆ هەموو دەوڵەتە ئیسلامییەكان داوێژێ. ئەوەی پەیوەندی بە ئێمەوە هەبێ، هەر چوار پارچەی كوردستان لە جۆش و خڕۆشدایە. رەوایە لە خۆمان بپرسین: ئەرێ چیمان بەسەر دێ؟

لە پرۆسەی بەرەنگاربوونەوەی توندڕۆیی ئیسلامیدا، كورد رۆڵێكی یەكلاییكارەوەی هەیە و لە مەیدانیشدا سەلماندوویەتی كە هاوپەیمانێكی سیاسی ـ كۆمەڵایەتی باوەڕپێكراوی رۆژئاوایە. جا ئەو هاوپەیمانییە لە دژی داعش بووبێ، یان بۆ بەرپێگرتنی نفووزی كۆماری ئیسلامیی ئێران بووبێ، یان بۆ سنوورداركردنی تەماعی توركیای نیوعوسمانی بە تامی ئیخوان. ئەمە راستییەكە لە سەر ئەرز و بە كردەوە روویداوە. لەمەودواش هەر گۆڕانكارییەكی سوپایی بێت، كوردستان پێگەی سەرەكی دەبێ، كە ئەمریكا پشتی پێ دەبەستێ. پێموایە ترامپ هەر لە خۆیەوە ناڵێ كورد قارەمانن و دەبێ شتێكیان بۆ بكەین و قەت پشتیان تێ ناكەین. ئەوە لە كاتێكدا دەڵێ كە هەموو تواناكانی دەوڵەتەكەی خۆی بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئێران یەكخستووە و لە سووریا لە ناو كوردستانەوە بەر بە پڕۆژەكانی دەوڵەتانی نەیاری خۆی دەگرێ.
دوای ریفڕاندۆم ئەمریكا و ئەوروپا بۆ كوردستان گەڕانەوە و هاوكاری هەرێمی كوردستانیان كرد تا نەخشەی تێكدەرانەی عێڕاق و ئێران و توركیا بە ئاودا بدات. ئەمە حەقیقەتە. قارەمانیەتی پێشمەرگە پەسندی وەرگرت و وردە وردە بەهێزتر كرا. ئێمە نابێ تاسانی خیانەتی ١٦ی ئۆكتۆبەر واقیعبینیمان دابپۆشێت. دروشمی كوردستانی بەهێز جاری یەكەم بە زمانی ئەمریكادا هات و بووە بناغەی سیاسەتی نوێی حكومەتی هەرێمی كوردستان. سەرۆكی حكومەت بەڕێز نێچیرڤان بارزانی زۆر داهێنەرانە ئەو سیاسەتەی سەركردایەتی كردو ئێستا سەركەوتنەكە لە هەمووان ئاشكرایە.
تەجرەبەی ١٦ی ئۆكتۆبەر سەلماندی كە لێكدابڕانی هێزە كوردستانییەكان چەندە كوشندەیە. هەروەها جارێكی دیكە سەلماندی كە پیلانگێڕان دژی حكومەتی خۆت و پەنابردن بۆ دوژمن هیچ ئایندەیەك بۆ هیچ حزب و كەسێك دابین ناكات. لەوانەیە لە داهاتووی نزیكدا هەندێك ئەنجامی دی ببینین. سەركردە سیاسییەكان پێویستە بەسەر ناكۆكییەكاندا باز بدەن و توانایی كوردستان بۆ ئەو گۆڕانكارییە بپارێزن كە لە داهاتوویەكی نزیكدا وێدەچێ رووبدات. هەروەها وادەخوازێ یەكگرتوویی سیاسی ناوخۆیی (مەبەستم حزبەكانە) پارچەكانی دیكەی كوردستانیش بگرێتەوە.
ئەگەر پڕۆسەی ئاشتی و یەكگرتنی ئیسڕائیل و عەرەب تەواو ببێ، ئەگەر ئێران بۆ ئەمریكا دانەشكێنێ، ئەگەر چاكسازی دینی لە سعودیەوە بۆ دەوڵەتانی دیكە بپەڕێتەوە، ئەوسا دەرفەت بۆ هەر چوار پارچەی كوردستان زۆر فراوانتر دەبێت، هاوپەیمانی لەگەڵ بەرەی ئەمریكا و ئیسڕائیل دێتە ناو ماڵمان و ناتوانین خۆمانی لێ بپارێزین. بەرەی عەرەب بە سەرۆكایەتی سعودیە دژی ئێران و عێڕاق و توركیا گەرمتر دەبێت و دەرفەت بۆ ئەو باسەی كە سعودییەكان لە ناوەندە فكرییەكاندا باسی دەكەن، فراوانتر دەبێت كە دەڵێن شەڕ و نیوە شەڕ هەر یەكە و بۆ خەلاسبوون لە بەڵای ئێران و توركیا تەنیا دەوڵەتی كوردستانی گەورە عیلاجە. ئەوە قسەی سعودییەكانە نەك من. جا ئەگەر بشزانین كە لە هەندێك ناوەندی فكری زۆر جددیدا جۆن بۆڵتۆن و پۆمپیۆ باسی نەك تەنیا رووخاندن، بەڵكو لێكهەڵوەشاندنی ئێران دەكەن. ئەوانە سیناریۆن و گەڵاڵەكراون، ئەویش لەسەر زمانی وەزیری دەرەوەی ئەمریكا و راوێژكاری ئاسایشی نەتەوەیی.
من ناڵێم زۆر سادە بین و پێمانوابێ ئەو سەناریۆیانە هەموویان سەردەگرن. بەڵام گۆڕانێكی جددی بەڕێوەیە و یەكگرتوویی و بەشداری نەترسانەی كوردان قزگەی یەكلاییكارەوە دەبێ.

Top