ناكرێت نكۆڵی لەو راستییە بكرێت كە دەوڵەتانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست كێشەی بونیادی هەیكەلی دەوڵەتیان هەیە، واتە هەر لە بنەڕەتەوە بونیادی ئەم دەوڵەتانە خوڵقێنەری قەیران و تەنگژە بوون. ئەم دەوڵەتانە نەك هەر ئەدایەكی باشی حوكمڕانییان نەبووە و لە جێبەجێكردنی ئەركە سەرەكییەكانیاندا سەركەوتوو نەبوون، بەڵكو لەبەرامبەر زەوتكردنی ئازادییەكانی هاووڵاتیانیان و لە پای گەشەپێدانی وڵاتەكە، تەنیا بەڵێنی بەتاڵ و شكستیان كردۆتە چارەنووسی سەرجەم خەون و ئاواتەكانی گەلەكانیان. لەبەر ئەوە خەڵكی لەم وڵاتانەدا هەموو شتێكی بەخشی بوو، لەبەرامبەردا هیچ شتێكیشی وەرنەگرتەوە. لەلایەكی دیكەوە ئەم دەوڵەتانە لە پرسی دابەشكردنی دەسەڵات و داهاتدا ئەدایەكی ئەوپەڕی خراپیان هەبووە و هەمیشە سەرچاوە و وزە و گوڕ و تینی گەلانی ئەم ناوچەیەش كراونەتە سووتەمەنی بڵێسەسەندنی شەڕی ناوخۆیی و شەڕی دەرەكی، لەبری ئەوەی بۆ بنیادنانەوەی وڵاتەكە و بۆ سەرپێخستنی پرۆسەیەكی سیاسیی تەندروست بووبێت. ئەم دەوڵەتانە لە هەناوی خۆیاندا هەڵگری كێشەی بونیادی و قووڵ بوون.