پاپای ئێستای ڤاتیكان كە لە بنەڕەتدا ناوی ڕاستەقینەی (گۆرگی ماریۆ بیرگۆلیۆ)یەو، لەزنجیرەی پاپاكانیشدا پاپای ژمارە (266)ەو، نازناوی(فرانسیسی یەكەم)ی بۆ خۆی هەڵبژارد، بەمەش دەبێتە یەكەم پاپا كە لە دوای ساڵی (914)ی زاینییەوە نازناوێكی نوێ و (یەكەم) بۆ خۆی هەڵدەبژێرێت..
ئەوەی جێگەی سەرنجە ئەوەیە كە پاپای نوێی ڤاتیكان جیاواز لەوانی پێش خۆی، ئەم كەسێكی خاكییەو، داوای گەڕانەوە بۆ ڕۆحی مەسیحییەت دەكات، داواش دەكات پیاوانی كڵێسا لەخزمەتی خەڵكدا بن، نەك خەڵكی لەخزمەتی ئەواندا بن، ئەمە وێڕای ئەوەی كە پاپای نوێی ڤاتیكان بایەخیش دەدات بە چەمكەكانی (ئاشتیی) و (پاراستنی سروشت) و بایەخدان بە (هەژاران).
پرسیاری گرنگ لەم باسەدا ئەوەیە كە بۆچی پاپای نوێی ڤاتیكان (فرانسیسی یەكەم)، ئەم جۆرە بایەخانەی هەیەو پێشەنگیی ئەویش لەم كارانەیدا كێیە؟
پاپای نوێی ڤاتیكان سەرسامە بەقەشەیەكی دێرینی سەدەكانی ناوەڕاست كە ناوی (فرانسیس دی ئەسیزی)بووەو، خەڵكی (ئیتاڵیا)بووە، لەساڵی (1182)ی زاینیی لەدایكبووەو لە(3)ی (ئۆكتۆبەر)ی ساڵی (1226)شدا كۆچی دوایی كردووە، هاوڕێیەتیی پێنجەمین هەڵمەتی سەربازیی ئەوروپیەكان بووە لەدژی دەوڵەتیی ئەیوبیی لە بەرواری(1)ی (حوزەیران)ی ساڵی (1218)ی زاینیی، كاتێك سوپای ئەوروپییەكان پێكهاتبوو لە(70)هەزار سەربازی سوارەو (400)هەزار سەربازی پیادە .
ئەم هەڵمەتە كەدرێژەی كێشاو، كوشتارێكی زۆریشی لێكەوتەوە لە هەردوولا، قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی)ی داوای لەسەركردە ئەوروپیەكان كرد كە رێگەی پێبدەن سەردانی(مەلیك كامیل)ی سوڵتانی ئەیوبیەكان بكات، بەڵام سەركردە سەربازییە ئەوروپیەكان رێگرییان لێكرد بە بیانووی ئەوەی كە لەوانەیە لەلایەن (مەلیك كامیل)ەوە، بەند بكرێت یان بكوژرێت، بەڵام كە قەشە(فرانسیس دی ئەسیزی) پێداگریی زۆری كرد، ئەوسا لەسەر بەرپرسیارێتی خۆی رێگەیان پێدا سەردانی ئۆردوگای (مەلیك كامیل) بكات.
كە قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی) چاوی كەوت بە(مەلیك كامیل)ی سەركردەی ئەیوبیەكان لەو سەردانەیدا كەلەساڵی (1219)ی زاینییدا ئەنجامیدا، (مەلیك كامیل) پێشوازییەكی زۆر گەرمیی لێكردو، چەندین شەو باسی زۆر مەسەلەی ئاینیی و ئینسانیی گرنگیان خستە بەر باس و لێكۆڵینەوە، قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی) لەم ماوەیەدا بینیی كە (مەلیك كامیل) مرۆڤێكی زۆر ساكارو خزمەتگوزارە، ئەگەر چی سەرۆك بوو، بەڵام خۆی خزمەتی خۆی دەكات، زۆر لێبووردەیە ئاشتیخوازە و ڕقی گەورەی لەخوێن ڕشتنە، رێزی زانایان زۆر دەگرێت و، شەوان لە مەجلیسی زانایاندا گوێ لەراو بۆچوونەكانیان دەگرێت، كە یەكێك لەو زانایانەش (سەڵاحەددین كوڕی شەعبان ئەربیلی) بوو.
قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی) وتی: خاچپەرستەكان دەڵێن ئێوەی موسڵمان رقتان لە پێغەمبەر (عیسی)یە، (مەلیك كامیل) وتی: من كە نازناوم (مەلیك كامیل)ە، ناوم (موحەممەد)ە، بەڵام برایەكم هەیە كەناوی (عیسا)یە، چونكە لای ئێمەی موسڵمان (عیسا)(سەلامی خوای لەسەر) پێگەی پێغەمبەرانی خاوەن عەزمی هەیە .
قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی) وتی: خاچپەرستان بۆیە هاتوون، چونكە ئێوە رێگەی زیارەت و سەردانی شاری (قودس)تان لەوان گرتووە، (مەلیك كامیل) وتی: ئەوەی بەئاشتی روومان تێبكات ئازادە لەسەردانی (قودس)ی پیرۆز، بۆیە كەسی وەك تۆو هاوەڵانت ئازادن لەگەڕان لەمەملەكەتی ئێمەدا، لەئەمڕۆوە بۆتان هەیە بێ هیچ باجێك سەردانی (قودس) بكەن و، ئاینیی خۆشتان بۆ خەڵك باس بكەن و، لێرەش بمێننەوە.
پێوەندیی نێوان (فرانسیس دی ئەسیزی) و (مەلیك كامیل) بەردەوام بوو هەتا كۆچی دوایی قەشە (فرانسیس دی ئەسیزی) لەساڵی (1226)ی زایینیی، (مەلیك كامیل)یش لەساڵی (1238)ی زاینیی كۆچی دوایی كرد .
بەم جۆرە لەكاتێكدا شەڕخوازان هەر وایان دەزانی كێشەكان لە ڕێگەی شەڕەوە چارەسەر دەكرێن، كەچی لەلایەكی دیكەوە پێوەندیی دۆستانەی نێوان (فرانسیس دی ئەسیزی) و (مەلیك كامیل) سەلماندی كە دەكرێت كێشەكان بەئاشتیی و گۆڕینەوەی بیرو ڕاوو چارەسەر بكرێن.
لێرەوەیە كەلای كورد هەمیشە كەلتووری پێكەوەژیان بوونی هەبووەو هەیە، بۆیە هەمیشە كوردستان شوێنی پێكەوەژیانی گشت ئایین و ئاینزاكان بووەو دەبێت، چونكە زانایانی ئاینیی كورد، شێخانی تەریقەتی كوردو، سەركردەكانی كورد لەدێرزەمانەوە تا ئەمڕۆ هەر سیمبوڵی كولتووری لێبووردەیی ئاینیی و پێكەوەژیانی ئاینیین.
لێرەوە پێشنیازی ئەوە دەكەم كە پاپای ئێستای ڤاتیكان بانگهێشت بكەین بۆ سەردانی كوردستان، بۆ ئاشنابوون بە لێبوردەیی كوردان و، بینینی گیانی لێبوردەیی ئاینیی لای نەوەكانی (ئەلمەلیك ئەلكامیل)ی ئەییوبی.