دابەزینی ماکرۆن لە پلیکانەکانی کۆشکی ئەلیزێ بۆ پێشوازی لە سەرۆک نێچیرڤان بارزانی چیمان پێ دەلێ؟

دابەزینی ماکرۆن لە پلیکانەکانی کۆشکی ئەلیزێ بۆ پێشوازی لە سەرۆک نێچیرڤان بارزانی چیمان پێ دەلێ؟

ئاشکرایە لە دێرزەمانەوە پەیوەندیی نێوان وڵاتی فەڕەنسا و هەرێمی کوردستان لە ئاستێکی زۆرباشدا بووە، ڕۆژبەڕۆژێش پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانیان پتەوتر دەبێ.
لەدوای دروستبوونی کیانی قەوارەی هەرێمی کوردستان زۆرجار هەردوو سەرکردە بەڕێز مسعود بارزانی و نێچیرڤان بارزانی جیابەجیا لە لایەن ئاستی هەرە باڵای کۆماری فەڕەنساوە بانگەهێشت کراون، بەتایبەت لەدوای ڕووخانی حکومەتی بەعسی عێراق و بەتایبەتتر لە دوای ساڵی ٢٠٠٥ کەئەمەش لەدوای زیادبوونی ڕۆل و قەڵەمڕەوی ئێران و فراوانبوونی هەژموونیانە لەناوچەکەدا.
ئاشکرایە ئەم بانگەهێشتکردنەی سەرۆک نێچیرڤان بارزانی دوابەدوای ئەوەدێت کاتێک پاپای ڤاتیکان لەسەردانێکیدا بۆ هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان توانی پێکەوەژیانی هەموو ڵایەن و ئەدیانەکان لەنزیکەوە بەچاوی خۆی ببینێت و لە کۆتایش بەبێ بوونی هیچ حالەتێکی نەخوازراو و لەناکاو بەشێوەیێکی سەرکەوتوانە بۆ وڵاتەکەی بگەڕێتەوە.

دەکرێ ئەمە ببێتە پرسیار ئاخۆ بەهێز مانەوەی قەوارەیێکی وا بچووک لەناوچەکەدا چ گرنگیەکێ بۆ فەڕەنساو وڵاتانی ئەوروپی هەیە، خۆ ئەوان پێیان دەکرێ لەجیاتی هەرێم ئەو بەرژەوەندییەیان لە بەغدا دەست بکەوێ..؟
نکۆلی لەوە ناکرێت بۆساڵانی پێشوو ئەم پرسیار و بووچونە لەجێی خۆبوو، بەڵام لە ئێستادا بێگومان نەخێر، چونکە نەعێراق ئەو عێراقەی جارانە، نەکوردستانیش هەرێمەکەی پێش ڕیفراندۆمە، بەلکو بەشێکی زۆری خاکی عێراق لەڵایەن وڵاتانی دراوسێ بەڕێوەدەبردرێت و لەئێستاشدا مەترسیێکی زۆر لەسەر قەوارەی هەرێم هەیە.
ئەوەی بەدی دەکرێت لەم پەیوەندییە دیپلۆماسیەی نێوان هەرێم و ئەم دەوڵەتە زلهێزە، ئەوەیە کە بوونی پێگەی کوردستان وەک هەرێمێک لەچوارچێوەی دەوڵەتێ عێراقدا بۆ داهاتووی وڵاتی فەڕەنسا لەم ناوچەیەدا لەڕوویی جیوپۆلەتیکیەوە زۆر بە شوێنێکی گرنگ و بەرهەمدار وەسف دەکرێ، چونکە بمانەوێ و نەمانەوێ زۆربەی هەرەزۆری پارێرگاکانی عێراق بە پارێزگای سلێمانیشەوە ئێستا لەژێر هەژموون و ڕکێفی دەوڵەتی ئیسڵامی ئێرانەوا بەڕێوەدەبرێت، مەگەر تەنها هەردوو پارێزگای (هەولێر و دهۆک) نەبن.
بۆیە لەئێستادا دەتوانین بلێین، سەرەرای بوونی ڕۆلی ئێران لەناوچەکەدا، هەردوو وڵاتیتری زلهێزی "ئەمریکا"و"بەریتانیا"ش تا ڕادەیێک هەژموونی دەستێوەردان و تەماحکاری لە وڵاتی عێراقدا ماوە هەروەک لەڕابردوو ڕۆلیان هەبووە.
بۆیە چەندە بۆ ئەمریکا و بەریتانیا گرنگە کە لێرە ڕۆڵ بگێڕن و بوونیان هەبێ، بەلکو دوو ئەوندەش بۆ وڵاتی "فەڕەنسا" پێگەی هەرێم گرنگی خۆی هەیە.
هەروەها فەڕەنسا و وڵاتانیتری ئەوروپا سوور ئەوە دەزانن هەر پاشەکشەیێک لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەڵایەن هێز و ڵایەنە دیموکراتەکان بکرێت، ئەوا بێ شک ئێران جێگەو شوێن پێیان دەگرێتەوە، بۆیە هەمیشە وڵاتانی زلهێزی ئەوروپا هەولی ئەوەدەدەن کە پارێزگاری لە قەوارەی هەرێم بکەن و بەدووربگرن لەهەر دەستێوەردانێکی دەرەکی.
ئەگەرچی لەڕۆژانی تەنگانەدا زۆربەی کاتەکان فەڕەنسا بە هانای هەرێمەوە هاتووە، هەروەها پەیوەندیێکی ڕیشەیی و مێژووییان هەیە، هەتا ئەم پەیوەندییە لەنێوان سەرکردەکانی هەردوو ڵا بۆ پەیوەندی دۆستایەتی پەلی هاوێشتووە، بەڵام هەرگیز لەسیاسەتدا پشت بە سۆز و عاطفی نابەسترێ، ڕەنگە لەئێستادا گرنگی پێگەی هەرێم بەشێوەیێکی ڕوون بۆ چاودێرانی ئەم یارییە دیارنەبێ، بەڵام بەتێپەڕبوونی کات لەڕۆژانی داهاتوو پەردە لەسەر هەموو ڕاستیەکان ڵادەچێ و بۆ هەموو ڵایێک دیاردەبێ ئاخۆ پێگەی هەرێمی کوردستان چەندە گرنگی خۆی هەیە بۆ وڵاتانی ئەوروپا بەتایبەت لە بازنەی دیمۆگرافیای ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی نوێدا.
Top