میكانیزمهك بۆ ڤهدیتنا دهلیڤهیێن كارى
July 18, 2019
وتار و بیروڕا
كار و ڤهدیتنا دهلیڤهیێن وێ ئێك ژ ركابهریێن سهركهفتنا پارتێن سیاسى یه ل جیهانێ، واته د ههلبژارتنێن وهلاتێت پێشكهفتی یێن جیهانێ دبینین، خهلك ل سهر وێ بنهمایێ پارتا خوه ههلدبژێرن، دهما د پرۆژه و بهرنامێ وێ یێ ههلبژارتنان، رهخساندنا هژمارهكا زۆر یا دهلیڤهیێن كارى بۆ كارخوازان ههبیت، ل ههمان دهم دا ژى رێك و مێكانزما رهخساندنێ وێ دهلیڤهیا كارى ژ بۆ دهنگدهران بهێته دیار كرن. بێگومان ئهڤ جۆرێ ركابهرى و منافهسهكرنێ هێشتا ل وهلاتێن رۆژههلاتا ناڤین سهر ههلنهدایه؛ لێ ههبوونا دهلیڤهیێن كارى دناڤا وهلاتێن رۆژههلاتان ناڤین ب رهنگهكێ نهراستهوخو ئاماژهیه بۆ دهستههلاتهكا باش یان ژى خراب. لێ دهما گۆتن و سوحبهت دهێته سهرههرێما كوردستانێ، گرنگه گهلهك هۆكارێن ناڤا ڤێ ههرێمێ و دهوروبهرێ ل بهر چاڤ بهێته وهرگرتن. واته حكومهتا ههرێما كوردستانێ ل سالێتن حكومرانیا خوه دا ب چ میكانزمهك دهلیڤهیێن كارى بۆ خهلكێ كوردستانێ رهخساندیه. كو ههرێمك بهشهك ژ ئیراقێ، دڤیت بهراوردیێ دهلیڤهیێن كارى ل گهل ئیراقێ بكهین، حكومهتا ههرێمێ رێژهیا بێكاریێ گههاندیه چ ئاستهكى؟ ل ئیراقێ بێكارى د چ ئاستى دایه؟ نێچیرڤان بارزانى ل سهردهمێ حكومرانیا خوه دا وهكو سهرۆكێ جڤاتا وهزرێن ههرێما كوردستانێ گهلهك بزاڤ كرینه گهنج و بێكار و دهرچوو و خوهدى باوهرنامهیێن ههرێما كوردستانێ ببنه جهێ مفا وهرگرتنێ و ب تایبهتمهندیا خوه رۆلێ خوه د پێشخستنا ههرێما كوردستانێ ببینن. لهورا ئهم دبینین، سهرهراى ههبوونا كێماسیان، ههتا بهرى قهیرانێ ژى سالانه هژمارهكا زۆر یا دهرچوویان دهاتنه دامهزراندن، لێ چونكى وى دهمێ ب تنێ كهرتێ حكومى ببوو جهێ ب كارخستن و دامهزراندنێ خهلكى، ئیدى گڤاشهكا زۆر ل سهر ئابۆرێ حكومهتا ههرێمێ چێبوو، لهورا نێچیرڤان بارزانى كو نها سهرۆكێ ههرێما كوردستانێ د ئێكهم رۆژا ڤهكرنا پێشانگهها رووانگه فۆرهس دا ل 15/7/2019 ل ههولێرێ راگههاند: كهرتێ گشتى و گهرتێ تایبهت و جڤاكا سڤیل دكارن پێكڤه ههڤكار و ههمانگه بن بۆ رهخساندنا زۆرترین دهلیڤهیێن كارى. ئهڤه بخۆ ئاماژهیهكه بۆ دهرچوو و خودان كاران ژى كو دڤێت ژلایێ زانست و تایهبتمهندیا خوه، خوه ل دووڤ خواستا بازارى پێ بگههینن و ڤالاتیا نهبوونا پسپۆر و شارهزایان ل ههرێما كوردستانێ د كهرتێن جودا دا پربكهنهڤه، بێگومان ئهو میكانزما سهرۆكێ ههرێما باس لێكرى، ئهو رێكه یا كو نها زۆربهیا وهلاتێن پێشكهفتى یێن جیهانێ ل سهر دچن و بێكاریا وهلاتێن خوه گههاندینه كێمترین ئاست. ئهڤه ئامهژهیبهكه ژى كو ئهو دامهزراندنا بۆ دهما سالانه راوهستاى، ل نزیك دێ دهست پێكهته، چونكى ئهگهر نها قۆناغا خوه رێكخستنێ یه وهكو سهرۆكێ د گۆتارا دا باسكرى، ئیدى سهردهمێ دامهزراندنێ دێ وهكو شهپۆل و هژمارێن زێده ب سهر ڤهچوو، بهلكو ههر سێ سهرۆكاتیێن ههرێمێ ب تنێ رێكخۆشكهر بن و كهرتێ تایبهت و رێكخراوێن جڤاكى سڤیل زۆرترین كارخوازان بدهنه كارى و مفایێ ژ شیان و تایبهتمهندى و پسپۆریا وان وهرگرن