دەروونناس دبێژن:"مرۆڤێ بێ ئارمانج مری یە"، ئانکۆ " بۆ مرنێ باشە". کا چەوا د ژیانا ئاسایی دا ھەبوونا ئارمانجا گرنگە بۆ ھندێ مرۆڤ بەردەوامیێ ب ژیانا خۆ بدەتن، و ژ پەریشانی و ترس و خەمۆکی و ئێش و ئازارا دەروونی قۆرتال ببت، و بارێ گرانێ ژیانێ لبەر وی بسانەھی ببیتن، ھند ژی ئارمانج بۆ ژیانا سیاسییا نەتەوەکی گرنگە.
ئەنجامێت ڤەکۆلینەکا زانستی یا چەند زانایێت دەروونناسیێ ل زانینگەھا (Yale) یا ئەمریکی د ماوەی (٢٠) سالان نیشان دا ئەو قوتابیێت د ژیانا خۆ دا ئارمانج ھەین، پشتی بیست سالا دەستکەفتێت وان د ژیانێ دا ش وان کەسێن ل قۆناغا خواندنێ دا، چ ئارمانج نەھەین، گەلەک زێدەتر بی.
ئەو سەرکەفتنا ئەڤرۆ ل کوردستانێ ھەی، و ھندەک ش حەسوویدیڤە حاشایێ لێدکەن، بەرھەمێ ڤی جۆرێ ھزرکرنا تاک و سەرکرداتییا کوردستانیانە. لدویڤ ناڤەرۆکا بیردۆزێن دەروونناسیێ، کوردستانی ب جوانترین و دروستترین قۆناغێن ئارمانجان دەرباز بووینە. ئێک ژ گرنگترین وان خالێن بھێز دابەشکرنا وان ئارمانجێت نیشتیمانی و سیاسی بوویە ب ھەر دوو جۆرێن دەمی و چەوانی و شێوازێ بدەستڤەئینانا وانڤە.
چیڕۆکا ئازادیخوازییا کوردستانیان د قۆناغێن دەمەکی ل چەند سالێن بۆری و ب تایبەت ژی سەد سالێن دۆماھیێ و و لدویڤدا ژی دابەشکرنا وان ژ خالێت بچوویک، و پاشی بۆ یێت مەزنتر و مەزنتر، و ھەتا ل شۆڕەشا ئەیلوولێ گەھشتیە ئاستێ ئۆتۆنۆمی، و ل ڕاپەرینێ بیە ھەرێمبوون، و ھەتانۆکە و ئاییندەی، ئێکە ژ جوانترین و ڕێکخستی ترین و ئاسایترین و دروستترین قۆناغێن وەرار و گەشەیا سیاسی و ب دەولەتبوونێ لنک کوردستانیان.
سەرباری گەلەک ڕەنج و ئێش و ئازار و نەخۆشی و ئاستەنگێن نافخۆیی و دەرەکی یێت ھەمە جۆر، لێ سەرکەفتنا کوردستانیان ھەتا ڤێ قۆناغێ ڕاستییەکا زانستی سەلماند و ئەو ژی گرنگییا ھەبوون و دەیناندنا ئارمانجا، و کارکرن بۆ گەھشتن ب وان، و لدویڤ قۆناغ و دەمێت دابەشکری، و دابەشکرنا لسەر ئارمانجێت بچوویک و ھێدی ھێدی مەزنترکرنا وان، تا دۆماھیکێ، و گەھشتنا ئێکجارەکی ب وانە.
ئەڤە ڕامانەک مەزنددەتن، و پشکەکە ژ قۆناغێن ژیانا ئاسایی و سیاسی و جڤاکی و ئابووری و نەتەوەیی، و دەمی َنەمینیتن ئەڤە ئانکۆ دۆماھیکا بوون و مانا وی مرۆڤی یان نەتەوەی.
*بسپۆرێ زانستێن پێداگۆگی و پەروەردەیی/فاکۆلتییا پەروەردە/ زانینگەھا زاخۆ