ئازادكردنی شنگال خاڵی وەرچەرخان بوو لە ستراتیژیەتی جیهان دژی تیرۆر
November 26, 2015
راپۆرتەکان
شەڕی سێیەمی جیهانییە
دژی داعش
تێكشكاندنی داعش شەڕێكی تەقلیدی نییە
هەموو جیهان بێجگە لە پێشمەرگە سوپایەكی دیكەی نییە
كاتێك باراك ئۆباما لە 10ی سێپتەمبەری 2014 ستراتیژیەتی خۆی بۆ تێكشكان و لە ریشەهەڵكێشانی تیرۆریستانی داعش راگەیاند، پڕۆفیسۆر ماكس بوت بەڕێوەبەری پرۆگرامەكانی سیاسەتی ئاسایشی نیشتمانی لە ئامۆژگای پێوەندییەكانی دەرەوەی ئەمریكا رایگەیاند: «لە ئاسمانەوە شەڕی تیرۆریستانی داعش ناكرێت و ناتوانرێت تێكبشكێندرێن و لە ریشە هەڵبكێشرێن. ئەم شەڕە پێویستی بە سوپایەكە كە لە سەر زەوی بوونی هەبێت و توانای ئەوەشی هەبێت كە شەڕێكی غەیرە تەقلیدی دژی تیرۆریستانی داعش بەڕێوەبەرێت». دوای نزیكەی 15 مانگ بە سەر راگەیاندنی ئەم ستراتیژییەدا، هەفتەی رابردوو سەرۆك ئۆباما لە لوتكەی گرووپی جی20، راشكاوانە رایگەیاند كە شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش شەڕێكی تەقلیدی نییە، ئەمەش مانای ئەوەیە سەرۆك ئۆباما بە شێوەیەكی زمنی دانی بەو راستییەدا ناوە، تێكشكاندن و لە ریشە هەڵكێشانی تیرۆریستانی داعش، پێویستی بە سوپایەكە كە توانای ئەوەی هەبێت شەڕی غەیرە تەقلیدی بكات، تەنیا سوپایەكیش كە هەتا ئێستا لەماوەی نزیكەی 18 مانگی شەڕی دژی داعشدا سەلماندبێتی لەم شەڕەدا سەركەوتن بەدەست بهێنێت لەسەر زەوی تەنیا و تەنیا هێزی پێشمەرگەی كوردستان بووە، ئەو هێزەی كە راستەوخۆ لەلایەن سەرۆك مسعود بارزانی-یەوە سەرپەرشتی دەكرێت و شەخسی سەرۆك مسعود بارزانی لەبەرەكانی شەڕدا راستەوخۆ سەركردایەتی دەكات و سەرپەرشتی بەرەكانی شەڕ دەكات.
بڕیار درووستكەرانی سەربازی و توێژەرانی بواری سیاسەتی ئاسایشی نیشتمانی لە سەرانسەری جیهان، لە ماوەی ئەم 18 مانگەی شەڕی دژی داعشدا، هەموو پێكەوە گەیشتوونەتە ئەو قەناعەتەی شەڕی دژی داعش تەنیا بە هێزە كوردییەكان دەكرێت، لەمەشدا ئاماژەیە بۆ ئەوەی كورد لە هەر چوار پارچەی كوردستان زۆر بە جددی شەڕ دژی داعش دەكات و ئەم شەڕە بۆ كورد شەڕی مان و نەمانە و ناتوانێت ئەم شەڕە نەكات، بەڵام لە هەمانكاتدا دیسان ژەنڕاڵە سەربازییەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتیی دژی تیرۆر و توێژەرانی بواری سیاسەتی ئاسایشی نیشتمانی، راستییەكی دیكەیان لە میانەی شەڕی هێزە كوردییەكان دژی تیرۆریستانی داعش بۆ ئاشكرا بووە، ئەویش ئەوەیە راستە كەس ناتوانێت نكۆڵی لە شەڕی هێزە كوردییەكان دژی تیرۆریستانی داعش بكات، بەڵام دیسان ئەم هێزە ناتوانێت شەڕەكە یەكلایی بكاتەوە، ئەگەر لە ژێر سەركردایەتیی سەرۆك مسعود بارزانی بە شێوەیەكی راست و دروست ئاراستە نەكرێت و لە چوارچێوەی پلانێكی سەربازیی تۆكمە و پێكەوە گرێدانەوەی توانای پێشمەرگە لەگەڵ هاوكاری هێزی ئاسمانی هاوپەیمانان لە كات و ساتی خۆیدا پێكەوە وەگەڕ نەخرێن. ئەم شێوازی بەڕێوەبردنی شەڕ و سەركەوتن و پاشەكشە پێكردنەی داعشیش لەماوەی 18 مانگی رابردووی ئەم شەڕەدا، ئەو راستییەی سەلماندووە، كە تیرۆریستانی داعش لە هیچ شوێنێكی ئەوەی پێی دەڵێن دەوڵەتی خەلافەتی ئیسلامی داعش، پاشەكشەیان پێنەكراوە، تەنیا لەو بەرەی شەڕانە نەبێت كە راستەوخۆ لەلایەن سەرۆك مسعود بارزانی-یەوە سەرپەرشتی كراوە و پلانی بۆ دانراوە و پێشمەرگە و تەواوی هێزە كوردییەكانی دیكە ئەو پلانە سەربازییەیان جێبەجێ كردووە، ئەم حاڵەتە بە تەواوەتی لە شەڕی 85 رۆژەی ئازادكردنی كۆبانێ رەنگی دایەوە، كە پێش چوونی هێزی پێشمەرگە بۆ هاوكاری هێزە كوردییەكانی دیكە لەو شارە، هەموو جیهان مەزندەی ئەوەی دەكرد كۆبانی بكەوێتە دەستی تیرۆریستانی داعش، بەڵام بە چوونی هێزی پێشمەرگە هاوكێشەكە گۆڕا و لە ماوەی كەمتر لە 3 مانگدا تەواوی شاری كۆبانێ ئازاد كرا، ئازادكردنی كۆبانێ كە دوای ئازادكردنی بەنداوی مووسڵ و زوممار و چیای شنگال هات، بووە دانپێدانێكی دیكەی جیهانی بەوەی تەنیا هێزێك بتوانێت ئەم شەڕە غەیرە تەقلیدییە بكات و سەركەوتنی گەورە دژی تیرۆریستانی داعش تۆمار بكات، ئەو هێزە كوردییەیە كە راستەوخۆ لەلایەن سەرۆك مسعود بارزانی-یەوە سەرپەرشتی دەكرێت و پلانی سەربازی بۆ دادەنرێت.
مسعود بارزانی تەنیا سەرۆكی سەركەوتوو
لە شەڕی غەیرە تەقلیدیدا
لە دوای هێرشەكانی 11ی سێپتەمبەر بۆ سەر مەنهاتن و دوای ئەویش بۆ سەر پێنتاگۆن لە واشنتۆن دی سی، جۆرج دەبلیو بوش سەرۆكی ئەو كاتی ئەمریكا توانی ڤیزەی ئەنجوومەنی ئاسایش بۆ رووخاندنی ئیمارەتی تاڵیبان لە ئەفغانستان لە چوارچێوەی شەڕێكی تەقلیدیدا وەربگرێت، سەركەوتنی خێرای هاوپەیمانانی نێودەوڵەتی لە رووخانی ئیمارەتی تاڵیبان لە ئەفغانستان، هانی سەرۆك بۆشی دا، لە ساڵی 2003 بەبێ ڤیزەی ئەنجوومەنی ئاسایش و لە چوارچێوەی هاوپەیمانییەكی ئارەزوومەندانە، ئۆپەراسیۆنی ئازادكردنی عێراق بۆ رووخانی رژێمی سەدام حوسێن پیادە بكات و لەمەشیاندا توانی بە شێوەیەكی زۆر خێرا و سەرسوڕهێنەر رژێمی سەدام حوسێن بڕووخێنێت، بەڵام ئەم دوو سەركەوتنە گەورەیە نەك هەر نەیتوانی كۆتایی بە تیرۆریستانی رێكخراوی ئەلقاعیدە بهێنێت، بەڵكو بووە ژینگەیەك بۆ ئەوەی باشتر تیرۆریستان خۆیانی لەگەڵ رابهێنن و باشتر بیكەنە زۆنێك بۆ گەشەكردنی تیرۆریستان، هەتا لە سەرەتای ساڵی 2014 باڵی رێكخراوی ئەلقاعیدەی عێراق، خۆی لەو رێكخراوە جیاكردەوە و خۆی ناو لێنا دەوڵەتی ئیسلامی لە عێراق و شام ( داعش)، رێكخراوی تیرۆریستی داعش جیا لەوەی توانی خۆی باشتر لە رێكخراوی ئەلقاعیدەی باڵی عێراق رێكبخاتەوە، لە هەمانكاتدا لەبەر ئەوەی دژایەتیكردنی مەددی شیعەی كردبووە ئەولەوییەتی خۆی، ئەوا لەماوەیەكی زۆر كورتدا وایكرد كە سۆزی بەشێكی زۆری سوننە بەلای خۆیدا رابكێشت و لە هەردوو دەوڵەتی سووریا و عێراق سوپا خۆی بەدەستەوە بدات و چەكەكانی رادەستی تیرۆریستانی داعش بكات. هەر بۆیە دوای ئەوەی 5 فیرقەی سوپای عێراق بە هەموو ئامێر و چەك و تەقەمەنییەكەوە لە مووسڵ و تكریت خۆی بەدەستەوەدا، هاوكات لە سووریاش چەك و تەقەمەنییەكی هێجگار زۆریان لە سوپای سووریا دەست كەوتبوو، بۆیە رێكخراوی تیرۆریستی داعش دەوڵەتی خەلافەتی ئیسلامی لە عێراق و سووریا راگەیاند، ئەم دەوڵەتە چەكی دوو دەوڵەتی لەبەردەستدا بوو، زیاد لەمەش كاردانەوەی نێودەوڵەتی بۆ دژایەتی دەوڵەتی داعش لە ئیدانەكردن بەولاوە شتێكی دیكە نەبوو، بۆیە ئەمە تیرۆریستانی داعشی بەو ئاستە غرور كرد، كە هەرێمی كوردستانیش داگیر بكەن و بیكەنە بەشێك لە خلافەتی دەوڵەتی ئیسلامی داعش. بۆ بەدیهێنانی ئەم خەونەشیان راستە لە سەرەتادا تیرۆریستانی داعش توانییان لە ناوچە سنورییەكانی جەلەولا و دەشتی نەینەوا و شنگال پێشڕەوی بكەن و شنگال داگیر بكەن، بەڵام رووبەڕووبوونەوەی هێزی پێشمەرگە بەرامبەر تیرۆریسانی داعش و راگرتنی هێرشەكانیان و پاشانیش بڕیاری ئەمریكا بە هاوكاری هێزی ئاسمانی بۆ پێشمەرگە بووە هۆكاری ئەوەی ئاراستەی شەڕەكە بگۆرێت و ئەمریكا و هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژەداعش، ئومێدێكیان بۆ پەیدا بێت، بەوەی داعش ئەو هێزە نییە لە شكاندن نەیەت، جێگەی ئاماژە پێكردنە، پێش مقاوەمەتی پێشمەرگە و راگرتنی هێرشەكانی داعش، سوپای عێراق (بەشە شیعییەكەی) نەك هەر توانای ئەوەی نەبوو بەرامبەر داعش رابوەستێت، بەڵكو سەرەڕای هاوكاریی راستەوخۆی ئێران، هێزەكانی داعش گەیشتنە لێواری بەغدا و مەترسیی گەورە ئەوە بوو تیرۆریستانی داعش بەغداش داگیر بكەن، ئەمە وایكرد ئایەتوڵڵا سیستانی فەتوای نەفیر عامی دەركرد (ئەوەی ئێستا پێی دەڵێن حەشدی شەعبی)، ئەمەش نەك بۆ ئەوەی ئەم هێزە تیرۆریستانی داعش تێكبشكێنێت، بەڵكو هەمووی لە پێناوی ئەوە بوو بتوانن تەنیا بەغدا بپارێزێن.
لەگەڵ ئەوەی هێزی پێشمەرگەی كوردستان لە ساڵی 2003 – ئابی 2014، هێزێكی پشتگوێ خراوی سەربازی بوو لەلایەن سوپای عێراق و تەنانەت ئەمریكاشەوە، خاوەنی هیچ جۆرە چەكێكی تازە و هاوچەرخ نەبوو، بەڵام لە ژێر سەركردایەتی راستەوخۆی سەرۆك مسعود بارزانی توانی بەو چەكە سادە و كۆنانە هێرشەكانی تیرۆریستانی داعش رابگرێت. ئەمەش بووە سەرەتای هاوكاری ئەمریكا و هاوپەیمانان بۆ هێزی پێشمەرگەی كوردستان، شایەنی باسە هەتا رزگاكردنەوەی بەنداوی مووسڵیش، هێزی پێشمەرگەی كوردستان تەنیا بە رێگەی هێزی ئاسمانی هاوكاری كراوە، بەڵام سوپای عێراق و حەشدی شەعبی لەگەڵ ئەوەی وەك دەوڵەت خاوەنی هێزێكی ئاسمانی كاریگەر بوون و چەكەكانیشیان زۆر لە چەكی پێشمەرگە كاریگەرتر بوو، لە سەرووی هەمووشیانەوە ئەو هاوكارییە ئاسمانییەی بۆ پێشمەرگە دەكرا، بەهەمان شێوە هاوكاری سوپای عێراق و حەشدی شەعبیش دەكرا، بەڵام ئێستاشی لە گەڵدا بێت، سوپای عێراق و حەشدی شەعبی نەیانتوانیوە هیچ سەركەوتنێك بەرامبەر داعش تۆمار بكەن، خۆ ئەگەر باس لەوە بكرێت كە توانیوانە تكریت رزگار بكەن، ئەوا لەبەرامبەردا رومادی-یان دۆڕاندووە.
ئەمانە هەموو پێكەوە راستییەكی تازەیان بۆ جیهان ئاشكرا كرد، كە ئەو سوپایەی بتوانێت لەسەر زەوی شەڕێكی غەیرە تەقلیدی لەگەڵ دەوڵەتێكی تیرۆریستی بكات، تەنیا و تەنیا هێزی پێشمەرگەیە، لێرەدا لە بایەخ و كاریگەریی هاوكاری هێزی ئاسمانی ئەمریكا و هاوپەیمانان وەك فاكتەرێكی گرنگ بۆ سەركەوتنەكانی پێشمەرگە كەم ناكەینەوە، بەڵام هاوكاریی هێزی ئاسمانیی ئەمریكا و هاوپەیمانان و ئێستا رووسیاش، هەمووی پێكەوە لە عێراق و سووریاش نەبوونە هۆكاری ئەوەی هێزەكانی سەرزەوی سەركەوتنێكی هاوشێوەی پێشمەرگە دژی داعش تۆمار بكەن.
دروستكردنی سوپایەك
بۆ شەڕی غەیرە تەقلیدی
هەتا ئابی 2014 كە هێزی پێشمەرگە توانی هێرشەكانی تیرۆریستانی داعش رابگرێت و دواتریش سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگە لە ماوەی 100 رۆژدا بە ئازادكردنەوەی تەواوی ناوچەكانی دەشتی نەینەوا و چیای شنگال، تەواوی جیهانی رۆژئاوا بە ئەمریكاشەوە، تەنیا نموونەی سوپای كۆلۆمبیایان هەبوو، كە توانیبوویان شەڕی گرووپەكانی مافیا بكەن و سەقامگیری بۆ ئەو وڵاتە بگێڕنەوە، بۆیە ژەنڕاڵەكانی هاوپەیمانان و ئەمریكاش، لە شەڕی دژی داعشدا، وەك پێكچوواندێكی گرووپە مافیاكان لەگەڵ گرووپە تیرۆریستییەكان، هەوڵیان دەدا زۆر سوود لە شێواز و ئەزموونی سوپای كۆلۆمبیا وەربگرن، بەڵام سەركەوتنەكانی پێشمەرگە بەتایبەتی لە ئازادكردنەوەی بەنداوی مووسڵ و چیای شنگال ئەوەی پیشانی جیهان دا، راستە ئەم شەڕە شەڕێكی غەیرە تەقلیدییە، بەڵام لە هەمانكاتدا شەڕێك نییە دژی گرووپێكی تیرۆریستی، یان گروپێك لە مافیا، بەڵكو ئەمە شەڕێكی غەیرە تەقلیدییە دژی دەوڵەتێكی تیرۆریستی كە جیا لەوەی چەك و تەقەمەنی و ئامێری سەربازی مۆدێڕنی دوو دەوڵەتی لەبەر دەستە، لە هەمانكاتدا ئەم دەوڵەتە خۆیشی كارگەیەكە بۆ دروستكردنی چەكی خۆكوژ كە هیچ هێزێك نییە بتوانێت سنووری بۆ دابنێت، بەتایبەتی لەو كاتەی هێشتا هێزی پێشمەرگەی كوردستان رۆكێتی دژە تانك و دژە ئۆتۆمبێلی بە مینچێنراوی نەگەیشتبووە دەست.
كەواتە شەڕی هێزی پێشمەرگە دژی تیرۆریستانی داعش، مۆدێلێكی دیكەی شەڕ بوو كە ئێستاشی لەگەڵدا بێت، لەناو زانستی سەربازی جیهاندا بوونی نییە، ئەویش ئەو شەڕەیە كە پێی دەگوترێت: «شەڕی غەیرە تەقلیدی دژی دەوڵەتێكی تیرۆریستی».
ئەوەی بۆ ژەنڕاڵە سەربازییەكانی تەواوی وڵاتانی هاوپەیمانی دژی داعش جێگەی سەرسوڕمانە، ئەوەیە چۆن لە چوارچێوەی سەركردایەتی و پلانی سەربازی سەرۆك مسعود بارزانی، هێزی پێشمەرگە بۆتە ئەو سوپایەی بتوانێت ئەم شەڕە تەقلیدییە بكات و سەركەوتنی گەورەش بە دەست بهێنێت، سەركەوتنێك بە هاوشێوەی ئازادكردن و پاراستنی شوێنێكی ستراتیژی وەك بەنداوی مووسڵ و چیای شنگال و ئەمجارە ئازادكردنی شنگال و رێگەی ستراتیژی 47 كە دەوڵەتی ئیسلامی كردووە بە دوو بەشەوە و لە یەكتری دابڕیوون.
سەبارەت بەم لایەنە ریتچارد هاس سەرۆكی ئامۆژگای پێوەندییەكانی دەرەوەی ئەمریكا و سەرۆكی پێشووی ستاڤی پلاندانان لە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا، لە تازەترین وتاریدا بە ناونیشانی: (دوای پاریس) كە لە ماڵپەڕی (سەندیكەیت پرۆجێكت) بڵاوی كردۆتەوە، راشكاوانە ئاماژەی بەوە كردووە، «ئەگەر جیهان دەیەوێت شەڕی تیرۆریستانی داعش بەرێتەوە، ئەوا دەبێت بزانێت پشت بە چ هاوپەیمانێك دەبەستێت، ریتچارد هاس لەناو ئەو هەموو هاوپەیمانییە تەقلیدییەی ئەمریكا و رۆژئاوا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، لەنێوان سعودیە و میسر و توركیادا، رێنمایی رۆژئاوا دەكات تەنیا هاوپەیمانی لەگەڵ كورد هەڵبژێرێت». پرسیاری گرنگ لێرەدا ئەوەیە: بۆچی هاس لەم هاوپەیمانییەدا تەنیا كورد بۆ هاوپەیمانی جیهانی ئازاد دژی تیرۆریستان هەڵدەبژێرێت؟ بێگومان هۆكارەكەی ئەوەیە تەنیا كورد توانیویەتی سوپایەكی غەیرە تەقلیدی ئەوتۆ دروست بكات و پلانێكی سەربازی ئەوتۆ دابڕێژێت كە بتوانێت هەماهەنگییەكی تەواو لە نێوان هێز و ئیرادەی پێشمەرگە لەسەر زەوی و چۆنیەتی سوودوەرگرتن لە چەكی مۆدێڕن و هەماهەنگی دروستكردن لەنیوان هێزی زەمینی و ئاسمانی دروست بكات.
كەواتە ئەگەر بندێڕی پێشنیارەكەی ریتچار هاس بخوێنینەوە، راشكاوانە مەبەستی لە پشت بەستن لە كورد وەك هاوپەیمانییەك بۆ سەركەوتن لە شەڕی دژی داعش، ئاماژەكردنیەتی بە سەركەوتنەكانی كورد لە شنگال و كۆبانێ، جیهانیش دەزانێت، ئەم دوو سەركەوتنە مێژووییە چۆن بەدەستهاتووە و چۆن سەرۆك مسعود بارزانی لە هەردووكیاندا رۆڵی سەرەكی لە بەڕێوەبردنی شەڕەكاندا هەبووە.
شنگال خاڵی وەرچەرخان بۆ
شەڕی جیهانی دژی تیرۆر
ئەگەر هاوپەیمانی نێودەوڵەتیی دژی داعش، دوای هێرشی داعش بۆ سەر كوردستان دامەزرابێت، ئەوا گۆڕینی ئەم شەڕە بۆ شەڕێكی جیهانی لەبەر رۆشنایی تازەترین بڕیاری ئەنجوومەنی ئاسایشدا، ئەوا ئەم شەڕە جیهانییە لەو خاڵەوە دەست پێدەكات كە سەرۆك مسعود بارزانی سەركەوتنە مەزنەكەی ئازادكردنی شنگالی تێدا تۆمار كردووە، سەركەوتنی شنگال بە ئاستێك گۆڕانكاری و هیوای بۆ جیهان لەشەری دژی داعش دروستكردووە، وەك گاری كێنت لە وتارێكیدا كە لە (كرۆنیكل لایڤ) لە 20ی 11ی 2015 بە ناونیشانی (هێرشەكانی سەر پاریس: ئێمە هەموومان فەرەنسین، بەڵام پێویستە لە هەمانكاتدا بڵێین هەموومان پێشمەرگەین)، ئەم بانگەشەیەی گاری كێنت بۆ فەرەنسییەكان بەوەی بڵێن: هەموومان پێشمەرگەین، ئاماژەیەكی راشكاوانەیە بۆ ئەوەی فەرەنسییەكان سوود لە ئەزموونی پێشمەرگە وەربگرن و دەبێت وەك پێشمەرگە بەئیرادە بن، لەبەر ئەوەی ئەوەی تیرۆریستانی داعش بە هاووڵاتییانی كوردی ئێزیدییان كرد لە شنگال، هێشتا نەیانتوانیوە هێندە بە فەرەنسییەكان بكەن، بۆیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی تیرۆریستانی داعش، نابێت كارە تیرۆریستییەكانیان نائومێدمان بكات، دەبێت دوای ئەم كارەساتە وەك پێشمەرگە، فەرەنسا لە تیرۆریستان پاك بكرێتەوە، هەروەك چۆن پێشمەرگە شنگالی لە تیرۆریستان پاك كردەوە، لەمەش زیاتر دەبێت هەموو پشتگیرییەكی پێشمەرگە بكرێت و هەموو جۆرە چەكێكی بۆ دابین بكرێت، لەبەر ئەوەی كاتێك پێشمەرگە تیرۆریستانی داعش تێكدەشكێنێت، لە بری هەموو جیهان شەڕی تیرۆریستانی داعش دەكات.
كەواتە راستە ئازادكردنی شنگال بووە هۆكاری ئەوەی تیرۆریستانی داعش هەست بە شەرمەزارییەكی گەورە بكەن و بۆ شاردنەوەی ئەم شەرمەزارییە لە بەرەكانی شەڕ، هەوڵیاندا ئاراستەی كارە تیرۆریستییەكانیان بگوازنەوە بۆسەر ئاستی گلۆباڵی بۆ ئەوەی سەرنجی جیهان بۆلای خۆیان رابكێشن و شكشت و شەرمەزارییەكەیان لەشنگال بشارنەوە، بەڵام ئەم كاردانەوە شێتگێڕانەیان بووە هۆكاری ئەوەی جیهان بە جۆرێكی دیكە سەیری ئەم شەڕە بكات و ئەنجوومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی بڕیارێكی نێودەوڵەتی بۆ سنووردانان و لەناوبردنی تیرۆریستانی داعش دەربكات.
ئەم بڕیارەی ئەنجوومەنی ئاسایش كە شەڕی دژی داعش لە شەری هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژی داعش دەكاتە شەڕی سێیەمی جیهانی دژی تیرۆریستانی داعش، گۆڕانكاری زۆر گەورە لەسەر ئاستی سیستمی نوێی جیهان و دووبارە داڕشتنەوەی نەخشەی جیهان دروست دەكات، بەڵام خاڵی دەستپێك لەم شەڕە و لە داڕشتنەوەی نەخشەی نوێی جیهان لە دەوڵەتی كوردستانەوە دەست پێدەكات.
ریتچارد هاس:داعش بە بێ هێزی زەمینیی كارا تێكناشكێت و لە ئێستاشدا تەنیا كورد خاوەنی ئەو هێزەیە
لە راستیدا ئەو تەحەددییەی دەوڵەتی ئیسلامی دروستی كردووە، پێویستی بە گرتنەبەری چەند رێكارێك هەیە، لەبەر ئەوەی تەنیا رێكارێك بەس نییە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم تەحەددییە. كەواتە ئەمە هەوڵی هەمەلایەنە و لە بواری هەمەلایەندا دەخوازێت. یەكێك لە رێگاچارەكان بریتییە لە ئەنجامدانی كردەوەی سەربازی، ئەمە گرنگییەكی لە راددەبەدەری هەیە، وەك چڕكردنەوەی گورزە ئاسمانییەكان لە دژی سەركردە و بنكە سەربازییەكان و دامەزراوە نەوتی و غازییەكانی داعش. بەڵام هێزی ئاسمانی چەند گەورە و كاریگەر بێت، بە تەنیا بەس نییە بۆ ئەنجامدانی ئەم ئەركە. چونكە ئەگەر دەمانەوێت خاكی ژێر دەستی داعش رزگار بكەین و پارێزگاری لێبكەین، ئەوا پێویستە هێزێكی زەمینی گەورە هەبێت.
بەداخەوە، لە ئێستادا كاتی ئەوەمان بەدەستەوە نییە لە سفرەوە دەست پێبكەین بۆ دروستكردنی هێزێكی مەحەلی لەسەر زەوی، پێشتریش هەوڵی لەم چەشنە دراوە، بەڵام شكستی هێناوە. دەوڵەتە عەرەبییەكان ناتوانن، یان نایانەوێت ئەم هێزە پێكبهێنن، سوپای عێراق لە ئاستی ئەركەكەدا نییە، میلیشیا شیعەكان تەنها قوڕەكە خەستتر دەكەنەوە. بۆیە باشترین بژاردە بریتییە لەوەی زیاتر لە نزیكەوە كار لەگەڵ هێزە كوردەكان و خێڵە سوننەكانی عێراق و سووریادا بكرێت. ئەوەش بە مانای پێدانی چەك و زانیاری هەواڵگری دێت، لەگەڵ ئامادەیی بۆ ناردنی سەربازی زیاتر- كە ئێستا زیاتر لە 3،500 سەربازی ئەمەریكی لێیە. كە رەنگە پێویست بەوە بكات 10،000 سەربازی دیكە رەوانە بكرێت بۆ مەبەستی مەشقپێكردن و پێدانی راوێژ و هاوكاریكردن بۆ ئەنجامدانی هێرشە سەربازییەكان.
سەرچاوە: دوای پاریس
نووسینی: ریتچارد هاس
لە پرۆجێكت سیندیكەیت-دا بڵاوكراوەتەوە