پشتگیریی ڕاستەوخۆی «دەم پارتی» لە پەیامەكەی عەبدوڵڵا ئۆجەلان بۆ «كۆتاییهێنان بە شەڕ و دەستپێكردنەوەی پرۆسەی چارەسەری ئاشتییانە بۆ كێشەی كوردی باكوور»، جێگەی گەشبینییە و ئەم پشتگیرییە ئەوەی لێدەخوێنرێتەوە كە لێكتێگەیشتنێكی پێشوەختە بۆ دەستپێكردنەوەی پرۆسەی ئاشتی لە نێوان عەبدوڵڵا ئۆجەلان و سەركردایەتیی دەم پارتی دروست بووبێت، بەتایبەتیش كە عومەر ئۆجەلان جیا لەوەی خزمی ئۆجەلانە لە هەمان كاتدا پەرلەمانتاری دەم پارتییشە، سەردانی كردووە و هەر ئەویش پەیامەكەی عەبدوڵڵا ئۆجەلانی ڕاگەیاندووە، ئەمەش ئاماژەیەكە پێشتریش لێكتێگەیشتن لە نێوان دەم پارتی و عەبدوڵڵا ئۆجەلان هەبووە، ئەوجا چ گفتوگۆی ڕاستەوخۆ بووبێت، وەك ئەوەی عومەر ئۆجەلان، یان گۆڕینەوەی نامە و مەسج بووبێت لەگەڵ یەكتری.

ئەم ئاراستەیە ئەوەمان بۆ ئاشكرا دەكات، كە سەركردایەتیی دەم پارتی بۆ دەستپێكردنەوەی پرۆسەی چارەسەركردنی ئاشتییانەی كێشەی كورد لە باكوور بە شێوازێكی زۆر دیپلۆماتییانە و ژیرانە لەناو ئەو هاوكێشە ئاڵۆزەی دەوڵەتی توركیا كە بە دەوڵەتی قووڵ ناسراوە، هەنگاو هەڵبگرێت، لەلایەك هاوسەنگیی هێزی ڕاگرتووە لەگەڵ هاوپەیمانیی حوكمڕان «ئاك پارتی و مەهەپە» لەلایەكی دیكەوە زەمینەی ئەوەی خۆش كردووە كە بە ڕێگەی عەبدوڵڵا ئۆجەلان پرۆسەی چارەسەری ئاشتییانەی كورد لە توركیا دەست پێبكاتەوە.

چارەسەرنەكردنی كێشەی كورد بەشێوەیەكی گشتی، پێشینەیەكی مێژوویی هەیە و دەگەڕێتەوە بۆ پێش ڕووخانی دەوڵەتی عوسمانی، ئەمەش بەو مانایەی لە ناو ئیمپراتۆریەتی عوسمانیدا هەر شۆڕش و ڕاپەڕین و خەباتی سیاسیی بوونی هەبووە، بەڵام دوای ڕووخانی دەوڵەتی عوسمانی و پێڕەوانەبوونی لەوەی كوردیش وەك نەتەوەكانی دیكە ببێتە خاوەنی دەوڵەتی سەربەخۆی خۆی، جارێكی دیكە لەناو ئەو واقیعەدا بزووتنەوەی ڕزگایخوازی لە هەموو پارچەكانی كوردستان دووبارە دروست بوونەوە، كە لە سەرەتادا بە شێوازی سیاسی داكۆكی لە مافەكانی گەلی كورد كراوە و كاتێك حكومەتە داگیركارەكان ئەم مافەی كوردیان ڕەت كردووەتەوە، گەلی كورد بە ناچاری پەنای بردووەتە بەر خەباتی چەكداری و لە قۆناغی چەكداریشدا هەردوولا زیانی زۆریان بەركەوتووە، بۆ نموونە ئەگەر باسی كوردستانی باكوور بكەین، لەو كاتەوە كە خەباتی چەكداری لەو پارچەیە دەستی پێكردووە لە هەر دوو نەتەوەی « كورد و تورك» بە دەیان هەزار كەس بوون بە قوربانی و كێشەكەش بە چارەسەرنەكراوی مایەوە هەتا ڕووخانی یەكێتیی سۆڤیەتی پێشان.

لە دوای ڕووخانی یەكێتیی سۆڤیەت كۆمەڵێك گۆڕانكاری تەواوی جیهانی گرتەوە بە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستیشەوە، بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی كوردستانیش گۆڕانكاری بەسەردا هات، بەتایبەتی كە لە باشوور قەوارەیەك بۆ كورد دروست بوو، بۆیە لەو كاتەوە باسكردنی چارەسەركردنی كێشەی كورد بە ڕێگە ئاشتییانە بووە پەیامێك كە بێجگە لە چارەسەری ئاشتییانە ڕێگەی دیكە بۆ چارەسەركردنی كێشەی كورد بوونی نییە، ئەم چارەسەر ئاشتییانەیەش پێویستی بەوە هەیە، كێشەی كورد وەك كێشەی گەورەی نەتەوەیەك كە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست هاوشانی كێشەی فەلەستینە، پێویستی بەوەیە لەسەر ئاستی هەرێمی و نێودەوڵەتی هەوڵەكان یەك بخرێن، بۆ ئەوەی چارەسەرێكی ئاشتییانە بۆ ئەم كێشەیە بدۆزرێتەوە.

سەبارەت بە دەستپێكردنەوەی چارەسەری ئاشتییانەی كێشەی كورد لە توركیا، ئەوەی وەك ئاماژە لە پەیامەكان دەیخوێنینەوە و زۆریش گرینگە، ئەوەیە كە تورك وەك گەلی تورك لە گۆڕانكارییەكانی سەردەم و ئەو گۆڕانكارییانەشی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەڕێوەن تێگەیشتووە، ئەو شەڕە گەورانەی ئێستا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەورووپا هەڵگیرساون، ئەگەر بە ڕاستەوخۆی ناوی لێ نەنرابێت «شەڕی سێهەمی جیهانی» ئەوا بە واقیع شەڕی سێیەمی جیهانی دەستی پێكردووە، ئەوەتا ئیسرائیل لە چەندین بەرەی جیاوازەوە لە شەڕدایە، سەرەتا شەڕەكە بەس لەگەڵ حەماس بوو، ئێستا لوبنان و سووریا و ئێران و یەمەن و هەندێك جار عێراقیشی گرتووەتەوە.

لە ناو ئەم بارودۆخە ئاڵۆزەدا، پرۆسەی دەستپێكردنەوەی چارەسەری ئاشتییانە دەرەفەتە بۆ هەردوولا (دەوڵەتی توركیا و كورد) و توركیا ناچارە بۆ هەمواركردنەوەی دەستوور گفتوگۆ لەگەڵ كورد بكات. ئەم پێداویستییە وای كردووە، توركیا لەوە تێگەیشتووە كە بە بێ چارەسەری ئاشتییانەی كێشەی كورد، ناتوانێت دەستوورەكە بە دڵی خۆی هەموار بكاتەوە، بۆیە ئەمە دەبێتە هۆكاری نواندنی نەرمییەك لەلایەن دەوڵەتی توركیاوە، لەوانەیە لەم قۆناغەدا توركیا نەیەوێت لە دەستوورەكە مافی كورد دیاری بكات، بەڵام ئەمە سەرەتایەكی باشە بۆ ئەوەی لە داهاتوودا بتوانرێت ئەو هەنگاوە هەڵبگرێت و مافەكانی كورد لە دەستووری توركیادا بچەسپێنرێت.