بەشێكی زۆر لەو پسپۆرانەی لەنزیكەوە چاودێری بارودۆخی عێراق و چۆنیەتی چارەسەری كێشەی وڵاتانی فرەنەتەوەی هاوشێوەی عێراق دەكەن، زۆر دەگەنە ئەو قەناعەتەی كە زەحمەتە ئەو دەوڵەتە فیدرالیەشی كە لەدەستووری عێراقدا ئاماژەی پێكراوە و بەپێی ئەو دەستوورە دەسەڵاتی نێوان هەرێم و حكومەتی فیدرالی دابەش دەكات، بتوانێت سەقامگیری لەعێراقدا دروست بكات، هەربۆیە وەك پرۆفیسۆر دینس پاپازایین ئوستادی مێژوو لە زانكۆی میشیگان و بەڕێوەبەری سەنتەری دیراساتی ئەرمەنی لە ئەمریكا لە لێدوانێكی تایبەتی بۆ گوڵان ئاماژەی پێكردووە، فیدرالیزم چارەسەری كێشەكانی عێراق ناكات بۆیە پێویستە بیر لەكۆنفیدرالی بكرێتەوە، لەمبارەوە بە گوڵانی ڕاگەیاند: (من ئومێدەوارم، بەلای كەمەوە شێوەیەك لە كۆنفیدراڵی هەبێت، واتە حكومەتی هەرێمەكان و حكومەتی مەركەزی هەبن كە پێوەندیەكانی نێوان سێ پێكهاتەكە(كورد و شیعە و سوننە) ڕێبكبخەن، دابەشكردنی عێراق بەسەر سێ وڵاتدا، دەبێتەهۆی ئەوەی ئەو دەوڵەتانە بۆ بەردەوامبوونیان دووچاری دژواری ببنەوە. هەروەها ئەوەی جێی داخە كە مەركەزیەتیش لە عێراقدا سەركەوتوو نەبووە، لەبەر ئەوە ڕەنگە بەدیلەكە كۆنفیدراڵی بێت لەنێوان سێ پێكهاتەكەدا، كە هەر یەكەیان ئەندازەیەك لە ئۆتۆنۆمیان هەبێت، بەڵام لە سەر ئاستی نێودەوڵەتی كیانێكی یەكگرتوویان هەبێت، بەڵام بەداخەوە ئێستا پێوەندی نێوان هەرێمی كوردستان و بەغدا ئاڵۆزی تێكەوتووە و خەریكە بارودۆخەكە ئاڵۆز دەبێت، ئەمەش لەكاتێكدایە كە كوردەكان لە هەرێمەكەیاندا حكومەتێكیان دامەزراندووە كە بە باوەڕی من حكومەتێكی سەركەتووە، هەروەها هەوڵیاندا داهاتی نەوت و گازی ناوچەكەیان ئیستیغلال بكەن. بۆیە دەبێت چارەسەرێك بۆ ئەو كێشانە بدۆزرێتەوە و حكومەتی عێراق ئیعتیراف بە بەرژەوەندیەكانی كورد بكات و بەشی دادپەروەرانەی داهاتی نەوتیان پێبدرێت، ئەگەرنا شەڕی ناوخۆ ڕوودەدات. كە ڕەنگە لە كۆتاییدا لایەنە بەهێزەكان سەركەوتوو بن، بەڵام ڕەنگە ئەم لایەنانە ئەو ژێرخانە وێران بكەن كە پێویستن بۆ سوودوەرگرتن و ئیستیغلالكردنی نەوت. كەواتە ئەمە دۆخێكی مەترسیدارە، لەبەر ئەوەی تۆ خوازیاری شەڕنیت چونكە ئەمە دەبێتەهۆی وێرانكردنی سەروەتی نەوت، لەلایەكی دیكەشەوە تۆ دابەشكردنی یەكسانی داهاتی نەوتت دەوێت. شەڕی ناوخۆ لە بەرژەوەندی هیچ لایەكدانییە، بەڵام شەڕی ناوخۆیی ڕوودەدات ئەگەر هەموولایەك پەنا بۆ عەقڵ نەبەن و داهاتی نەوت دابەش نەكەن. ئەمەش مەترسیدارترین كێشەیە كە ڕووبەڕووی عێراق دەبێتەوە، لەبەر ئەوەی عێراق توانای ئەوەی هەیە زۆر دەوڵەمەند بێت و داهاتەكەی بەشی هەموولایەك دەكات ئەگەر بە یەكسانی دابەش بكرێت، لەبەر ئەوە دەبێت خەڵكی درك بەوە بكەن دەبێت بە هەر نرخێك بێت خۆیان لە شەڕی ناوخۆ لابدەن و هۆش بێننەوە بەر خۆیان و داهاتەكە بە یەكسانی دابەش بكەن پێش ئەوەشی بكەنەوە شەڕ لەگەڵ یەكتردا. ئەگەر شەڕی ناوخۆ دروست بێت، ئەوا هەرێمی كوردستان توانای ئەوەی هەیە خۆی بپارێزێت، ئێوە مامەڵە لەگەڵ ئەو كەسانەدا دەكەن كە خۆپەرستن، تەنیا بە شێوە مامەڵە لەگەڵ سروشتی ئینساندا دەكەن)).

لەبەشێكی دیكەی لێدوانەكەی و سەبارەت بە چارەسەركردنی ئەم كێشانە لەچوارچێوەی دەستووری عێراقدا، لەبەر ئەوەی هەموو ئەو كێشانەی ئێستا لەنێوان هەرێم و بەغدا دروست بوون هۆكارەكەی بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە حكومەتی عێراق پابەند نابێت بەو دەستورەوە، لەم چوارچێوەیەدا و لەدرێژەی قسەكانیدا بۆ گوڵان پرۆفیسۆر پاپازاین وتی: (دەستووری عێراق هەمیشە مایەی كێشە بووە، لەبەر ئەوەی ئومێدەكە ئەوەبوو دەستوور لەلایەن ئەو كەسانەوە نووسرابێتنەوە كە لە جیهان تێگەیشتبێتن و تێگەیشتنێكی باشتریان هەبووە بۆ ئاییندە، بەڵام بە داخەوە لە پرۆسەی جێبەجێكردندا یاسا و ڕێساكان فەرامۆش كران. لە ڕاستیدا زۆر زەحمەتە قەناعەت بە خەڵك بكەیت كە بەرژەوەندی درێژخایەنی ئەوان لە جێبەجێكردنی سەروەری یاسادایە. حكومەتی ئێستای عێراق بەڕێگەری پێشێلكردنی دەستوور هەوڵی بەدەستهێنانی ئیمتیازاتەكانیان دەدەن، بەڵام لە مەودای دووردا كەس براوە نییە. زەحمەتە قەناعەت بە خەڵك بكەیت كە سەروەری یاسا لە مەودای دووردا دەبێتەهۆی ئەوەی هەموو لایەك دەوڵەمەندبن، لەبری ئەوە هەوڵدەدەن ڕاستەوخۆ دەست بەسەر شتەكاندا بگرن. ئایا چۆن خەڵك پەروەردە دەكەیت، ئەمە پرسیارێكی زۆر قورسە)).

پرۆفیسۆر پاپازاین كە ماوەی 40 ساڵە دیراساتی مێژووی نەتەوەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەرمەنیەكان دەكات و باش لەو ڕاستییە تێگەیشتووە كە عێراق ناتوانێت بە یەكگرتوویی بمێنێتەوە ئەگەر كێشەی نێوان هەرسێ پێكهاتە سەرەكیەكە(كورد و شیعە و سوننە) بەشێوازێكی كۆنفیدرالی چارەسەر نەكرێت، بەڵام ئەوەی هەتا ئێستا عێراقیەكان كەمتر بیریان لێكردۆتەوە مەترسی ئەو تاكڕەوییە كەسەرۆك وەزیرانی عێراق پیادەی دەكات.

كێشەكانی نێوان هەولێر و بەغدا
كێشەی هەموو عێراقە
هەتا سەرۆك وەزیرانی عێراق بەشێوەیەكی تاكلایەنە یاسای نەوت و گازی لەئەنجوومەنی وەزیران تێنەپەڕاند، كورد ئومێدی ئەوەی هەبوو بتوانێت لەگەڵ حكومەتی عێراق كێشەكانی دیكە بەرێگەی دیالۆگ و ئاشتیانە چارەسەر بكات، بەڵام كە گەیشتە ئەوەی سەرۆك وەزیرانی عێراق بە ئاشكرا دەستی بەتاكڕەوی كرد، لەو خاڵەدا كورد بەدەنگ هات و مەسەلەكەش بەو جۆرە دەركەوت كە كێشەكە لەسەر یاسای نەوت و گازە بە تایبەتی، بەڵام كێشەكان كێشەی هەموو عێراقە و لەناویاندا داخوازییەكانی كوردیشی تێدایە، سەبارەت بەم لایەنە شوان محەمەد تەها پەرلەمانتاری لیستی كوردستانی لەناو تەلاری پەرلەمانی عێراق بەمجۆرە بۆ پەیامنێرانی گوڵان هاتۆتە ئاخاوتن و دەڵێت: (وەك هەموو لایەك ئاگادارن بەم دواییانە چەند بابەتێك هاتنە پێشەوە كە ناویان لێنرا كێشە، بەڵام لەڕاستیدا ئەوانە كێشە نین بەقەد ئەوەی هەندێك داخوازین، داخوازیی خەڵكی «عێراق»ن و هەروەها ئەو داخوازییانەیش هەر هەموویان تایبەت نین بە كوردستان، لەلایەكی دیكە وەكو ئاشكرایە دەستپێشخەرییەكەی جەنابی سەرۆك «بارزانی» ئەوە بوو ڕێككەوتنەكەی «هەولێر»ی لێ كەوتەوە، لەو ڕێككەوتنەدا هەموو لایەنەكان لەسەر خاڵەكان ڕێككەوتن، كە بەپێی ئەو ڕێككەوتنەش حكومەتی شەراكەتی نیشتمانی پێكهات، هەر لەزمنی ئەو ڕێككەوتنە ئێمە پەرلەمان و سەرۆكایەتی كۆماریشمان هەڵبژارد، چەند خاڵێك ماوە لەنێوان كورد و قەوارە سیاسییە عێراقییەكان كە كێشمەكێشمی لێ كەوتۆتەوە و بابەتەكان یەكلا نەبوونەتەوە، دیارە ئەوكات و ساتەی كە پڕۆژەیاسای «نەوت و غاز» تیپەڕێندرا ئەوجا كێشەكان هەموویان ئاشكرابوون، هەربۆیە خەڵك پێیوایە كێشەی ئێمە تەنیا لەسەر بابەتی نەوت و غاز-ـە، بەڵام ڕاستیەكەی ئەوەیە یاسای نەوت و غاز تەنیا بەشێكی كێشەكەیە نەك هەمووی، ئەو كێشە سەرەكییانەی كە ئێمە لەپاش كۆبوونەوەكەمان لەگەڵ جەنابی سەرۆك بارزانی لە هەولێر ئەنجامدا، بەڕاستی كۆبوونەوەیەكی گرنگ بوو خاڵبەندی پیتەكان كرا، ئێمە هەموومان بە یەك دەنگ و لە یەك ڕیزدا هەڵوێستی كوردمان تاوتۆكرد و هەڵوێستی كوردیشمان بەرامبەر حكومەتی عێراقی یەكلاكردەوە، ئەو بابەتانە كە تاكو ئێستا بە هەڵپەسێردراوی ماونەتەوە بریتین لە:
یەكەم: كێشەی ئەنجوومەنی سیاسەتە ستراتیژییەكان.
دووەم: دانانی وەزارەتە ئەمنییەكان.
سێیەم: دیاریكردنی دەسەڵاتەكان لە ئەنجوومەنی وەزیران بەپێی پەیڕەوێكی ناوخۆیی بۆ ئەنجوومەنی وەزیران.

هەربۆیە ئێمە كە دەڵێین «دیاریكردنی دەسەڵاتەكان» مانای ئەوە نییە دابەشكردنی دەسەڵاتەكان بێ بەسەر قەوارە سیاسییەكان بەقەد ئەوەی دەبێ دەسەڵاتەكان دیاریبكرێ.
وەك لایەنی كوردیش سەرەتا ئێمەیش تەنیا دوو داواكاریی زۆر گرنگمان هەن كە دەستوورین، یەكێكیان پەلەكردن لە جێبەجێكردنی ماددەی 140، دووەم: پڕۆژەیاسای نەوت و غازە، كە زیاتر لە پێنج ساڵە ئەو پڕۆژەیاسایە لە ئەنجوومەنی وەزیرانی «عێراق» ئاوا ماوەتەوە، دواتر بەشێوەیەكیان «دەربازكرد» كە ڕەنگە بڵێین جێگەی هەڵوەستەكردن بێت، ئێمە لێرەدا داوای جێبەجێكردنی دەستووری عێراقی دەكەین، دەستووری عێراقی ماددەی 112 بڕگەی دووەم دەڵێت: «رەسمكردنی سیاسەتی نەوت و غاز لە «عێراق»دا حكومەتی عێراقی پێویستیی بە ڕا وەرگرتنە، دەبێ حكومەتی عێراقی و هەرێمەكان و پارێزگاكان ڕەسمی ئەو سیاسەتە بكەن» چونكە داهاتی ئەو سەرچاوەیە پەیوەستە بە سەرجەم خەڵك و دانیشتوانی «عێراق»، لە كۆبوونەوەكەی «سەڵاحەددین» ئێمە بڕیارمان لەسەر ئەوە دا «وەفد»ە كە دەچێتە «بەغدا» و بەرلەوەی بچێتە «بەغدا» دەبێ لە پێشینە «بەغدا» زیاتر «دەوڵەتی یاسا» ئامادەباشی ئەوەی تێدا هەبێ كە خاڵەكانی ڕێككەوتنەكەی «هەولێر» جێبەجێ بكا، ئینجا ئەو «وەفد»ە سەردانی «بەغدا» بكات، ئێمەیش بۆ ئەوە ناچین بگەڕێندرێینەوە بۆ بازنەی یەكەم بۆ گفتوگۆ و لێدوان لەسەر ئەو بابەتە، ئێمە ئەو لیژنەیە دەچین بۆئەوەی بەدوای میكانیزمیك بگەڕێین تاوەكو ئەو ماددانەی بە هەڵپەسێردراوی ماونەتەوە جێبەجێ بكرێنەوە، هەڵوێستی كوردی لە دەرئەنجامی ئەو سەردانەدا دەردەكەوێت. بەپێچەوانەی ئەوە هەڵبژاردن لەبەردەم هەموو قەوارە سیاسییەكان و كورد-یش هەیە بۆئەوەی چ هەڵبژاردنێك هەڵبژێرین بۆئەوەی لەگەڵ ئەو حكومەتە شەراكەتە نیشتمانییە تاسەر بڕوا)).

وەك پەرلەمانتار شوان محەمەد ئاماژەی پێكرد خواستی سەرەكی كورد لە داخوازییەكانی پەلە كردنە لە جێبەجێكردنی ماددەی 140 كە تایبەتە بەچارەسەری كێشەی ناوچە دابڕێنراوەكان، هەربۆیە لەناو پەرلەمانی عێراق پرسیارمان لە خاتوو ئاڵا تاڵەبانی پەرلەمانتاری لیستی كوردستانی كرد، ئەویش لەوەڵامی پرسیارەكەی گوڵاندا هۆكاری دواكەوتنی جێبەجێكردنی ئەم بابەتەی ڕوونكردەوەو وتی: (بۆ جێبەجێكردنی ماددەی 140 لیژنەیەكی جێبەجێكردن هەیە لەناو حكومەت و لیژنەیەكی بەدواداچوونیش هەیە لەناو پەرلەمان، بەڕای من حكومەتی عێراق نایەوێت هەنگاوی باش بنێت بۆ ئەم جێبەجێكردنە، هەربۆیە جێبەجێكردنی ماددەكە لە قۆناخی یەكەم گیری خواردووە، تەنیا ئەوەی كراوە مەسەلەی قەرەبووكردنەوە و چەكی پارەكانە كە دراوە بەهاووڵاتیان، هەربۆیە ئەوەی ئێمە داماننابوو بە دوو ساڵ جێبەجێ بكرێت، ئەوا ئەوە چەند ساڵە دوای درووستكردنی لیژنەكان تا ئێستا لە قۆناخی یەكەمە و نەچووەتە پێشەوە.
خاڵی دووەم كە لیژنەی بەدواداچوونە، ئەم لیژنە پەرلەمانییە دەسەڵاتی نییە، تەنیا چاودێری جێبەجێكردنی بڕگەكانی ماددەی 140 دەكات، ئەم لیژنەیە لیژنەیەكی تازەیە و ماوەی مانگێكە دروست بووە، بەپێی ئەو ڕێككەوتنەی كە جەنابی سەرۆكی هەرێمی كوردستان و مالیكی ئیمزایان لەسەر كردووە دەبێت لە ماوەی دووساڵ ئەم لیژنەیە كارەكانی تەواو بكات، بەڵام ئەوا خەریكە ساڵێك تێدەپەڕێت ئیشێكی ئەوتۆمان نەكردووە، ئەگەر وابڕوات ساڵی داهاتووش هیچ ناكرێت، بۆیەمن پێموایە دەبێت ئێمە بیر لە میكانیزمی دیكە بكەینەوە بۆ جێبەجێكردنی ماددەی 140، یان بەناوێكی تر، چارەسەركردنی كێشەی ناوچە دابڕێنڕاوەكان. بۆ ئەمەش دەكرێت ڕێی دیپلۆماتی و یاسای نێودەوڵەتی بگرینەبەر، ئەم ماددەیە كە بە ڕای ئێمە یەكێك بوو لە ڕێگەچارە زۆر باشەكان كە سەركردایەتی سیاسی كورد حەكیمانە لە دەستوور دایڕشتبوو، بەڵام دەركەوت كە حكومەتە یەك لەدوا یەكەكانی ئێستای «عێراق» هیچیان نایانەوێ ئەم ماددەیە جێبەجێ بێت، لەبەرئەوەی بەڕاستی مەسەلەیەكی سیاسیی گەورەتر هەیە لەپشت جێبەجێكردنی ماددەی 140. هۆكاری سەرەكیش بە ڕاشكاوی ئەوەیە نایانەوێت كەركوك و ناوچە دابڕێنڕاوەكانی تر بگەڕێنەوە سەر هەرێمی كوردستان، تەنانەت ترسیان لە ئەنجامدانی سەرژمێریش هەیە، ئەنجامنەدانی هەڵبژاردنەكانی ئەنجوومەنی پارێزگای «كەركوك» بەشێكە لەو ترسانەی كە هەیانە، چونكە ئەزانن ئەنجامەكانی هەڵبژاردنەكانی «كەركوك» و سەرژمێری لە «كەركوك» مەجرای وەزعی «كەركوك» و ناوچە دابڕێنڕاوەكان ئەگۆڕێ))

مەترسیەكانی تاكڕەوی و
ئاییندەی عێراق
ئەوەی بۆتە جێگەی پرسیاری سەرەكی ئایا گەڕانەوە بۆ تاكڕەوی و دیكتاتۆری و پێشێلكردنی ڕێككەوتنەكان عێراق بەرەو كوێ دەبات؟ ئایا مەسەلەی ئاماژە كردن بۆ تاكڕەوی سەرۆك وەزیرانی عێراق مەسەلەیەكە تەنیا كورد باسی دەكات، یان حكومەتی عێراق هەنگاوی ترسناكی بەو ئاڕاستەیە هەڵگرتووە و دەبێت سنوورێكی بۆ دابنرێت؟ ئێمە ئەم پرسیارەمان ڕووبەووی پرۆفیسۆر ئەدید داویشا ئوستادی زانستی سیاسەت لەزانكۆی میامی كردەوە، پرۆفیسۆر داویشا لەبەر ئەوەی بەڕەگەز عێراقیە بێجگە لەوەی چەند كتێبێكی لەسەر عێراق هەیە، یەكێكە لەو پسپۆرانەشی لەنزیكەوە چاودێری بارودۆخی عێراق دەكات و سەبارەت بە مەترسی لەسەر دیموكراتی عێراق و مەیلی تاكڕەوی سەرۆك وەزیرانی عێراق، پرۆفیسۆر داویشا بەمجۆرە ڕای خۆی بۆ گوڵان خستەڕوو: (سەبارەت بە ئاییندەی دیموكراتی لە عێراقدا، بەڵێ بەراشكاوی دەڵێم من نیگەرانم و پێموایە سیستەمی سیاسی ئێستای عێراق لە قەیرانێكی تەواو دایە و د.نوری مالیكی سەرۆك وەزیرانیش بارەكەی بۆ خۆی گونجاندووە و لەسەر حیسابی گرووپەكانی دیكە و دامەزراوەكانی دەوڵەت، دەسەڵاتی زیاتر و فراوانتر بۆ خۆی وەدەست دێنێت، بۆیە من وای دەبینم و دەڵێم لەوانەیە بوونی هێزەكانی ئەمریكا یان مانەوەی هێزەكانی ئەمریكا لەعێراقدا، هۆكارێك بێت بۆ ئەوەی لانی كەم بتوانێت سنوورێك بۆ ڕەفتارە دیكتاتۆرییەكانی مالیكی دابنێت، بۆیە ئەگەر هێزەكان بكشێنەوە لەوانەیە ئاستەنگی سەخت لەبەردەم پرۆسەی دیموكراتی عێراق دروست بێت و بوار بۆ بونیادی دیموكراتی لەعێراقدا نەمینێت، لەبەر ئەوەی من دەزانم ترسی پرسیارەكەی ئێوە چییە، بۆیە من وای دەبینم ئێستا عێراق لەبەردەم دوو ئەگەردایە، بەڵام هیچ كام لەم دوو ئەگەرە بۆ عێراق باشنین، بەبڕوای من ئەو دوو ئەگەرە برتین لە: یەكەمیان (یان ئەوەتا مالیكی بەتەواوەتی دەسەڵاتی خۆی فراوان دەكات و ئەمەش زەمینە دروست دەكات بۆ گەڕانەوە بۆ دیكتاتۆری) دووەمیان (دەبێت كورد و شیعە و سوننەكان هاوپەیمانیەك ببەستن بۆ ئەوەی هەنگاوەكانی مالیكی بگاتە بن بەست، كە ئەمەش لەوانەیە توندوتیژی لێبكەوێتەوە)، ئەگەر هەر یەكێك لەم دوو سیناریۆیە ڕووبدەن، پێموایە پرۆسەی سیاسی عێراق لەباردەچێت، بەڵام هەرێمی كوردستان دەتوانێت بجووڵێت، بۆیە من وای دەبینم چ توندوتیژی سەرهەڵبدات یان بگەڕێینەوە بۆ دیكتاتۆری، ئەم دووحاڵەتە هەردووكیان دەبنە ڕەخساندنی زەمینەیەكی باش بۆ هەرێمی كوردستان و بە ئاشكرا بڵێن (بارودۆخی عێراق هیچ سوودێكی نەماوە و كێشەكان لەكۆنترۆڵ دەرچوون و ئیدی نامانەوێت بەشێك بین لەو بارودۆخە بۆگەنە، بۆیە پێموایە كە لەوانەیە ئەمە ببێت بە هەنگاوێكی یەكەم بەرەو ڕەفتارێكی یەك لایەنە بۆ ڕاگەیاندنی شتێكی تر، شتێكی زیاتر لە ئۆتۆنۆمی، بۆنموونە ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی، گەر بیری لێ بكەینەوە دەبینین حكومەتی ناوەندی ئەو هێزەی نییە كە بتوانێت ڕێگە لە كوردەكان بگرێت لە وەدەستهێنانی سەربەخۆیی، مەبەستم ئەوەیە كە لەبەرئەوەی سوپای عێراقی نەیتوانیوە مامەڵە لەگەڵ ژمارەیەك لە تیرۆریستەكانی «قاعیدە» بكات كەواتە ناتوانێت مامەڵە لەگەڵ هێزێكی ڕێكخراو و خاوەن چەكی باشتر وەك هێزەكانی پێشمەرگە بكات، بۆیە پێموایە كە بارودۆخەكە ئاڵۆزیی زیاتر بەخۆیەوە دەبینێت بەشێوەیەك كە یان ئەوەیە دیكتاتۆرییەت سەرهەڵدەدات یانیش ئەوەیە گرووپەكان لەنێوان خۆیاندا بگەنە بنبەست، من پێم باشە كوردەكان بڵێن: «ئەوەندە بەسە، ئێمە دەردەچین و خۆمان ناكەین بە بەشێك لەم بارودۆخە». بۆیە پەیامی من بۆ ئێوە ئەوەیە كە هەوڵبدەن دوو شت بكەن، یەكەمیان: هەوڵبدەن جیاوازییەكانی نێو ماڵی خۆتان چارەسەربكەن، دووەمیان: هەوڵبدەن بڕیارەكانتان یەكلاكەرەو بن، بەڵام بەداخەوە ئەوەی ئەمڕۆ لە «عێراق» ڕوودەدات ئەوەیە كە دەبینین دیموكراسییەت بە شێوازێك دەبینرێت وەك ڕێگەچارەیەك بۆ لەدەستگرتن و قۆڕخكردنی دەسەڵات، ئەو شتەیش بەداخەوە، پێشم ناخۆشە ئەم قسەیە بكەم، بەڵام ئەو شتە سوود بە ئاییندەی دیموكراسییەت ناگەیەنێت لە «عێراق»، هەروەها بۆ یەكپارچەیی «عێراق»یش)).

لەلایەكی دیكە و سەبارەت بە كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكاش لە عێراق و ئەگەری ئەو مەترسیانەی لەسەر ئەم پرسە دێنە ئاراوە، پرۆفیسۆر داویشا ڕاشكاوانە جەختی لەسەر قوڵی برینەكە كردەوە و بەگوڵانی ڕاگەیاند: (بەڕای من ئەگەرێكی زۆر بەهێز هەیە كە كشانەوەی هێزەكانی ئەمریكا ببێتەهۆی تێكچوونی ڕەوشی ئاسایش لە «عێراق»، لەبەر ئەوەی من بەخۆم ئەو قەناعەتەم نییە هێزەكانی ئاسایشی «عێراق»، بەتایبەتی هێزەكانی ژێر دەسەڵاتی حكومەت، بتوانن بەرەنگاری تیرۆر بكەن و لەدژ كردەوە تیرۆریستییەكانی «قاعیدە» و گرووپە تیرۆریستییەكانی دیكە بوەستن، هەروەها لەدژ هەندێك لە میلیشیاكان بەشێوەیەكی سەرەكیش شیعەكان لە «عێراق، ڕابوەستن و سەقامگیری عێراق بپارێزن، لەوانەیە پاش ساڵێك یان دوو یان سێ بتوانن، بەڵام بۆ حاڵی حازر لەو بڕوایەدانیم حكومەتی عێراقی بتوانێت ڕەوشی ئاسایش لە «عێراق» كۆنتڕۆڵ بكات، بۆیە من لە ئەگەری نالەباری نیگەرانم)).