ئەوەی لەم بارودۆخە هەستیار و ناسكەدا بۆتە جێگەی ئومێدی خەڵكی كوردستان، ئەو یەكڕیزی و یەكهەڵوێستیەی نێوان لایەنە سیاسییەكانی كورستانە، هەر ئەمەش وایكردووە بە هیواوە سەیری ئاییندە بكات، ئەوەی كە جێگەی مەترسی و نیگەرانیشە ئەوەیە خوانەخواستە ئەم یەكڕیزی و یەك هەڵوێستیە درزی تێبكەوێت، لەم قۆناخەدا واقیعی نوێ هەنگاوەكانی بەرەو دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆ خێراتر كردووە، دوای ئەوەی سەرۆكی كوردستان چووە پەرلەمان، وا بڕیارە لەم هەفتەیەوە پەرلەمان هەنگاوی كردەیی هەڵگرێت بۆ ئەوەی بەشێوەیەكی یاسایی زەمینە بۆ راپرسی لە كوردستان ئەنجامبدات، بۆ قسەكردن لەسەر ئەم پرسە هەستیارە و دەرەفەت و مەترسیەكان، ئەم دیمانەیەمان لەگەڵ بەڕێز محەمەد رەئوف سەرۆكی ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكگرتوویی ئیسلامی كوردستان ئەنجامداو بەمجۆرە وەڵامی پرسیارەكانی گوڵانی دایەوە.

* كۆی ئەم رووداوانەی كە لەم دواییەدا لە عێراق روویانداوە، وا دەخوازێت سەرجەم پارت و هێزە سیاسییە كوردستانیەكان بە وریایی و زیرەكانەو یەكڕیزیەوە مامەڵە لەگەڵ دۆخە هەڵایساوەكەیدا بكەن، چونكە واقیعێكی نوێی سەپاندووە بەسەر هەرێمی كوردستانیشدا، تێڕوانینی بەڕێزتان وەك سیاسەتمەدارێكی كورد سەبارەت بەم دۆخە نوێیەی عێراق و ناوچەكەی پێدا تێدەپەڕێت چییە؟
- بە ناوی خوای بەخشندەو میهرەبان، ئەم دۆخەی هاتۆتە پێش دوو رەهەندی هەیە، كە دەكرێت لە دوو گۆشەنیگاوە بیخوێنینەوە، رەهەندێكیان ئەوەیە ئەمە دەرفەتێكە بۆ كورد هاتۆتە پێشەوە، چەندە دەرفەتە بۆ ئێمە، بەهەمان شێوە دەرفەتیشە بۆ سوننە و بۆ شیعەش هەر دەرفەتە، لەبەر ئەوەی لەماوەی 10 ساڵی رابردوو نەتوانرا عێراقێكی نوێ بونیاد بنرێتەوە، ئەم گۆڕانكارییە دەرفەتێكی نوێیە بۆ تێەپەڕاندنی ئەو قۆناخە، هەر بۆیە سەبارەت بە كورد هەندێك لەو دەسكەوتانەی كە دەبوایە پێشتر بەدەستی بهێنایە ئێستا لە سەر زەمینەی واقیع بەشێكی دەست كەوتووە، سەبارەت بە سوننە قەناعەتی بە هەرێمی سوننی نەبوو، ئێستا بە قەناعەتێكی باشەوە بڕوای پێ هەیە، سەبارەت بە شیعە لە عێراقێكی پینەكراوی هەشتا ساڵیدا ئەزموونی حوكمڕانی نەبوو، بەڵام ئێستا بۆیە دەركەوتووە كە دەبێت سەرلەنوێ بیر بكاتەوە لەوەی چۆن خۆی رێكبخاتەوە بۆ حوكمڕانیەكی دیكە لە عێراقدا. ئینجا رەهەندی دووەم دێتە پێشەوە كە هەموو دەرفەتێك شتێكی لە پاڵدایە پێی دەوترێت هەڕەشەكان، بۆ هەر یەكێك لەم سیانە كۆمەڵێك هەڕەشە لە ئارادایە، من لێرەدا باسی كورد دەكەم، چونكە دەرفەتەكان بۆ هەرسێ لایەنی سەرەكی عێراق روون و ئاشكرایە، شەقام و سەركردایەتی كوردو دەزگاكانی تری وەك پەرلەمان و حكومەت و سەرۆكایەتی هەرێم و سەركردایەتی سیاسی پارتەكان دەبێت لەم كاتەدا چی بكەن، سەرەتا دەبێ بزانن چۆن مەترسیەكان بەڕێوە دەبەن بۆ ئەوەی دەرفەتەكە بە باشترین شێواز سوودی لێ وەربگرین و لە دەست دەرنەچێت. بێگومان قسە لەسەر زەمەنەكە هەیە ئایا لە كورتترین زەمەندا ئێمە وەبەرهەمبهێنین یان درێژە بكرێتەوە، ئەوە بۆ سەركردایەتی سیاسی حزبە كوردستانیەكان بەجێدەهێڵین كە پێویستە لە كۆبوونەوەكەی ئەمڕۆی سەرۆكی هەرێمی كوردستان جێبهێڵین و قسەی خۆی دەكات و گوێ لە ئەندامانی پەرلەمانیش دەگرێت، حەتمەن دوای ئەوەش سەركردایەتی سیاسی كە بەرجەستە دەبێتەوە لە سەركردایەتی حزبەكاندا بۆ ئەوەی پێكەوە بڕیارێك بدەن و پێكەوە پێش بڕیارەكە دیراسەتی بكەن. مەبدەئی گشتی لەم بابەتەدا جێنەهێشتنی ئەو شوێنانەیە كە لە لایەن پێشمەرگەوە كۆنترۆڵ كراوەو لەلایەن سوپای عێراقیەوە چۆڵ كراوە، هەموو پارتە سیاسییەكان لەسەر ئەم مەبدەئە رەزامەندین، هەروەها دەرفەتەكە لە كیس نەدەین ئەوەش هەمووان لەسەری رەزامەندین، ریفراندۆمیش هەمووان لەسەری رەزامەندین بەڵام ریفراندۆم بۆ هەموو كوردستان بێت، یان لەو شوێنانەی پێشتر دەناسران بە جێ ناكۆكەكان یان لەو كوردستانەی هێناومانەتەوەو ئێستا پێشمەرگەی تێدایە، ئەمەیان جێی قسەیە، ئەی لە چ زەمەنێكدا ریفراندۆم بكەین، ئایا لە شەش مانگی ئاییندە یان لە ساڵێكدا یان لە دوو ساڵدا بەرنامەی ستراتیژی بۆ دابنێین، ئەمەشیان لە دەزگا فەرمیەكان و دەزگاكانی كە پارتەكانی تێدا كۆدەبێتەوە. لەم واقیعە نوێیەدا دەكرێت 3 سیناریۆ ببینین:
یەكەمیان: عێراقێكی نوێ كە بریتی بێت لە فیدراڵیەتی راستەقینە نە ئەم فیدراڵیەتەی هەشت ساڵە گەمەی پێ دەكرێت و ئەسڵ و بناغەی دیار نییە. ئەمەش لە سێ هەرێمی سەربەخۆ بەرجەستە دەبێت كە سنووری هەر سێ هەرێمەكە دیار بكرێت، لە نێوانیاندا حاڵەتی بەغداش دەربكەوێت.
دووەمیان: پەرەسەندنی دوای ئەمەیە كە بریتییە لە كۆنفیدرالیەت، ئەمەش دەبێت نەخشە رێگەكەی دیراسەت بكرێت بەوەی لە چ زەمەنێك و بە چ میكانیزمێك بكرێت.
سێهەمیان: راپرسی ریفراندۆم بۆ پاش كۆنفیدراڵیەت، چۆن و بە چ شێوازێك بكرێت بەپێی ئاماژەكان نە هەرێمیی و نە نێودەوڵەتی بە تەواوی دژ نییە لەگەڵ ئەم حاڵەتانەدا، رەزامەندە بەڵام تەنیا كێشە لەسەر كاتە.
دەبێت ئەمە بكەینە نەخشە رێگاو لە سەری رێك بكەوین، وا چاوەڕوان دەكرێت بەم هەنگاوانەی سەرۆكی هەرێم كە هەڵیهێناون و بەو ئامانجانەی كە سەركردایەتی سیاسی حزبە كوردستانیەكان هەیانە، لە هەفتەی داهاتووەوە ئەم هەنگاوانە دەست پێبكەن..
* لە ئێستادا سوپاس بۆ خوا جۆرێك لە یەكڕیزی لە نێوان لایەنە سیاسییەكاندا هەیە، چ میكانیزمێك بدۆزینەوە بۆ ئەوەی یەكهەڵوێستی و یەكڕیزیی بەردەوامی هەبێت؟
- یەكەمین كار كە دەتوانین بڵێین چەندێك دەرفەتەكە مێژووییەو چەندێكیش مەترسیەكان لە واقیعدا هەن، لە هەردووكیان گرنگتر یەكڕایی و یەكهەڵوێستی و یەكدەنگیی رای گشتییە بە حزبە كوردستانیەكانیشەوە، لەم دۆخە چارەنووسسازو چركەساتە هەستەوەرەدا ئەگەر حزب بمێنێت بۆ بڕیاردان هیچ ناكرێت، حزب لەم كاتەدا بە مانای چی، بە مانای تاكڕەوێتی كەس لە سیاسەتی عێراقی و هەرێمی و نێودەوڵەتی، لە هەرسێ رەهەندەكەو لە بەڕێوەبردنی پێوەندییەكانی سیاسی ناوخۆی كوردستان، لە ئیدارەی پێوەندییەكان لەگەڵ بەغداو پێكهاتەكانی بەغدا كە شیعەو سوننەیە، هەروەها هەرێمی و نێودەوڵەتی نابێت كەس یان حزب بە تاكڕەوانە بڕیاربدات و ئەوانی تر بخاتە پەراوێزەوە، ئەگەر ئەمەبوو دەرفەتەكان نامێنن و هەڕەشەو مەترسیەكان دێنەوە بۆ ناو كوردستان، ئێستا هەڕەشەكان لە دەرەوەن و لای ئێمە نین، بەڵام دوایی دێتەوە بۆ ئێرە. لەبەرئەوە پێویستە هەموو حسابەكان هیچیان نەڕژێنە بەرژەوەندی حزبەوە بەڵكو بڕژێتە بەرژەوەندی حسابی نیشتمان و ئاییندەی ئێمەش نا، بەڵكو هی منداڵەكانیشمانەوە لەگەڵ بەرژەوەندی نەتەوەوە.
ئێمە بۆ ئەم پرسە ئاماژەمان بە میكانیزمێك كردووە لە بەلاغی كۆتایی مەكتەبی سیاسیمان، پێمان باشەو لە یەكەمین كۆبوونەوەی حزبە كوردستانیەكاندا داوامان كردووە ئەنجومەنێكی یاسایی سیاسی دابمەزرێت تا بچێتە چوارچێوەیەكی یاسایی بە شێوازێكی فەرمی دەزگاییكراوانەی حكومیی وەربگرێت، واتا ئەندامەكانی بە یاسایی دابمەزرێن و خەسڵەتی یاسایی بوون وەربگرن، بۆ نموونە سەرۆكی ئەو دەسگایە سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەبێت بە ئیعتوباری پێگەكەی رەنگە بڕواتە فەرەنساو كۆبوونەوەی هەبێت بۆ دۆزی عێراق یان هی كوردستان یان بۆ ریفراندۆم، ئەگەر لەم حاڵەتە مامۆستا محەمەد فەرەج ئەمینداری گشتی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان لەگەڵ شاندەكە بوو، لەوێ دەیناسێنێت و دەڵێت ئەمە ئەندامی ئەو ئەنجومەنەیە بە شێوەیەكی یاسایی، ئەمە لە لایەك لە لایەكی ترەوە لە شاندەكاندا سروشتی دەبێت ئەگەر شاندێكی بەریتانی هاتە ئێرە، ئەوا سەرۆكی ئەنجومەنەكە یەكدوو سەرۆك حزبیشی لەگەڵ بێت، وەك ئەندامی ئەنجومەن دەیانناسێنێت نەك سەرۆك حزب، ئەمەش لەو حزبایەتیە دوورمان دەخاتەوە و دەمانباتە ناو ئەرك و بەرپرسیارێتیەكی تر كە پێی دەوترێت حوكمڕانی و دەوڵەتداری، ئێمە ئەو پێشنیارەمان بۆ ئەوە كردووە تا دیراسەت بكرێت، ئەم داوایەمان لە رێی راگەیاندنەوە دەچێتە بەردەم رای گشتی و بەردەم سەرۆكی حزبەكانیش، ئومێد دەكەین نیەتی ئێمە جوان بخوێننەوەو دیراسەتەكە بە وردی و دیقەتەوە بكرێت.

* رێزدار مسعود بارزانی سەرۆكی كوردستان دەیەوێت لەگەڵ پەرلەمان دابنیشێت تا رۆژێك بۆ راپرسی لەسەر چارەنووسی كوردستان دیاری بكەن، تا چەند گرنگە هەموو خەڵكی كوردستان پشتگیری سەرۆكی كوردستان بكەن، بۆ ئەوەی بەسەركەوتوویی چارەنووسی كوردستان دیاری بكرێت؟
- ئەو دیالۆگەی كە ئێستا لە پەرلەمان دەستی پێكردووەو پێش ئەو دیالۆگەش ئەو باسانەی كە چەند كاتێكە بە گەرمی باسوخواسی لەسەر دەكرێت، هەنگاوی یەكەمی جێبەجێكردنی تەواو كردووە، راپرسی ساڵی 2003 شتێكی باش بوو كردمان، هەر ئەو كاتە زۆرینەی زۆری خەڵكی كوردستان بەڵێی بۆكردووە، ئەگەر بەدواداچوون بۆ رووداوەكانی دنیا بكەیت بەلای كەم ساڵانە لە چەندین دەوڵەتدا چەندین جار دەكرێت، بۆ تێكەڵبوون یان بۆ جیابوونەوەی نەتەوەكان لەوانیتر، ئەمە مافێكی یاسایی و دابێكی نێودەوڵەتییەو لە هەموو دنیادا پێڕەو دەكرێت و نابێت گەورە بكرێتەوە لێمان، لە پەیماننامەی نێودەوڵەتی سیاسیدا و لە بڕگەی یەكەمدا چەسپێنراویشە، ئەمە عورفێكە چونكە ئێمەش نەتەوەیەك و خاكێكی جیاوازمان هەیەو نەتەوەیەكی سەربەخۆمان هەیەو بەشێك لە مێژووشمان تێكەڵە لەگەڵ دراوسێكانماندا، زۆر سروشتیە راپرسی لەسەر چارەنووسی خۆمان ئەنجام بدەین.
ئێستاش نابێ دنیا وا لێمان تێبگات بە پەلە پەل ریفراندۆم دەكەین، ئێمە تەنیا دەمانەوێت پێڕەوی حەقێكی سروشتی خۆمان بكەین وەك میللەتێك، ئینجا لە ساڵێكدا دوو ریفراندۆمیش بكەیت بۆ هەر دۆزێك شتێكی سروشتیە و كوردیش نیەتی ئەوەی نییە هیچ جۆرە گرفتێكی سیاسی بۆ هیچ دەوڵەتێكی دراوسێ بنێتەوە، بەڵام ریفراندۆم مافێكی سروشتیەو نابێت رێی لێ زەوت بكرێت.
* تاچەند بە میللی كردنی پرسی سەربەخۆیی كوردستان گرنگە، مەبەستم ئەوەیە كە ئەم پرسە چۆن بكرێتە پرسی رۆژو لەهەموو بۆنەكاندا بناسێنرێت، بە تایبەتی لە وتاری رۆژی هەینی و كۆڕ و كۆبوونەوە جەماوەرییەكاندا، بۆ ئەوەی ئەم پرسە ببێتە ئەمری واقیع و زیاتر خۆی بۆ ئامادەبكرێت؟
- ئاماژەم بە ئاسایی كردنەوە واتا تەتبیع كرد واتا كێ لە ناو میللەتدا گوێی لێ دەگیرێت، دەبێت بیكەیتە دۆزی ئەویش، بەقەبارەی ئەوەی دەبێتە دۆزێك بۆ سەرۆكی هەرێمی كوردستان و سەرۆكی حزبەكان، دەبێت بە قەبارەی ئەوەش ببێتە دۆز بۆ خوتبەخوێنێك و بۆ بانگخوازێك لەسەر شاشەی تیڤی ئێمەو كۆمەڵ و بۆ نووسەر و رۆشنبیرێكی گەورەو بۆ سەرجەم توێژەكانی تری كۆمەڵگەش، چونكە ئەمە باسی ئاییندەی چارەنووسی تاك بە تاكی ئەم كۆمەڵگەیەیە باسی ئەوە نییە كەسێكی یان حزبێكی پێ گەورە بكەیت و یەكێكی پێ بچووكبكەیتەوە، ئەمە دۆزێكە بۆ دیاریكردنی چارەنووس ئەگەر 5 ملیۆن كەسین و یەك ملیۆنی خاوەنی قسەیەو گوێی لێ دەگیرێت، پێویستە بكرێتە شەریك لەم دۆزەدا قسەو رای هەبێت، بە یەك بەڵێ و وشەش بێت پێویستە شەریكایەتی بكات، ئەگەر وامان كرد، دەتوانم بڵێم رێژەیەكی زۆر لە سوننەو شیعەو دەوڵەتانی هەرێمایەتی و جیهانیش چاوەڕوانی ئەم هەڵوێستەی كوردن بزانن چۆنە، بزانن ئەزموونەكانی كۆنی كورد دوپات دەكەینەوە كە هەمیشە دابەش بوون بەسەر فارس و رۆمدا، بەسەر میرنشینی سۆران و بادینان و حزبی فڵان و فیساردا، ئایا ئەزموونەكانی كوردەكانی توركیای جاران لە كۆتاییەكانی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی دوپات دەكەینەوە كە راڕایی وایلێكردن یەكێك لە سەرەكیترین كێشەكانمان بگاتە بنبەست، ئەگەر ئێمە پەلی هەر یەكێكمان بە دەستی ئیزرائیلێكەوە بێت هیچ كارێكمان لەبەر ناڕوات و كەسیش بەڵێمان بۆ نادات، هەر لەناو خۆماندا هەن كار بۆ ئەوە دەكەن مەترسیەكان بخاتەوە ناو كوردستان، نەك بۆ دەرەوەی كوردستان. ئەركی ئەخلاقی و مرۆڤانەو نیشتمانیانەی تاك بە تاكی كوردە لە هەر ئاستێكدا هەیەن نەهێڵێت %1ی مەترسیەكان داخڵی ئەم دەرفەتە مێژووییە هەستەوەرەی كوردستان بێت كە ئێستا لەبەردەستماندایە.
* لەم بارودۆخەدا خەریكە دەگەینە ئەوەی كە شەڕێكی خوێناوی تائیفی لە نێوان عەرەبی شیعەو سوننە دروست بێت، هەروەها خەریكە لەناو شیعەشدا دژی فەتواكەی سیستانی رادەوەستنەوە، پرسیار ئەوەیە چۆن كورد خۆی لەم ئاژاوەیە بپارێزێت؟ ئایا دوای ئەم كارەساتانە شتێك ماوە ناوی عێراق بێت؟
- مێژوو شاهیدە هەموو شەڕێك سەرەتاو كۆتاییشی هەیە، بەڵام شەڕی تایەفەگەری و ئایینی سەرەتای هەیەو كۆتایی نییە، كۆتایی شەڕی تایەفەگەری بە نەهێشتنی یەكێك لە جەمسەرەكان بووە، 450 ساڵ لە چەرخەكانی ناوەڕاست لە ئەوروپا شەڕ بووە، سی ساڵی پێی دەوترێت جەنگە ئایینیەكان كە بە قەدەر 420 ساڵەكەی تری جەنگ زیانی بە مرۆڤی ئەوروپا گەیاندووە، چونكە بە ناوی خواو موقەدەسات دەكرێت و لە شوێنێكی هەستەوەرانەی مرۆڤدا كاریگەری بەجێدەهێڵێت، كە سۆزو عاتیفەیەتی، مرۆڤ ئامادەیە دەست لە ژیانی و رۆحی هەڵبگرێت، بەڵام دەست لە موقەدەساتی هەڵناگرێت، ئەمەیە وای لێ كردین زوو بە سوننەكان بڵێین هەرێمێك بۆ خۆتان جودا بكەنەوە ئەگینا بەشەڕێكەوە تووش دەبن، پێشتریش بە شیعەمان وت كێشەی سوننە چارەسەر بكەن ئەگینا شەڕی موقەدەساتی ئێوەو سوننە كۆتایی پێ نایەت، هەربۆیە پێویستە كورد وەك چۆن چەندین ساڵە خۆی نەكردۆتە تەڕەفگیری لایەك دژ بە لایەكەی تر، ئێستاش نابێت ببینە تەڕەفی شەڕێك ئەگەر راستەوخۆش رانەگەیەنرابێت بە ناوی شەڕی تایەفەگەرییەوە، بەڵام لەسەر زەمینەی واقیع شەڕی نێوان تایەفەكانە، دووەم خۆمان بپارێزین لە راگەیەنراوەكانی كە دەكرێنە ماڵ لەسەر سەرپێچی كردنی دەستوور، ئەم شەڕەی ئێستا دەستیپێكردووە چارەسەر ناكرێت بەبێ دانانی هەرێمێك بۆ سوننە لەبەر ئەوەی سوننە كە هەرێم و پەرلەمان و دامودەزگای خۆی هەبێت ئەوجا سەرقاڵ دەبێت بە ناوخۆی كاروباری خۆیەوە، یان بە عەقڵ مامەڵە دەكەن و دادەمەزرێن یان شەڕێكی چەند ساڵی ناوخۆیان رەنگە بكەن، ئەوەی گرنگە لەگەڵ كوردو لەگەڵ بەغدا نایكەن. لەبەرئەوە پێویستە لە چوارچێوەی دەستوور بجوڵێینەوەو رای گشتی دروست بكەین و تەڕەفگیری هیچ لایەك نەبین، هەرچی بكەین پێكەوە بیكەین، هیچ لایەنێك بە تاكڕەوانە هیچ نەكات تا تووشی ئیشكالیەتی گەورە نەبین..
* ئەوەی ئێستا بۆتە ئەمری واقیع ئەوەیە كە هێزی پێشمەرگەی كوردستان تەواوی ناوچەكانی كوردستانی كۆنترۆڵ كردووە، بە واتایەكی دیكە ئێستا كێشەی خاك چارەسەر بووەو ناوچەكانی دەرەوەی هەرێمی كوردستان بوونەتەوە بە بەشێك لە ئیدارەی هەرێم، ئایا تا چەند زەڕوورەتە بۆ پاراستنی ئەم واقیعە هەموو حزب و لایەنە سیاسییەكان پێكەوە ئەم دەسكەوتانە بپارێزن؟
- خاكی كوردستان حەقێكە دەبوایە پاش ساڵی 2003 بە پێی سێ قۆناغ بخرایەتەوە سەر هەرێمی كوردستان، ئەویش ناردنەوەی عەرەبی هاوردەو قەرەبووكردنەوەو لەگەڵ ناردنەوەی ئەوان و دەركراوەكەش بچێتەوە شوێنی خۆی، ئینجا ریفراندۆم، ئەمە بە دوو ساڵ جێبەجێ دەكرا، بەڵام بۆچی زەمەنیان درێژ كردەوە تا ئەوە نەكرێت، كورد لەوە تێگەیشت ئێستا لە رووی زەمەنیەوە چۆن لە بەغدا وترا ماددە زەمەنیەكەی ئێكسپایەر بوو، ئێمەیش دەڵێین لە رووی زەمینەی واقیعەوە ماددە دەستووریەكە ئێستا جێبەجێ كراوە، بەڵام دەتوانین ریفراندۆم پێش بخەین لە ناوچەكانی كوردستانی كە هێشتا %25ی ماوە هێشتا بێنەوە، كە ئەوە چەسپێنراو خەڵكەكە دەنگی پێدا، ئەو كاتە لە بڕگەی یەكەم و دووەم هەرچی نەكراوە ئەویش تەواو بكەین، ئەو كاتە دەڵێین دەستوورمان جێبەجێ كرد نەك ئیرادەی خۆمان بسەپێنین بەسەر ئیرادەی بەغدا لە دەرەوەی دەستوور، واقیع هاتە پێشەوە دەستووری بۆ جێبەجێ كردین و لەو سنوورەی خۆماندا شەڕی سوننەو شیعەی تێدا ناكەین، خەڵكی ئەوێ بڕیار بدات خاكی ئێمەیە یان نا، بڕیار بدات حەزی بە مانەوەیە لەگەڵ ئێمە یان نا.
* لەم بارودۆخەدا هێزی پێشمەرگە كە لەسەنگەری رووبەڕووبوونەوەیە بۆ پاراستنی خاكی كوردستان، پێویستی بە هاندان و هاوكاری هەموو خەڵكی كوردستان هەیە، هەروەها پێویستی بە پشتگیری مامۆستایانی ئایینی و تەواوی رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی هەیە، ئایا چۆن هەموو حزبە سیاسییەكان پێكەوە زەمینەی ئەوە دروست دەكەن كە ببنە ورە بۆ هێزی پێشمەرگە و لە سەنگەرەكانی پێشەوە زیاتر بەرگری بكەن؟
- بەلاغی كۆتایی مەكتەبی سیاسیمان %40ی تەرخان كرابوو بۆ مەسەلەی پێشمەرگە، بە پشتگیری كردنی ئەو هێزە، بەس من پێشنیازی شتێك دەكەم لێرەدا، كاتی ئەوەیە لەو نەخشە رێگایەی دادەنرێت بۆ ئەمڕۆو داهاتووی كوردستان لە چوارچێوەی شەراكەتی راستەقینەدا پێشمەرگە دەوڵەمەند بكەین بە هەموو خەڵكێكی كوردستانی، بیكەینە دەزگایەكی تەواو نیشتمانی راستەقینە، تا گەشەی تەواو بدرێتە پێشمەرگە، با خەڵكانی تریشی تێدا بێت و هەر بە ئەدەبیات نەڵێین پشتگیری لێ دەكەین، میكانیزمێك بدۆزرێتەوە بۆ ئەوەی خەڵك تەنیا بە قسە پشتگیری لە پێشمەرگە نەكات، تەنیا بە سنگ نەیكات و بە دەستیش بیكات، تەنیا بە پارە نەیكات و بە رۆحیش بیكات، باشترین دەرفەتە كۆدەنگییەك دروست بكەین پێشمەرگەی كوردستان هەمووی بكەینە یەك، پێشمەرگەی زەردو سەوز نەمێنێت ببێتە پێشمەرگەی نیشتمانی كوردستان، ئاسایی وەریبگرن كە پێشمەرگەی توركمان و ئاسووریشی تێدا بێت، گرنگ ئەوەیە ببێتە پێشمەرگەی نیشتمان، تەنیا ئەوە نییە پێشمەرگەی هێزە ئۆپۆزسیۆنەكانی تێدا بێت، هی هەموویانی تێدا بێت باشترە، ئێستا خەڵك دڵی گەرمە ئەو گەنجانەی قسەیان بە پێشمەرگە دەوت ئێستا شیعریان بەسەردا دەڵێن، دوعایان بۆ دەكەن و وێنەیان لە ناو فەیسبوكەكانیان دادەبەزێنن، هیوام وایە كاك مسعود ئەم پێشنیازەم بخوێنێتەوە لە گۆڤارەكەتانەوە، رەنگیشە یەكەمین كەس چاوی پیا بخشێنێت بەڕێزیان بێت.
* لە یەكەمین دانیشتنی پەرلەمانی عێراقدا نوێنەرانی لیستی دەوڵەتی یاسا تۆمەتی ئەوەیان خستە پاڵ كوردستان كە گوایە هاریكاری تیرۆریستانی داعشی كردووە، ئایا ئێوە وەك یەكگرتووی ئیسلامی چۆن چۆنی تەماشای ئەو تۆمەتانەی لیستی دەوڵەتی یاسا بەرانبەر كوردستان دەیكات، دەكەن؟
- بەشێكی گەورەی شەڕی وا گەورە بە جەنگی دەروونی دەكرێت، بە دابەشكردنی تۆمەت و ئیبتیزازكردن دەكرێت، تا هەستەكانت بوروژێنن، تا توڕەت بكات و راتكێشێتە ناو گۆڕەپانی خۆیەوە، ئەگەر ئەم بەیانیە شەڕی داعش یان سوننە بكەین بۆ ئێوارە پێمان دەزانن، شەڕو پێشمەرگەكەت دیارە یان ئەگەر پشتی داعش بگرین، هاوكات بە مانگی دەسكرد دیارە، لە زەمەنێكداین یەك لەسەر سەدی میللیمەترێك لەم زەمەنی شەفافیەتەدا بزر نابێت، ئێمە نابێت نیگەران ببین بە فێڵی كەسانی تر، ئێمە لەسەر خاكی خۆمان تەجاوزی خاكی كەس ناكەین، ئەم خاكەش تا ئەمڕۆ بەشێكە لە عێراق، هەر كەس دەتوانێت ناوچەكەی خۆی بە خۆی بیپارێزێت، ئەو تۆمەتانەی ئاڕاستەمان دەكەن یەكەم شت ئەوەیە لە ئاستی زۆر باڵای كوردستانی وەڵام نەدرێتەوە، دەكرێت كادرێكی حزبی وەڵامی ئەو تۆمەتبەشینەوەیە بداتەوەو بە درۆی بخاتەوە، چونكە هەر شەڕێ لە لوتكەوە دەستپێبكات دواتر لە خوارەوە چارەسەر ناكرێت، مالیكی ناچارە تۆمەت بداتە پاڵ كۆمەڵێك دەوڵەتی هەرێمی و چەند سەركردەیەكی سوننی و ئەحزابی كوردی، لەبەر ئەوەی ناچارە چونكە شەڕ بەرەو بیناقاقای بەغدا دەڕوات، ئەو بەو تۆمەت بەشینەوەیە بەرژەوەندی ئەوەی هەیە خەڵكی تر تێوەگلێنێت لە شەڕەكەوە، بەڵام كورد تێوەناگلێت بەم تەڵەو داوانەوە.


داوای لیبوردن لە مامۆستا محەمەد رەئوف سەرۆكی ئەنجومەنی سەركردایەتی یەكگرتووی ئیسلامی كوردستان دەكەین ، كە لەبری ناوی بەڕێز مامۆستا محەمەد فەرەج كە لەم دیمانیەیەدا هاتووە، لەگۆڤارەكە ناوی مامۆستا محەمەد رەئوفمان نووسیووە، ئێمە لە سایتی گوڵان راستمان كردۆتەوە و داوای لێبوردن لە مامۆستا محەمەد رەئوف و خوێنەران دەكەین .