سەعدوڵای نەسیری مەقامبێژو ئاوازدانەری ناسراوی سنە:بۆ یەكەمینجار لە مێژووی مۆسیقای كوردیدا(سەید عەلی ئەسغەر) مۆسیقای شاریی داهێنا

سەعدوڵای نەسیری مەقامبێژو ئاوازدانەری ناسراوی سنە:بۆ یەكەمینجار لە مێژووی مۆسیقای كوردیدا(سەید عەلی ئەسغەر) مۆسیقای شاریی داهێنا
سەعدوڵڵای نەسیری یەكێكە لەو ژەنیارو ئاوازدانەرە ناسراوانەی شاری سنە كە توانیویەتی لە چەندین ئەلبوومیدا جوانی ئەفسانەیی و ئەندێشەیی مەقامەكانی ئاوازە ڕەسەنەكانی كوردی لە شێوازی (سۆزی خانەقایی) وەك مەقامی (هەرا) و مەقامی (دەرەیی) بەشێوەیەكی بەرچاوو كارامانە بڵێتەوە، كەسێكە كە بە ئامێری (دیوان)ەوە حەوت دەزگای مۆسیقی ژەنیوە، كە ئەمەش لەسەر ئاستی مۆسیقای دنیا كارێكی هونەری ناوازەیە، شوێنی یەكتر ناسینمان لەسەر مەزاری پیرۆزی هونەرمەندی مەزن (سەید عەلی ئەسغەری كوردستانی) بوو، كاتێك وەك شاندی پێشەنگای كتێبی كوردی لە سنە بەو زیارەتەش هەستاین، لە كاتی گەڕانەوەمان بۆ سنە لە گفتوگۆیەكیدا كە لە ناو پاسێكدا قسەی بۆ كردین، بەڕێزیان پێی وا بوو كە تا ئێستا بە شێوازگەلی تیۆریی، لەسەر ئاستی مۆسیقای مەقامیی هیچ جۆرە كارێكی گشتگیر ئەنجام نەدراوە، گەرچی بە پراكتیكی كاریش بۆ مەقامات كرابێت، مەقاماتی ناوچە كوردنشینەكانی كە مۆركی ڕەسەنی كوردەوارییان پێوە دیارە، بۆ سێ چەشنی پۆلین كرد: یەكەمیان بە مۆسیقای ئاوازی و مەقامیی ناوی هێنان، دووەمیان میلۆدیی، سێیەمینیان ڕیتمە، وەك ریتمەكانی حەوت هەشتەمی (گەڕیان)، كە لە زۆربەی ناوچەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە سوودیان لێ وەرگیراوەو بەڵام هەر بە مۆركە كوردییەكەیەوە وەریانگرتووەتەوەو هەرچەندی كردبێتیان نەیانتوانیوە ئەو مۆركە ڕەسەنەی بشێوێنن، (نەسیری) پێی وا بوو كە بۆ یەكەمین جاریش لە مێژووی مۆسیقای كوردیدا كاتێك مۆسیقای شاریی وەك تاقانە مۆسیقای كلاسیكی كوردی سەری هەڵدابێت، لە كاتی سەید عەلی ئەسغەری كوردستانی دەستی پێكردووە، ئیتر میلۆدییە باوەكانی كە بە نەگۆڕاوەیی تا ئێستا ماونەتەوە ئەوانە بۆ خۆیان بناغەیان لە مۆسیقای یارسانەوە هاتووە كە پێشینەیەكی هەزاران ساڵەی هەیەو ڕاستەوخۆ كاریگەری لەسەر مۆسیقای فارسی و توركی و عارەبیش داناوە، تەنانەت مۆسیقارە گەورەكانی كوردیش تا ئێستا نەیانتوانیوە هەموو سەرچاوەكانی ئەو میلۆدییانە كۆبكەنەوەو ئەمەشی لە چەند دیمانەیەكدا باس كردووەتەوە، پێی وابوو تەنیا كەسێك كە لە دیوی خۆرهەڵاتی كوردستان لە ئاستی ئامێریدا توانیبێتی سەرجەم مۆسیقای (تەموورە) بە بەرنامە كۆبكاتەوە (عەلی ئەكبەری مورادی)یەو لە ژێر ناوی مۆسیقای مەقامی كوردی ناسیونی، دواتر گرووپەكانی پوورنازری و كامكاران و عەندەلیبیەكان و مەزهەری خالقیش لە كۆكردنەوەی ئەو بەرهەمانەدا رۆڵی بەرچاویان هەیە، بەڵام پێی وایە ئەمەی كراوە وەك هەڵگۆزتنی گۆزە ئاوێكە لە زەریایەكی بێ بندا، نەسیری داخی لەوەش دەخوارد كە زۆربەی زۆری مۆسیقارە كوردییەكان مەقاماتی كوردی ناناسن، ئەوانەشیان كە چڕیویانە بە نیوە هومایوونی یان نیوە سێگاهی یان گۆشە نیگایەكیان لە مەقام هەبووەو كەم كەمانە خۆیان لە قەرەی داوە، لە كاتێكدا مەقام بناغەو بنەمای مۆسیقای كوردییە، تەنانەت ژەنیارەكانیش لە بواری ژەندنی مەقامە كوردییەكاندا لێهاتوو نین، بەڵام عەلی مەردانی وەك نموونە هێنایەوە كە توانیویەتی بە كامڵی مەقامەكانی پێشكەش بكات و سەید عەلی ئەسغەریش لە گۆرانیەكانی زەردەی خەزان و لە بەیاتی زەندا لەم بارەیەوە سەركەوتوو بووە، هەروەها ئاماژەی دا بە دوو مەقامی موستەفاداداری مەهابادی كە مەقام بە رێكو پێكی دەڵێتەوە و شەهریبان یش وەك دەنگێكی ژنانە كە دەتوانێت كارامانە مەقامی لاوك بڵێتەوەو شوان پەروەریش لە مەقامی لاوك ئەدای باشە نەك لە ئەڵاوەیسی و ڕاست، نەسیری پێی وایە تا لاوك و حەیران و سیاچەمانەو هۆرە هاوشێوەی ئاوازی ئێرانی بە نۆت نەكرێن ئەوە هەر ئاستی مۆسیقای كوردی لە دابەزیندا دەبێت و بەرەو لە ناوچوون دەچێت.
دواجار بەڕێزیان گازندەو گلەیی خۆی ئاڕاستە كەناڵەئاسمانیەكان كرد كە ڕۆڵێكی ی یەكجار سامناك دەگێڕن بۆ شێواندن و لەباربردنی ڕەسەنایەتی و مۆركی مۆسیقای كوردی و تێكدانی چێژی هونەری تەنانەت گلەیی لە كۆنسێرت و ڤیستیڤاڵەهونەرییەكانی باشووری كوردستانیش هەبوو كە لە كاتی داوەتنامەو بانگهێشتیان بێ بەرنامە كەسانێك لە خۆرهەڵاتەوە بانگ ناكەن كە لەم بوارانەی باسی كردن پرۆفیشناڵانەو لێهاتووبن و سوود بە هونەری ڕەسەن بگەیەنن..
Top