هونەرمەند زەكەریا خاوەن دەنگ و ستایلێكی جیایە لەنێو هونەری كوردیدا و تاكوئێستا خاوەنی حەوت ئەلبوم و نۆ كلیپە و هەروەها له پەیجی تایبەتی خۆی لە‌تۆڕی كۆمەڵایەتی فەیسبووك خاوەنی (105.000) هاوڕێیە، ئەمەش ئەوە دەردەخات گوێگرێكی زۆری هەیە. كەچی ئەم هونەرمەندە لەبری ئەوەی هانبدرێت بۆئەوەی كاری جوانتر بكات، ڕۆژانە بەردەوام ڕووبەڕووی ڕەخنە و قسەی نەشیاو دەبێتەوە، زۆرجار ڕەخنەكان دەكەوێتە قاڵبی ئەوەی لەكەسایەتی ئەو هونەرمەندە دەدرێت، بۆئەم مەبەستە ڕاو بۆچوونی چەند هونەرمەندێكمان وەرگرتووە بۆئەوەی بزانین زەكەریا شایەنی ئەم ڕەخنەو قسە نەشیاوانەیە، یاخود هان بدرێت بۆكاری جوانتر.

ئامادەكردن: رۆشنە عومه ر


«زەكەریا توانی جوڵەیەك لەنێو هونەری میوزیكی كوردی دروست بكات» ئەمە قسەی هونەرمەد مەزهەری خالقیە كە دەڵێت: «ئەو هونەرمەندە توانی جوڵەیەك لەنێو موزیكی كوردی دروست بكات، هەروەها زۆریش حەز لەدەنگ و ستایلەكەی دەكەم، بەڵام ڕەخنەشم لێی هەیە بەهۆی بوونی كاری تایبەتی خۆی كەمێك لەهونەرەكەی دووركەتەوە و ئیتر نەگەڕاوە شوێنەكەی پێشووتری خۆی». هونەرمەند مەزهەری خالقی وتیشی «نەدەبا لەم كاتە زەكەریا ڕوو لەكاری تر بكات، چونكە هونەری كوردی پێویستی بەكەسانی لەم شێوەیە هەیە». سەبارەت بەتێكەڵكردنی ڕەخنەی هونەری لەگەڵ كەسایەتی هونەرمەند زەكەریا، هونەرمەند مەزهەری خالقی وتی «ئەمەیان بەستراوەتەوە بەئەخلاقی ئەو كەسەی ڕەخنە دەگرێت، لەئەوروپا ئەگەر كەسێك كارێكی هەڵە ئەنجام بدات، خەڵك بەبێدەنگی پێی دەڵێن تۆ هەڵەی، بەڵام لەكوردستان یەكسەر دەیدەن بەنێو چاوتا و قسەی دیكەت پێ دەڵێ، بەداخەو لەڕۆژهەڵات وا باوە كەسێك هەڵە بكات بەرامبەری یەكسەر پێی دەڵێن، ئەگەر هونەرمەندێكت خۆش بوێ دەبێ تەحەمولی بكەی و ئامۆژگاری بكەی، بەڵام گوناهە هونەرەكەی لەگەڵ شتێكی تردا تێكەڵ بكەی».
هەروەها هونەرمەند فەرهەنگ غەفور پێیوایە كە زەكەریاش وەكو هەر مرۆڤێك ئازادە چۆن بژیت و دەڵێت «بۆیە من هیچ ڕەخنەیەكم لەكەسایەتییەكەی نییە، بەڵام ڕەنگە بەلایەنی هونەریەكەیەوە هەبێت و كەچی ڕەخنەكانم ناچێتە ئەو قاڵبەی من قسە دەربارەی هونەرمەندێكی بەتوانا و بلیمەتی وەكو زەكەریا بكەم و بیشكێنم، لەگەڵ ئەوەشدا هیچ مرۆڤێك لەهەموو لایەكەوە كامڵ نییە، من لەلایەنی ئەداكردنی زەكەریا ڕەخنەم هەیە، ڕەخنەكەشم بونیادنەرە نەك ڕووخێنەر و لەسەر ئەو بنەمایەیە كە زەكەریا لەستۆدیۆدا ئیمپراتۆرە و دەتوانم بڵێم و لەلایەنی دەنگەوە زۆر بەتوانایە، بەڵام كاتێك بەلایڤ گۆرانی دەڵێ ڕەنگه زۆر سەركەوتوو نەبێ».
«زەكەریا توانی جوڵەیەك لەنێو هونەری میوزیكی كوردی دروست بكات» ئەمە قسەی هونەرمەد مەزهەری خالقیە كە دەڵێت: «ئەو هونەرمەندە توانی جوڵەیەك لەنێو موزیكی كوردی دروست بكات، هەروەها زۆریش حەز لەدەنگ و ستایلەكەی دەكەم، بەڵام ڕەخنەشم لێی هەیە بەهۆی بوونی كاری تایبەتی خۆی كەمێك لەهونەرەكەی دووركەتەوە و ئیتر نەگەڕاوە شوێنەكەی پێشووتری خۆی». هونەرمەند مەزهەری خالقی وتیشی «نەدەبا لەم كاتە زەكەریا ڕوو لەكاری تر بكات، چونكە هونەری كوردی پێویستی بەكەسانی لەم شێوەیە هەیە». سەبارەت بەتێكەڵكردنی ڕەخنەی هونەری لەگەڵ كەسایەتی هونەرمەند زەكەریا، هونەرمەند مەزهەری خالقی وتی «ئەمەیان بەستراوەتەوە بەئەخلاقی ئەو كەسەی ڕەخنە دەگرێت، لەئەوروپا ئەگەر كەسێك كارێكی هەڵە ئەنجام بدات، خەڵك بەبێدەنگی پێی دەڵێن تۆ هەڵەی، بەڵام لەكوردستان یەكسەر دەیدەن بەنێو چاوتا و قسەی دیكەت پێ دەڵێ، بەداخەو لەڕۆژهەڵات وا باوە كەسێك هەڵە بكات بەرامبەری یەكسەر پێی دەڵێن، ئەگەر هونەرمەندێكت خۆش بوێ دەبێ تەحەمولی بكەی و ئامۆژگاری بكەی، بەڵام گوناهە هونەرەكەی لەگەڵ شتێكی تردا تێكەڵ بكەی».
هەروەها هونەرمەند فەرهەنگ غەفور پێیوایە كە زەكەریاش وەكو هەر مرۆڤێك ئازادە چۆن بژیت و دەڵێت «بۆیە من هیچ ڕەخنەیەكم لەكەسایەتییەكەی نییە، بەڵام ڕەنگە بەلایەنی هونەریەكەیەوە هەبێت و كەچی ڕەخنەكانم ناچێتە ئەو قاڵبەی من قسە دەربارەی هونەرمەندێكی بەتوانا و بلیمەتی وەكو زەكەریا بكەم و بیشكێنم، لەگەڵ ئەوەشدا هیچ مرۆڤێك لەهەموو لایەكەوە كامڵ نییە، من لەلایەنی ئەداكردنی زەكەریا ڕەخنەم هەیە، ڕەخنەكەشم بونیادنەرە نەك ڕووخێنەر و لەسەر ئەو بنەمایەیە كە زەكەریا لەستۆدیۆدا ئیمپراتۆرە و دەتوانم بڵێم و لەلایەنی دەنگەوە زۆر بەتوانایە، بەڵام كاتێك بەلایڤ گۆرانی دەڵێ ڕەنگه زۆر سەركەوتوو نەبێ
زەكەریا توانیوییەتی بنەماكانی گۆرانی وتن لەنێو گوڵدانێكدا كۆبكاتەوە
هونەرمەندی شانۆكار ئەحمەد سالار پێیوایە هەر هونەرمەندێك خواست و ویستی ئەم ڕۆژگارەی هێنایەدی، ئەوە هونەرمەندێكی داهێنەرە. دەڵێت «كاتێك گوێمان لەدەنگی زەكەریا بوو وتمان ئەمە دەنگی گەنجانەیە و خواست و ویستی زیاتر بوو بۆ هونەرەكەی، هەروەها بیسەریشی زیاتر لەچاو هونەرمەندەكانی تر لەماوەیەكی زۆركورتدا بۆ پەیدابوو». ئەحمەد سالار ئاماژە بەوەشدەدا كە هونەری گۆرانی وتن لەسێ شت پێكدێت (میوزیك و دەنگ و تێكست) كە ئەمانه ‌سەرەكیترین شتن بۆ سەركەوتنی هونەرمەند، زەكەریاش توانیویەتی هەرسێك بخاتە نێو گوڵدانێكەوە».
تەنیا مافی ئەوەمان هەیە ڕەخنە لەلایەن هونەریەكەی بگرین
رزگار كێستەیی شاعیر و تێكست نووس دەڵێ «دەتوانم لەدوو لایەنەوە باس لەزەكەریا بكەم، زەكەریا یەكێكە لەهونەرمەندە زۆر زیرەكەكان لەلایەنی دروستكردنی پێوەندی و بەكارهێنانی ڕاگەیاندن و لەم بارەیەوە پەرەی زۆری بەتواناكانی خۆی داوە، بەڵام لەگەڵ ڕێزم وەكو دەنگ و ستران و هونەر من زۆر حەز لەستا‌یلی زەكەریا ناكەم، هەرچەندە خاوەن جەماوەرێكی زۆره بەتایبەتی لەنێو گەنجەكاندا، سەبارەت بەڕەخنەی كەسی بۆ زەكەریا و هەموو هونەرمەندانی دیكە دوو شت هەیە پێویستە جیابكرێنەوە، ژیانی تایبەتی هونەرمەندەكە لەلایەك دابنرێت و جیابكرێتەوە لەلایەنە هونەرییەكەی، چونكە ژیانی هونەری هەر هونەرمەندێك بۆ هەموو خەڵكە، بەڵام لایەنی شەخسی تەنیا بۆ خودی هونەرمەندەكەیە، من مافی ئەوەم نییە بەهیچ شێوەیەك باس لەژیانی شەخسی و پێوەندییەكانی نێو خێزانی خۆی بكەم و لەدوور و نزیكەوە پێوەندی بەهیچ ڕەخنەگرێك و گوێگرێكەوە نییە، بەڵكو پێوەندی بەخودی هونەرمەندەكەوە هەیە، ئێمە مافی ئەوەمان هەیە باس لە بەرهەمە هونەرییەكانی بكەین و ڕەخنەیان لێبگرین، چونكە ئەو بەرهەمە هونەرییە بۆ هەموو میللەتە و لەبەر ئەوەی ئێمە گوێگری ئەو بەرهەمەین تەنیا مافی ئەوەمان هەیە باس لەلا‌یەنە هونەرییەكەی بكەین».
هەروەها هونەرمەند ئەحمەد سالار دەشڵێت «من خۆم یەكێك بووم لەهونەرمەندانەی كە ڕۆژگارێك دوژمنێكی زۆرم هەبوو، بەردەوام ڕەخنەم لێدەگیرا، بەڵام قەناعەتێكی زۆرم بەم ڕەخنانە هەبوو و هەستم دەكرد گۆڕانكارییەكم لەنێو هونەرەكەم كردووە. زەكەریاش بەهەمان شێوهیە هەربۆیەشە كارەكانی بەهونەرێكی باڵەو بەنرخ لەقەڵەم دەدەم، بۆیە حەز دەكەم لێرەدا شتێك بۆئەو كەسانە باس بكەم كە ئەوانەی ڕەخنەی لێدەگرن، كاتی خۆی (محمد عبدولوهاب) كە گەورەترین مۆسیقار و گۆرانیبێژی عەرەب بوو سەردەمێك وەكو زەكەریا گۆڕانكارییەكی لەنێو هونەرەكەی كرد، ئەو كات زۆر دژایەتیان كرد و یەكێك لەوانەی كە زۆر پاڵپشتی بوو (ئەحمەد شەوقی) شاعیر بوو، ڕۆژێك بەم هەموو ڕەخنەیەوە كە ئاراستەی كرابوو، چوو بۆلای (ئەحمەد شەوقی) و وتی: (مامۆستا چاوت لێیە چیم پێدەڵێن) وتی: (كوڕم داینێ ئەوە بەقەد باڵای تۆ هونەرەكەی تۆیان بەرزكردەوە)، كەواتە زەكەریاش یەكێكە لەهاوشانی ئەو كۆمەڵە هونەرمەندانە كەدەبێت چاوەڕوانی ئەوە بكات كە تانەی لێبدرێت بەردەوام بێت له ‌كارەكانی خۆی و لێرەوە من دەستخۆشی لێدەكەم».
میوزیكژەن دلشاد محەمەد:
هەموو هونەرمەندێك بەڕەخنەگرتن پێشدەكەوێت
هونەرمەندی میوزیكژەن دلشاد محەمەد سەعید دەڵێت: «بێگومان هونەر بەهەموو شێوە و جۆرەكانیەوە بەڕەخنەگرتن پێشدەوكەوێت و هونەرمەند تەنیا بەڕەخنە كەموكوڕی و خاڵە لاوازەكانی خۆی بۆ دیاردەكەوێ، هەر هونەرمەندێك ئەگەر ڕەخنەی لێنەگیرێ ئەوە نیشانەی ئەوەیە كە هونەرەكەی لاوازە، زۆر جار گوێبیستی ئەوە دەبین كە هونەرمەند هەن بەكاك زەكەریاشەوە بەجۆرێك باس دەكرێن كە هیچ پێوەندی بەڕەخنەوە نییە و باس لەهەندێك شت دەكەن كە‌ دوورە لەكارەكەی، بەڵكو شتێكی شەخسییە و مەبەست لێی شكاندنی هونەرمەندەكەیە، دواتر ئێمە گرفتێكی گەورەمان هەیە ئەویش ئەوەیە كێ ڕەخنەگرە؟ ئایا هەر كەسێك بتوانێت شتێك بنووسێت دەبێ ناوی لێ بنێین ڕەخنەگر، بەداخەوە ئەمەش یەكێكی دیكەیە لەو گرفتانەی كە ئەمڕۆ هونەر بەگشتی بەدەستییەوە دەناڵێنێت».
هونەرمەندی گۆرانیبێژ و موزیكژەن ئومێد باڵەبان هەر سەبارەت بەم بابەتە وتی «زەكەریا داهێنانێكی تازەی هێنا ناو گۆڕەپانی هونەری كوردی، بۆیە پێویستە زۆر ڕێزی هونەری ئەو هونەرمەندە بگرین نەوەك ڕووبەڕووی ڕەخنەی بێمانا‌ی بكەینەوە». باڵەبان ئەوەش دەخاتەڕوو، «هەرهونەرمەندێك ئەوەندە ڕووبەڕووی ڕەخنە بوویەوە توانای كاركردنی نامێنێت، بەڵام بەخۆشحاڵیەوە زەكەریا هەرگیز بەم قسانە نەڕووخاوە، بەڵكو بەردەوام بووە لەكاری جوانتر». لەكۆتاییدا (ئومێد باڵەبان) داوا لەگوێگران دەكات ئەگەر چاوێك به ‌ئەرشیفی زەكەریا بخشێننەوە، هەرگیز ئەم جۆرە ڕەخنانەی لێناگرن، بەڵكو بەردەوام دەستخۆشی لێدەكەن.