• Thursday, 02 May 2024
logo

viyan sebrî bo gullan: ḧzbe kurdistaniyekan nwêneranî xellkî kurdistanin û berprsiyarêtî mêjuwîyan dekewête serşan bo behêzbûnî ḧkumetî herêm û bedesthênanî muçe û mafe darayiyekanî herêm le

 viyan sebrî bo gullan: ḧzbe kurdistaniyekan nwêneranî xellkî kurdistanin û berprsiyarêtî mêjuwîyan dekewête serşan bo behêzbûnî ḧkumetî herêm û bedesthênanî muçe û mafe darayiyekanî herêm le
barudoxî abûrî 'êraq û çarenûsî proje yasayi budcew şayste darayiyekanî herêm tewereyi serekî dîdarî govarî gullan bû legell ( viyan sebrî) serokî fraksiyonî partî dîmukratî kurdistan leencumenî nwêneranî 'êraq.


dîmane : şemall nurî
• korona û daşkanî behayi newt ziyanêkî gewreyi be abûrî 'êraq û herêmî kurdistan geyanduwe , legell berizbûneweyi behayi newt bo 31 dolar bo her bermîlêk û pêkhênanî kabîneyi nwêyi 'êraq umêdêk heye bo başbûnî barudoxeke?
- korona ziyanî gewreyi be abûrî hemû cîhan geyandû 'êraq û herêmî kurdistanîş beheman şêwe ziyanî gewreyan berkewt, betaybetî daşkanî behayi newt betewawetî abûrî û darayî 'êraqî têkdawe, çunike 'êraq wllatêk nîye pşitî be fre serçaweyi dahat bestibêt , eweta berêjeyi le 90% yi dahatekanî em wllate le froşitinî newtewe bedest dehênêt, wata budcew dahatî 'êraq le rêgeyi ( ptiro dolar) ewe bedest dehênrêt, bemeş dabezînî behayi newt leber her hokarêk bêt debête hoyi naseqamgîrîyi barudoxî darayî û abûrîy, herçende kabînekeyi mstefa kazimî ledwayi milmilanê yekî zor dwa car pêkhênra, bellam kêşe abûrîyekan lerîzbendî pêşeweyi ew teḧedîyane dêt ke rûberuwî em kabîne nwêye debêtewe, eweta 'êraq naçare qeriz le banikî nêwdewlletî û wllatanî biyanî werbigirêt, herçende zor zeḧmete 'êraq lem sallda û legell berdewamî qeyranî korona û nzimî behayi newt û kembûneweyi yedegî draw lebanikî nawendî 'êraq ḧkumet bitwanêt pşit beqerizî derekî bibestêt û zor wllat amade nabin qeriziman bidenê, her leber em hokaraneşe ta dêt behayi dînar beramber dolarî emerîkî ledabezîndaye, eme lekatêkda budceyi 'êraq berdewam le kurthênandaye lesallî 2019 em kurthênane geyşite 38 tirîliyon dînaru çawerrwan dekrêt lemsallda kurthênanî budce bo 60 tirîliyon dînar beriz bêtewe .
• berrêzt lekobûneweyi şaneyi qeyran ke leencumen berrêweçû amade buwît, aya 'êraq bo dabînikrdinî pêdawîstiyekanî û muçew berdewambûnî xizimetguzarîyekanî pêwîstî beçend siyuleyi nextîneyî heye?
- lew kobûneweyeyi ke taybet bû be koronaw barudoxî darayî ke le encumen berrêweçû minîş têyda amadebûm , derkewt 'êraq mangane pêwîstî be nzîkeyi 7 tirîliyon û niyu dînar heye teniya bo dabînikrdinî muçe û krrînî kareba û temwîlkrdinî madidekanî naw psûleyi xorak û pêdan qerizî kompaniyakan, bo emeş letwanayda nabêt ew birre pareye terxan bikat boye pêwîstî be rêkarî dîke heye le rêgeyi kemkrdineweyi muçeyi fermanberan û ziyadkrdinî bac û rsumatekan û yaxud pena bo qerizî banikekanî nawxo bibat.
• budceyi texmînî lebrî budceyi gşitî 'êraq çî ciyawazîyekî heye û dekrêt lerêgeyi em budceyewe wllat ledarrmanî darayî û abûrî derbazî bêt?
- berew kotayî mangî 5î 2020 deçîn û ta êsta proje yasayi budceyi 2020 nehatuwete perleman taweku gftugoyi leser bikeyin û perlemantaran pesendî biken, lem barudoxeyi koronaw qeyranî darayî zor zeḧmete yasayi budce derbiçêt, xo eger yasayi budce nehat her leser yasayi îdareyi darayî 2019 budceyekî texmînî 12 mangî 2020 dabeşî 12 mang dekrêt û leser wezaretî darayî karî leser dekrêt, umêdewarîn ledwayi cejnî remezanî pîroz le berinameyi ḧkumî le birrgeyi 4 da amajeyi pêkrawe ke budceyekî îstsinayi heye ke leser binemayi nrxî êstayi newt birre pareyek terxan bikrêt betaybetî bo şarekanî lêqewmawî başûr nawerrast û herêmî kurdistanîş.
• bellam muçew şayste darayiyekanî herêmî kurdistan le'êraq bekwê degat aya gftugow danustanekan legell serok wezîranî nwê encam drawe bo yeklakrdineweyi em kêşeye?
- her leyekemîn serdanî rêzdar mesirur bazanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo beẍda niyet başî xoman nîşanda ke herêmî kurdistan amadeye bepêyi destûr hemû kêşew grftekanî xoyi legell beẍda çareser bikat, wabzanm layi hemuwan rûn û aşkraye ke ḧkumetî herêmî kurdistan amadeyî xoyi derbirriywe bo radestkrdinî newt besomo herweku çon le sallî 2019 pareyi ew birre newteyi herêm lepşkî budceyi kurdistan birrawe, bellam lemangî 3-4î 2019 kêşew xopîşandanekanî nawxoyi 'êraq rêgrbûn leçareserkrdinî tewawetî em grfte , ewebû lemangî ebrîl û gullanî2020 bo sê car şandî ḧkumet serdanî beẍdayi krdû dû cariyan beserperşitî berrêz qubad tallebanî cêgrî serokî encumenî wezîran û wezîrî darayî û wezîrî plandanan û serok û skrtêrî diywanî encumenî wezîran serdanî beẍdayan krduwew çendîn dîdariyan legell berprsanî ḧkumet encam daw cextiyan leser amadeyî herêm nîşanda bo çareserkrdinî em kêşeyew radestkrdinî newt beramber be budce, bellam emcareş gorrînî kabîneke û destibekaribûnî kazimî gftugokanî dwaxistewe .
• bellam le2009 ewe serok wezîranekanî 'êraq bellên deden û rêkewtin deken û paşgez debinewe, aya kurd çon mtmane be bellênekan bikat û emcare rêkewtinêkî wa bikrêt ke bwarî paşgezbûneweyi têda nebêt?
- paşgezbûnewe lebellên û rêkewtinekan grftêkî mêjuwî gelî kurdistane le'êraqda, hemû şorrş û raperînekan derencamî feramoşkrdinî mafekanî gelî kurdistan hellgîrsawe, bellam emcare bo yekemîncare lenaw karinameyi ḧkumetda ew birrgeye dadenrêt: ( debêt ḧkumetî fîdrall legell herêm hawkarîyi yektir bin û kêşekan çareser biken leser binemayi destûr û rêzgirtin le rêkewtinekan) berrawboçûnî min eme bellgeyekî yasayî ye eger cextkrdinî serok barizanî nebuwaye nedehate dî .
bellam legell emeşda pêm waye gelî kurdistan teniya lerêgeyi yek dengî û yekrrîzîyewe detwanêt parêzgarîyi lemafekanî gelî kurdistan bikat, nabêt ḧzbekanî kurdistan leherêm leḧkumet bin û lebeẍda xoyan bemezllum û opozsiyon nîşan biden û ziyan beberjewendî gelî kurdistan bigeyenin, ḧzbe kurdistaniyekan nwêneranî xellkî kurdistanin û berprsiyarêtî mêjuwîyan dekewête serşan bo parêzgarîkrdin û behêzbûnî ḧkumetî herêm û yekrrîzî lemerr mafe darayiyekanî herêm lebeẍda.
Top