wezaretî gwastinewe û geyandin sererrayi eweyi be yekêk le wezarete giring û hestiyarekanî ḧkumet dadenrêt, peywendîyi rastewxoşî be jiyanî xellkewe heye. herweha rêkxistineweyi hêllekanî gwastineweyi gşitî (teksî û pas) layenêkî giringî karekanî em wezareteye, ke lem ruwewe grft û kemukurtîyi yekcar zor heye, herboye wezaret le rêgeyi beriname û çend prrojeyekewe serqallî dûbare rêkxistineweyi em sêktere giringeye, le ruwî hêllekanî enterinêtîşewe ke hawnîşitmaniyan gleyî û rexineyi zoriyan le lawazîyi kwalêtî hêllekan heye, wezaret deyewêt çawdêrî û lêprsîneweyi tund leser kompaniyakanî enterinêt dabinêt, herdû sêkterî gwastinewe û geyandin û çend prsêkî peywendîdar tewereyi serekîyi dîmaneyi em careyi govarî gullanin legell anu cewher 'ebidulmesîḧ wezîrî gwastinewe û geyandin, lêreda puxteyi qsekanî billawdekeyinewe.

* legell eweyi gwastinewe û geyandin sêkterêkî zor giringe û rastewxo peywendî be jiyanî xellkewe heye, bellam heta êsta wek pêwîst pênase û rehendî karekanî em sêktere layi hawullatî rûn nîye, aya em sêktere giringe çend bwar degrêtewe?
- wezaretî gwastinewe û geyandin be yekêk le wezarete giring û xizimetguzarîyekanî ḧkumetî herêmî kurdistan dadenrêt, ke le sertaserî herêmî kurdistanda kar dekat, çunike serperşitî û erkî rêkxistinî gwastineweyi hêllekanî gşitî û enterinêt û poste le esto degrêt, hemû emaneş peywendîyi rastewxoyan be jiyanî hawullatiyanewe heye. detwanîn billêyin karî wezaretî gwastinewe û geyandin le naw dewllet û ḧkumetda weku demarekanî cesteyi mirov waye, eger hatû demarekan lawaz bin, ewa nek her xwênberekan natwanin be erk û karekanî xoyan hellsin, bigire mirov duçarî cellteş debêt, her leber giringî û hestiyarîyi em sêktere xizimetguzarîyaneye ke ḧkumetî 'êraq naçar buwe, karekanî em wezarete raspêrête ser dû wezaret û desteyek, ke ewanîş ( wezaretî gwastinewe û wezaretî geyandin û dezgayi CMCî 'êraqî) ye, be şêweyekî gşitî detwanîn billêyin wezaretî gwastinewe û geyandin peyweste bem karaneyi xwarewe:
yekem: karî geyandin, serperşitîkrdinî karî hêllekanî înterinêt, eger le dwarrojda yasakanîş bigorrdrên ewa sêkterî hêllekanî mobaylîşî dêteser.
duwem: karî poste
sêyem: serperşitîkrdinî hêllekanî gwastineweyi otombêl û daxllbûnî otombêl le derwaze sinûrîyekanewe.
* le maweyi destibekaribûnî kabîneyi noyem heta êsta, wezaretekan berinameyi çwar sallî dahatûyan bo karî wezaretekeyan diyarî krduwe, aya rehende gşitîyekanî berinameyi çwar sallî dahatûtan çîye?
- beriname û karekanî wezaretî gwastinewe û geyandin weku sercem wezaretekanî dîke peyweste be hêlle gşitîyekanî karinameyi rêzdar msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan, ew karinameyeyi le berdem perlemanî kurdistan pêşkeşî nwêneranî gelî krd û mtmaneyi xellkî kurdistanî bedest hêna, herboye îş û karekanman le çwarçêweyi ew beriname gşitîyeyi ḧkumetda rêk dexeyin, ke rehendî gşitîyi xizimetkrdinî hawullatiyanî kurdistan û bûjaneweyi abûrî û sêktere corawcorekan lexo degrêt, be xoşḧallîyewe wezaretekeman yekêk bû lew wezaretaneyi le pêşkeşkrdinî beriname çwar sallîyekeyda pêşeng bû, ême le wezaret berinameyekî têruteselman pêşkeşî fermangeyi hemahengî û bedwadaçûn le encumenî wezîran krduwe û le çawerrwanî pesendkrdin û rezamendîyi serokî ḧkumetî herêmî kurdistandayin, bo eweyi le çwarçêweyi ew berinameyeda karekanman dest pê bikeyin. hellbete her wezaretêkîş bepêyi ew stiratîj û erkeyi pêyi raspêrdrawe, cext leser komellêk beriname û kar dekatewe, êmeş waman krduwe, lewane: gwastineweyi gşitî teksî û pas û hêllî asinîn û tiram û bwarî geyandinî înterinêt, legell karubarî poste.
* em sêkterane giringn, ba sereta le sêkterî gwastineweyi gşitîyewe dest pê bikeyin, aya bo pêşxistinî gwastineweyi gşitî çi berinameyektan heye?
- legell êweda hawrram, min nallêm gwastineweyi gşitîman nîye, bellam grft û kêşeyi gewreyi têdaye, hemuwan rojane ew cencallîyeyi nawşarekan û bêseruberîyi sêkterî gwastineweyi gşitî (alinql al'am) debînin, lêre teksî û pasî zorman heye, keçî kêşeyi gwastinewe çareser nekrawe û bigire bûnete hokarî cencallîş, xo eger berawrdêk le nêwan şarêkî weku estembull û hewlêrda bikeyin, ciyawazîyeke be rûnî debînîn, le naw senterî şarî hewlêrda 35 hezar otombêlî teksî heye û danîşituwanekeyi yek miliyon û 500 hezar kesin, keçî le şarêkî weku estembull ke danîşituwanekeyi 15 miliyon û 700 hezar kesin, teniya 17 hezar otombêlî teksî heye, eme ciyawazîyek nîye teniya le jmareyi teksîyekanda, bellku ciyawazîyekî gewreşe le kwalêtî û astî pêşkeşkrdinî xizimetguzarîyekanda, em grft û bêseruberîye pêwîstî be rêkxistinewe heye, yekemîn karîşman le wezaret dwayi rêkxistineweyi îşukarekanî teksî, damezirandinî sîstmêkî rêkupêkî modêrinî sîtî pas debêt, sîtî pas prrojeyekî wezaretmane û pêşkeşî encumenî wezîranman krduwe û le dwayi rezamendî rastewxo le rêgeyi kertî taybetewe bebê ciyawazî le senterî parêzgakanî hewlêr û slêmanî û dhok û hellebice û sercem qezakanî dîkeyi kurdistan cêbecêyi dekeyin, eger hawullatiyanî kurdistan befermanber û qutabî û kasbikarewe wêstgeyekî modêrinî le hawîn fênik û le zstan germiyan hebêt û katekanî hatin û roşitinî pasekaniyan la rûn bêt, îtir çi pêwîst dekat bo çûniyan bo fermange û kar û zaniko û bazarr otombêlî şexisî bekaribihênin û ew hemû cencallîyeyi lê bikewêtewe, xo cge le kemkrdineweyi cencallîyi nawşar û başitir rêkxistin û geyşitin be dewam û îşukarekan, rûdawekanî hatuçoş kem debinewe û jîngekeman lew hemû dûkell û gaze jehrawîyeş parêziraw debêt, lekotayîşda hawullatî le ruwî darayî û kembûneweyi xercîyekanî bekarhênanî benzîn sûdmend debin, êmeş weku komellge pêşkewtuwekan û şare gewrekanî cîhan debîne xawen sîstmêkî modêrin û pêşkewtû cwanî geyandin. cge le sîtî pas prrojeyi gewreyi dîkeşman le berdestdaye û karî cdidî leser dekeyin, lewane prrojeyi hêllî asinîn û tiram û prrojeyi teksî, sebaret be hêllî asinîn eme le qonaẍî dîrasetdaye beweyi çon bitwanîn kurdistan bibestînewe be hêllî şemendeferî 'êraqewe ke le êstada geyşitote şaroçkeyi bêcî, ta bo parêzgakanî kurdistan raybikêşîn û herçwar parêzgayi kurdistan hewlêr û slêmanî û dhok û hellebice bew hêlle asinînewe bibestînewe, le qonaẍî kotayîşda le rêgeyi derwaze nêwdewlletîyekanmanewe hellî asinîn bibestînewe be wllatanî dewruber û ewrupawe.
* basî prrojeyi teksît krd, le rojanî rabrdûda le konfranisêkî rojnameyîda basî em prrojeyetan krd û qsew basêkî zorîş helldegrêt û pêwîstî be rûnikrdineweyi ziyatire, aya dekrêt wrdekarîyekanî em prrojeyeman bo bas bikeyt?
- prrojeyi teksî le ruwî rêkxistinewe û berizkrdineweyi astî xizimetguzarî û selametî hawullatîyanewe giringîyekî zorî heye, tenanet bo xudî şufêranî teksî û parastinî naw û nawbagîşiyan giringe, çunike şufêranî teksî twêjêkî baş û rêkupêkin, xodebêt naw û nawbangiyan le kesanî nefs nzim û xirap bparêzîn, şeş mang bo wadeyi cêbecêkrdinî prrojeke danrawe, lew maweyeda pêwîste hemû şufêrêkî teksî serdanî berrêweberayetîyi polîsî hatuçoyi şarekeyi bikat û formêk werbigirêt û dwatir formeke bibate asayş û fermangeyi bençemor, emeş bo eweyi bzanrêt ew kese tawan û tawanikarîyi heye, nakrêt kesêk tawanikarîyi hebêt û rêgeyi bideyin be nawî şufêrî teksîyewe jiyan û namûsî xellkî bixate metirsîyewe, boye dwayi tewawbûnî ew mamellane ew kat layi ême bac û kartî zaniyarî dedeyinê, ew karte le sê cêgayi (berdem serinşîneke le ser daşbullî pêşeweyi otombêleke û le kuşnî berdem herdû serinşînekeyi pşiteweyi teksiyekeş) dadenrêt û serinşînekan rastewxo hemû zaniyarîyekanî taybet be (naw û wêneyi şufêr û jmareyi tabiloyi teksiyeke û jmareyi telefonekanî asayş û polîs û tundutîjî dij be afretanî) têdaye, le katî her serpêçiyek detwandrêt rastewxo agadarî layenî peywendîdar bikrêtewe, tenanet kesêk detwanêt wêneyekî fotoyi ew karte be mobayl bigirêt û bo xanewadekeyi binêrêt, ke ew legell fllan teksîda seferî krduwe, hemûman agadar buwîn le mawekanî rabrdûda lelayen xellkanî nefs nzim û xirapewe hendêk kêşe drust bû, ke naw û nawbangî şufêrî teksîyan lekedar krd, herboye pêş hemû şitêk em kare xizimetî şufêran dekat, sebaret be şarî hellebice ke ta êsta jmareyi tabiloyi teksiyan nîye, boye her ke danra bew perrî serberizîyewe em prrojeye le hellebiceş cêbecê dekrêt.
* sêkterî gwastinewe û geyandin le 'êraqda, dekewête çwarçêweyi wezarete siyadîyekanewe, emeş bew manayeyi beşêkî zorî gwastinewe û geyandin dekewête çwarçêweyi desellatî fîdrrallîyewe, nek herêmekan, diyare komellêk kêşe lem bwareda hebûn, aya çaresertan krdûn, yan berinametan bo çareserkrdinî çîye?
- le sêkterî gwastinewe û geyandinda be hawşêweyi bwarekanî dîke zor grft û kêşe le nêwan herêmî kurdistan û beẍda heye û be çareserinekrawî mawnetewe, bo nmûne: ême le kurdistan be pêçewaneyi destûrewe hîç desellatêkman beser kompaniyakanî mobaylî (korrek û asiyasêll û zîn)da nîye, eme le katêkda bepêyi destûr herçî birriyarekanî serdemî poll brîmere debêt hellbweşêtewe, yekêkîş lew birriyaraneyi taybet bû be damezirandinî dezgayi cmc le beẍda û taêstaş her ew dezgaye kontirrollî torrekanî mobayl le seraniserî 'êraq be kurdistanîşewe dekat, ême le hewllî ewedayin be hemahengî û hawkarîyi nwêneranî kurdistan le beẍda çareserî ew kêşeye bikeyin û ew mafeyi xellkî kurdistan bedest bihênînewe, le layekî dîkewe bacêkî zor gewre le kompaniyakanî mobayl werdegîrêt û hîç mafêkîş lem bace be xellkî kurdistan nadrêt, tenanet ew baceyi 20%î ke le sallî 2015 behoyi şerrî da'ş û dabezînî nrxî newt bepêyi madideyi 33î yasayi budce xiraye ser bekarhênanî kartî mobayl, cge leweyi bacêkî zore leser hawullatiyan, reçawî ew ciyawazîyeş nekrawe ke le nêwan mûçeyi fermanberanî herêm û 'êraqda heye ke be 50% mezende dekrêt, lem ḧalleteda wata rêjeyi baceke leser fermanberanî herêm 40% û leser fermanberanî 'êraq 20% buwe. bo em mebeste çend pêşniyarêkman heye, lewane: dabezînî rêjeyi bacî bekarhênanî xizimetguzarî mobayl le herêmî kurdistan bo 10%, yan hellgîrêt, yan leser kompaniyake dabinrêt, bellam ta êsta lem ruwewe le beẍda hîç wellamêkman werinegrtuwe.
* aya bo em ḧallete le bwarî frrokexanekanîşda legell beẍda grfttan heye?
- ḧkumetî beẍda le berkarhênanî xizimetguzarîyi herdû frrokexanî nêwdewlletîyi hewlêr û slêmanî û bekarhênanî asmanî kurdistan, be deyan miliyon dolar qerizarî êmen û dawaman krduwe ew qerizane bidenewe, bellam ta êsta be şêweyekî fermî wellamiyan nedawînetewe.
* enterinêt bote xizimetguzarîyi serekî bo hemû hawullatiyanî kurdistan, bellam degutirê kompaniyakan hawullatiyan îstẍlal deken û xizimetguzarîyekan ciya leweyi granin, le hemanikatda kwalîtîyan nzime, aya êwe leastî ew kompanîyane bêdeng debin, yan berinametan bo rêkxistineweyan heye?
- her le destibekaribûnm le wezaretî gustinewe û geyandin, yekêk le kare serekîyekanm dûbare çawxşandinewe û rêkxistinî karekanî kompaniyakanî enterinêt bû, betaybetî ke gleyî û rexineyekî zorî hawullatiyanman be dest geyşituwe, hellbete zor lew kompaniyaneyi enterinêt pêş destibekaribûnm grêbestiyan legell wezaretda hebuwe, bellam eme ewe nageyenêt ke bedwadaçûn û çawdêrîyan nekrêt û netwanîn em bware rêkbixeyinewe, her lem çwarçêweyeda le nûsîngeyi taybetîyi xom fermanberêkm terxan krduwe, taweku rastewxo le rêgeyi hêllî germî telefon 07504761663 peywendî hawullatiyan werbigîrêt, her kesêk gleyî û rexineyi hebû, detwanêt le rêgeyi nameyi mobayl, yan nameyi (fayber û wats ab)ـewe le zonî cugrafiya û kompaniyake û corî kemukurtî xizimetguzarîyekan agadarman bikatewe, êmeş kompaniyake agadar dekeyinewe û tenanet bedwadaçûn û lêprsîneweşiyan legell dekeyin. xizimetguzarîyi fayber obitîkî enterinêt geyşitote mallan, em xizimetguzarîye pêşkewtuwe û le 'êraq û wllatanî nawçekeş bew şêweyeyi ême nîye, emeş bew manaye nayet ke gleyî û rexineman nîye û xizimetguzarîyi enterinêt le kurdistan bê kemukurtîye, ême berdewam xwastman ziyatire, taweku xizimetguzarîyekî başitir û kwalêtî beriz û nrxêkî kemtir pêşkeşî hawullatiyanî xoman bikeyin.
* ew xizimetguzarîyaneyi dekewne çwarçêweyi karî wezaretî gwastinewe û geyandin, beşî here zoriyan kertî taybet cêbecêyan dekat, aya lem bwareda çon karekanî kertî taybettan rêkxistuwe?
- beriname û karî ḧkumetî herêmî kurdistan berew ḧkumetî biçûk deçêt(Small goverinment), wata ew ḧkumete qebew gewreyeyi soşiyalîstîman nawêt ke pêşitir ḧzbî be's îd'ayi bo dekrd û komellgeyekî bê berhem û bekarhênerî lê kewtewe, ême le ḧkumetî herêmî kurdistan birrwaman be hawbeşîyi nêwan kertî ḧkumet û taybet heye, pêman waye ḧkumetêkî behêz wata kertêkî taybetî behêzî nîşitmanperwer, pêwîste ḧkumet be rollî çawdêrî û arastekrdin hellsêt û kertî taybetîş ew bargranî û budceye le serşanî ḧkumet kem bikatewe û beşdarîyekî rasteqîneyi le bûjaneweyi abûrîda hebêt û, komellgekeman berew komellgeyekî berhemhên araste bikat, nek berew komellgeyekî bekarhêner. ême le wezaretî gwastinewew geyandin birrwaman waye debêt kompaniyakanî gwastinewe û geyandin le ruwî kemîyi nrx û kwalêtî xizimetguzarîyi başewe kompaniya û kertêkî taybetî behêz bin, debêt beriztirîn ast û xizimetguzarî pêşkeş be xellkî kurdistan biken û rû le prrojeyi stiratîjî û gewre biken.
* poste layenêkî giringî xizimetguzarîyekanî wezareteketan bû, aya be mîkanîzimêkî nwê bo jiyaneweyi karubarekanî poste le kurdistan çi berinameyektan le berdestdaye?
- bo bûjaneweyi karubarekanî poste legell hêllî frrokewanîyi 'êraqî gftugokanman destpêkrduwe, pêşitir poste le rêgeyi hêllî frrokewanîyi urdunewe berrêwedeçû, êsta le çawerrwanî rezamendîyi encumenî wezîranîn, taweku grêbest wajû bikeyin û lemewdwa le rêgeyi hêllî frrokewanîyi 'êraqewe poste binêrîne derewe, le nawxoyi kurdistanîşda bo bûjaneweyi em sêktere giringe bîruboçûn û pêşniyarman hebêt, çunike dekrêt be mîkanîzimêkî pêşkewtû poste bikrête kertêkî zînduwî wa ke çîtir le nêwan wezaret û damudezgakanî ḧkumet be şêwe teqlîdîyeke hawullatiyan mamellekanî xoyan hatuço pê neken, bigire hawullatiyan detwanin le rêgeyi postewe mamellekanî pareyi krêyi kareba û aw û bacekaniyan biden, hawkat bûjaneweyi kertî poste le kemkrdineweyi rotîn û gendellî hawkar debêt.
* hellbete cêbecêkrdinî em beriname û planane budce û twanayekî darayî başî dewêt, aya taçend birrwatan bewe heye ke lem kabîneyeda ew beriname çwar salleyi pêşkeşî encumenî wezîrantan krduwe, cêbecê bikrêt?
- rêzdar msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan û berrêz qubad tallebanî cêgrî serokî ḧkumet û kabîne wezarîyekeyan, hemuwan pêkewe lêktêgeyşitinêkî baş û ew îrade behêzeyan heye, ke lem kabîneyeda barudoxî abûrîyi herêm be sercem sêkterekaniyewe werçerxanêkî baş bexoyewe bibînêt, bellam minîş ew rastîye dezanm ke rêzdar serokî ḧkumet goçanekeyi mûsayi bedestewe nîye, ta bitwanêt berd biguşêt û awî lê derbihênêt, bellam ew lêktêgeyşitine û îradeye hêzêkman dedatê bo çaksazîyi û gorranikarîyekan û cêbecêkrdinî bellênekanman, debêt bo cêbecêkrdinî em kare hemûman le xizimetî cenabiyan bîn û cenabîşiyan le xizimetî hemû hawullatiyanî kurdistandan, bo eweyi bitwanîn be başitirîn şêwe û bewperrî hêzî xomanewe başitirîn û şaystetirîn xizimet pêşkeş be xellkî kurdistan bikeyin.