endamanî kurd le perlemanî 'êraq be geşbînîyewe derrwanine hewllekaniyan bo dabînikrdinî pşkî kurdistan le budceyi 'êraq, bo em mebesteş harîkarî û hawkarî le nêwan fraksiyone kurstanîyekan û ḧkumetî herêmî kurdistan giringîyi xoyi heye, le êstada perlemantaranî kurdistan le perlemanî 'êraq be yek tîm dakokî le mafekanî xellkî kurdistan deken. bo qsekrdin le ser dwahewllekanî perlemantaran leser prsî budce û mûçeyi fermanberanî herêmî kurdistan, govarî gullan em dîdareyi legell aram balleteyî wtebêjî fraksiyonî partî le perlemanî 'êraq encamda, lêreda deqî qsekanî billawdekeyinewe.

* ḧkumetî herêmî kurdistan zor be cdidî kar bo çareserkrdinî kêşekanî herêm û beẍda dekat, bo em mebesteş her le dwayi swêndxwardinî kabîneke, şandêkî balla çûne beẍda û lew katewe ta êsta hatûço û kobûnewekan berdewamin û berewpêşeweçûn û têgeyşitinî zor baş le layen herdûlawe heye, ta çend hewllekanî ḧkumetî herêm bo êweyi nwêneranî kurd le beẍda giringe, betaybetî bo cêgîrkrdinî pşkî kurdistan le budceyi gşitîyi 'êraqda?
- bellê, ḧkumetî herêmî kurdistan be cdidî kar bo çareserkrdinî hemû kêşekan le beẍda dekat, nek teniya kêşeyi budce, bellku kêşe hellpesêrdrawekanî weku madideyi 140 û newt û musteḧeqatî pêşmerge û hemû şayste darayiyekanî dîkeyi herêm, xoşbextane kabîneyi noyemî ḧkumetî herêmî kurdistan hewllekanî çirr krdotewe û hemû dosêkanî nêwan herêm û beẍda karî leser dekat, lemeşda teniya bedwayi çareserêkî katîda nagerrêt, bellku bedwayi çareserêkî binerretîda degerrêt, ta hemû sallêk ew kêşew grftane dûbare serhellinedenewe. beşêweyekî gşitî ḧkumetî herêmî kurdistan le danustanekanîda legell beẍda, leser çareserî stiratîjî û binerretî gftugo dekat, em niyazpakîyeş her le destibekaribûnî rêzdar msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan hate arawe ke serdanî beẍdayi krd û legell hersê serokayetîyeke kobuwewe, em serdaneyi peyamêkî giringî lexo grtibû, ke herêm be cdidî deyewêt kêşe hellpesêrdrawekanî nêwan herêm û 'êraq çareser bikat û amadeyî danustandin û gftugoşî heye, berhemî em niyazpakîyeş ew gftugo û danustandinaneye ke êsta le beẍdaw hewlêr berrêwedeçn, emeş bew manaye nayet ke îtir berbest û asteng nemawe, hendêk hokarî nawxoyî û derekîyi 'êraq heye ke berbest le berdem geyşitin be rêkkewtin û çareserekan dadenêt, bellam êmeyi fraksiyone kurdistanîyekan lenaw perlemanî 'êraq, kar dekeyin bo geyandinî dîduboçûnî ḧkumetî herêmî kurdistan belayenî beramber, çunike çareserî hemû kêşe hellpesêrdrawekanî nêwan herêm û beẍda û geyşitin be rêkkewtinêkî binerretî û stiratîjî le berjewendîyi hemû gelanî 'êraqdaye, çunike eger peywendîyi nêwan herdû ḧkumetî herêmî kurdistan û ḧkumetî 'êraq baş bêt, karîgerîyi erênî leser hemû barudoxî 'êraq debêt.
* her lem çwarçêweyeda sebaret be mûçeyi fermanberanî herêmî kurdistan, hemuwan leser ewe kokin ke em prse bibrdrête dereweyi danustanekan, aya bo em prse hîç kêşeyek heye?
- babetî mûçeyi fermanberanî herêmî kurdistan peywendî be budceyi 2020î 'êraqewe heye, ta sallî 2019 kotayî dêt mûçeyi fermanberanî herêmî kurdistan berdewam denêrdrêt û hîç kêşeyekî têda nîye, bellam le budceyi 2020 debêt danustandin û rêkkewtinêkî nwê legell ḧkumetî 'êraq bikrêt, betaybetî leser babetî newt û çend û çon kurdistan ew birre newteyi leserî rêk dekewn, teslîmî beẍdayi bikat û hawkat çendîş teslîm nakrêt, em babete ta êsta danustandinman leser nekrduwe, çunike ta êsta reşnûsî proje yasayi budce le ḧkumet bo perleman nehatuwe, taweku ême danustandinî leser bikeyin, eweyi heye gftugokrdinî komellêk dîduboçûnî ciyawaze le layi ḧkumet gellalle buwe û ḧkumetî herêmî kurdistan pêşkeşî ḧkumetî 'êraqî krduwe, hemû em dîduboçûnaneş leser binemayi waqî'î û zanistîn, taweku herdû la bigene derencamêkî baş, eweyi lelayi ême weku nwêneranî xellkî kurdistan cêgîre, eweye ke be hîç şêweyek paşekşe le maf û musteḧeqatî fermanberanî herêmî kurdistan û şayste darayiyekanî herêm nakeyin û hemû hewllî xoman dedeyin bo eweyi mûçeyi fermanberanî herêm zamin bikeyin.
* serdanî wezîrî darayî 'êraq bo herêmî kurdistan, le brî ew serdane bû ke şandêkî herêmî kurdistan biçêt bo beẍda, amanc lew serdane bo ewe bû ke pêş eweyi budceyi 'êraq rewaneyi encumenî wezîran û perlemanî 'êraq bikrêt, dîduboçûnî ḧkumetî herêmî kurdistan bixirête naw projeyi budceyi 'êraq, em lêktêgeyşitineyi nêwan herdû ḧkumet taçend karî lêjnekanî perlemanî asan dekat?
- serdanî berrêz serok komarî 'êraq bo hewlêr û dwatir serdanî wezîrî darayî 'êraq bo kurdistan, hemuwî bo ziyatir lêktêgeyşitinî nêwan ḧkumetî fîdrrall û ḧkumetî herêmî kurdistane, hawkat ewan dexwazn dîduboçûnî ḧkumetî herêmî kurdistan leser budceyi 2020î 'êraq bzanin, herweha bîruboçûnekanî nêwan herdû ḧkumet allugorrî pê dekrêt û danustandinî leser dekrêt, danustandinêkî qûll û beamanc bo eweyi budceyi 2020î 'êraq kemukurtî û nakokî têda nebêt, min hatinî wezîrî darayî 'êraq û hemû şandu lêjnekanî nêwan herdû la be îcabî dezanm, çunike le nzîkewe gwêbîstî rawboçûnekanî yektir debin û eweş lêktêgeyşitinî ziyatir drust dekat. le rojanî dahatûda gftugo û danustanekan ziyatir debin û lêjnekanî perleman dadenrên û hatuçoyi lêjne perlemanîyekan ziyatir debêt, tenanet lêjnekanî perlemanî kurdistanîş dêne beẍda û bepêçewaneşewe, emaneş hemuwî le pênaw ziyatir lêktêgeyşitinî nêwan herêm û 'êraqe, bemeş le çareserekan nzîk debînewe.
* meseleyi radestkrdinî dahatî newtî herêm be birrî 250 hezar bermîl le rojîkda, aya eme çone ?
- herêmî kurdistan kêşeyi leweda nîye ke rojane 250 hezar bermîl newt, yan dahatekeyi teslîmî beẍda bikat, bellam le beramber emeda hendêk îltîzamatî kompaniyakanî lesere, ke debêt beẍda pabendî ew îltzamat û qerizane bêt, xo me'qûll nîye ḧkumetî herêmî kurdistan newt radestî beẍda bikat û pareyi qerizî kompaniyakanîş bidat, lew kateda bo xellkî kurdistan hîç birre pareyek namênêtewe bo eweyi beşî karubarî sallêk bikat û mûçeyi fermanberanîş bidat, eweyi min agadarî bm ta êsta gftugo û danustandin leser ew xalle berdewame, ke aya kurdistan 250 hezar bermîl newt, yan ziyatir teslîmî beẍda bikat, le beramberda beẍda taçend pabendî pêdaneweyi qerizekanî serşanî ḧkumetî herêmî kurdistan debêt, boye lemeda debêt ḧkumetî 'êraq bête pêşewe û çîtir bargranî û barudoxî qursî herêmî kurdistan drêje nekêşêt, betaybetî ḧkumetî herêmî kurdistan qerizî zorî kompaniyakanî newt û nawxoyî û nêwdewlletîyi leser şane, em qerizaneş be ḧukmî eweyi herêmî kurdistan budceyi tewawî sallanî 2014 û 2015 û 2016 û 2017î bedest negeyşit, emeş ḧkumet û xellkî kurdistanî tûşî qeyranêkî sext krd, her boye eger ḧkumetî herêmî kurdistan newt radestî 'êraq bikat, debêt 'êraqîş pabendî û îltzamatî xoyi beramber qerizekanî herêmî kurdistan hebêt.
* kêşeyi serekî prsî pşkî kurdistan hêndeyi leser budceyi siyadî û ḧakîmeye, hênde leser prsekanî dîke nîye, aya çon debêt lem budceye ke rêjeyi 40%î budceyi 'êraq pêkdehênêt, herêmî kurdistan pşkî xoyi werinegrêt?
- ême weku nwêneranî xellkî kurdistan têbînîyi zorman leser em babete heye, nabêt ḧkumetî fîdrrallî 'êraq birre pareyekî zor le xercîyekanî budceyi siyadî le herêmî kurdistan bibirrêt, lekatêkda hîç xercî û babetêk lew budce siyadîye bo kurdistan neyet, çareserî em kêşeye be dû rêga debêt, yan herêmî kurdistan pşkî budceyi xoyi pêş birrînî budceyi siyadî werbigirêt, yanîş debêt maf û şayste darayî û hemû ew xercî û pêdawîstîyaneyi le budceyi siyadî xerc dekrêt, bo kurdistanîş binêrdrêt û pşkî kurdistan le hemû birrge û babetêkî budceyi siyadî cêgayi bikrêtewe. sebaret be qerizî nêwdewlletîyş ḧkumetî 'êraq le sallî 2010 taku 2017 ziyatir le 62 miliyar dolarî weku qeriz wergrtuwe û hîçî be kurdistan nedawe, keçî êsta le darrşitineweyi budceda pêdaneweyi hemû ew qerizane leser herêmî kurdistanîş dadenrêt, her boye ya debêt beşêk lew qerizane bidrête herêmî kurdistan, yan debêt le pşkî herêmî kurdistan ême hîç rêjeyek le pêdaneweyi ew qerizane nedeyin, min em babete be nadadperwerîyekî gewre dezanm û pêwîste şandekanî danustandin giringîyekî zorî pê biden û le gftugokaniyanda çareserêkî bo bidoznewe.
* rollî fraksiyone kurdistanîyekan û wezîrî darayî û cêgrî serokî perleman le danustanekan û bergrîkrdin le mûçe û pşkî herêmî kurdistan le budce çîye?
- fraksiyone kurdistanîyekan begşitî û fraksiyonî partî dîmukratî kurdistan betaybetî, be erkî serşanî xomanî dezanîn bergrî le hemû mafekanî xellkî kurdistan bikeyin, le hemû danustan û gftugokanda ke legell fraksiyone ciyaciyakan û layene siyasîyekanda encamman dawe, dakokîkarêkî sersextî mafekanî xellkî kurdistan buwîn, betaybet le meseleyi mûçe û budceyi xellkî kurdistanda, ême le mafekanî xoman ziyatir dawayi hîç nakeyin û hîç katêkîş amade nîn sazş leser mafe destûrî û yasayî û şayste darayiyekanî xellkî kurdistan bikeyin, lem pênaweşda behemû twanayi xoman kar dekeyin, bo eweyi bigeyine encamêk ke le berjewendîyi xellkî kurdistanda bêt, lelayekî dîkeşewe rollî berrêz wezîrî darayî le nardinî beşe mûçeyi fermanberanî herêm zor giring bû, bellam naşbêt ewe lebîr bikeyin ke berrêz wezîrî darayî wezîrêkî fîdrrallîye û le ḧkumetî fîdrallî kar dekat, êmeyi fraksiyonekanîş nwênerayetîyi xellkî kurdistan dekeyin û be cdidî bergrî lew babete dekeyin.