• Tuesday, 07 May 2024
logo

meḧmûd reş siyasetmedarî bakûrî kurdistan bo gullan: eger pekeke hewllî têkdanî seqamgîrîyi herêmî kurdistan bidat, dijayetîyi hemû kurd dekat

Gulan Media August 26, 2019 Dîmane
 meḧmûd reş siyasetmedarî bakûrî kurdistan bo gullan: eger pekeke hewllî têkdanî seqamgîrîyi herêmî kurdistan bidat, dijayetîyi hemû kurd dekat
ew keşe aram û seqamgîreyi herêmî kurdistan ke ḧkumet û perleman dabîniyan krduwe, bote cêgeyi hiywaw umêd bo hemû kurd le her çwarparçeyi kurdistan ke azadane lem beşe azadeyi kurdistan hest be aramî û asûdeyî deken, lenaw têkrrayi ḧzb û layene siyasîyekanî kurdistanîşda bêcge le pekeke, hemûyan pşitgîrîyi le manewe û seqamgîrîyi herêmî kurdistan be erkî nîşitmanî û neteweyî xoyan dezanin, emeşiyan be krdewe selmanduwe, ewca wek çon hêzî pêşmergeyi kurdistan şan be şanî şerrvanan çuwe kobanê û le yek sengerda le rojawa kobanê azad krayewe, be heman şêwe le başûrîş ḧzbe siyasîyekanî kurdistan (bêcge le pekeke) şan beşanî pêşmerge le sengerî mqawemetda bergrîyan le herêmî kurdistan krduwe, bellam bedaxewe pekeke le katî şerrî da'ş serçaweyi naaramî û têkdanî rêzî xellk bû, êstaş ke şerrî da'ş kotayî hatuwe û herêmî kurdistan berew awedanikrdinewe û bunyadinanewe hengaw helldegrêt, carêkî dîke pekeke hewllî têkdanî seqamgîrîyi başûr dedat, bo qsekrdin leser em reftaraneyi pekeke, em dîdareman legell meḧmûd reş siyasetmedar û endamî pêşuwî serkrdayetîyi pekeke encamdaw bemcore wellamî prsiyarekanî gullan dayewe.


* behoyi ew barudoxe nalebareyi le turkiya bûnî heye, hest dekrêt kurdanî bakûrî kurdistan nîgeranin, le êstayi xwêndinewet bo rewşî kurd le turkiya çone?
- barudoxî kurdistan le bakûr ciya leweyi alloze le hemanikatda guşarêkî zorîşî lesere, boye dekrê billêm le êstada asoyi hîç desinikewtêk bo ewan diyar nîye, emeş leber eweye lelayek ḧkumetî turkiya guşarêkî zor dekat û lelayekî dîkeş hîç part û hêzêkî ewto le gorrepanî siyasîda nîn ke bitwanin umêdêk bo mîllet drust biken, emeş waykrduwe kurdanî bakûr lenaw kêşegelêkda bijîn. beşêweyekî gşitî xellk gleyî û gazndeyi zore, boye heta ew hêze siyasîye le gorrepanî siyasîyi bakûr derinekewêt û le çwarçêweyi berinameyekî rûn û şefafda hewll nedat rîzekanî xellk rêkbixatewe, ewa zor zeḧmete zemîne bo hîç destkewtêk bêtearawe, lewaneye hendêk bas lew part û layene siyasîye kurdîyane biken ke êsta le turkiya be ḧîsab nwênerayetîyi kurd deken, bellam em layenane raste le perleman û şarewanîyekan kursî werdegirin, bellam neyantwaniywe hîç le barudoxî mîlleteke bigorrin, her boyeşe gorrînî em waqî'e pêwîste û her layenêkî siyasîyş biyewêt ew gorranikarîye drust bikat, ewa debêt berinameyekî neteweyî raşkawaneyi hebêt û bew berinameye rûnakîyek bo mîllet drust bikat, bo eweyi mîllet bitwanêt leber roşnayî ew rûnakîye hengaw hellbigirêt û hewll bo geyşitin be amancekanî bidat. layenêkî dîke ke ewîş barudoxekeyi alloztir krduwe, eweye kes nazanêt debêt lem barudoxeda çî bikat. be şêweyekî gşitî kurdanî bakûr geyşitûnete ew qena'eteyi ke kêşeyi ewan be çek çareser nakrêt, betaybetî dwayi eweyi pekeke şerrî xendeqî brde naw şarekan û leakamda mallkawlîyekî zorî xistewe, emeş buwe hokarî eweyi mîllet narrezayî derbibirrêt, her eweş waykrduwe êsta hest dekrêt boşayiyek heye û prrkrdineweyi ew boşayiye pêwîstî be bûnî elterinatîvêke ke bitwanêt dûbare be berinameyekî raşkawane mtmane layi mîllet drust bikatewe, bellam bedaxewe ew hêz û layene siyasîyaneyi êsta le gorrepanekeda hen, neyantwaniywe bibine ew bedîle û berinameyekî raşkawaneyi ewtoyan hebêt ke mîllet mtmaneyi pê bikat.
* amajet bewe krd ke kurdanî bakûr geyşitûnete ew qena'eteyi ke kêşekeyan be çek çareser nakrêt, bellam wa derdekewêt pekeke nayewêt lem peyameyi xellkî bakûr têbigat. boçî pekeke pêdagrî leser rêkarêk dekat ke serencam debête mayeyi kêşe û mallkawllî bo kurdistan?
- pekeke aydiyolojiyetêkî taybet bexoyi heye, ke ewîş çepigerayiye, çepigerayîş peywendî be netewayetîyewe nîye û bepêyi berjewendî ew aydiyolojiyete çepigerayiye siyaset dekat, mîjuwî çepigerayî le hemû cîhan aşkraye, her bo nmûne le rûsiya geyşite desellatîş, bellam serencam şkstî hêna, le êstaşda ke xebatî siyasî le kurdistanda pêwîstî be bîrî neteweyî heye, ewa çepigerayî legell em waqî'eyi êstada yek nagrêtewe, emeş leber eweye emirro amancekanî xellkî kurdistan pêwîstî be bîrî neteweyî heye, leserînî em pêdawîstîye neteweyiyewe gelî kurdistan dawa dekat ke be rêgeçareyi siyasî derwazeyek bo çareserkrdinî kêşekanî bidozirêtewe, pekeke legell em arasteye naguncêt û nayewêt rêgeçareyekî siyasî bigirêteber, ewan dellên erdogan dujmine û nakrêt be çareserî aşitîyane em kêşeye çareser bikrêt, başe grîman erdogan dujmine, bellam êsta kurd 60-70 perlemantarî heye, ba em perlemantarane le perlemanî dujmineket xebatî siyasî biken, pêşitir le sallanî 70 û 80kanî sedeyi rabrdû gelî kurdistan naçarbû pena bo xebatî çekdarî bibat, bellam pekeke debêt ewe bzanêt ke êsta sallî 2019ye, berambereket sûdêkî hêcgar zorî le tekinelojiyayi pêşketû wergrtuwe û xawenî frrokeyi bê frrokewane ke detwanêt hemû şitêk aşkra bikat, leberamberîşda pekeke debêt ewe bzanêt ke le beramber ew tekinelojiya pêşkewtuwe serbazîyeda, teniya çekî teqlîdî heye, boye le her rûberrûbûneweyekda bwar bo beramber derexisêt ke hemû core çekêk be kar bihênêt û karesat û mallkawllî bo mîllet drust bikat, boye giringe pekeke hewllbidat ke rêgrî bikat leweyi beramberekeyi tekinelojiyayi pêşkewtû bekar bihênêt, bo emeş debêt pena berêteber xebatî siyasî û perlemanî û le rêgeyi perlemantare kurdekanewe lenaw perlemanî turkiya raşkawane basî kêşe û grftî xellkî kurdistan bikat û rayi gşitî leser bicûllênêt. ke em rêgeyi hellbijard û kotayî be şerrî çekdarî hêna, eme wek eweye ke hemû çeke pêşkewtuwekanî turkiyayi pekxistibêt.
* eger bigerrêyinewe bo şerre bê akamekanî pekeke le bakûr, aşkraye pêş eweyi pekeke şerrî xendeq le şarekanî bakûr drust bikat, kurd be rêgeyi hellbijardin ziyatir le 80 kursîyi perlemanî turkiyayi brdewe, bellam hedepeş neytwanî ew barudoxe bqozêtewe û arasteyi xebatî siyasî bixatewe ser rêçkeyi xoy, aya boçî hedepe ew derfeteyi neqostewe?
- hedepeş her drustkrawî pekekeye, wek pêşitir amajem pêkrd ledereweyi ewan hêzêkî elterinatîv nîye ke bitwanêt arasteke rast bikatewe, çend hewllêk hebûn, bellam serkewtû nebûn, boye heta hedepeş destiberdarî çepigerayî nebêt û negerrêtewe bo bîrî neteweyî, ewa natwanrêt ew araste xirape rast bikrêtewe.
* diyare pekeke her bo bakûr nebote kêşe, êsta başûrî kurdistan ke xawenî ḧkumet û perlemanî xoyetî, keçî pekeke hewllî têkdanî dedat û hêzêkî be nawî cewherî parastinî başûrî kurdistan dameziranduwe û be ḧîsabî xoyi dellêt ême başûr rizgar dekeyin, aya em beşe azade le destî kê rizgar deken?
- em beşe azadeyi kurdistan (herêmî kurdistan) serwerîyekî gewreye bo her çwar parçeyi kurdistan û beşêkî azad û dîmukrat û serbexoyi kurdistane û başûrî kurdistan bote çetirêk û hemû kurd le jêr sêberî em çetire hest be aramî dekat, boye pêwîste her kurdêk pşitgîrî lem herême bikat û bîparêzêt, le hemanikatda em beşe azad û serbexoye wek pşitiywanîyek waye bo parçekanî dîkeş bo eweyi xebatî siyasî biken û hewllbiden be amancekanî xoyan bigen. aşkraye lem çwarçêweyeşda meydanî rasteqîneyi xebatî pekekeş diyare ke bakûrî kurdistane û debêt pekeke le bakûr bûnî hebêt û xebat bo ew amance bikat, bellam bedaxewe pekeke le brî eweyi cext leser meydanî rasteqîneyi xebatî xoyi bikatewe, hatuwe bo beşekanî dîkeyi kurdistanîş ḧzbî paşkoyi xoyi drust krduwe, prsiyarî giring lêreda eweye: pekeke boçî ḧzb bo beşekanî dîkeyi kurdistan drust dekat? raste debêt her ḧzbêkî siyasî le her parçeyek bêt, harîkar û yarmetîderî ḧzbekanî parçekanî tirîş bêt, bellam destêwerdan û ajawe drustkrdin ke pekeke deykat karêkî baş nîye, her bo nmûne lem beşeyi kurdistan (herêmî kurdistan) desellatêkî kurdane heye, xawenî perleman û ḧkumetî xomanîn, beşêweyekî neteweyî û nîşitmanîyane le ser rêbazî nemiran şêx 'ebidulselam barizanî û melamstefa û êsta serok ms'ud barizanî be başitirîn şêwe herêmeke berrêwedeben, aya eme çi lojîkêke ke pekeke hêzî cewherî parastinî başûr drust dekat û deyewêt kêşe û ajawe û asteng lem herêmeda bixullqênêt? leser em prse min wayi debînm her kurdêk biyewêt asteng bo ḧkumetî kurdistan drust bikat û keşî seqamgîrîyi herêmeke bşêwênêt, min wek dujminî kurdistan û dujminî netewe seyrî dekem, boye giringe pekeke be xodaçûnewe bikat û debêt bzanêt le meydanî rasteqîneyi xebatî xoyi le bakûr debêt bûnî hebêt û hemû hêz û twanayi xoyi bixatekar beramber be dujmin û hewllbidat mîlletî xoyi bparêzêt, bepêçewanewe eger eme nekat, ewa debête ḧzbêkî lader û dij be prsî netewayetîyi kurd û kurdistan.
* taçend em hewllaneyi pekeke le ruwî praktîkewe debine herreşeyi cdidî leser aramîyi herêmî kurdistan?
- pekeke wek hêzêk ke sallanêkî drêje berdewam şerrî çekdarî krduwe, lew bwareda ezimûnî heye, bellam be hoyi siyasetî helle û şerre bê akamekanî ew ezimûneyi ledest dawe û êsta ew hêzeyi pêşanî nemawe, lelayekî dîke pêşitir lenaw pekeke xellkanî neteweyî zor bûn, ewan le pênawî amancî neteweda şerriyan dekrd û xoyan be kuşit deda, êsta ew xellkane lenaw pekeke nemawn, boye êsta barudoxî pekeke zor alloze û ew twanayeyi nemawe ke gêçellî gewre drust bikat, herweha xellkîş geyşitote ew qena'eteyi eweyi pekeke deyllêt gwaye le dijî partî dîmukratî kurdistan ewe dekat, êsta aşkra buwe ke pekeke dijî hemû xellkî kurdistan deyewêt ajawe û gêçell drust bikat. le herêmî kurdistan bêcge le partî çendîn ḧzbî dîkeyi siyasî hen ke beşêkiyan le ḧkumet beşdarin û beşêkîşiyan lenaw prose siyasîyekedan, boye katêk pekeke dellêt min başûr rizgar dekem, wate dijayetîyi hemû ḧzbe siyasîyekanî kurdistan dekat, herweha leber eweyi em beşe azadeyi kurdistan bote cêgeyi umêd bo hemû kurd, ewa katêk pekeke dijayetîyi em beşe dekat wate dijayetî her çwar parçeyi kurdistan dekat. her bo nmûne raste min le bakûrewe hatûm û êsta le başûr nîşitecêm, bellam eger fîkr û boçûnî min neteweyî nebû, aya çi ayindeyekm debêt? yan to çon detwanît billêyt min kesêkî neteweyîm? bêguman ew kate kesêk be neteweyî hejmar dekrêt ke qsew krdarekanî selmênerî bîrî neteweyî xoyi bêt.
* her sebaret bem prse maweyek lemewpêş yekêk le berprsekanî pekeke gutî, eger ême le xoşîda nebîn, ewan nahêllîn başûrîş seqamgîr bêt, aya meznde dekrêt eme qseyi berprsêk bêt ke be ḧîsab billêt xebat bo kurdistan dekem?
- em axawtine, axawtinî 'ebase ke êsta bote (doran qalqan), be rastî axawtinêkî zor helleye û hemû kurdêk dijî ew axawtineye. min lew baweredam fîkrî ewan le netewayetî dûr kewtotewe, eger wa nebêt, teniya çiyayek, yan bin berdêk le kurdistan azad bikrêt, erkî her kurdêke bîparêzêt. başe eger xebat bo azadîyi kurdistan nebêt, eyi le pênawî çî xebat deken? êsta eger pekeke bitwanêt bakûr rizgar bikat, aya debêt kurd pşitiywanî bikat, yan le dijî rabwestinewe? bellam hemû azadkrdinêk qurbanîdanî dewêt, em beşeyi kurdistan ke azad buwe, xellkekeyi le pênawîda karesatî enfal û kîmabaranî bîniywe be sedan hezar qurbanî bo dawe û herwa le xorra nehatotearawe, boye dûbareyi dekemewe em hellwêsteyi êstayi pekeke hellwêstêkî nanîşitmanîyaneye, çunike xwastî hemû kurdêk eweye bstêkî xakî kurdistan azad bikrêt, em bste xakeş be şehadet azad dekrêt, ew xwêneyi rjawe, bo azadîyi kurdistan buwe, eweyi dijî eme bêt, karêkî helle dekat.
* bellam êsta ke partî dîmukratî kurdistan rollî serekî le proseyi siyasîyi herêmî kurdistan degêrrêt, ziyatir peyamekanî pekeke wek eweye arasteyi partî bikrêt, aya eme le pênawî çîda deken?
- min pêmwaye teniya kesanî bê aga wabîrdekenewe ke pekeke teniya dijayetîyi partî dîmukratî kurdistan dekat, pekeke dijayetîyi mîlletî kurd dekat, çunike partî, partêkî biçkole, yan grûpêk nîye, bellku mîlletêkî lepşite û partî û mîllet bûnete yek, em parte drêjepêderî ew rêbazeye ke le (şêx 'ebidulselam barizanî)yewe serçaweyi grtuwe û maweyi ziyatir le 100 salle em binemalleye (mallbatî barizanî) 3-4 pşitiyan le pênawî em rêgeyeda krdote qurbanî û newe ledwayi newe hênawyane û leserdestî barizanîyi nemir bote fîkrêkî kurdistanî û êstaş le sayeyi serok ms'ud barizanî drêjeyi heye û berewpêşewe debrêt, boye erkî serşanî her kurdêke le her kwêyekî em dinyaye bêt, rêz le xebatî em mallbate şorrşgêrr û kurdperwere bigirêt û şanazîyan pêwe bikat, her boye katêk pekeke deyewêt bewcore axawtin bidat ke teniya dijayetîyi partî dîmukratî kurdistan dekat, ewa rast nîye û dijayetîyi hemû neteweyi kurd dekat.
* sebaret be rojawayi kurdistan, diyare peyede wek paşkoyi pekeke le qellem dedra, bellam êsta bas lewe dekrêt ke peyede be şêweyek le şêwekan xoyi birriyar dedat û wek pêşan lejêr hejmûnî pekekeda nîye, aya taçend pşitgîrîyi em boçûne dekeyt?
- raste peyede, drustkrawî pekekeye, le hemû rojawaş (kobanê, 'efrîn, cezîre) peyede her drêjepêderî siyasetî pekeke buwe, bellam le êstada xellkî rojawa zîrekin û bepêyi barudoxeke hengaw helldegirin, boye eger billêyin peyede le pekeke ciya botewe û êsta xoyi be serbexoyî birriyar dedat, be boçûnî eme rast nîye, herweha eger billêyin her grêdrawî ewanin, ewîş bewcore nîye, le êstada ke hêzekanî emirîka lewên, hewllêkî wa heye kewa pîşan biden, xoyan birriyarî xoyan deden, bellam le binerretîşda hîç şitêkî wa nekrawe ke billên le pekeke ciya bûnetewe.
Top