• Wednesday, 08 May 2024
logo

d. beşîr ḧedad cêgrî serokî encumenî nwêneranî 'êraq bo gullan: peyamî serokî ḧkumet bo beẍda ewe bû le mafî xoman ziyatir dawa nakeyin û kemtirîş qbûll nakeyin

 d. beşîr ḧedad cêgrî serokî encumenî nwêneranî 'êraq bo gullan: peyamî serokî ḧkumet bo beẍda ewe bû le mafî xoman ziyatir dawa nakeyin û kemtirîş qbûll nakeyin
serdanekeyi msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan lelayen hersê serokayetîyekeyi 'êraqewe be giringîyewe wesf kra, lew serdaneyda serokî ḧkumetî herêm cge leweyi gftugoyi leser çend kêşeyekî hellpesêrdrawî nêwan herêm û beẍda krd, hawkat çend peyamêkîşî arasteyi 'êraq krd, bo qsekrdin leser serdaneke û çend prsêkî dîkeyi peywendîdar çend prsiyarêkman arasteyi dktor beşîr ḧedad cêgrî serokî encumenî nwêneranî 'êraq krd, lêreda deqî dîdareke billawdekeyinewe.


* serdanekeyi msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo beẍda çend peyamêkî lexo grtibû, diyare le nzîkewe yawerî cenabî serokî ḧkumet û şandî yawerî bûn, aya dekrêt basî giringî serdaneke û ew dosê û teweraneman bo biken ke legell lêprsirawanî ballayi hersê serokayetîyekeyi 'êraq gftugoyi leser kra?
- serdanekeyi cenabî msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo beẍda û pêşitirîş serdanekeyi cenabî nêçîrvan barizanî serokî herêmî kurdistan bo beẍda, herdû serdaneke giringîyi xoyan hebû, çunike serokî ḧkumetî herêmî kurdistan lem serdaneyda zor şitî bo ḧkumet û perleman û şeqamî 'êraqî rûn krdewe, çend peyamêkî rûn û aşkrayşî pê bû, hemû em peyamaneşî be şefafîyetewe geyande her sê serokayetîyekeyi 'êraq, peyamekanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistanîş brîtî bûn le:
peyamî yekem: herêmî kurdistan cdidîye le destpêkrdineweyi gftugokanî legell beẍda û xwaziyarî peywendîyekî behêz û tokmeye legell beẍda, legell helldaneweyi laperreyekî nwê ke leser binemayi destûr û yasakan bêt û drustkrdinî peywendî leser em binemaye.
peyamî duwem: hemû ew şitananeyi emirro leser herêmî kurdistan bas dekrên, beweyi gwaye herêmî kurdistan ẍedr le beẍda dekat û ziyatir lebeşî xoyi le budce debat û newt nadat, hemû emane rast nîn, le bereweyi eger îltîzamatîşman leser şan bêt beramber beẍda, ewa nabêt ewe lebîr bikrêt, ke le beramberda mafîşman le beẍda heye û nedrawe, beẍda çendîn salle mafî herêmî kurdistanî pêşêl krduwe û amade nebuwe şayste darayiyekanî herêm bidat, tenanet zor şitî dîkeyi pêwîst ke debuwaye bo herêm bikraye û bidraye, keçî nedrawe, boye debêt hemû babetekan le herdû rwangeyewe temaşa bikrên. bo nmûne: eger teniya meseleyi budce bas bikeyin, ew rastiyeman bo derdekewêt ke beẍda le sallî 2014we pşkî budceyi herêmî nenarduwe, xo eger beşeyi budceyi herêmî kurdistan le sallî 2014we bo 2018 ḧîsab bikrêt, ewa derdekewêt ke birre pareyekî zor leherêmî kurdistan birrawe û ẍedr le xellkî kurdistan krawe, xo eger hemû ew şayste darayiyaneyi ke teniya le birrînî beşe budceyi herêmî kurdistan le çwar sallî rabrdûda birrawe û nedrawe be herêmî kurdistan, ḧîsab bikeyin, nzîkeyi 40 miliyar dolar debêt, birrînî em birre pare gewreye le katêkda buwe ke ḧkumetî herêmî kurdistan îltîzamatî beramber hawullatiyanî leser buwe û debuwaye cêbecêyi bikrdaye, betaybetî beramber be parêzgakanî hewlêr û slêmanî û dhok û be parêzgayi hellebiceşewe, her boye herêmî kurdistan beramber bew naheqîyeyi beẍda beramberî krdûyetî û beşe budce û şayste darayiyekanî lê birrîbû, be naçarî hendêk îcraatî wergrtuwe, lewane froşitinî ew birre newteyi ke lejêr destîda buwe û xoyi le xoyda leseretada teniya rojane 50 hezar bermîl newt buwe, nek 250 hezar bermîl newt le rojêkda, bigire ew birre newteşî be nrxêkî zor kemtir froşituwe berawrd be nrxî ew newteyi beẍda deybrde derewew deyfroşit, herboye ḧkumetî herêmî kurdistan benaçarî teniya deytwanî mûçeyi mûçexoran be paşekewtewe bidat, eme wêrrayi eweyi ḧkumet naçar bû teqeşufêkî tund peyrrew bikat, xo eger lew roje sextaneda xorragrîyi cemawerî kurdistan nebuwaye, hergîz nedetwanra ew çwar salle sexte berrê bikrêt, herboye hemû ew dahat û rsumat û destkewtaneyi nawxo ke le dahatî froşitinî newt û bwarekanî dîke lew çwar salleda destman kewtuwe, ziyatir nebuwe le 20 miliyar dolar, lekatêkda ême pêwîstîman be 48 miliyar dolar buwe, her boye beẍda 28 miliyar dolar qerizarî ḧkumetî herêmî kurdistane, lelayekî dîkewe lesallî 2005ـewe ta êsta le ḧkumetî 'êraq şayste darayiyekanî pêşmerge lebîr krawe, le beẍda ne mûçe û ne budce û ne çek û teqemenî be pêşmerge drawe, ne meşq û rahênanî pê krawe, herweha lew qerizaneyi ke ḧkumetî 'êraq le banikî nêwdewlletî û şwênekanî dîkewe werîgrtuwe, behîç şêweyek beşî herêmî kurdistanî nedawe, lelayekî tirewe em hemû nehametî û mallwêranîyeyi beser kurd hatuwe, her le wêranikrdinî 4500 gund taweku enfal û kîmiyabaran û şehîdbûn û mallwêranî û derbederbûn, keçî hîç qerebû nekrawetewe, lekatêkda bepêyi madideyekî destûrî debuwaye qerebû bikrayetewe, ew madide destûrîye dellêt:(( ḧkumetî 'êraqî pêwîste qerebuwî hemû ew tawanane bikatewe ke rjêmî pêşû beramber xellk krdûyetî..)), eme lekatêkda ḧkumetî 'êraq qerebuwî tawanekanî rjêmî pêşuwî derheq be kwêtî dawetewe û ta êstaşî legellda bêt, ew qerebûnane berdewame û le qut û bijêwî mîlletanî 'êraq debirrêt û dedrêt be kwêt û ziyanlêkewtuwekan, alêreda prsiyarêkî giring dête pêşewe, aya boçî ta êsta qerebuwî mîlletî kurd nekrawetewe, ne le enfal û ne le kîmiyabaranî hellebice û ne le hemû ew tawan û nehametîyaneyi ke lelayen rjêmî pêşuwewe gelî kurdistan beserîda hatuwe? xallêkî dîke giringîyi kêşekanî nêwan herêm û beẍda çareserî nawçe cênakokekan û cêbecêkrdinî madideyi 140î destûrî 'êraqe, ke debuwaye bepêyi madideyi 140î destûrî 'êraqî ta 31/12/2017 kêşeyi nawçe cênakokekan çareser bikraye û hengawekanî madideke tewaw buwaye be (asayîkrdinewe, serjmêrî raprsî)yewe, hemû emane dosêyi giringn û pêwîstî be gftugo û çareserkrdin heye lebeẍda, çunike hemû em dusê û mafaneyi herêm beser beẍda heyetî, cêbecê nekrawe, keçî basî 250 hezar bermîl newt dekrêt ke debêt radestî beẍda bikrêt.
peyamî sêyemî serdanekeyi msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo beẍda ewe bû: ême lemafî xoman ziyatir dawa nakeyin û kemtirîş qbûll nakeyin.


* başe sererrayi ew hemû ẍedru pêşêlkarîye destûrî û yasayiyeyi ke derheq be herêm û xellkî kurdistan krawe, keçî lewlawe makîneyekî î'lamî wa lexellkî asayî û hejarî 'êraqî geyanduwe; ke herêmî kurdistan beşî ewan dexwat, eme leçîyewe hatuwe û çon rûberruwî ew ḧallete bibînewe?
- xoyi lexoyda peyamêkî serdanekeyi cenabî msirur barizanî bo beẍda bo derxistinî rastîyekan bû; boye dûbareyi dekemewe peyamekeyi cenabî msirur barizanî bo beẍda peyamêkî rûn û aşkra bû, beweyi twaniyumane be xellkî 'êraq billêyin ke zor şit heye, êwe nayzanin, takî 'êraqî nazanêt ke çi ẍedrêk le xellkî kurdistan krawe û çi mafêkî herêmî kurdistan xurawe û naşzanêt xellkî mallwêranî kurdistan hîç qerebû nekrawnetewe, bigire çend sallêke budce û mûçekeyan birriyun. hendêk perlemantar û xellkî asayî serşeqamîş û xellkî besira û nasirîye û 'emare û ew xellke reş û rût û hejar û gunahane wa têgeyendrawn ke herêmî kurdistan beşî ewanî brduwe, ew hejaraneyi ke êsta bêbeşn le kemtirîn xizimetguzarîyi ḧkumetî 'êraq û deyan grftî aw û kareba û tendrustî û perwerde û bêkarîyan heye, deyanewêt wayan têbigeyenin ke ewe herêmî kurdistane beşî êweyi brduwe, boye wa êwe bênaz û bê xizimetguzarîn, başe wa grîman herêmî kurdistan beşekeyi xoyi (17%) be tewawetî werîgrtibêt ke le rastîda wa nîye, eger rêjeyi 17%î budceyan bo herêmî kurdistanin narduwe, xo hêşita le 83%î budceke demênêt, eyi boçî xellkî 'êraq wa bê xizimetguzarîn? başe ew birre pare gewreyeyi budceyi 'êraq bo kwê çuwe? kwa helî kar bo gencekan û kwa xizimetguzarî û awî xwardineweyi tendrust û rêgawban û şeqamî baş û xizimetguzarîyi tendrustîyi beriz? xellkî besira û nasirîye behoyi bê awî û awî xwardineweyi xirapewe tûşî deyan nexoşî bûn, ewaneyi basî beşe budceyi herêmî kurdistan û 250 hezar bermîl newtî herêm deken, bo nayen basî ew hemû ẍedr û naheqîye biken ke beramber xellkî kurdistan û xellkî nawçekanî nawerrast û xwaruwî 'êraq encamiyan dawe, her boye lem katedaw em serdaneyi serokî ḧkumetî herêm bo beẍda zor giring bû, betaybetî ke zor be rûnî û şefafîyetewe peyamekanî geyande hersê serokayetîyekeyi 'êraq, bewey; bellê, ême amadeyin bo gftugo û danustandin; û amadeyin le sinûr û çwarçêweyi destûrda hemû kêşe hellpesêrdrawekanî nêwan herêm û beẍda çareser bikeyin, dwatir peyame giring û gewreke ewe bû, ême lemafî xoman ziyatir yek flsman nawêt û qbûllîş nakeyin le mafî xoman kemtirman pê biden.


bemşêweye hersê peyamî (1- amadeyin bo gftugo leçwarçêweyi destûrda. 2- eger ême îltîzamatman beramber beẍda lesere mafîşman heye le beẍda. 3- ême le mafî xoman ziyatir dawa nakeyin û kemtirîş qbûll nakeyin).
geyandinî hemû em peyam û mebeste pêwîstî bew sefereyi cenabî msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bû, ême pêwîstîman bew zimane yasayî û waqî'îye hebû taweku qseyan legell bikeyin.
* em serdaneyi serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo beẍda taçend bo êweyi nwêneranî kurd lebeẍda giring bû taweku bitwanin ziyatir kar leser bedesthênanî mafekanî gelî kurdistan biken?
- serdanekeyi msirur barizanî serokî ḧkumetî herêmî kurdistan bo êmeyi nwêneranî kurd lebeẍda çi weku perlemantar, çi weku wezîru berprs, serdanêkî giring bû, lelayek hêz û twanayek bû bo eweyi êmeş bitwanîn em peyame berdewamî pê bideyin û bînayi leser bikeyin bo peywendîyekanman legell beẍda, lenaw perleman û şeqamî 'êraq rastîyekan bigeyenîn be xellkî 'êraq û wabikeyin çon xellkî 'ereb bergrî lexoyan deken, herwaş bergrîyi le êmeş biken, ême lebeẍda bergrîyi lexoman dekeyin, bellam debêt wa lew xellkeyi 'êraqîş bikeyin bergrîyi lemafî xurawî xellkî hejarî kurdistanîş biken, ême çon bergrîyi lemafekanî hemû 'êraqîyek dekeyin, pêwîste ewanîş herweha bergrîyi le mafekanî xellkî kurdistan biken, 'êraq budcew twanayekî gewrew zebelaḧî heye û dewllemende û eger be dadperwerî dahat û samanekeyi dabeş biken, beşî hemû mîlletanî 'êraq dekat.


* em serdaneyi serokî ḧkumet lelayen hersê serokayetîyekeyi 'êraqewe begiring wesf kra, tenanet niyazpakîşî geyande layenî 'êraqî, bellam ta çend ḧkumetî 'êraqîş niyazpakî bo çareserkrdinî hemû kêşe hellpesêrdrawekanî heye?
- serdaneke giring bû û her sê serokayetî encumenî wezîran û komar û perleman be giring wesfiyan krdu em serdaneyan be destpêşxerîyi û hengawêkî giring zanî, paş em hengawe êsta serqallî drustkrdinî lêjne psporîyekanîn bo eweyi pêşniyar û beriname û plan dabirrêjrêt bo çareserî meseleyi newt û budce û cêbecêkrdinî madideyi 140î destûrî û çareserkrdinî kêşekanî nawçe cênakokekan, bo heryek lemaneş lêjneyi psporayetî drust dekrêt, bem nzîkaneş kardekeyin bew umêdeyi le dû sê mangî dahatûda hemû karekan tewaw bin, pêş eweyi budceyi 2020 amade bikeyin, emeş zor giringe, çunike bo emsall budce û mûçeyi 2019 dabîn krawe û bo sallî ayinde(2020) pêwîste rêkkewtinî nwê encam bidrêt û ew rêkkewtinaneş debêt stiratîjî û dûrmewda bêt, nek bo maweyekî kurt bêt, bellku rêkkewtinêkî wa lenêwan kurdistan û 'êraq wajû bikrêt, ke bo çendîn sall bêt, taweku hemû sallêk ême tûşî ew kêşane nebînewe.
Top