hatinî şandêkî ballayi emirîka be serokayetîyi cêgrî serokî jûrî bazirganîyi emirîka bo karubarî rojhellatî nawerrast û yarîdederî cêgrî wezîrî dereweyi emirîka bo karubarî 'êraq û be yawerîyi deyan weberhên û bîzniskaru gewre kompaniyakanî ew wllate, amaje û peyamêkî giring bû, beweyi emirîka û cîhan be giringîyewe derrwanine herêmî kurdistan. bo qsekrdin leser em prse û çend tewerêkî peywendîdarî dîkeyi taybet be asoyi kraneweyi kurdistan be ruwî derewe, govarî gullan çend prsiyarêkî arasteyi dara celîl xeyat serokî yekêtîyi jûre bazirganî û pîşesazîyekanî herêm krd, ewîş bem core wellamî prsiyarekanî dayewe.

* hemû nîşane û amajekan berew ewe deçn, ke herêmî kurdistan pêşveçûn û geşesendinî gewre bexowe debînêt, weku serokî jûre bazirganî û pîşesazîyekanî herêmî kurdistan, çon derrwanîte ew nîşane û qonaẍe nwêyeyi ke kurdistan le bware corawcorekanî bazirganî û abûrîda pêyda têperr debêt?
- şkandinî abilluqeyi abûrî û destpêkrdinî cmucûllî bazirganî û bûjaneweyi abûrî karêkî asan nebû, destkewtêkî gewreyi rêzdar nêçîrvan barizanî serokî herêmî kurdistan û serok wezîranî pêşuwî ḧkumet bû, ke bepallpşitî cenabî ms'ud barizanî twanî peywendîyekanî nêwan herêm û 'êraq asayî bikatewe, emeş seretayek bû bo asayîbûneweyi peywendîyekanî herêm legell komarî îslamî êran û turkiya û wllatanî dîke, lemeş giringtir sererrayi ew barudoxe sexteyi herêmî kurdistan pêyda têperr bû, her le şerrî da'ş û qeyranî darayî û hatinî belêşawî aware û penahende, taweku dabezînî behayi newtî xaw le bazarre cîhaniyekanda, bellam xoşbextane twanra seqamgîrîyi siyasî û eminî lem herêmeda bparêzirêt û herêm le 'êraq û nawçekeda weku şwênêkî seqamgîr û aram bmênêtewe, bemeş bazarrekanî kurdistan bûjanewe, çunike seqamgîrîyi siyasî û eminî binemayi serekîyi hemû cmucûllêkî bazarr û bazirganî û pêşveçûnêke, herçonêk bêt wrde wrde teḧedidakanman têperrand û bazarrekanî kurdistan cmucûllî têkewtotewe û rewşî barizganî berew başî deçêt û jmareyi hatinî kompaniya biyanîyekanîş ruwî le ziyadbûn krduwe, dahatekanî kurdistan ziyadiyan krduwe û beşe budceyi herêmî kurdistan le beẍdawe dêt û pêkhênanî ḧkumetî herêmî kurdistanîş nzîk buwetewe, ke ewendeyi dîke asokanî geşesendin û seqamgîrîyi siyasî û abûrîyi ptewtir dekat, çunike ḧkumetêkî behêz abûrîyekî behêz dabîn dekat, hemû em gorranikarî û seqamgîrîyaneş hokarin bo başbûnî rewşî abûrî û geyşitin be qonaẍî seqamgîrîyi abûrî, betaybetî eger bêt û ḧkumetî herêmî kurdistan be hawkarîyi perlemanî kurdistan destkarîyi komellêk yasa û rênmayî bikat, ke rêgirin leberdem pêşkewtinî karu projeyi kompaniyakan û begerrxistinî weberhênan le her sê kertî pîşesazî û kşitukall û geşitiyarîda, herweku serokî herêmî kurdistan le kongreyi geşitiyarîda be rûnî destî xisteser grft û kêşekanî em kerte.
* her sebaret be hatinî kompaniya biyanîyekan û wajokrdinî prrotokoll û yadaşitekanî lêktêgeyşitinî abûrî lenêwan jûre bazirganî û pîşesazîyekanî herêm û wllatanî biyanî, ke dwacar wajokrdinî prrotokollî lêktêgeyşitinî nêwan jûrî bazirganî emirîkayi lêkewtewe, aya em prrotokolle bo ayindeyi abûrîyi herêmî kurdistan çi amajeyek degeyenêt?
- emirîka yekêke lew wllataneyi berdewam hawkarîyi herêmî kurdistanî krduwe, ew zlhêze abûrî û siyasîyeyi cîhan mebestêtî em hawkarîye legell herêmî kurdistan berdewam bêt û teniya le hawkarî locstîyi û siyasîda newestêt, bellku mebestiyêtî peywendîye abûrî û bazirganîyekaniyan legell herêmî kurdistan ptewtir bikat û gewre kompaniyakanî ew wllateş le rêgeyi kurdistanewe pêgeyi xoyan bo awedanikrdineweyi hemû 'êraq behêz biken, le rûyekî dîkewe pallpşitîyi abûrîyi emirîka bo herêmî kurdistan wata pallpşitîkrdinî gewretirîn abûrîyi cîhan û seqamgîrî û aramî be sermaye û bîzniskaran û weberhênanî kurdistan dedat, drustkrdinî gewretirîn kunisullixane le hewlêr selmênerî em rastîyen ke emirîka le rojhellatî nawarrestda herêmî kurdistan be stiratîjiyetî xoyi dadenêt, lem rwangeyewe peywendîyekî tundutollman legell jûre bazirganîyekanî emirîka drust krduwe, ew jûreyi ke 100 jûrî le seraniserî wlayetekanî emirîkada lexogrtuwe û sê miliyon endamiyan heye, hellbete cge le hatinî ew jmare zoreyi bazirgan û bîzniskaranî emirîka ke leherêmda bedwayi helî karu projeda degerrên, hawkat jmareyek kompaniyayi bwarî newt û bellênderayetî û bazirganîyi emirîkaş lem herême hen, hatinî em şande ballayeş be serokayetî (stîv lutes) cêgrî serokî jûrî bazirganîyi emirîka bo karubarî rojhellatî nawerrast û be yawerîyi balliyozî ew wllate û ew jmare zoreyi kompaniyaw gewre bazirgan û bîzniskar amajeyekî giringe bo seqamgîrîyi rewşî siyasî û eminîyi herêmî kurdistan û başbûnî doxî darayî kurdistan, ewan be giringîyewe derrwanine rollî serokî herêmî kurdistan, herboye êmeş supasî cenabî nêçîrvan barizanî serokî herêmî kurdistanman krd, bo ew pêşwazî û amadebûneyi berrêziyan ke le rêwrresmî wajokrdinî prrotokollî lêktêgeyşitin û behêzbûnî peywendîye bazirganî û abûrîyekanî nêwan kurdistan û emirîka nwandî, dwayi em serdaneyi şandî ballayi jûre bazirganiyekanî emirîka çendîn dîdaru çawpêkewtinî giringiyan legell gewre berprsanî herêm û parêzgarekanî kurdistan encamda, eweşiyan neşardewe ke ewan xwaziyarin leherêmî kurdistanewe bo tewawî nawçekanî nawerrast û xwaruwî 'êraq rû le awedanikrdinewe û bedesthênanî helî kar biken, emeş umêdêkî zor bekertî taybet û bûjaneweyi karî kompaniyakan le herêmî kurdistanda dedat, betaybetî eger bêt û bem nzîkane yadaşitinameke bikewête qonaẍî cêbecêkrdinewe û bibête hoyi behêzbûnî abûrîyi herêmî kurdistan û bedesthênanî sedan helî kar bo gencekanman.
* 'êraq be qonaẍêkî nwêda têperr debêt û hemû egerekan berew ewe deçn ke hellmetêkî frawanî awedanikrdinewe lem wllateda rûbidat, aya êwe weku nwênerî bazirgan û pîşesazîkaranî kurdistan lem ruwewe rawboçûn û pêşniyarekantan çîn, taweku peywendîyekanî nêwan herêm û 'êraq biçête çwarçêweyi stiratîjî û milmilanê siyasîyekan karîgerîyi nerêniyan leser em peywendîyane nebêt?
- eme prsiyarêkî giringe, ême berdewam le rêgeyi jûre bazirganîyekanî 'êraqewe belayenî ḧkumetî 'êraqîman wtuwe, ke gemaro û szadanî abûrî teniya ziyan be xellkî kurdistan û ḧkumetî herêmî kurdistan nageyenêt, bellku ziyanî bo tewawî 'êraq û abûrîyekeyi debêt, tenanet peywendîyi abûrîyi kompaniyakanî herêmî kurdistan legell kompaniyakanî nawerrast û xwaruwî 'êraq û beşekanî dîkeyi 'êraq tewawkarîyi abûrîye û bo herdû la giringn, boye berdewam dawaman le ḧkumetî 'êraq krduwe, hawkarîyi kertî taybet û ḧkumetî herêmî kurdistan bin, ke sûdî bo herdûlayenî 'êraqî û kurdistanî heye, pêwîste lemperekanî berdem pêşkewtinî kertî taybet hellbigîrêt, betaybetî lemperekanî berdem alluwêrî bazirganî û rotîn, ke karîgerîyi xoyi le ser lawazîyi çalakîyi peywendîye abûrîyekanî nêwan herdû la heye, le berinameyi ḧkumetekeyi 'adl 'ebidulmehdî-îşda hatuwe ke peywendîyekanî nawend legell herêmî kurdistan asayî bikatewe û le xizimetî hemû gelanî 'êraqda bêt.



* aya cge le bîzniskar û weberhêneranî wllatî emirîka, şande bazirganî û abûrîyekanî wllatanî dîkeyi ewrupayî û efrîqiyayî û 'erebî, rûyan le herêmî kurdistan krduwe?
- hatinî şande bazirganî û weberhêne biyanîyekan leseraniserî dinyawe destî pêkrduwe, lem ruwewe wek yekêtîyi jûre bazirganî û pîşesazîyekanî herêmî kurdistan çendîn prrotokoll û rêkewtinî lêktêgeyşitinman wajo krduwe, bo nmûne legell jûrî bazirganîyi mîlano, le ruwî hatinî şande biyanîyekan û encamdanî dîdarekanîşewe lenêwan bazirgan û kompaniyakanî herêmî kurdistan û bazirgan û kompaniyakanî wllatanî ferenisa û turkiyaw îmarat û îspaniya û s'udîye û lubinan û ellmaniyaw hîndistan û çendîn wllatî dîke hengawî baş nrawe, herweha çend prrotokollêkîşman legell yekêtîyi jûre bazirganîyekanî wllatî çîkda wajo krduwe, eme wêrrayi berrêweçûnî konfranisî abûrîyi 'êraq le lenden, beşêweyekî gşitî peywendîye bazirganiyekanman legell wllatî biyanî behêz krduwew le çendîn konfranisî bazirganî û awedanikrdinewe le dereweyi wllat beşdar buwîn, lewane le yonan le korrbendî karî weberhênanî 'êraqî ewrupî beşdar buwîn, le parîs le konfranisî awedanikrdineweyi 'êraq û korrbendî abûrîyi cezayr beşdar buwîn, le hanoverî wllatî ellmaniyaş konfranisî weberhênan lenêwan ellmaniya û 'êraq û herêmî kurdistan berrêweçû, zorbûnî jmareyi pêşanga bazirganî û psporrîyekanîş bellgen bo behêzbûnî ew peywendîyaneyi herêmî kurdistan legell gewre kompaniyaw weberhêne benawbangekanî cîhan, emeş bo kertî taybet û bûjaneweyi bazarrekanî nawxo cêyi umêd û dllixoşîye.
* le seretayi qsekantda basî asayîbûnewe û ptewkrdinî peywendîye bazirganî û abûrîyekant krd legell herdû wllatî drawsê (turkiya û êran), ke peywendîyekî lemêjîne lenêwan herêmî kurdistan û ew dû wllateda heye, aya peywendîyekanî abûrî legell em dû wllate le çi astêkdaye?
- ême legell komelleyi pîşesazîkaran û piyawanî karî turkî – 'êraqî peywendîyi başman heye û penêllêkman lejêr nawnîşanî (derfetî bazirganî û weberhênan le 'êraq û herêmî kurdistan) sazkrduwe, lem dwayiyeşda leser astî lutke û be beşdarîyi deyan kompaniyayi turkiya, kongreyekî frawan lehewlêr encamdra. sebaret be wllatî komarî îslamî êranîş peywendîyekanî nêwan herêmî kurdistan û êran peywendîyekî lemêjîneye lehemû ast û bwarêkda, ta emirroş bazarrekanî kurdistan leberdem berhemekanî komarî îslamî êran krawen, em peywendîye wêrrayi grft û kêşe siyasîyekan û allozbûnî barudoxî nêwan komarî îslamî êran û wllate yekgrtuwekanî emirîka, bellam ême wîstûmane xoman le grfte siyasîyekan bedûr bigirîn, herboye qebareyi barizganîyi nêwan êmew komarî îslamî êran geyşitote seruwî şeş miliyar dolar le sallêkda, bedeyan kompaniyayi êranî û kargeyi ew wllateş le kurdistan kar deken û sermayeyi xoyan begerr dexen, emeş karîgerîyi erênî leser abûrî herdû la heye, lejêr çawdêrîyi rêzdar nêçîrvan barizanî serok wezîranî ew katî herêmî kurdistan yekêtî jûre barizganî û pîşesazîyekanî herêmî kurdistan gewretirîn konfranisî perepêdanî peywendîye abûrîyekanî nêwan herêmî kurdistan û êran lehewlêr krayewe, ew kat wezîrî bazirganî û pîşesazî û kanzanî êran û wezîrî pîşesazî ḧkumetî 'êraq nwêneranî sercem parêzgakanî taran û esfehan û wrmê û krmaşan û sine û azerbaycanî rojawa û hemedan û jmareyekî yekcar zorî gewre weberhên û kompaniyayi ew wllate amadebûn, tenanet bo behêzbûnî peywendîyekanî êran legell herêmî kurdistanda, wezîrî dereweyi êranîş le konfranisêkî dîkeda serdanî yekêtîyi jûre bazirganî û pîşesazîyekanî herêmî krd, emane hemuwî nîşaneyeke bo behêzbûnî peywendîyi abûrî legell herêmî kurdistan.
* serokî herêmî kurdistan le çendîn konfranis û boneda cextî leser giringî û rollî kertî taybet leherêmî kurdistan krdotewe, aya ta çi radideyek kertî taybetî herêmî kurdistan le ast gorranikarî û qonaẍe nwêyekedaye?
- serokî herêmî kurdistan cê penceyi leser derbazbûn le qonaẍî qeyran diyare û berrêziyan le çendîn boneda betaybetî le krdineweyi pêşangayi rojhellatî nawerrast bo geşitiyarî le wtarekeyda zor be rûnî basî le rollî kertî taybetî le perepêdanî abûrî kurdistan krd, bigire hemû gîrugrftekanî kertî geşitiyarîyi destinîşan krd û rênmayî pêwîstiyan arasteyi layene peywendarekanî ḧkumet krd, herweha kertî geşitiyarî weku kollegeyekî perepêdanî abûrî seyr krdu bellênî ferahemkrdinî karasanî bo em kerte da, lelayekî dîkewe le konfranisî perepêdanî kertî pîşesazî ke lemangî 10î sallî 2018 lehewlêr berrêweçû, be wrdî basî kêşew grftekanî kertî pîşesazîyi kra. herweha be dataw jmare le panêllekanî jûrekemanda dermanxist, bo nmûne le parêzgayi hewlêr 3840 projeyi barizganî û pîşesazî hen û nzîkeyi heşit miliyar dolar sermayeyane û 25 hezar derfetî karî desteber krduwe. ledwayi pêkhênanî kabîneyi noyemî ḧkumet herêmî kurdistan be qonaẍêkî nwêda têperr debîn, herboye pêwîste cge lenewt pere be sêkterekanî dîkeş bidrêt, dahatî xellk beriz bikrêtewe û helî karî zor dabîn bikrêt, kertî taybetman rû lebazarre nwêyekan bikat û bazarrekanî 'êraqîş feramoş nekat, çunike bazarrêkî giringe bo kompaniyaw saxkrdineweyi berhemî kargekanî kurdistan, pêwîste ême xoman bo qonaẍî nwê amade bikeyin û least berhemî biyanî û kwalêtî beriz û mtmaneyi bazarrekanî 'êraqda bîn, perleman û ḧkumet û rêkxirawekanî komellgeyi medenîş le qallbî dabirran û çeqbestuwîyi bêne derewe û rû lekarî hawbeş û lêktêgeyşitin biken, çunike emirro bo karî weberhênan û bîznis le herêmî kurdistan doxeke lehemû kat lebartire, betaybetî ke nawxoyi herêmî kurdistan seqamgîrîyi siyasî û eminîyi têdaye.