cozêf olmert prrofîsorî bwarî siyasetî dereweye le zanikoyi emirîkî le waşnton, pêşitir prrofîsorî dîrasatî rojhellatî nawerrast buwe le zanikokanî tel ebîb, hîbru, bar îlan le îsirayl, herweha wanebêj buwe le zanikokanî korinêll, kolêjî wîlayetî niyuyork le emirîka, zanikoyi york le keneda. cge le karî wanebêjî prrofîsor cozêf olmert çend postêkî ballayi hebuwe le ḧkumetî îsiraylda, wek berrêweberî peywendîyekanî ḧkumetî îsḧaq şamîr, rawêjkarî siyasîyi wezîrî bergrî moşê dayan, herweha beşdarî krduwe le çend erkêkî dîplomasî le cîhanda, wek beşdarîkrdin le konfranisî aşitî le medrîd le sallî 1991 û gftugokanî aşitî dwatirî nêwan sûriya û îsirayl. le twêjînewekanîda bayex be çend prsêkî giring dedat, wek mêjwî hawçerxî sûriya û lubinan, kemînekan le rojhellatî nawerrastda, proseyi aşitî le rojhellatî nawerrast, tîrorîzim, programî etomîyi êran û siyasetî îsirayl. gullan le miyaneyi dîmaneyekda çend prsêkî legellda tawtwêkrd ke be şêweyekî serekî peywest bûn be peresendinekanî bargrjîyiyekanî nêwan emirîka û êran û egerekanî şerr û gftugo le nêwan em dû wllate û çend prs û babetêkî dîkeyi peywendîdar.

* peresendinekanî em dwayiyeyi nêwan herdû wllatî êran û wîlayete yekgrtuwekanî emirîka, betaybetî hellkşanî bargrjîyekanî nêwan herdûla taweku egerî hellgîrsanî şerr û dwatir lêdwanekanî taybet be egerî encamdanî gftugo le nêwan herdû wllatda, bûne mayeyi serqallkrdinî zorbeyi çawdêran û ḧkumet û gelanî nawçeke, prsiyareke eweye aya be rastî çî deguzerêt û aya arasteyi peresendinekan be çi aqarêkda derron?
- eweyi detwanîn lêreda amajeyi pêbikeyin eweye ke îdareyi serok donalld tiremp le nzîkewe kar legell herdû wllatî 'erebstanî s'udiye û îsiraylda dekat, em dû wllateş êran be kêşeyi serekîyi nawçeyi rojhellatî nawerrast dezanin, wate le têrrwanînî ewanda, êran serçaweyi serekîyi rûdanî bargrjîyekan û tîrorîzim û le aradanebûnî seqamgîrîyi û aramîye. her lem rwangeyeşeweye ke îdareyi serok donalld tiremp birriyarî dawe ke ewperrî guşar ke mumkîn bêt beser êranda bsepênêt, egerçî merc nîye mumaresekrdinî ew fşarane be amancî rûxandinî ḧkumetî ew wllate bêt, bellku amanceke eweye ke naçariyan bikat bo eweyi bigerrênewe ser mêzî gftugo le katêkda ke le pêgeyekî lawazda bêt. kewate eweyi rûne eweye ke birriyarêkî pêşwexte nîye bo hellgîrsanî şerr, belayi kemewe, hêşita em birriyare le arada nîye.
* bellam her lem rojaneyi dwayîda serok donalld tiremp le lêdwanêkîda amajeyi bewekrd ke şerr legell êranda egerêkî kraweye, bellam le çend lêdwanêkî dîkeyda bas lewe dekat ke amanceke eweye ke êran nebête xawenî çekî etomî û îdareyi emirîkaş amadeye be bê mercî pêşwexte gftugo legell êranda bikat, aya xwêndineweyi êwe çîye bo em amaje dij be yekane, aya detwanîn be dllinyayiyewe bas le rewîneweyi tarmayî şerr bikeyin?
- le rastîda egerî şerrî emirîka û êran le arada mawe, bellam hêşita ême negeyşituwînete doxêk ke şerr berpa bêt. kewate eweyi peywendî hebêt bem satewextewe, ewa emirîka qena'etî heye bew fşaraneyi ke mumareseyan dekat û sepandûnî, be şêweyekî serekî guşare abûrîyekan, ke lem ruwewe çawerrwanî perçekrdar û kardaneweyi êranîyekanîş dekat. leber eweyi debêt êranîyekan zor be wriyayiyewe reftar biken, eweyi peywendî be wîlayete yekgrtuwekanî emirîkaşewe hebêt, ewa emirîka karêkî jîraneyi krduwe ke bijareyi serbazî be kraweyî hêşitotewe.
* êwe amajetan bewekrd ke emirîka herçî fşar û guşarêk ke ledestî bêt le beramber êranda mumareseyi dekat, ke hendê le çawdêran em hellmetî fşar û szayaneyi êran be dîplomasîyetî naçarkrdin nawdeben, bellam hendê le rexinegranîş pêyan waye eweyi îdareyi serok tiremp piyadeyi dekat, ziyatir naçarkrdine nek dîplomasîyet, dîd û têrrwanînî êwe lem ruwewe çîye?
- eweyi bedî dekrêt brîtîye le şêwazêkî nwêyi dîplomasiyet, dîplomasiyetî xozallkrdin, ke serok donalld tiremp hewllî piyadekrdin û mumaresekrdinî dedat- egerçî be bê serkewtinîş nebuwe- le miyaneyi mamellekrdinî legell zorêk le prs û wllatanda, nek teniya le beramber nawçeyi rojhellatî nawerrastda. kewate katêk serok tiremp bas lewe dekat ke debêt dûbare şko û meznêtî bo emirîka bigerrêndrêtewe, ewa deqawdeq mebestî eweye ke wllatî ême hêzî jmare yeke le cîhanda, lem rwangeyeşewe debêt karubarekan be xwastî ew bêt.
* başe êwe pêtan waye le êstada amancî serekîyi îdareyi serok donalld tiremp brîtîye le naçarkrdinî êran bo gerranewe bo ser mêzî gftugo, ke ême dezanîn fşare abûrîye sepêndrawekan lelayen emirîkawe beser êranda kêşeyi gewre û dijwarî darayî û abûrî lew wllateda drust krduwe, kewate ta çi radideyek egerî ewe heye ke êran amade bêt sazşî gewre bikat û dûbare amade bêt bigerrêtewe bo ser mêzî gftugo?
- eweyi le êstada deguzerêt eweye ke êran serqallî gellallekrdinî bijarekanî xoyetî, egerçî ewan em bijarane bo rayi gşitî aşkra naken. bo nmûne, be radideyekî gewre hawkarîye darayiyekaniyan bo ḧzbulla kem krdotewe, ke grûpêkî tîrorîstîye ke be aşkra hellmetî kokrdineweyi hawkarî darayî le lubinan encam dedat. pêm waye em hengawe, birriyar û hengawî dîkeyi be dwada dêt, emeş pêş eweyi birriyarî kemkrdineweyi hawkarî peywest be xoşguzeranî komellayetî le nêw xudî êranda bidrêt. êranîyekanîş ew rastîye dezanin, ke eger em kare biken, ewa narrezayetîyekî cemawerî berbillaw rûdedat le wllatekeda.
* herwek aşkraye ke îdareyi serok donalld tiremp rêçkeyek degrêteber bo bedîhênanî amancekanî siyasetî dereweyi îdarekey, ke rêçkeyeke leser binaẍeyi qazanc û ziyan binyat nrawe, wate em îdareye hewllî hênanedî gorranikarî le nêw wllatêkda nadat hêndeyi eweyi mebestêtî le bwarêkî diyarîkrawda rêkkewtinî legellda bikat, bellam le peywendî be êranewe debînîn em îdareye ptir cext leser ewe dekat ke gorranikarîyekî sertaserî û gşitgîr le siyaset û krdarekanî êranda bihênêtearawe, aya eme dijiyekî nîye le siyasetî îdareyi emirîka le ast êranda?
- le rastîda îdareyi serok tiremp le zor meseleda siyasetêkî dijbeyekî heye. îdî eme şêwazî karkrdinî ewe, bellam le peywendî be prsî êranewe, ewa serok tiremp deyewêt êran naçar bikat beweyi gorranikarîyekî gewre le tewawî siyaset û stiratîjiyetekeyda bihênêtearawe, ke pêm waye debêt lem ruwewe siyasetêkî cêgîr bigirêteber û aramgr bêt, bellam debêt çawerrwan bikeyin û bibînîn aya eme rûdedat yan na. lem hawkêşeyeda êran layene lawazekeye, bellam ême dezanîn ke serok tiremp xwaziyarî hênanedî derencamî xêraye, emeş debêtehoyi eweyi ke renge bikewête hellewe. herçonêk bêt, hêşita ewe rûn nîye, ke aya supa û dezgayi hewallgrî emirîka be tewawetî pşitiywanîyi serok tiremp deken le peywendî be êranewe.

* başe le nêw em bargrjî û hellkşanî allozîyaneda, dekrêt û detwanrêt çî bikrêt lelayen herdû wllatewe bo xawkrdineweyi bargrjîyekan û hêwrkrdineweyi doxeke û bigire bo geyşitin be sazş û lêktêgeyşitin û rêkkewtin, yan egerêkî lem çeşne le aradaye, yan meseleke eweye ke rûberrûbûneweyi nêwan emirîka û êran rûdawêkî ḧetmîye?
- min pêm wanîye eweyi debêt rûbidat brîtî bêt le hewlldan û karkrdin bo xawkrdineweyi bargrjîyekan, çunike eger hêwrkrdineweyi grjîyekan be manayi sazşkrdin bêt legell desellatî xirapî taranda, kewate eme bijareyekî xirape. wate min pêm waye pêwîste êran naçar bikrêt ke mamelle legell karubare nawxoyiye gewre û granekanî wllatekeyda bikat, lebrî eweyi naçar bikrên mamelle legell kêşekanî peywest be yemen û 'êraq û suriya û lubinan û ẍezze û îsiraylewe bikat. be têrrwanînî min dekrêt em amance be bê şerrîş, bedî bihênrêt.