• Sunday, 05 May 2024
logo

stîvn bîdl taybetmendî karubarî nêwdewletîî bo gulan: hîwadaram helbjardnekanî êraq hengawêk bn be arastey rast û drustda

stîvn bîdl taybetmendî karubarî nêwdewletîî bo gulan: hîwadaram helbjardnekanî êraq hengawêk bn be arastey rast û drustda
stîvn bîdl twêjerî balaye le bwarî syasetî bergrî le encumenî peywendîyekanî dereweu profîsorî zanstî syasî û karubarî nêwdewletîye le zankoy corc waşînton. salî 2007 le tîmî hawbeşî helsengandnî stratîjî legel jeneral petrayos le bexda karî krduwe، herweha le salî 2008-2009 rawêjkarî balay tîmî helsengandnî fermandeyî nawendî jeneral petrayos buwe le waşnton. le myaney dîmaneyekda ke tewerekanî brîtî bûn le barudoxî êstay rojhelatî nawerast û prsî helbjardnekanî êraq û syasetî îdarey emrîka le ast em nawçeyeda، gulan çend prsyarêkî arastekrd û euyş bem şêweye têrwanînekanî xoy xsterû.



* herwek aşkraye êraq le rûdawêkî grng û prbayex nzîk debêtewe، ke helbjardnî perlemanîye، wek kesêk ke kartan leser dosyeî êraq krduwe، pêtanwaye ta çend em helbjardnane karîgerîî îcabîyan lêdekewêtewe leser koy prosey hukmranî lem wlateda، yaxud aya pêtanwaye derencamî slbî lêdekewêtewe؟
- xoy le xoyda helbjardn yekêk le amrazekanî cyakrdnewey dewletî behêz le dewletî lawaze، dwatr prosey drustkrdnî dewletêkî behêz، proseyekî drêjxayen û leserxoye û be şêweyekî ktupr rûnadat. herçonêk bêt، min hîwadaram em helbjardnane hengawêk bn be arastey rast û drustda. belam mayeî sersurmanî min debêt eger hengawêkî gewre bêt bem arasteyeda، belam belay kemewe hîwadarm hengawêk bêt bew aqareda.
* eî pêtwaye syaset û helwêstî hkumetî emrîka çî debêt le ast êraqda؟ aya pêtwaye emrîka pabendbûnêkî drêjxayenî debêt be behêzkrdnî damezrawekan û hênanearay seqamgîrîyewe lem wlateda؟
- min pêmwaye dabeşbûnêk heye le nêw îdarey emrîkada lem ruwewe، çunke wezaretî bergrî û derewey emrîka deyanewêt emrîka pabendbûnêkî drêjxayen û cêgîryan hebêt، belam kêşeke eweye ke emrîka serokêkî heye her şeş xulek carêk boçûnî xoy le barey hemû ştêkewe degorêt، belam kongrêsmane komarîyekanîş eu ştane delên ke serok xwazyare bîlêt. leber ewe zor zehmete bzanîn syasetêkî cêgîrî emrîka lebarey her prsêkî dyarîkrawewe çî debêt. çunke şarezayanî wlateke û nawçeke seqamgîrî û syasetêkî cêgîryan dewêt، belam kêşeke eweye her serlebeyanêk serok boçûnêkî heye.
* êwe wttan zehmete btwanîn bzanîn syasetî cêgîrî emrîka çîye le ast her prsêkda، belam aya pêtwaye le êstada emrîka zyatr xoy be dûr degrêt le kêşekanî em nawçeye، yan egerî ewe heye hewlî zyatr bxateger bo çareserkrdnî kêşekanî em nawçeye؟
- eme ptr bende be donald trempewe، pêş helbjardnî donald tremp be serokî emrîka، dekra blêyn îdarey emrîka syasetêkî cêgîrî heye le ast em nawçeyeda، belam herwek amajem pêkrd، donald tremp kesêkî pêşbînî nekrawe û hemû serlebeyanîyek û leser bnemay eu hewalaney deyxwênêtewe، boçûnekanî degorêt. raste zor car şarezayanî nêw wezaretî bergrî boçûnekanî pê degorn، belam dlnya nîm eme çend dexayenêt. çunke eu be şêweyekî berdewam eu kesaney le nêw îdarekeyda labrduwe ke şarezayyan heye، nek kesanêk ke şarezayyan nîye. kewate min lewe dlnya nîm ke hkumetî emrîka le eayndeda çî dekat û pêmwanîye hîç kesêkîş btwanêt leme dlnya bêt، çunke eme peyweste be kesayetîyekewe ke be zor be xêrayî boçûnekanî degorêt.
* başe eî em gorankarîyaney em duayyeî nêw îdarey tremp، wek destbekarbûnî wezîrî nuêy derewe û rawêjkarî asayşî neteweyî، aya hîç karîgerîyekyan leser gorînî arastey syasetî îdarey emrîka nabêt؟
- le rastîda min pêmwaye em gorankarîyane derencamî pêçewaneyan lêdekewêtewe، çunke çawerwan nakrêt eu kesayetîye nwêyaney nêw îdarey emrîka btwann karîgerîyekî eutoyan hebêt ke le derencamda donald tremp boçûnêkî cêgîrî hebêt، belku zyatr kemukurîî kesayetî tremp، yan layene slbîyekanî kesayetîî tremp qûltr dekenewe، her emeş hokarî eweye ke tremp berprsyarêtî sparduwe bew kesane، çunke tremp pêywaye şeket buwe lewey ke rêgey neden destî wala bêt، betaybetî lelayen matîs û pêştrîş têlîrsonewe، êstaş deyewêt eu kesane karî bo bken ke rêgey deden ke her karêk ke byewêt encamî bdat.
* zor kes îdarey êstay emrîka be kabîney ceng wesf deken، ta çend legel em lêkdaneweyeda hawrayt؟
- hendê kes be kabîney ceng nawzedî deken، belam dekrêt kabîney ceng، yan aştî bêt، belam min delêm eme kabîney donald tremp û trempîş syasetî cêgîr û pêşbînî krawî nîye. bînîman eu raygeyand deyewêt le sûrya bkşêtewe، belam dwatr be mûşekî kroz hêrşî krde ser eu wlate. wate dekrêt beyanîyek bryar bdat ke deyewêt lew wlate bkşêtewe û îdarekeşî pştîwanî lê bken û dekrêt rojêkî dîke raybgeyenêt ke xwazyarî kemkrdnewey jmarey serbazekanî emrîkaye û îdarekeşî palpştî lêdeken.
* eî rat çîye lebarey wezîrî bergrîyewe، pêtwanîye btwanêt karîgerî leser donald tremp hebêt؟
- jeneralî ceyms matîs- wezîrî bergrîî emrîka- palpştî le grtneberî syasetêkî cêgîr û seqamgîr dekat، belam matîs be tenyaye û eu kesaney dekra karîgerîyan leser serok hebwaye، dûr xrawnetewe.
* pêtwanîye yekêk le karîgerî û derhawîştekanî nebûnî syasetêkî cêgîr lelayen emrîkawe le ast em nawçeyeda eweye ke rkareberekanî emrîka twanîwyane pere be destroyştuuyî û karîgerîî xoyan bden leser hîsabî emrîka؟
- be têrwanînî min nacêgîrîî syasetî emrîka le zor ruwewe û leber zor hokar derhawîştey xrapî lêdekewêtewe، çunke lelayek debête hoy zyadbûnî destroyştuuyî êran û rûsya، lelayekî dîkewe karîgerîî slbî lêdekewêtewe leser berewpêşçûnî damezrawekan le wlatêkî wek êraqda. leber ewe min kesêk nîm، pştîwanî le tremp bkem û pêmwaye eu syasetaney pyadeyan dekat، cêy daxn û eweş cêy daxe ke eu kesaney dûrxstotewe ke egerî ewe hebû têrwanînî pêçewaney boçûnekanî serokyan bxstayeterû. min pêm xoş nîye reşbîn bm، belam helbjardnî donald tremp be serokî emrîka cêy dax bû، serî kêşa bo grtneberî çend syasetêkîş ke cêy xoşhalî nîn.
* aşkraye ke xudî donald tremp çendîn lêdwanî dawe djî êran û rêkkewtne etomîyeke، aya pêşbînî helkşanî zyatrî grjîyekanî nêwan emrîka û êran dekrêt؟ aya egerî ewe heye emrîka lew rêkkewtne bkşêtewe؟
- ême debêt ewe bzanîn ke tremp bawerî bewe heye ke debêt beramberekant lêt nadlnya bn، legel eweşda – be berawrd be îdarey obama، yaxud hîlarî eger serkewtû bwaye- zor rêy têdeçêt ke îdarey tremp taklayene le rêkkewtne etomîyeke bkşêtewe، kewate êsta kşanewe lew rêkkewtne egerêke û le duay helbjardnî tremp wek serok hatotearawe.
* belam aya akam û derhawîştekanî kşaneweyekî lem çeşne çî debêt؟
- aşkraye derhawîştekanî zor slbî debn، çunke eu kate sîstme sza sepênrawekan beser êranda derûxêt، leber euey eurûpîyekan hawra nabn leser sepandneweyan، çunke le bneretda eurupa leber ewe be sepandnî eu szayane beser êranda razî bû، çunke pêywabû eme debête hoy rêgrtn le şerî emrîka le djî êran û rêgayeke bo euey rêkkewtn bkrêt، le derencamîşda eu rêkkewtne kra. leber ewe eger êsta tremp eu rêkkewtne helbweşênêtewe، ewa eurupa hawkarî nakat bo dûbare sepandnewey szakan. eu kate êranîş çalaktr dest be programe etomîyekey dekatewe، em hengaweş debêtehoy euey sodye û îsraîl hest be hereşe bken û egerî ewe heye bbêtehoy drustbûnî pşêwî le nawçekeda، ke emeş derencamêkî xrape.
* eî pêtwanîye serokî ferensa btwanêt qenaet be donald tremp bhênêt bo euey lew rêkkewtne nekşêtewe؟
- herwek pêştrîş amajem pêkrd، take ştêk ke btwanît be dlnyaîyewe bîlêyn eweye ke tremp kesêkî pêşbînî nekrawe. lelayekî dîkewe jmarey eu kesaney nêw emrîka ke amade bn be tremp blên pêwîste pabend bêt be rêkkewtnekewe، le kembûnewedan. eme têrwanînî tîlêrson bû، dûrxrayewe، eme boçûnî makmaster bû، labra، stafekey makmaster em lêkdaneweyan hebû، eweta jmareyan kem debêtewe û dûrdexrênewe. take kesêk mabêtewe ke pêywaye pêwîste îdarey emrîka peywest bêt be rêkkewtnekewe ceym matîse. kewate egerî helweşandnewey rêkkewtneke –lelayen emrîkawe- zyatr debêt legel dûrxstnewey her kesêkî nêw îdarekeda ke bawerî waye pêwîste parêzgarî lew rêkkewtne bkrêt.
* le yekêk le welamekanda bast lewe krd ke nebûnî syasetêkî cêgîr lelayen emrîkawe، bote hoy zyadbûnî destroyştuuyî êran û rûsya، aya pêtwaye êsta em dû wlate hawpeymanêtyekî stratîjîyan leberamber emrîka pêkhênawe û hemû kartekanî doxî sûryayan bedesteweye؟
- nkolî lewe nakrêt ke rûsya û êran berjewendîî hawbeşyan heye le manewey esed le deselatda، emeş bote hoy euey wek hawpeymanêtîyek helsukewt bken le sûrya û le êraqda، egerçî renge netwanîn blêyn eme hawpeymanêtîyekî qûle.
* çon le eayndey sûrya derwanît؟ aya eger eu wlate parçe parçeş nebêt، egerî ewe nîye ke beser çend nawçeyekî nfûzda dabeş bbêt؟
- le rastîda egerî ewe le aradaye ke sûrya bo hemîşe be dabeşkrawî bmênêtewe، eu doxey pêşuuy surya nagerêtewe. emeş le beşêkîda behoy destroyştuuyî behêzîî layene derekîyekane، lelayekî dîkeşewe behoy bêtwanayî rjêmî esede ke natwanêt sercem xakî wlatekey kontrol bkatewe û hukmranîî xoy têda bçespênêt.
* pêşbînîyekant bo eayndey em nawçeye çîn؟
- pêmwaye xraptrîn sînaryo eweye ke cengêkî nawkî le nêwan êran û sodye û îsraîlda rûbdat، ba umêdî ewe bxwazîn ke eme rûnedat.
* eî nakrêt pêşbînî sînaryoyekî baş bkrêt؟
- baştrîn sînaryo eweye ke prosey cnêv bbêtehoy hênanearay nexşeyekî drêjxayen bo têperandnî qonaxî întîqalî le sûrya- be bê esed- ke zaminî parastnî berjewendîyekanî pêkhatey elewî eu wlateş bkat. euey peywendî be êraqîşewe hebêt، ewa baştrîn sînaryo eweye ke ebadî serkewtû bêt le hewlekanî bo kemkrdnewey gendelî û behêzkrdnî damezrawekan û kurdstanîş- egerçî serbexoyî bedest nehêna- btwanêt be raddeyekî gewre xoy hukmranî xoy bkat le çwarçêwey êraqêkda bêt ke gendelî û xrapekarîyekî kemtr le xo bgrêt.
Top