îbrahîm xalîd hesen syasetmedarî bakûrî kurdstan û şareza le bwarî pekeke، lesalî 1986 katêk qutabî buwe le zanko، peywendî be rêkxstnekanî pekekewe krduwe. le êstada wek syasetmedarêkî serbexo kardekat û rîzekanî pekekey cê hêştuwe، em syasetmedare û le ast pekeke dîduboçunî rexnegraney heye، le myaney em dîmaneyeşîda legel gulan، tîşk dexateser ser têrwanîn û helwêst û syasetekanî pekeke û hele û kem û kurîyekanyan destnîşan dekat.

îbrahîm xalîd hesen syasetmedarî bakûrî kurdstan û şareza le bwarî pekeke، lesalî 1986 katêk qutabî buwe le zanko، peywendî be rêkxstnekanî pekekewe krduwe. le êstada wek syasetmedarêkî serbexo kardekat û rîzekanî pekekey cê hêştuwe، em syasetmedare û le ast pekeke dîduboçunî rexnegraney heye، le myaney em dîmaneyeşîda legel gulan، tîşk dexateser ser têrwanîn û helwêst û syasetekanî pekeke û hele û kem û kurîyekanyan destnîşan dekat.
* pekeke djî xwastekanî neteweyî kurd rawestawe û beaşkra djayetî xoy bo dewletî serbexoy kurdstan rageyanduwe، aya pekeke bo berjewendîî kê djayetî xwastî neteweyî kurd dekat؟
- lesalî 1986 katêk qutabî bûm le zanko bo bedîhênanî xewnî gelî kurd ke damezrandnî dewletî serbexoy kurdstan bû، min û çend hawrêyekm peywendîman be rêkxstnekanî pekekewe krd، belam katêk ocelan gîra، pekeke wtî be aştî û karî syasî xebat bo bedîhênanî xwastî neteweyî dekeyn، dwatr rayangeyand serbexoyyan nawêt û xebat bo bedesthênanî mafî takekesî le çwarçêwey destûrî turkyaî dîmukrat deken. eme le katêkda ême bo ewe çuuyne naw pekekewe ke dewletman hebêt û alay xoman hebêt، her boye êmeyan dlsard krdewe، egerna ême dujminî pekeke nîn، çunke her kesêk le her parçeyekî kurdstan xebat bkat، ême rêzî lêdegrîn، belam xo debêt rexne le syasetî heleş bgrîn، kewate ême pêmanwaye euey pekeke deykat encamî nabêt û hele dekat، eu helaneş kêşey kurd çareser naken، belku qûltrî dekenewe. dwatr eger basî hokarî ewe bkeyn boçî pekeke şêwazî karkrdnî xoy gorî، min pêmwaye pekeke boy derkewt ke natwanêt destkewtî zyatr bedest bhênêt behoy şerewe، euyş behoy drustbûnî çekî nwê û twanay hkumet bo çawdêrêkrdnî berdewam û pekekeş natwanêt be şêwazî şerî gerîlayî teqlîdî bergrî le xoy bkat le hemû şwênêk û her le şerêkîşda zyanêkî gyanî zorî berdekewt، raste hemîşe kurd amadeye bo euey gyanî xoy fîda bkat، belam eu gyanfîdakrdne le pênawî dewletdaye، nek le pênawî meseleyekî hzbîda.
* euey cêgey nîgeranîye؛ pekeke leduay karesatî şngal bote hawpeymanî heşdî şe'bî û êran ke herdûkyan deyanewêt prosey rîfrandom û serbexoyî kurdstan rabwestêt، aya eme derencam zyan be pekekeş nageyenêt؟
- karîgerî û destroyştuuyî êran le rojhelatî nawerastda le karîgerîî turkya zyatre، pekekeş çuwete berey şîe û legel êran û rjêmî beşar esed cmucul dekat، aşkraye êran û sûryaş djî herêmî kurdstann. êranîş be aşkra emey rageyanduwe. bêguman bûnî peywendî leser bnemay drawsêyetî ştêkî asayye، belam euey pekeke deykat karêkî zor heleye ke bbête beşêk lew hêze syasî û dîplomasî û bgre serbazîyeî ke êran û sûrya drustyan krduwe û le beşêkîda bekarî bhênn bo djayetî kurdstan. çunke raste êran le rwaletda xoy be dostî kurd le qelem dedat، belam le pşt perdewe û le rêy heşdî şe'bî û şîeî êraq û rjêmî sûryawe djayetî herêmî kurdstan dekat. her boye pêwîste pekeke eu rastîyaney leberçaw bêt û eu karane beramber herêmî kurdstan nekat، min wek syasetmedarêkî serbexo û kesêk ke pêştr le nêw pekekeda bûm، hîwaxwazm ke pekeke be hîç şêweyek djî herêmî kurdstan ranewestêt، wate nabêt em destkewt û ezmûney êre lenawbçêt، çunke eme be zyanî pekeke û bakûr û roawaş deşkêtewe. eweta herêmî kurdstan bote daldederî eu hemû hzbe kurdîyaney beşekanî dîke û bote cêy aramî bo eu kurdaney le beşekanî dîkeda neyantwanîwe bmênnewe، leber ewe lebarçûnî ezmûnî herêmî kurdstan debête şkst û karesatêkî gewre bo her çwar parçey kurdstan.
* weku amajet pêda êsta pekeke djî dewletî kurdstane û bangeşe bo ewe dekat ke nabêt bas le dewlet bkrêt، tenanet djî alay kurdstanîşe، aya em helsukewtane lelayen kurdanî bakûrewe çon xwêndnewey bo dekrêt؟
- pekeke le hemu hzbekanî dîkey kurdstan zyatr basî le kurd û kurdstanî krduwe، belam her le seretay drustbûnyewe taweku êsta alay kurdstanî zor be lawe grng nebuwe، belku zyatr bayexî be alay hzbî û destkewtî hzbî dawe. eweş çon cêy guman، yaxud dltengîye bo êwe، bo minîş her waye. çunke debêt alay kurdstan leseruuy alay hemû hzbêkewe bêt، debêt berjewendî kurdstan leseruuy hemû berjewendîyekî hzbîyewe bêt. belam herwek amajem pêkrd pekeke ptr bayex be prsî hzbî dedat، mebestm eweye pekeke bawerî be hawbeşî nîye le bryardan û berêwebrdndaw pêywaye debêt hemû ştêk lejêr rkêfî xoyda bêt، eweş legel hel û mercî kurdstan û hîç pêwerêkî dîplomasî naguncêt، dwatr euey pekeke deyewêt tak hzbîye، eweş metrsîye، çunke lew haleteda berhelstî û ray cyawaz namênêt û detwanêt xoy beser hemû kurdstan û hzbekanî kurdstanda bsepênêt، eweş metrsîdar û zyanbexşe.
* belam êsta leduay peymannamey sayks pîko derfetêkî mêjuuyî bo başûrî kurdstan hatote pêşeweu bedesthênanî serbexoyî û dewletî kurdstan lem parçeyeî kurdstanda helêkî gewreye، boçî pekeke deyewêt em hele ledest bdeyn؟
- duay zyatr le 100 sal le rêkkewtnî sayks pîko dewlete dagîrkerekanî kurdstan le ruuy serbazî û syasî û behoy nakokîyekanyan legel hêze meznekanî cîhan lawaz bûn، wate le êstada helêkî mêjuuyî drust buwe bo rageyandnî dewletî kurdstan، ke eger ledestman bçêt، ewa renge 100 salî dîke em hele drust nebêtewe، çunke le mêjuuy rojhelatî nawerastda، eme wek xewnêk waye û hawkarî emrîka û eurupaş em karey asan krduwe، bedlnyaîyewe nabêt xebat û têkoşanî xoşman leberçaw negrîn. min bawerm waye eger pekeke rêzî le yekrîzî û alay kurdstan bgrtaye، ewa hawkarêkî zor baş debu bo hatnedî em dewlete، belam bedaxewe pekeke bepêçewanewe reftar dekat، kesîş tênagat pekeke deyewêt çî bkat، her rojew bangeşeyek dekat، rojêk bo fîdralî، rojêk bo hukmî zatî، carêk bo kanton، belam herçonêk bêt، em syasetey pekeke metrsî leser eayndey kurdstan drust dekat û be zyan deşkêtewe leser paşerojî kurdstan. hewldan bo drustkrdnî kanton le başûrî kurdstan، bo nmûne le şengal، zor heleye û zorîş metrsîdare، boçî؟ leber euey ewe yekem care kurdanî êzîdî duay eu karesat û kuştarey beseryanda hat، derfetî eweyan bo drust buwe، xoyan lejêr dest bexda rzgar bken û bbne beşêk le herêmî kurdstan، boye hewlekanî pekeke lew devere zyan be xelkî êzîdîş degeyenêt. dwatr eme debête sengerêk bo êran û êraqîş، kewate tenanet eger pekeke be hîsabî xoy nyazî başîşî hebêt، ewa derencame emelîyeke eu zyan û metrsîyane be duay xoyda dehênêt. eger ewan her pêdagîrî leser drustkrdnî kanton deken، ewa herêmî kurdstan bo xoy kantonêkî gewreyeu ç pêwîst dekat wek dagîrkeranî kurdstan bên dabeş û parçeparçey bken.
* kewate mebestî serekî pekeke leşngal û nanewey ajaweu pşêwî bo ewe degerêtewe eu nawçeye negerêtewe ser herêmî kurdstan û awedan nekrêtewe، aya pekeke bo rûnakatewe bakûr û lewê xebat bkat؟ boçî debêt rêgr bêt le awedankrdnewey şngal û le geranewey kurdanî êzîdî bo ser mal û halî xoyan؟
- le seretay hêrşî da'ş bo ser şngal، pekeke hewlîda hawkarî kurdanî êzîdî bkat û eweş cêy dlxoşî hemû kurdêk bû، ta êstaş supasî eu hewleyan dekeyn lew kateda، belam nakrêt pekeke eu hel û merce bquzêtewe û blêt debêt em devere lejêr deselatî êmeda bêt û ême heta hetaye lêre demênînewe، eme heleye، êwe bînîtan pêşmerge hawkarî kobanêy krdu duay rzgarbûnî gerayewe kurdstan، ewe rûdawêkî zor grnge le mêjuuy kurdstanda û cêy şanazîye û debû pekekeş le şngal heman karî bkrdaye، herweha debû pekeke hawkar buwaye lewey şngal zûtr bgerêtewe ser herêmî kurdstan bo euey sûdî zyatr le herêmî kurdstan werbgrêt. belam pêdagîrî pekeke leser manewey le şngal wek eweye ke pekeke leber xatrî xelkî êzîdî nehatbête em devere، belku le pênawî manewe û cêgîrkrdnî hêzî xoy û bo berjewendî xoy ruuy lew nawçeye krdbêt. belam êsta eweta manewey pekeke lew devereda bote pasawî desttêwerdanî turkyaş، kewate debû pekeke doxî naskî kurdstanî reçaw bkrdaye.
* djayetîî pekeke bo pêşmergey kurdstan tenya bo wîstî wlatanî dagîrkar degerêtewe، ya bo bîrubawerî pekeke؟
- ewendey min le pekeke têgeyştûm ewa le êstada pekeke mlmlanêy syasî nakat، belku dujminayetî syasî dekat، ewe nerîtêkî le mêjîney pekeke buwe، wate her le seretawe her hzbêkî dîke drust bûbêt، lebrî euey mlmlanêy legelda bkat، rastewxo kewtote dujminayetîkrdnî. pêştr em karey leberamber hzbekanî bakûr dekrd، êstaş em kare legel pêşmerge dekat ke remzî kurdstane، emeş le berjewendî êraq û êran û sûrya û bgre turkyaş deşkêtewe.
* sebaret be bakûrî kurdstan، aya rolî pekeke çî buwe lew beşey kurdstanda؟ aya ç zyanêkî be hedepe geyand û aya euey pêy delên şerî xendeqekan ç akamêkî lêkewtewe؟
- duay serkewtnekanî hedepe le helbjardne perlemanîyeke û bedesthênanî80 kursî، eu parte deytwanî bbête hêzêkî gewrey yasayî le naw perleman û tenanet hawpeyman û şerîk le nêw hkumetda، belam bedaxewe sûdyan lem derfete wernegrt û lebrî ewe çûn şerî xendeqyan helgîrsand، ke mayeî zyan bû bo gelî kurd û şar û gunde kurdîyekanî têda wêran kra، zorcar min bo xom deprsm: aya pekeke bo em karey krd؟ xo eu şarane şarî xoy bûn، mebestm eweye şaredarîyekan bedestî xoyyewe bûn، wate bedest berprsanî hedepewe bûn le amed û czîre û slopî û şrnax û culemêrg، belam pekeke hat eu destkewtaney be xebat û xwênrştnî sî sale bedest hatn، hemuuy le nawî brdn û krdye qurbanîî syasetêkî hele.
* boçûntan çîye leser pelkêşkrdnî gencanî xwar 18 sal lelayen pekekewe ke dwatr meşqyan pêdeken û deyannêrne berekanî şer؟
le rastîda eu gencaney temenyan le 14 û 15 salîdaye، hêşta nazann şer çîye، eu kesane pêwîstyan be xwêndn û jyanî aram heye، belam pekeke be bê gwêdane yasay nêwdewletî ke rêgrî lewe dekat kesanî xwar 18 sal şeryan pêbkrêt، herweha be bê leberçawgrtnî qonaxî temenyan û dayk û bawk û xêzanekanyan eu mindalane bekar dehênêt û tenanet mindalî temen 10 ta 12 salî le naw pekekeda bûn ke le nêw rewşî şerda gewre bûn.