«ئافرەتە تێكۆشەرەكانی كوردستان»، ناوی پەرتووكێكی چاپكراوە لە دووتوێی 370 لاپەڕە، لە نووسینی دهۆك بەڕۆژی كە باس لە خەبات و قوربانیدانی خانمانی كورد بە هەموو ئایین و نەتەوە جیاوازەكانەوە دەكات. بریتییە لە ژیاننامەی 152 ئافرەتی تێكۆشەر. هۆكارەكانی نووسینی ئەم بەرهەمەشی بۆ گۆڤاری گوڵان دەخاتەڕوو.

 

گوڵان: كۆمەڵایەتی

 

دهۆك بەڕۆژی سەبارەت بە ناوەرۆكی كتێبەكەی دەڵێت: «سەبارەت بە ناونیشانی «ئافرەتە تێكۆشەرەكانی كوردستان» كە یەكێك بوو لە باشترین كارەكانم، بۆ یەكەمجارە كتێبێك پێشكەش بە كتێبخانەی كوردی و عێراق دەكرێت كە باس لە ژیانی ئافرەتەكانی كورد دەكات بە هەموو ئەو ئایینانەی كە لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا بوونیان هەیە، كە لە موسڵمان، مەسیحی، جوولەكە، ئێزدی، فەیلی و كاكەیی پێكهاتوون.

لە سەرەتا وەكو ئامادەكاری ئەم پەرتووكە، دەبێت بڵێم: ئامانجم ئەوە بوو، بەشێك لە ژیانی سەختی ئافرەتە تێكۆشەرەكانی كوردستان بنووسمەوە، كە ڕۆڵێكی بەرچاویان لە مێژووی نوێ و هاوچەرخدا هەبووە.

گەلی كورد بە درێژایی مێژوو لە خەباتكردن بەردەوام بووە بۆ دەستنیشانكردنی چارەنووسی خۆی و گەیشتن بە ئازادی و دابینكردنی داهاتوویێكی گەش بۆ كوردستانیان، بۆ ئەمەش چەندان شۆڕشی بەرپا كردووە و دەیان شێوازی لەو پێناوەدا گرتووەتەبەر و لە هەموو ئەو شۆڕشانەشدا ئافرەتە تێكۆشەرەكانی كوردستان بەشداربوون و ڕۆڵی كاریگەریان هەبووە، ئەگەرچی وەك پێویست تیشك نەخراوەتە سەر ڕۆڵی بەرچاویان و زۆربەی جاریش ئەم ڕاستییە فەرامۆش كراوە.

ئافرەتی كورد لە هیچ قۆناغ و سەردەمێكی خەباتی گەلەكەیدا كەسێكی دوورەپەرێز و دابڕاو نەبووە، بەڵكو وەك تاكێكی چالاك بوونی بەرچاو بووە. ئەگەر دەركەوتنی وەك پاڵەوانێكی سەركردە دەگمەن بووبێت، بەڵام وەك كەسێكی پشتیوان و هاندەر و درێژەپێدەر بەشدارییان لە خەباتی ڕەوای گەلی كورد كردووە.

 ئافرەتان پشكی گەورەی قوربانیدان و فیداكارییان بەركەوتووە، لەلایەك بە هۆی كاركردنی بۆ شۆڕش ڕووبەڕووی گرتن و ڕاوەنان دەبوونەوە و زیندانەكانیان پێ پڕ دەكرایەوە و لە لایەكی دیكەیشەوە ژیانی سەختی شاخ و شۆڕشیش یەكێكی دیكە بوو لە مەینەتییەكانی ئافرەتان، چونكە لەگەڵ پیاواندا شاخ بە شاخ و دێ بەدێیان دەكرد، ژیانی ئارامیی و ئاسوودەیی شاریان لە دوای خۆیانەوە بەجێ دەهێشت، لەگەڵ هەموو ئەمانەشدا ئافرەتە زۆر جار دەبوونە بێوەژن و جەرگسووتاو و براكوژراو، هەر ئەوانیش بوون كە ئەركی سەختی ژیان و بەخێوكردنی منداڵەكانیان هەڵدەگڕت، هەموو ئەم ڕاستییانە وادەكەن كە بەبێ دوودڵی بڵێین: ئافرەتە تێكۆشەرەكانی كوردستان فاكتەرێكی سەرەكیی و گرنگ بوون بۆ سەركەوتنی شۆڕشی گەلی كورد و بەدیهێنانی ئازادیی و سەربەخۆیی كوردستان.

ئەگەر ئێمە چەندێك لەسەر ئافرەتی كورد بدوێین هێشتا هەر كەمە، ئافرەتە تێكۆشەرەكان هەر یەكە لە بواری خۆی توانیویانە خزمەت بە گەلەكەیان بكەن و خۆیان بەخت كردووە».

دهۆك بەڕۆژی ئەوەشی خستە ڕوو كە لە كتێبەكەی سوودی لەو سەرچاوانە وەرگرتووە و زۆر جار زانیارییەكانی لە ڕێگەی چاوپێكەوتن كۆكردووەتەوە، هاوكات دەڵێت: «هیوادارم ئەم بەرهەمە سوودبەخش بێت، ئێمەی كورد مێژووییەكی دێرینمان هەیە، ئافرەتی كورد هیچ جیاوازییەكیان نییە لەگەڵ ئافرەتە ناودارەكانی جیهان، ئەمە ئاواتی هەموو كوردێكی دڵسۆزە كە خوشك و كچ و دایكانمان ئەوەندە لێهاتوو بن كە بە سەربەرزییەوە ناویان بێنین و ناویان لە مێژوودا تۆمار بكرێت.

لێرەدا دەمەوێت سوپاسگوزاری ئەو شێرە ژنە‌ بم كە هەمیشە هانی داوم لە ژیاندا بەردەوام بم و متمانەی بە من هەبووە، بێگومان لە دایكمەوە فێر بووم، كە هەمیشە دەڵێت: كوردایەتیمان لە بازاڕ نەكڕیوە و خەڵكیش بەخێر پێی نەداوین، ئەوە شوناسی ئێمەیە و بەرهەمی خوێنی هەزاران گەنجی كوردە و پاراستنی نەتەوە و نیشتمان و خاكمان ئەركی ئێمەیە.

لێرەدا بەڵێن بە دایكم دەدەم، دادپەروەرییەكەی بكەمە بنەمای كاركردنم و خزمەتكاری نیشتمانەكەم بم. دووبارە سوپاسی دەكەم.

 زۆر سوپاس بۆ بەڕێز(هەڵگورد شێخ نەجیب) سەرپەرشتی ئێدارەی سەربەخۆی سۆران كە ئەركی چاپكردنی ئەم پەرتووكەیان لە ئەستۆ گرت، كە هەمیشە متمانەی تەواوی بە گەنجانی وڵاتەكەی هەیە، ئەو كەسایەتییەكی تایبەتی هەیە، بەڵێنی زۆر نادات، بەڵكو زیاتر بە كردار خۆی نیشان دەدات، ئەمە جێگەی شانازییە بۆ هەموومان. هیوای سەركەوتنی بۆ دەخوازم.

هەروەها سوپاس بۆ پڕۆفیسۆری یاریدەدەر د. ئەبووبەكر باڵەكی كە ڕێنیشاندەرم بوو لە كاری نووسین، مامۆستای باش درەختی گەشبینی لە دڵی نەوەكانی وڵات دەڕوێنێت. پێویستە لەسەر مامۆستا لە ناوەندی پەروەردە و ئەكادیمیایی هەستی نیشتمانپەروەری پیشانی گەنجانی وڵاتەكەی بدات.

هەروەها زۆر سوپاس بۆ بەڕێوەبەرایەتیی ڕۆشنبیری و هونەریی سۆران كە بۆ ناساندنی ئەم پەرتووكە ئەركیان كێشا و ئەم كارەیان لە ئەستو گرت. هیوادارم بەم كارە توانیبێتم خزمەت بە كتێبخانەی كوردی و مێژووی گەلەكەم بكەم. داوای لێبووردنیش دەكەم بۆ هەر كەموكورتی و هەڵەیەك، یان لەبیرچوونەوەیەك، هەڵبەتە هیچ كارێكش نییە كەموكورتی و هەڵە و لەبیرچوونەوەی تێدا نەبێت، هیوادارم بە ڕەخنە بونیادنەرەكانتان بەرهەمەكە دەوڵەمەندتر بكەن. لە كۆتاییدا دەڵێم: هەر شەكاوە بێت ئاڵای پیرۆزی كوردستان و نەمریی بۆ شەهیدانی ڕێبازی سەربەخۆیی كوردستان.