شڤان حەمدی ئەندامی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستان: ڕێژەی بەرزی ناڕەزایی خەڵك لای گەنجەكانی كوردستانە و زۆربەشیان داواكارییان دۆزینەوەی هەلی كارە
شڤان حەمدی ئەندامی بەشی ڕۆشنبیری و ڕاگەیاندنی پارتی دیموكراتی كوردستانە و بەرپرسی ئاژانسی هەواڵی زاگرۆسە و دەرچووی بەشی یاسای زانكۆی جیهانە، پێشتریش ئەندامی سكرتاریەتی یەكێتیی قوتابیانی كوردستان بووە و، لە بواری كاری ڕاگەیاندن و میدیا و ڕۆشنبیریدا یەكێكە لەو ڕۆژنامەنووسانەی كە ڕۆژانە كار لەسەر كێشەكانی خەڵك و خزمەتگوزاری بۆ هاووڵاتیان دەكات و لەسەر ئاستی بایەخدان بە بواری ڕۆشنبیری یەكێكە لەو كارەكتەرانەی كە ڕۆڵێكی دیاری هەیە لە هەموو چین و توێژەكانی كۆمەڵگەدا، لە گفتوگۆی ئەم جارە «خەڵك و ئاستی پێشكەشكردنی خزمەتگوزاری» بەم جۆرە ڕای خۆی دەربڕی.
دوای ئەوەی لەم گفتوگۆیەدا گوێبیستی ئەو هەموو داتا و ئامارە بەنرخانە بووین كە لەلایەن بەڕێزان (هەر چوار پارێزگارەكەی هەرێمی كوردستان و هەردوو ئیدارەی سەربەخۆی سۆران و زاخۆ) خرانە ڕوو، هەر ئەو داتا و ئامارانە وێنای خواست و داواكاری و ناڕازیبوونی سەرجەم هاووڵاتیانی كوردستانی هەر لە زاخۆوە هەتا كفری و كەلار، لە یەك تابلۆدا پیشان داین، هەروەها ئاستی بەرزی گفتوگۆكە كە بە گیانی خۆشەویستی و نیشتمانپەروەری و پەرۆشی بۆ كێشە و گرفتەكان بەڕێوە چوو، ئەمیشیان وەك خەونێك هاتە پێش چاو، كە دوای ئەو هەموو خەبات و قوربانیدان و كارەساتە گەورانە بە سەر گەلەكەمان هاتووە. ئەمڕۆ خۆمان حوكمڕانیی خۆمان دەكەین و خۆمان ئیدارەكانی خۆمان هەڵدەسووڕێنێن و گەنجە لێهاتوو و ئەكادیمیستەكانی خۆمان ڕۆڵێكی كاریگەریان هەیە لە دووبارە بونیادنەوەی وڵاتی خۆمان و، ئەركی سەرشانی هەموو میدیاكانی كوردستانە كە ئەو گیانی تەبایی و برایەتییەی ئەمڕۆ لەم گفتوگۆیەدا بینیمان، جێگەی بایەخی سەرەكی بێت، چونكە خەم و كێشەكانی هاووڵاتیانی كوردستان خەمی هەموو لایەكمانە و بە هاوكاری و هەماهەنگیی هەموو لایەكیش دەتوانین چارەسەریان بۆ بدۆزینەوە، میللەتی ئێمەش ڕەنجی زۆری كێشاوە و شایستەی ئەوەیە ژیانێكی خۆشگوزەران و كامەرانی هەبێت.
ئەگەر هاریكاری و هەماهەنگی بخەینە سەرووی ئایدیۆلۆژیەتی سیاسی و ڕەنگەكان، ئەوا چارەسەركردنی هیچ كێشە و گرفتێك مەحاڵ نابێت و كلیلی كردنەوەی هەموو كێشەكانمان و ئایندەی قەوارە سیاسییەكەمان لە تەبایی و یەكڕیزیی نێوماڵی كوردستاندا بەرجەستە دەبێت، لە هەمان كاتیشدا ئەو دەرفەتانەش لە بەردەم خەڵكانی ئینتیهازی و میدیای نابەرپرسدا ناهێڵین كە ئێستا بۆ مەبەستی سیاسی و موزایەدەی سیاسی و خۆدەوڵەمەندكردن، سایكۆلۆژیەتێكی ناڕازیبوونیان لە ناخی هاووڵاتیانی كوردستاندا دروست كردووە، وەك د.سالار زۆر بە جوانی ئاماژەی پێ كرد.
بەپێی ئەو ڕاپرسییەی بازنەی گفتوگۆ لەسەر (گەنج و ڕەخنە سیاسییەكانی) چەند مانگێگ پێش ئێستا بۆ گفتوگۆكردن لەسەری ئەنجامی دابوو، ڕێژەی بەرزی ناڕازیبوون لە گەنجانی تەمەن (18تا35) ساڵاندایە، ئەم توێژەش بەشی هەرە زۆریان دەرچووی زانكۆ و پەیمانگەكانی كوردستان و بەشێكی باشیشیان هەڵگری بڕوانامەی ماستەر و دكتۆران لە بواری زانستە جیاوازەكان و، بەشێكی زۆریشیان كاری شایستەی خۆیان دەست نەكەوتووە و وا هەست دەكەن پەراوێز خراون و، لە بری ئەوەی هەوڵێك هەبێت بۆ ئەوەی لە خەمەكانی ئەو توێژە تێبگەین و چارەسەری بۆ بدۆزرێتەوە، ئەوان وا هەست دەكەن بە كرێكار و كارمەندی بیانی و خەڵكی دەرەوەی كوردستان بەدیلیان بۆ دروست كراوە، ئەمەش ئەو هەستەی لا دروست كردوون پەراوێز و ئیهمال كراون و، وەك یەكێك لە بیرمەندەكان دەڵێت: «كرێكار بچەوسێندرێتەوە پێی باشترە وەك لەوەی پەراوێز بخرێت و ئیهمال بكرێت»، دەوڵەتێكی وەك ژاپۆن كە یەكێكە لە حەوت دەوڵەتە گەورە پیشەسازییەكەی جیهان، هەروەها بە یەكێك لە دەوڵەتانی مۆدێلی سیستمی ئەوروپای ڕۆژئاوا دادەنرێت، بەڵام ژاپۆن تەنیا دەوڵەتە كە پێشوازی لە پەنابەران ناكات و نەیهێشتووە بە دیل بۆ توانا و لێهاتوویی گەنجەكانی خۆی دروست بكات، هەوروەها تەنیا دەوڵەتیشە لە ناو مودێلی سیستمی لیبڕاڵ دیموكراتدا كە دیاردەی پۆپۆلیستی تیایدا سەری هەڵنەداوە.
حكومەتی هەرێمی كوردستان كە لە ئێستادا هەوڵەكانی بۆ ئەوەیە هەلی كاری (بیر و بازوو) لە كەرتی تایبەتدا بۆ گەنجەكانی كوردستان دابین بكات، بۆ ئەمەش بڕیارێكی دەركردووە بۆ كۆمپانیاكان بەوەی دەبێت بە ڕێژەی 75%ی هەلی كار بۆ گەنجەكانی خۆمان بێت و 25%ی بۆ كارمەندی بیانی و خەڵكانی دەرەوەی هەرێمی كوردستان بێت، ئەمە تا ڕاددەیەك بڕیارێكی باشە، بەڵام ئەوەی جێگەی سەرنجە كۆمپانیاكان لەگەڵ ئەوەی وەك خۆی ئەم بڕیارەیان جێبەجێ نەكردووە، لە هەمانكاتدا ئەوە مووچەی كارمەندان (بیر و بازوو) دیاری دەكات، ئەو بەدیلە بیانییەیە كە بۆ گەنجانی ئێمە دروست كراون، بە واتایەكی دیكە لەبەر ئەوەی كرێكار، یان كارمەندێك كە لە وڵاتێكی هەژاری بیانی یان دەورەبەروە دێتە كوردستان و ئامادەیە بە 300-400 دۆلار هەموو كارێك بكات، ئەمە فەرزی كردووە دەبێت گەنجانی ئێمەش هەر بەو بڕە مووچەیە كاریان بۆ پەیدا بكرێت، ئەمە لە كاتێكدا ئەو بڕە مووچەیە بۆ كارمەندێكی دەوڵەتێكی هەژاری بیانی یان دەوربەر، وەك ساڵانی نەوەدەكانی لای خۆمانە كە 50 دۆلار بەشی دوو ماڵی دەكرد، بەڵام بۆ ئێستای كوردستان ئەو بڕە پارەیە خواستی گەنج پڕناكاتەوە، پێشنیاری من بۆ حكومەتی هەرێمی كوردستان ئەوەیە كە فەرز بكرێت لەسەر هەموو كۆمپانیاكانی كوردستان كە مووچەی كارمەندانیان لە مووچەی ئەو كارمەندانە بەرزتر بێت كە لە كەرتی گشتی (حكومەت) كار دەكەن، هەر بۆ نموونە چۆن دەبێت (ئەندازیارێك، مامۆستایەك، ژمێریاێك و.. هتد) مووچەكەی لە كەرتی تایبەت لە كەرتی گشتی كەمتر بێت؟
خاڵی دووماهی كە دەمەوێت جەختی لەسەر بكەمەوە پرسی ڕۆتینە، بەڕاستی ڕۆتین زۆر سیمای بیرۆكراسییەت ناشیرین دەكات و هاووڵاتی تووڕە و بێزار دەكات، هەر لەم دانیشتنەدا بەڕێز ئازاد تۆفیق پارێزگاری هەڵەبجە زۆر جوان ئاماژەی پێ كرد، بە هۆی ئەو ڕۆتینەوە دوو مانگ بەسەر یادی كیمیابارانی هەڵەبجە تێپەڕیوە، بەڵام هێشتا ئەو پارەیە سەرف نەكراوە كە بۆ یادكردنەوەی ئەو كارەساتە گەورەیە تەرخان كراوە.