كیانی كوردستان له نێو رٍه‌شه‌با و ناوچه‌یه‌كی ئاڵۆز دا ..
رێبوار حەمەلاو شوانی
به هۆی شوێن پێی جوگرافیایی كوردستان له ناوچه‌ی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست و بوونی سه‌روه‌تێكی كانزایی بێ شوومار له گشت روویه‌كه‌وه و هه‌روه‌ها ده‌وڵه‌مه‌ندی به سه‌ر چاوه‌كانی ئاو و كشتوكاڵی به‌هێز وبه‌رچاو له ناوچه‌كه و هه‌روه‌ها به هۆی چاوچنۆكی زڵهێزانی جیهان و حه‌ز و ویستیان له سه‌ر خاكی كوردستان ، ئه‌وا ده‌یان ساڵه و دوور له ویستی نه‌ته‌وه‌كه‌ی خاكی كوردستانیان له‌ت له‌ت و دابه‌شكردن به سه‌ر چه‌ند ده‌وڵه‌تێكی ده‌ستكرد ، ئه‌وه‌ش وایكردووه كه شه‌ڕ و مڵمڵانێ كان دوای زیاتر له سه‌ده‌یه‌ك بێ كۆتایی بمێنێنه‌وه و به‌رده‌وام بن .
گه‌لی كورد وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌كی ڕه‌سه‌نی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست به هۆی سته‌مكاری و هه‌وڵی ئه‌و ده‌وڵه‌تانه‌ی كه‌وا خاكی كوردستانیان به سه‌ردا دابه‌شكراوه ، چه‌ندین راپه‌ڕین و شۆرشیان تا به ئه‌مڕۆ و له سه‌ر ئاستی كوردستانی گه‌وره ئه‌نجامداوه له پێناو رزگاركردنی خاك و شوناس و به‌ده‌سهێنانه‌وه‌ی سه‌روه‌ری و شكۆمه‌ندی. بۆیه، ئه‌گه‌ر هه‌ڵوه‌سته‌یه‌ك له سه‌ر هه‌رێمی كوردستان وه‌ك به‌شێك له چواربه‌شه به زۆر لكێنراوه به عێراق بكه‌ین ده‌بینن كه ناوچه‌كه‌مان كه‌وتۆته‌وه نێو چه‌قی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌رٍاستدا گیرۆده‌ی چوار ده‌وڵه‌تی ده‌ستكردی سته‌مكار بۆته‌وه ، به‌شێوه‌یه‌ك كه له ماوه‌ی رابردوو، دا هه‌موو جۆره ئامراز و چه‌ك و پیلانگێرییه‌كی قرێژیان دژ به بزاڤه‌رزگاریخوازیی و شۆڕشگێرییه‌كه‌ی له دوێنی و ئه‌مڕۆی خه‌باتی شارستانی گه‌له‌مان له ده‌ڤه‌ره به پاساویی جۆراجۆر ئه‌نجامداوه و زیانی زۆر گه‌وریان به دۆزی ره‌وایی میلله‌ته‌كه‌مان گه‌یاندووه .
ئه‌و داگیركه‌ر و رژێمانه ، به بێ گوێدان به هه‌موو چه‌شنه بنه‌مایه‌كی مرۆڤایه‌تی وسلوكی و ره‌وشتی به‌رده‌وامن له سه‌ر هه‌ڕشه‌كردن له مۆرٍكی كوردبوومان و شوناسمان و به‌رده‌وام له هه‌وڵی خۆسه‌پاندن و سرٍینه‌وه‌مان و بچووكردنه‌وه‌مان ده‌ده‌ن و كار ده‌كه‌ن بۆ تواندنه‌وه‌مان و ده‌ركردنمان له سه‌ر خاكی باب و باپیرانمان و به‌رده‌وام پاساویی بێ بنه‌ما و چه‌واشه‌كاری ده‌كه‌ن .
دوای زیاتر له سه‌ده‌یه‌ك و گۆرانكارییه‌كان به سه‌ر سیسته‌می سیاسی و زێهنیه‌تی جیهانی و حكومرانی و تێپه‌ڕاندنی شه‌رٍی یه‌كه‌م و دووه‌می جیهانی و ئینجا سیسته‌می جیهانگه‌رایی و سه‌رهه‌ڵدانی چه‌مكه‌كانی ئازادی، دیموكراسی و مافه‌كانی مرۆڤ ، به‌ڵام تا ئێیستا مافه‌كانی مرۆڤ و به‌تایبه‌ت گه‌لانی ژێر ده‌ستی و ئازادیخواز تا ئێستا له ژێر هه‌رٍه‌شه و مه‌رتسی داگیركه‌ران و به‌رژوه‌ندی وڵاتانی زڵهێز رووبه‌رووی هه‌رٍه‌شه و چه‌وسانه‌وه ده‌بنه‌وه و هه‌موو چه‌ك و ئامرازێك بۆ له‌ناوبردن و سڕینه‌وه‌ی شوناسیان به‌كار دێنن به‌تایبه‌ت گه‌لی كورد وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ك خاوه‌ن رٍه‌سه‌نایه‌تی خۆی و تایبه‌ت مه‌ندی و زمان و مێژوو كه به‌رده‌وام خه‌باتی كردووه تا خۆی و شوناس و نه‌ته‌وه‌كه‌ی بپارێزێت و قوربانی بێ شوماری به‌خشیووه و ده‌به‌خشێ.
بۆیه، كاتێك بیری خۆسه‌پاندن و كه‌لتووری خۆسه‌پاندن به سه‌ر بیری پێكه‌وه‌ژیان و مافی گه‌لان و به‌تایبه‌ت گه‌لی كورد زاڵ بێت ئه‌وا ده‌بینرێت كه چ كاره‌سات و قوربانی گه‌وره‌ی لێكه‌وتۆته‌وه، كاتێك به بێ پرسی گه‌ل و نه‌ته‌وه و پێكهاته‌كانی ناوچه‌كه ده‌وڵه‌تی ده‌ستكرد دروست بكرێت و هیچ خۆشه‌ویستی له نێوان گه‌ل و نه‌ته‌وه‌كانی نه‌بێت ئه‌و ئاشكرایه ، چه‌نده قه‌یرانی بێ كۆتایی به‌دوای خۆیدا جێده‌هێلێت .
بۆیه، ئه‌مرۆ ناوچه‌كه به هۆی ده‌رچوون له بنه‌ماكانی قبوڵكردنی یه‌كتر و پێكه‌وه‌ژیان و به زۆر خۆسه‌پاندن رۆژ به رۆژ به‌ه‌ره‌و چاره‌نووسێكی مه‌ترسیدار و نادیار هه‌نگاو ده‌نێت ، هه‌ر ئه‌وه‌شه وایكردووه كه دوای سه‌ده‌یه‌ك دۆزی كورد وه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ك به‌رده‌وام قوربانی بدات و خه‌بات بكات تا له نێو جه‌رگه‌ی رۆژهه‌ڵاتێكی نائارام و چوار داگیركه‌ر بۆ به‌ده‌سهێنانه‌وه‌ی خاكی داگیركراوی بوون به ده‌وڵه‌ت و سه‌ربه‌خۆ وه‌ك گه‌ل و نه‌ته‌وه ره‌سه‌نه‌كانی ناوچه‌كه. ئه‌زموونی سه‌ده‌ی رابردوویی مانه‌وه‌مان له عێراقی ده‌ستكرد و زێهنیه‌تی نه‌گۆری ده‌سه‌ڵاتداران پێمان ده‌ڵێن كه ، باوه‌ریان به دیموكراسی و مافی گه‌لی كورد نییه و ته‌نها خۆسه‌پاندن و خۆپه‌رستی و شۆڤێنیه‌ت پێش هه‌موو شتێكی تره ، له ئه‌نجامدا ، پێوسته گه‌لی كورد ، بیر له یه‌كخستنی نێوماڵی خۆی بكاته‌وه، تاكو بتوانێت ده‌ستكه‌وته‌كان، شوناسی و قه‌واره‌كه‌ی كه به‌رهه‌می خه‌باتی ده‌یان ساڵه و قوربانیدانمانه له هه‌رٍه‌شه‌ی شۆڤێنی و مه‌زهه‌بی و دیكتاتۆرانی سه‌رده‌م بپارێزێت .
