سەدەیەكە وڵاتێكی دروستكراوە ، لە دەوری یەك بازن دەخوڵێتەوە ، بە شێوەیەك كە هیچ كام لە دانیشتیوانی ئەو دەوڵەتە ساختە هیچ باوەری و خۆشەیستیان بۆ نییە و نابێ‌ . جگە لەوەش ئەو وڵاتە هەمیشە بە جەنگ و ماڵوێرانی و جەنگی تایفی و مەزهەبی هیچ جۆرە پێشكەوتن و سەركەوتنی بەخۆنەبینیووە . کێشەکان چارەسەرن نابن. بژاردەی سیاسی بەغداد نەدەتوانێ، نەدەزانێ چۆن کێشەکان چارەسەر بکات. کێشەکان دوودیویان هەیە. یەکەمیان، ئیرادەیەکی سیاسیە لەلایەن بژاردەیەکی، سەربەخۆی سیڤڵی خەڵكپەروەرە، بەبێ ئەجەندەی دەرەکی. دووومیان، دامەزراندنی ژێرخانی کۆمەڵە بۆ داببینکردنی خزمەتگوزاریە جۆربەجۆرەکان. هیچیان لە عێراقدا نین.
.بژاردەی سیاسی، لە عێراقدا، سەرقاڵی گەمەی سیاسیە، نەك چارەسەر؛ ئەجەندەی دەرەکی جێبەجێ دەکات. ڕاستەکەی ئامانجی ئەم بژاردە سیاسیە، خەڵك نیە، بەڵکو دابینکردنی ژیانێکی بێ هاوتایە بۆ خۆیان و هیچی دیکە. هیچ پلانێکی ئەوتۆش نیە بۆ دامەزراندنی ژێرخانی کۆمەڵایەتی. پڕۆژەی خزمەتگوزاری لە عێراقدا، دەرکێکن بۆ گەندەڵی و خۆ-دەوڵەمەند کردن. تەنانەت ژیانی سەربازی عێراق دەخرێتە مەترسیەوە بە کڕینی ئامڕازی هەرزان و ساختەی سەربازی، کە تەنیا ئامانج تیایدا دزینە.گرفتێکی گەورەتر لەوەدایە، کە ڕژێمی بەغداد ناڕەزایی و داواکاری خەڵك بە جدی وەرناگرێ، کار لەسەر چارەسەریان ناکات، بەڵکو بە کێشەی ئاسایشی دادەنێ، و هەموو هێزێك بەکاردێنێ خەڵك سەرکوت بکات. لەژێر چەند دەستەواژەیەکی سواوی - وەك دەستی دەرەکی، کاری تێرۆرست و تد - دەیەوێ دیزە بە دەرخونەی بکات. ئەمەش کێشەکان قوڵتر دەکەنەوە. بۆیە من چارەسەرێك نابیم بۆ نائارامیە کۆمەڵایەتیەکەی عێراق.لەعیراق هەمان دارێژراو بەبەرگێکی تر . لێرە دەبێت هۆکارو دەرنجام و لێکەوتەکان بدینە بەشیکاری ، هەروەک ئاماژەمان پێدا هەمو ئەوحکومات و حكوكمرانی لەرزۆک کە بەرگری پارێزراویان کەمبێت ئاسانتر جێگر ئەبن لەگەڵ قەیران ،ئەویش نەمانی ئاخو لاوازی سەروەری ولات ، نەبونی سیستەماتێکی ئیدارەدان ، سەرۆکیکی بەهێز ، لەناوچونی ژێرخانی ئابوری ، ئاستی بێمتمانەی دبلوماسی لەئاستی ولاتان دا ، نەمانی عدالەتی سیاسی و کۆمەلایەتی ، زیاتر قۆرخ کاری رۆتین ، بەفیرۆدانی سەروەتی گشتی ، نەبونی دەرفەتی کارو بازار و بژێویی ، نەمانی متمانەو خۆشەویستی نێوان دەسلات و گەڵ دا ، هەمو ئەمانەسەردەکێشن بۆ تەشەنەکردن و گەشەکردنی شانەی ڤایرۆسی لەجەستەی ولات دا، دواجار گۆمەکە دەشلەقێ و ئیتر له هەمو لایەک جەستەکە لەرو رێخۆش که ردەبیت بۆ لەناوچون ، ئەواتا نەهامەتی شەروجەنگ ، وێرانەی وڵات ، ئاوارەی ، بەفیرۆدانی سامانی گشتی دەبنە قوربانی ئەم بهێزیە ،، خولقێنەرەکان دەگەنە ئاستی ئامانج پێکان ، ئەویش بەگرتنەبەری رێوشێوازو پلاندارشتن ، بەدورست بونی گروپ گروپێن ، پرچەک کردن و بەگژداچونەوەی یەکتریان ، کەواتە ولات هەرلەبازنەی خۆیدا دەخولێتەوە ،لەپشتی هەرسەرکەوتنێک ئایدیایەک رێکخراوێک ، دەستەجەمعی ولات پێک دەهێنن ئارستەی ئەم کاروانەی مەدینیەت و شارستانیەتەدەکەن ، کارنامەی باش و جدی ویست و ئامانجی پێکاو دەسەبەرو هێنائارا دورست دەکەن . ـ ئەوەی لەکۆمالگایانەی پاشماوەی جەنگ و داپلۆسینی هێزی سەرکوتکاری حوکمی شۆڤنی تیادابوە ، هیواش تر و زۆر جار پاشەکشێی لێ دورست ئەبێ لەگەل دورست کردنی سستەمی حکومی دیموکراسی دا ، چونکە عقلیەتی مرۆڤەکان راوهزلە سستەمی حکومرانیەکە دەکەن ، تاکو قۆناغ بەقۆناغی انسجام و راگوزرەی و عقلیەتێکی باشی مەدەنی لە ئاستی سیاسی ، کۆمەلایەتی ، ئاینی ، ئابوری ، هەمو پیاڤەکانی تردا ، عێراق وکوردستان دوشوێنی جیاواز لە ئیدارەدان عراق کەولاتە بلام نەبوتە نیشتمان لە دیدو روحیەتی پێک هاتەکان و رۆلەکانی شانازیوەپێوەبکەن ، رەنگەهەرئەمەبوبیتە لەمبەر لەبەردەم زۆرێک لەسستەم کردن چونکە رونە ئاراستەکردنی ولات، دەبێ خودی عیراقیەکان خۆیان بن نەک هێزو لایەنیتر ، لێ پێچەوانە نەوازەددەکرێت ، قلبی نیشتیمان و نیشتمانی لەئیدارەدان و بریاردان هێچ روخسارێکی پێوەدیارنیە ، ئیتر ئەمە سەرئەنێت بۆ حکومی تاک رەوی هێزو دەست رویشتوان لە ئارستەکردن و ئیدارەدانی ولاتدا ، بۆیە عیراق ناتوانێت بەئاسانی خۆی لێ دەربازبکات ، زۆړینە ی هاوپەیمانی سەربەمەزهبێکی دیاریکراون کەواتە ملکەچ دەبن لەم ئاراستەکردنە . کوردستان وەک هەرێم کەلەدەستور زامن کراوە نیشتمانە ، بۆ کوردان ، هەست و پابەندی زیاتر لێی دەهێتەدی بۆ خۆبەرێوەبردنی لە دەسلاتەکانی هەرسێ سەۆکایەتی و پێداگری لەسەر رێکاری جیاوازتر بەرەو نوێی و سەقامگیری کوردستان و پێشكەوتنی گشت سێكتەرەكان..