پارتی د دەمەکێ زۆر پێدڤیدا، ژ لایێ چەند سیاسی و کەسایەتیێن ناسیۆنالیزمێن کوردڤە ھاتە دامەزراندن، نەخاسمە بارزانیێ نەمر سەرکێشیا دامەزراندنا ڤێ پارتا سیاسی کر و، کاری بنیاتەکێ سیاسی و نەتەوەیی باش دانیت. دەمەک بوو کو کورد ژ ھەمی لایەکیڤە ژ ئالیێ دووژمنانڤە ھاتبوو دۆرپێچکرن و نائۆمێدییەکا زۆر بسەر کورداندا ھاتبوو، دەمەک بوو دووژمنێن کوردا دڵێ خوە ب وێ یێکێ خوەش د کر کو، ئێدی کورد نەشێن خوە لسەر پیێن خوە بگرن و ئێدی دۆماھیکا ئاواتێن گەلێ کوردە، لێ ھەمی تشت بەروڤاژی بوون، ئەو پارتیا ھاتییە دامەزاندن ل ١٦/٨/١٩٤٦ێ، بوویە ئۆمێدەک بۆ گەلێ کورد و کەلەمەک بۆ چاڤێ نەیارێن کورد، رووحەک نوو ھاتە بەر گیانێ کوردایەتیێ، ل وێ رۆژێ کەسایەتییەک ھاتە دونیایێ کوو نھا ژی ئۆمێدا تەڤی گەلێ کوردە، ئەو ژی رێبەرێ نەتەوەیی و کارێزمای گەلێ کورد رێزدار مەسعوود بارزانییە.
پشتی ٧٣ ساڵان کوو ژییەک درێژە، ھێشتا پارتی و سەرۆک بارزانی مینا تۆلازەکینە بۆ دەستڤەئینانا مافێن کورد و، گەڵەک ژ مافێن کوردان ژی ھەر ب رێکا پارتی و بارزانیڤە ھاتینە دەستخستن، مینا شۆڕەشێن ئیلۆن و گوڵانێ، سەرھەڵدانا ساڵا ١٩٩١ێ، دامەزراندنا پەڕلەمان و حکومەتێ، دەستڤەئینانا فیدراڵیەت و داستانێن مەزن مینا داستانا کۆڕێ و پردێ و چەندین داستانێن دی، چێکرنا کیانەکێ نەتەوەیی و لۆبییەکا بھێزا نێڤدەوڵەتی، ریفراندۆم و تێشکاندنا مەزنترین رێکخراوا تیرۆریستی لسەر ئاستێ جیھانێ، ڤەگەڕاندنا ھەستێ نەتەوەیی و گەھاندنا دەنگێ گەلێ کورد ب جیھانێ، دامەزراندنا ھێزا پێشمەرگەی و بڕینا رووبارێ ئاراس. ئەڤە و چەندین دەستکەفتێن دن کو پارتی پشکا شێری بەردکەڤیت.
پارتی یێکەم حزبا رۆژھەڵاتا ناڤەڕاستە کو کارییە ل دەمێ دامەزراندنێ ھەتا نھا ب یێکەم حزب بمینیت.
د دیرۆکا کورداندا، گەڵەک پارتێن سیاسی ھاتینە دامەزراندن، لێ ھیچ پارتەک ھندی پارتا دیموکراتا کوردستانێ نەشیایە خزمەتا نەتەوێ کورد بکەت و ببیتە حزبەکا کوردستانی و نەتەوەیی.
پارتی حزبەکە کو د پێگەھاندا کادرێن نەتەوەیی و سەرکەفتی، کو ببن کارێزما و دەستەکێ باڵا ھەی د چارەسەر کرنا پرسێن نەتوەیی، مینا جەنابێ سەرۆکی کو ل ژیێ سنێلەیێدا مینا ھەر پێشمەرگەیەکی چەکێ کوردایەتیێ کریە مڵێ خوە و، ھەتا سەرۆکاتیا ھەرێمێ و سەرکێشی کرنا مەزنترین حزبا عێراقی، سەرۆک شیا دەستەکێ باڵا ھەبیت ل رۆخاندنا دڕندەترین رژێما دیکتاتوری و دامەزراندنا عێراقەکا نوودا، شیا ببیتە کارێزما نەک ھەر بۆ گەلێ کورد، بگرە بۆ نەتەوە و بیروباوەڕێن دن ژی بوویە کارێزما و کەسایەتییەک سەنگا خوە ھەبیت و شانازیێ ب سەرۆک بارزانیڤە دکەن، خوەدی بڕیار و راوێژ و رەعیەکا سەربخوەیە ل رۆژھەڵاتا ناڤەڕاست. دوو کەسایەتیێن دن کو پارتی پێگەھاندنە، رێزداران نێچیرڤان بارزانی کو نھا سەرۆکێ ھەرێمێیە و دەستەکێ باڵا ھەیە ل چارەسەر کرنا ئاریشێن کوردان و کاری د دەمێ سەرۆکاتیا وەزیراندا، کوردستانێ ئاڤەدان بکەت و چەندین کۆمپانی و سەرۆکێن ولاتان و کونسۆلخانە و نوێنەرێن وڵاتان راکێشیتە ھەرێما کوردستانێ و، ھەرێمێ بکەتە ناڤەندەکا بھێزا ئابووری ل رۆژھەڵاتا ناڤەڕاست و کوردان ژ گەڵەک قەیران و کۆسپان رزگار بکەت، کادرێ دی یێ ھەری دیار مەسروور بارزانی کو نھا سەرۆک وەزیرێ ھەرێمێیە و د دەمێ سەرۆکاتیا ئەنجۆمەنێ ئاسایشێ،کاری د ناڤ جۆگرافییەکا پڕی ئاگر و ئاسن بارین، ھەرێما کوردستانێ بکەتە ئەمنترین جە ل رۆژھەڵاتا ناڤەڕاست و پێنجەم ھەرێم لسەر ئاستێ جیھانێ. ئەڤە و چەندین کادرێن دن کو دشێن کارێن مەزن بڕێڤە ببەن.
پارتی د ١٣ کۆنگرەیێن خوەدا گەڵەک پێشکەفتن دیتینە، لێ نە ب وێ رامانێ کوو ئێدی پێدڤی ب گۆڕانکارییا نینە، بەرۆڤاژی، دڤێت لسەر خاڵێن خوە یێن بھێز راوەستیت و خاڵێن لاوازێن خوەژی چێ کەت، چ کەس و حزب و رێکخراو نینن کو خاڵێن لاواز نەبن. خاڵەکا ھەرێ باش کو پارتی دڤێت ھەڵوەستەیەکێ لسەر بکەت، کادر و چاوانیا وەرگرتنا کادرێن خوەیە، دڤێت فلتەرێن باش ھەبن ھەتا کو کەسەک بشێت ببیت کادرێ پارتی، چونکی نھا گەڵەک کادرێن پارتی ھەنە دڤێت نازناڤێ کادری لێوەرگرن و گەڵەک ئەندام و لایەنگر ژی ھەنە دڤێت ببن کادر، د ئاستێ پەیوەندی و بڕیاراندا دڤێت ھندەک جورئەتێ بدەت خوە و ھندەک بڕیارێن بھێز بدەت، دڤێت چاڤێ پارتی لسەر خەمخۆرێن وێ ھەبیت و پشت گوە نەھاڤێت، نەخاسمە ئەوێن د ساڵێن بۆریدا قورباندای و ئاوارە و شەھید و ئەنفال ھەبووی، دڤێت پارتی ئەو کادر و بەرپرسێن عاجز بووی و ھەیاما چەند ساڵانە ل ماڵێن خوە رونشتی و کەس لێ ناپرسیتن، دڤێت دیڤچۆن بۆ وان عاجزبوویا ھەبیت و کەسێن دڵسۆز ڤەگەڕینیت سەر کارێن وانا، نەخاسمە کادر و دڵسۆزێن پارتی گازندا لڤێ چەندێ دکەن کو، ھەر بەرپرس و کادرێ حزبەکا دن ھات بۆ ناڤ رێزا پارتی، د دەمەکێ زوودا دکەت ھەر تشت و بارێ دارایی و شۆلێ وی باش دکەت، د دەمەکیدا کو گەڵەک کادرێن پارتی ل ماڵێن خوە رونیشتینە و، ب عاجزی بەرێ خوە ددن وان بەرپرسا کو ھەتا دوھی نەیارێن پارتی بوون و نھا ژی لسەر سفرا پارتی خوەشترین خواردنێ دخۆن و کادرێن وێ ژی تێ دفکرن، دڤێت پارتی پەیمانگەھەکا بھێز چێکەت بۆ چێ کرنا کادرێن باش، ب رواڵەت نەبیت، کادرەک بیت بشێت بەرگریێ ل پارتی بکەت ل جھێن پێدڤی، کادرەک بیت بشێت ببیتە سەرکردە.