شه‌ركرن ب چه‌كێ (یۆنامی)!
شێرزاد نایف
وه‌كو دی ژی ئاشتی ژی ب شه‌ری دهێته دی، به‌لێ ب مه‌رجه‌كی كو نه‌هێرشكرن بیت، به‌لكو به‌رگری بیت ژ خۆ هینگی شه‌ر دبیته په‌نایه‌كا ره‌وا!!. گرۆڤه ژی بلا ئه‌م گه‌له‌ك دوور نه‌چین شه‌رێ مه یێ ل دژی رێكخراوا تیرۆرستیا داعش و هه‌روه‌سا به‌رگریكرنا مه ل داستانێن پردێ و سحێلا و مه‌خمۆر و ..هتد. مه نه‌ڤێت بچینه د ناڤ هووراتیان دا، دا كو خوینداری نوونه‌بیته ڤه، یا كو دوژمنێن مه‌زن بۆ مه پیلاندارێتی..
ئه‌ڤجا پشتی وان هه‌می هه‌ولێن ب هه‌ردو جۆران بۆ ژناڤبرنا گه‌لێ مه ئه‌زمۆنا هه‌رێما كوردستانێ یا بناڤوده‌نگ و ریفراندۆما سه‌ربخوه‌یێ یا (بارزانیزمێ) بلا بیت، دوژمنێن مه هاتنه مه ب شه‌ری ژی و ب جۆرێن پیلانێن سیاسی، به‌لێ نه‌شیان مه ژناڤببه‌ن، ئه‌و ژی ب زانین و سیاسه‌تا (راستۆ درستۆ ـ خارو شكه‌ستۆ) یا دو كه‌سێن كارێزما (مسعود بارزانی و نێچیرڤان بارزانی)، ژبه‌ر وێ سه‌ربۆرا وان هه‌ی، شیان مه ژ ده‌ستێن گه‌له‌ك چه‌په‌لان و درنده‌یان قورتال بكه‌ن و هه‌ر مه های ژی خوه‌نه، ژره‌خه‌كی نێچیرڤان بارزانی مژوولی به‌رسڤدانا ڤان پیلانێن ژدوار بوو ل سه‌ر ئه‌رد و نامووس شه‌ره‌فا مه، كا چاوا و ب چو تێكۆشان دێ مه ژ ڤان پیلانێن ئه‌ی و بی یێن گه‌له‌ك وه‌لاتان خلاس كه‌ت، ب تێكۆشان و ب گه‌له‌ك شێوازێن نه‌یێن باوه‌ری وه‌كو چوونا د ناڤ كۆلكه‌كی مین و ئه‌لغامان را، ل هه‌مان ده‌می ده‌می ژی و ب مخابنی ڤه، هنده‌ك ژ مه كورد و كوردستانیان گوهێ خوه ددا ده‌ستكێن پیلانگێرێن كوردبوونێ، ب به‌هانه‌یێن نه‌بوونا مووچه‌ی و بۆدجه‌یی هه‌ر ئه‌وی دوژمنی بۆ مه نه‌هێلای، ماته دیتیه ئێك به‌رگریێ ژ شه‌ره‌فا مرۆڤی بكه‌ت و ژ پشتێ ڤه ژی مرۆڤ خه‌نجه‌ره‌كێ ل وی بده‌ت؟!. به‌لێ ئه‌ڤ چه‌نده عقه‌له‌كێ زانا ل پشت بوو، و ئه‌ڤ پرۆسه برێڤه‌دبر، دزانی كو ئه‌زێ هنده یێ زانامه، له‌ورا سه‌ره‌ده‌ریا كور و بابی نێچیرڤان بارزانی ل گه‌ل گه‌ل دكر، زێده‌باری ل به‌رچاڤوه‌رگرتنا سه‌ختیا قه‌یرانێ.. ئه‌ڤجا گرێدانێ ڤێ راستیێ ب شه‌ركرنا چه‌كێ یۆنامی، زنجیره‌كا پێكڤه‌گرێدایا گرنگه، چونكو ئه‌ڤه دووماهی په‌نایه یا كو كه‌سێ هزر لێ نه‌دكر، به‌لێ هه‌ر وی عه‌قلێ ئاڤابووی ب سه‌ربۆرێ و ده‌ینامۆیا وی كارێزمابوون، یا كوڕێ كوردستانێ نێچیرڤان بارزانی بوو، كو هنده‌ك مۆشه‌كێن سپی یێن ئاشتیخوازانه ل وژدانا نه‌حه‌زان وه‌ركه‌ت، ده‌ڤێ وان لال بیت و هشێن وان بێده‌نگ بن و چو به‌رسڤ نه‌بن، بۆ ڤێ راستیا خوه‌زایی، ئه‌و ژی هنارتنا وان هه‌ر پێنچ پێشنیاز و په‌یمان بیت، ئه‌و ب خوه ب سروشتێ هه‌لویستی ب ناڤ پێشنیازنن به‌لێ په‌یامن پتر ژ كو پێشنیاز بن، په‌یامن د ناڤ رێزێن پیشنیازان، دا كه‌سه‌كێ چپكه‌كا سیاسه‌تێ دسه‌ری دا هه‌بیت، دێ مه‌ره‌م و حنێرا وان په‌یامان زانیت!!. . نامه بۆ سكرتێری گشتی نه‌ته‌وێن ئكگرتی بوو، پێنج خالێن سه‌ره‌كی پێشنیازكرن ده‌رباره‌ی كارێ به‌رنامێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی له عیراق كو ب "یۆنامی" ناسیاره.
راسته ئه‌ڤ نامه، ل پێش سێ هه‌فتیان دهێت ژ ده‌نگدانا ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشا نێڤده‌وله‌تی ل سه‌ر پرۆژه بڕیاره‌كێ بۆ درێژكرنا كاری یۆنامی ل عیراقێ بۆ ئێك سالا دیتر،
د ده‌می دایه كو حوكمه‌تا عێراقێ مژوولی به‌رهه‌ڤكرنا پلانه‌كێ یه بۆ كێمكرنا به‌رنامێ نه‌ته‌وێن ئێكگرت له عیراقێ.
ئێكه‌مین داخوازی یا نێچیرڤان بارزانی بۆ ئه‌نتۆنیۆ گوتێری ده‌رباره‌ی كه‌ركووكێ و ناڤچه‌یێن ناكۆكی ل سه‌ر، د نامه‌یا خوه دا دبێژیت هنارتیێ تایبه‌تێ سكرتێرێ گشتی یۆئێن ل عیراقێ دكاریت "رۆله‌كێ سه‌ره‌كی بگێڕێت" وه‌كو ناڤبژیكار و ده‌سپێكرنا "دایه‌لۆگه‌كا چڕ" ل ناڤبه‌را هه‌ولێر و به‌غدا بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یان، ژ وان ژی: "جێبه‌جێكردنی مادده‌ی 140 دستوورێ عیراقێ".
و ئه‌ڤه نیڤشكێ ناكۆكیێ یه دناڤبه‌را به‌غدا و هه‌ولێرێ دا، هه‌روه‌سا راستیه‌كه عیراق نه‌وێریت دانپێدانێ بكه‌ت ژ به‌ر گه‌له‌ك ئه‌گه‌ران ل پێشیا هه‌میان ژی وه‌لاتێن ده‌وربه‌رن، چونكو ئه‌و دستوورێ مادێ 140 دانایی هینگی ده‌ستێن وان نه دگه‌هشتنێ هه‌كه هه‌ر هینگی دا خۆلیێ ب سه‌رێ وی ماده‌یی ژی وه‌ركه‌ن، به‌لێ ئه‌و ماده هه‌موو دزانن ب زه‌حمه‌ت و تێكۆشانا كیژ لایه‌نێ كوردی بوو؟!، مانه هه‌ر پارتی دیمۆكراتی كوردستان بوو، ب هێزترین حزب بوو ل سه‌رانسه‌ری عیراقێ و حه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی، تاكه هێزا چه‌كدار و رێكخستی بوو ل عیراقێ و هه‌می عیراق ب كۆنترۆلا وێ بوو، هه‌می داموده‌زگه‌ه و سازی و ئوفیسێن عیراقێ ل بن پاسه‌وانیا وێ و پێشمه‌رگێ وێ ڤه‌بوون. دێ یۆنامی ئێخیته(ئه‌مر الواقع)، كو یا دورست بكه‌ت، هه‌كه‌نه ئه‌ڤه هه‌تكبه‌ریا وێ یه‌ن، كو چو رۆل نینن هه‌ما تنێ ناڤه‌كه ل سه‌ر كاغه‌زێ و چو مافێن ره‌وا و پره‌نسیپێن مافێ مرۆڤی نینن، ده‌ستێن سیاسه‌تێ یێن د ناڤ دا و چو رۆل نینن، ما ئێك هه‌یه لایه‌نه‌كێ مه‌زنتر داخوازبكه‌ت بهێت ببیته حه‌كه‌م و هه‌موو راستیان راده‌سی وی بكه‌ت، ب تنێ هه‌كه یێ راست و دروست نه‌بیت، ئه‌ڤا نێچیرڤان بارزانی كری، ب نێرینا من وه‌كو قانوونه‌كا فیزیائی یه، كه‌س نه‌شێت ب شاش ل قه‌له‌م بده‌ت!!. و لۆتكه‌یا عه‌قلداریێ یه، ئه‌و ژی ژ سه‌ربۆرێ هاتیه!!. ئه‌وی ده‌روونا هه‌می لایه‌ن و سازیێن نیڤده‌وله‌تی وكه‌ساتیا باش خواندیه و دزانیت چاوا هزر دكه‌ن و دێ چ كه‌ن و چ بێَژن، له‌ورا ئه‌و ب وی زمانی ل گه‌ل وان دئاخڤیت كو تنێ بێده‌نگێ هه‌لبژێرن، لال بن نه‌زانن دێ چاوا به‌رسڤا ڤی عه‌بقه‌ری ده‌ن، بلا خه‌لكێ مه شانازیێ ب كه‌سه‌كێ وی ڤی كارێزمایی ببه‌ن، و ئه‌وان دیتر ژی هه‌می ژ سیاسه‌تێن دوژمنایه.
بیرا مه هات ل سالا بۆری نامه‌یه‌كا هه‌ڤشێوه دا بۆ سكرتێرێ گشتی یێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی و ئه‌ندامێن ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشا نێڤده‌وله‌تی، حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ داخوازی كربوو د پرۆژه بڕیارا ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشێ دا كو رۆلی نه‌ته‌وه‌ێن ئێكگرتی به‌رفره‌هتر لێبهیت بۆ چاره‌سه‌ركرنا كێشه‌یا كه‌ركووكێ و ناڤچێن دابرین تێدا بهێت و یۆنامی ئه‌و رۆلێ سه‌ره‌كی هه‌بیت. به‌لێ سه‌ره‌ڕای پشتگیریا ئه‌مریكا بۆ وێ داخوایێ، به‌لێ بریتانیا كو به‌رپرسیارا سه‌ره‌كی یا باده‌كا عێراقێ یه ل ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشێ، ئه‌و داخوازیا هه‌ولێرێ پشتگوئێخست.
نابێژم بریتانیا یا جاران یا كو ئه‌و بریارا تاریكی بۆ مه دای ل سایكس پیكۆت، و ئه‌م راده‌ستی وان چار وه‌لاتان كری و پارچه‌كرین، دا برین نوونه‌بیته‌ڤه، به‌لێ بریتانیا هه‌تا نا چاڤێ خوه ل مافێن مه دنقینیت و تووشی ئیحراجه‌كێ دبیت ده‌مێ پرسا پارچه‌بوونا كوردستانێ دهێته زمان!.
ئه‌ڤجا ده‌رباری ره‌شنڤیسێ پڕۆژه بڕیارا ئه‌ڤ ساله ژی ب گۆره‌ی هنده‌ك ژێده‌ران، كو یۆنامی چاڤه‌ڕێ یه ل دووماهیا مه‌ها ئه‌یارێ ده‌نگ ل سه‌ر بهێته‌دان، ئه‌و خاله تێدا نینه.
له‌ورا ژی حه‌تا نها ژی وه‌لاتێن ئه‌ندام د ئه‌نجوومه‌نی دا ب فه‌رمی به‌رسڤا نامه‌یا نێچیرڤان بارزانی نه‌داینه.
ئه‌ڤه ژی وێ گۆتنا مه دسه‌لمینیت كو ده‌ڤێن وان لال كرینه!!
پێشنیازا دیتر یا نێچیرڤان بارزانی ده‌رباره‌ی ره‌وشا مرۆڤی ل كوردستانێ، د خاله‌كا دی دا، داخوازیا به‌رزكرنا ئاستی نونه‌رایه‌تیا نه‌ته‌وێن ئێكگرتی دكه‌ت ل هه‌رێما كوردستانێ كو نوونه‌ه‌كێ به‌رپرس بۆ نه‌ته‌ێن ئێكگرت بهێته دانان ل هه‌ولێرێ ل ئاستی جێگری هنارتیێ سكرتێری گشتی بیت، دا ب چاڤێن خوه راستیان ببینیت و بزانیت و هه‌ست بكه‌ت. به‌ره‌ڤاژی به‌غدا كو ڤی رۆلی بۆ وان كێمتر دكه‌ت، و مینا ب كۆلانكی دبێژن (كێتك ل مال نینه‌ن ناڤێ مشكی شاهینه)!!. دا ب دلێ خوه بكه‌ڤیت و ئه‌جینده‌یێن هنده‌ك وه‌لاتان جێبجێ بكه‌ت!!.
دیسا ژی داخواز دكه‌ت كه‌سه‌ك وه‌كو به‌رپرسێ كاروبارێن مرۆڤی یێن نه‌ته‌وێن ئێكگرتی بهێته دیاكرن، چونكو ئه‌و پۆسته ل سالا 2015 و ب ڤالاهی مایه هه‌تا نها، ئه‌ون چ ودی دڤێت زێده‌تر، نێچیرڤان بارزانی یێ رۆلێن وان یێن مری ساخ دكه‌ته‌ڤه و رۆلێ وان كارا دكه‌ت؟!. داخوازی ژی دكه‌ت بنگه‌یێ سه‌ره‌كی یێ به‌رنامێ مرۆڤی ل نه‌ته‌ێن ئێكگرتی ژ به‌غدایێ بهێته ڤه‌گوهاستن بۆ هه‌ولێر، چونكو 90% ئاواره‌یێن سووریێ له عیراقێ نه و 60% هه‌موو ئاواره‌یێن عیراقێ ل هه‌رێما كوردستانێ نه. ئه‌ڤه (ئه‌مر الوقع)ـه یان نه؟! هه‌كه نه پا كار و ئه‌ركێن وان چنه؟! تنێ مه‌زاختن و پێگۆتنه ئه‌م ئه‌ڤ رێكخراوه‌ینه!!. خۆ هه‌كه سه‌رۆكێ ڤێ رێكخراوێ ئه‌ڤ هزرانه كربن!.
یا ژ هه‌میێ گرنگتر و گرێنتیتر دانپێدانا یۆئێنێ یه ب فیدرالیا هه‌رێما كوردستانێ كو ببیته پاشه‌رۆژ حه‌تا حه‌تایێ!. كو د خاله‌كا دی دا سه‌رۆكی حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دخواز دكه‌ت "فیدرالیزما هه‌رێما كوردستانێ" د راپۆرتێن نه‌ته‌وێن ئێگرتی دا ئاماژه پێ بهێته كرن و "دان پێ بهێته كرن". ئه‌ڤجا گۆتنا من بۆ وان كوردانه یێن گازندا دكه‌ن، ما ئه‌ڤه نه دوعایا دیبابانه؟، و بهایێ وێ چه‌ندێ مه‌زنه!!
یا ژ ڤێ هه‌میێ دلخۆشتر هه‌روه‌كو ژێده‌رێن میدیای ئاماژه پیێ كری كو نه‌ته‌وێن ئێكگرتی ژماره‌یه‌كا راپۆرتێن ده‌وری یێن جودا ده‌رباره‌ی عیراقێ یا به‌رهه‌ڤ دكه‌ت، كو یا ژ هه‌میان دیارتر راپۆرتا سكرتێرێ گشتی یه و سێ هه‌یڤان جاره‌كێ بۆ ئه‌نجوومه‌نێ ئاسایشا نێڤده‌وڵتی دهنێریت. د دوا راپۆرتا سكرتێرێ گشتی دا، دبێژن 33 جاران ناڤێ "حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ" تێدا ئینایه و 12 جارێن دی ژی په‌یڤا فیدرالی بۆ وه‌سفكرنا داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تا عێراقێ بكارهاتیه، ئه‌ڤ ژی هه‌می حنێره‌كه هه‌كه جیهانی خۆیابكه‌ت، بۆچی ئه‌ز و تو یێن كورد چاڤێ خوه لی بنقیبنین و بێژین ئه‌ڤه سه‌ركه‌فتنه‌كا سپی یه ل هه‌می دوژمنێن ره‌ش!!..
