ئەولەوییەتی ئێستا، پێكهێنانی حكومەتێكی بەهێز و خزمەتگوزارە

ئەولەوییەتی ئێستا، پێكهێنانی حكومەتێكی بەهێز و خزمەتگوزارە
لە كات و ساتێكی وەك ئێستای میللەتی كورددا كە زۆر شت تێكچووە و، لە هەمانكاتدا زۆر شت خەریكە شكڵ دەگرێت، یانی دنیایەكی گوزار و گواستنەوە و تێپەڕبوون لە فەوزاوە بەرەو نەزم، لەم پرۆسەی گۆزارەدا ناڕەحەتییەكی زۆر تووشمان دەبێ و هەر ئێستاش تووشمان بووە، بۆیە پێویستە ئەم راستییە قبووڵ بكەین و لەگەلی رابێین و وەك بەشێك لە حەقیقەتی ژیانی ئێستامان قبووڵی بكەینەوە، كە وامان كرد، ئەوجا دەكەوینە سەر مەرحەلەی دووەم كە بریتییە لە پلاندانان بۆ رزگاربوون لەم بارودۆخ و ناڕەحەتییە. بۆیە گرینگە هەموو ئازار و كەمایەسی و ناڕەحەتییەكان ببینین و بینووسین و باسیان بكەین، تاكو هەموویان دەستنیشان بكەین، پێچەوانەی ئەم پرۆسەیە بریتی دەبێ لە خۆفریودان و ئەوەش یارمەتیدەر نابێت لە دۆزینەوەی پلانی چارەسەریدا.
ناڕەحەتییەكان لە كەس تاكوو كەس و لە گرووپێكەوە بۆ گرووپی كۆمەڵایەتیی دیكە و لە شۆێنێكەوە بۆ شۆێنێكی دی دەگۆڕدرێن.. كە وابوو پێویستە لە زۆر ئاستاندا خەریكی دەستنیشانكردنی كەمایەسییەكان و ناڕەحەتییەكان بین، كە ئۆرگانیزاسیۆنی پێوندیدار بە هەر كامیان، جیاوازن، ئاكتۆرەكانیش جیاوازن و...هتد.
ئەم پلۆرال و چەند چەشنە بوونە، رێگرە لەوەی كە یەك ناوەند بتوانێ چارسەرییان بۆ بدۆزێتەوە، بەڵكوو دەبێ زۆر كەس و لایەن خەریكی ئەم پرسانە بن، هەر بۆیەشە سیستمی نادیموكراتیك و تۆتالیتەر لە جیهاندا عاجزە لە چارەسەری پرسەكان، نە خۆی پێ رادەگات و نە رێگاش بۆ خەڵك دەكاتەوە..
پرۆسەی چارەسەری راستەقینە و سەركەوتوو تەنیا بە سیستم و نیزامی دیموكراتیك دەكرێ ، لەبەر ئەوە كە لەم نیزامەدا مەرج بەشدارییە و ئەوەش نەك هەموو جۆرە بەشدارییەك، بەڵكوو بەشداریی ئازاد و سەربەست بە ئەرك و مافی روونەوە.
چۆن دەبێ و چۆن ئەم هەموو گرفتانە چارەسەر دەبن ئەگەر بێتو وڵات دیموكراتیك نەبێ و پێنەگەیشتبێت؟ بیركردنەوە لێرەدا مانای خۆی وەردەگرێت، كۆپیكردن و گۆتەی گشتی لێرەدا شكست و كوورتهێنانی خۆی دەردەخات، داهێنان و بیری تازە و دۆزینەوەی چارەسەری گرفتەكان لێردەدا ئەرزش و بەهای مێژوویی خۆی نیشان دەدات.
لە پرۆسەی پڕ لە تەنگ و چەڵەمەی گواستنەوە دا، كارمان زۆر زیاتر لە زۆر میللەتان زەحمەتترە، لێرەدا ئیدارەی گشتیی وڵات، واتە حكومەت زیاترین ئەركی دەكەوێتە سەرشان، تەنانەت حكومەت مۆتۆڕی وەگەڕخستنەوەی تاك و ئاكتۆری دیكەی كۆمەڵگەشە. بۆیە لە پرۆسەی گۆزار لە فەوزای ئێستا بۆ جۆرێك لە نەزم و سەقامگیریدا پێویستە حكومەتێكی تایبەتمان هەبێ. ئەم حكومەتە سێ ئەركی لە سەر شانە..
یەكەم: خۆی دینامیك بێت و لە جیاتی چارەسەر نەبێتە گرفت، بۆ ئەم مەبەستە پێویستە حكومەتێكی كاریگەرمان هەبێ، ئەمەش بە بەرزكردنەوەی ئاستی پرۆداكتیڤیتییەوە دەكرێ و لەم رەوتەدا پێویستە كابینەی خۆی وا رێكبخات، كە بتوانێ وەڵامدەر بێت، هەنگاوی كۆنكرێت لەم پێناوەدا هەبوونی یەك بەرنامەیە و هەروەها دابەشكردنی بەرپرسیاریەتی بە شێوەی روون و ئاشكرایە، بۆ نموونە ئۆرگانی بەرپرس لە داڕشتن و پیادەكردنی سیاسەتی گەشەی ئابووریی وڵات دیار بێت.
دووەم: پێویستمان بە حكومەتێك هەیە كە بتوانێ بەرپرسیار بێ لە دابینكردنی لانیكەمی خزمەتگوزاریی گشتی و بەردەوامدا.
سێیەم: حكومەتێك كە هەتا دەگەینە ئەو ئاستە كە هێزی كاری خۆی بگوازێتەوە بۆ كاری بە بەرهەمتر، بەشی كلیلی برۆكراسیی خۆی رێكبخات، بە جۆرێك كە بتوانن وەڵامدەر بن بۆ پیادەكردنی بەرنامەی ئەو حكومەتە چالاكە كە باسمان لێ كرد، ئەو بەشەش بریتیە لە بەڕێوەبەرە گشتییەكان و مۆدیرە گرینگەكان كە پێویستە وەك تاسك فۆرس كار بكەن لە دابینكردنی خزمەتگوزاریی كۆنكرێتدا. ئەم سێ ریفۆرمە هەم مومكینن و هەمیش دەكرێ و لە توناماندا هەیە.
بارودۆخی ژیۆپۆلیتیك، عێراق، ئێران، توركیا و سووریا بەردەوام لە گۆڕانی گەورەدان، بۆیە حەتمەن كارتێكەرییان دەبێ لە سەر چۆنیەتی كارەكانی ئێمەشدا، بەڵام هیچ بارودۆخێكی ژیئۆپۆلیتیك ناتوانێ پێش لە ئێمە بگرێت كە لە سەر خاكی خۆماندا ئەوەی دەیكەین، بە باشی بیكەین، ئەوەی دەبێ بیكەین، بیكەین و پشتگوێی نەخەین. ئەم خاڵانە گرینگن. مۆمێنتۆم و خێرایی رەوتی كاریش هەر بەم جۆرە وەڕێ دەكەوێ.. كارێكی باش، كاری باشتر بە دوای خۆیدا دێنێت. بۆیە گرینگە لە هەر چی باس و خواستی گشتییە لە سەر بەرنامە و ستراتێژیك، جا لە هەر بوارێكدا بێ، خۆمان دوور بخەینەوە و جەخت لەسەر چارەسەری گرفتەكانی رۆژانەی خەڵك و ئەكتیڤتركردنی بازاڕ بە رێگای وەگەڕخستنەوەی چاڵاكانی بازاڕەوە بكەین.
ژیۆپلیتیكی ناوچە هەم شانسی گەورە و هەمیش مەترسیی گەورە لەخۆ دەگرێ، بەڵام ئێمە وەك ئاكتۆر، پێویستە ئەركی خۆمان لە ژیانی رۆژانەدا بەجێ بگەیێنین، ئەگەر دنیا پۆزەتیڤ بوو، ئەوە مەیدانی گەورەترمان بۆ دەكرێتەوە، ئەگەر هاتوو رەوت خراپ بوو، ئەوە زۆر زیاتر لە جاران ئامادەین تا رووبەڕووی مەترسییەكان ببینەوە.
بۆیە ئێستا كە لە بەردەم پێكهێنانی حكومەت و كابینەی نۆێداین، گشت ئەحزاب پێویستە رێگاخۆشكەر بن بۆ پێكهاتنی كابینەیەكی لەم جۆرە، كابینەیەك كە هەم بەهێز بێت و هەمیش خزمەتگۆزار بێت.
Top