• فێمینیزم واتا یەکسانخوازی ڕەگەزی ، لە ڕووی مێژووییەوە سەرەتای دروستبوونی بزوتنەوەکانی (فیمینیزم) بەسەر سێ قۆناغدا دابەشدەکرێت سەرەتا لە سەدەی بیستدا دەست پێ دەکات تا سالانی ۱۹٦۰ ،قۆناخی دووەم لە سالی (۱۹٦۰ـ۱۹۷۰) ، قۆناخی سێیەم لە دوای سالی سالی (۱۹۹۰) دەست پئ دەکات کە تا ئێستاش بەردەوامیان هەیە کە ئامانجی سەرەکیان بەدێهێنانی یەکسانی و مافی ژنانە ، لە سەرەتاکانی ئەم بزوتنەوەیە دا هەوڵ درا مافی دەنگدان ویەکسانی گرێبەست و موڵک مال بدرێتە ژنان ، دواتر لە قۆناخی دووەمدا جەخت کرایەوە سەر سامانی ژنان لە ڕووی یاسای و کۆمەلایەتیەوە ، لە قۆناخی سێیەمیشدا پێداچونەوەیە بە بنەماو بیرو باوەڕەکانی قۆناغی دووەم ، لێرەدا باسی ئەوە دەکەین کە ئایا ژنانی کورد چۆن هەوڵ دەدەن بۆ گەیشتن بە یەکسانیخوازی ڕەگەزی هێنانەدی خەونەکانیا ، (فێمینیست ) بەو ژنانە دەگوترێت کە لە چوار چێوەی بزوتنەوەی ژناندا کار دەکەن لە پێناو بە دەستهێنانی مافی یەکسانی لە نێوان ژنان و پیاوان ، لە ڕووی سیاسی و کۆمەلایەتی و ڕەگەزی وژیاری و ئابووریەوە هەروەها کارکردن بۆ نە هێشتنی جیاوازی ڕەگەزی ،مێژوو شاهێدی ئەوەیە کە هەر لە کۆنەوە ژنان چەوساونراونەتەوە و سەرکۆنە کراون ، بۆ هەمیشەیی ڕەگەزی بەرامبەر واتا پیاوان خاوە دەسەلات و سەروەری بوونە واتا چینی زال بوونە لە کۆمەلگادا ، هەموو هەول و تێگۆشانی ژنانیان پشتگوێ خستووە ، وە دژی هەر جولانەوەیەکی ژنان بوون بۆ ئازادی ، بەلام دواتر لە گەل گەشەکردنی کۆمەلگاکان دا بلاوبوونەوەی پرنسیپەکانی دیموکراسی زیاتر بوونی رێکخراوا نێودەولەتیەکان وە دەرکەووتنی کۆمەلێک ژنی چالاک و تێگۆشەر لە کۆمەڵگادا کە بەردەوام لە هەولدان دان بۆ بە دەست هێنانی یەکسانی ژنان هەروەها کارکردن بۆ ژنان لە هەموو کایەکانی کۆمەلگادا ، ژنانی کوردیش بەردەوام لە هەولدان دان بۆ گەیشتن بە یەکسانخوازی ڕەگەزی ریز گرتن لە هەموو بیروباوەڕێکی ژنان و گەیشتن بە مافەکانیان بە شێوەیەکی یاسایانە ، زۆر پێویستە ڕەگەزی بەرامبەر واتا پیاوان دان بە مافەکانی ژنان بنێن و وە ڕێگری نەکردنیان لە کارکردندا بۆ ژنان ، وە سەرەتا لە خێزانەوە دەست پئ دەکات ژنان دەتوانن خۆیان لە ڕێگەی پەروەردەکرنی منالەکانیان کە بە شێوەیەک پەروەردەیان بکەن کە هەست بە یەکسانی نێوان ژن و پیاو بکەن ، وە دواتر ڕۆلی قوتابخانەکان و ڕێکخراوەکانی تریش ڕۆلیان هەبێت بۆ بلاوکردنەوەی مافی ژنان و یەکسانی کردنی نێوان ژن و پیاو ، ئێمە لە کوردستان دا تا ڕادەیەک لە چاو پێشتر پێشکەوتنی بە خۆوە بینیوە بەڵام هێشتا نە گەیشتۆتە بە قۆناخێکی تەواو بۆیە ژنان بەردەوامن لە هەولەکانیان بۆ گەیشتن بە فێمینیزم.
گوڵان حوسێن
