رووداوە مەزنەكە دروست دەكەین
September 10, 2017
وتار و بیروڕا
لەبەرئەوەی گەوهەری هەموو خەبات و تێكۆشان و ئەو خوێنەی رژاوە بۆ دروستكردنی رووداوە مەزنەكە بووە، دەكرێ بڵێین وێڕای ئەو قوربانییە زۆرە، لێ هەر لە پەڕاوێزی رووداوەكاندا بووین، تا مادەكان لە ناوچەكەدا دەوڵەتێكی زەبەلاح و جوگرافیایەكی پان و پۆڕیان هەبوو، حیسابی زۆرمان بۆ دەكرا، هێزەكانی دەوروبەرمان روویان تێدەكردین و بەرژەوەندییان لەوەدابوو هاوپەیمانمان بن، بەڵام دوای رووخانی ئەو دەوڵەتە پەڕوباڵ كراین، فڕێدراینە دەرەوەی مێژوو، نەك بۆمان نەبوو قسە لە بارودۆخی ناوچەكە بكەین، بەڵكو وڵاتەكەمان بووە جێی تەڕاتێنی دەوڵەتان و وەبن دەست و پێیان كەوتین، ئاخر ئەگەر دەوڵەت باین، ساڵی 1514 بەهۆی شەڕی چاڵدێرانی نێوان عوسمانی و سەفەوییەكانەوە، خاكمان نەدەبووە دوو پارچە، ئەگەر دەوڵەت باین و هێزێكی حیساب بۆكراو باین، دوای شەڕی یەكەمی جیهان، ئەو بەشە كوردستانەی كەوتبووە ژێر دەستی عوسمانییەكان نەدەبووە سێ بەش، بەزۆرداری بە دەوڵەتی نوێی ناوچەكە عێراق و توركیا و سوریاوە نەدەلكێندراین، لە ماوەی شەڕی داعشدا بەغدا وەك سەیركەر تەماشای دەكردین، نەك بەگوێرەی دەستوور هاوكاری پێشمەرگەی نەكرد، بەڵكو رێگەی لەو چەكانەش دەگرت كە بۆ پێشمەرگە دەهات، لەبەرئەوەی دەوڵەت نین، دەبوو ئەو یارمەتییە سەربازییانە بە بەغدادا بێن، ئەمەش وەك ئەوە وایە گۆشت بە پشیلە بسپێری.
ئەگەرچی لە دوای 1991 بە هەموو ئەو كەموكوڕی و گەندەڵییانەی بەرۆكیان گرتووین، خۆمان هەرێمی كوردستانمان بەڕێوەبردووە، بەڵام لەبیرمان نەچێت، بە درێژایی ئەو ماوەیە گەلە گورگ دەوریان داوین، چاویان لەوەیە سوكە دەرفەتێكیان بۆ هەڵكەوێ پەلامارمان بدەن، بۆیە زۆر سەیرە ئێمە لە دەرفەت نەگەڕێین، بۆ ئەوەی بچینە پێشەوە و بە ئامانجی گەورە بگەین، ئەو لایەنانەی دەڵێن كاتی سەربەخۆیی نییە چونكە دەوروبەرمان پێیان ناخۆشە، وەك ئەوە وایە لە ماوەی 26 ساڵی رابردوودا، ئەو دەوروبەرە بەزەییان پێماندا هاتبێتەوە و خاتریان گرتبین كە هەرێمی كوردستان وەك خۆی ماوەتەوە، دەبێ پرسیارە جدییەكە لە خۆمان بكەین، ئەرێ بەڕاست دەوروبەرمان لە دڵەوە پێیان خۆش بووە ئەو دیفاكتۆیەی هەرێمی كوردستان دروست بێ یان شەقی زەمانە وای لێكردوون؟ ئەدی ئەو خاترگرتنەی چەند لایەنێك بۆ ئەو دەوروبەرە لەچییەوە سەرچاوەی گرتووە؟
بەدرێژایی مێژووی جوڵانەوەی رزگاریخوازی و پەیدابوونی ئەو هەموو رەوت و گرووپە جیاوازانەی كوردستان، گفتوگۆی وەك ئێستا ناشرین لە گۆڕەپانی سیاسیدا نەبووە، ئاخر لەوە ناشرینتر هەیە دەرفەتی سەربەخۆیی بكەیتە بابەتی گفتوگۆ، لەبەرامبەر بەڵێ و ویستی لەمێژینەی خەڵكی كوردستاندا نەخێرێك قیت بكەیتەوە؟ لە جیاتی ئەوەی هەموو توانا و وزەمان بۆ چوونە پێشەوە تەرخان بكەین، دێن خەڵك بەو گفتوگۆ بێمانایە خەریك دەكەن.
كاتی دروستكردنی بڕیارە مەزنەكەیە، نابێ گوێ بدەینە ئەو دەوروبەرەی كە لە بەڵا و دەردەسەری زیاتر هیچیان بۆ ئێمە نەهێناوە، با هەر برۆمان لێ تێكبنێن و لورەلوری گورگان بێت، بەشداریكردن لە دروستكردنی ئەو رووداوە مەزنەدا شەڕەفێكی گەورەیە، هەر كەس و لایەنێك بیەوێ سبەی پێی بگوترێت ناوت لە لاپەڕە پڕ لە شانازییەكانی مێژوودا تۆماركراوە، دەرفەتە و نابێ لە دەستی بدات، دەنگ بە بەڵێ بۆ سەربەخۆیی ناوی دەخاتە ئەو لاپەڕە جوانانە، چونكە ئەو رووداوە مەزنە جارێكی دی دەمانباتەوە ناو مێژوو.