ریفراندۆمی کوردستانیان لە نێوان قیژەی ژیان و قێڕەی بەشداربوون ( شرۆڤەیەکی سایکۆلۆژیانەی ڕیفراندۆمە لە ڕۆلنگەی تیۆری ئۆتۆ ڕانک )
August 20, 2017
وتار و بیروڕا
وەک چۆن، ئۆتۆ ڕانک (Otto Rank)، زانای گەورەی دەروونناسی، لە بیردۆزەکەی خۆی دا کە بەناوی " قیژەی لەدایکبوون " دەناسرێتن، جیابوونەوەی مرۆڤ، لە یەکەم ساتەکانی ژیان و لە قۆناغی کۆرپەیی لە شوێنێکی گۆنجا و ئارام و ئاسوودە، کە بریتی بێ لە نێو ھەناوەکانی دایک، بە یەکەم گۆرزی کۆشندە لە دیدوبۆچوون و ڕۆانگەی بۆ ژیان دەبینێ، و تووشبوونی بە نەخۆشیەکانی دەروونی-مێنتالیی قۆناغەکانی دیکە دا بە بەرھەمی ئەو جیابوونەوەیە دەزانێ، ئەوھاش دەبێ ئێمەی کورد و کوردستانی بزانین کە ئێش و ئازار و برین و نەخۆشیە دەروونی و کۆمەڵایەتی و کەلتووری و ئابووری و سیاسی و جەستەیەکانمان بەرھەمی ئەو ڕۆژەن کە ئێمە لە دەوڵەتبوون بێ بەش کراین.
سەیرە و جێگەی داخ و پەژارەییە، ئێمە ئەو ھەموو ساڵ و دەمە، لە چاوەڕۆانی سەربەخۆیی دا ژیان، ببینین کەسانێک ھەبن لەو کوردستانە خۆیان بە کورد بزانن، بەھەر بیانۆیەک بێ، بەڵام بە تێکڕا قسەکەی ھیچ ڕامان و واتایەک ناگەینێ، کاتێک کە بە ھەموو تێگەیشتنی خۆی و تەنیا و تەنیا لە پێناو دژایەتیکردنی نەک ھیچ شتێکیتر، لە کەناڵەکانی ڕاگەیاندن بڵێ:" ھەندێ پارت ئەندامانیان ھان دەدەن کە بقێڕن بۆ ریفراندۆم ... !"
بەڕاستی مخابن بۆ کوردێک ئەوە دیدگەە و فەلسەفەی ژیانی سیاسی و کەلتووریەکەی بێ. ئەو بەناو کوردانە بە چیی خۆیان دەنازن؟ چی لەم جیھانەیان بینیوە و تێگەیشتوون؟ ئەوان زۆر گەمژەترن لەوەی کە ڕووناکتر دەوروبەری خۆیان ببینن. ئەوەتا چەند ھەنگاوێک لەولاترمان مرۆڤی ئەوھا بوونیان ھەبوو و ئەوھا لەگەڵ دۆزی نەتەوایەتی خۆیان ھەڵسوکەوتیان کرد و ئەنجامەکەشی ھیچ نەبوو جگە لە ماڵوێرانی گشتی و پڕبوونی گیرفانی ھەندێ بازرگانی سیاسی و عەرەبە ( جاھیلەکانی ) کە ھەمان نەخۆشی دەروونی ئەمانیان لا بوو. بەڵێ مەبەستم فەلەستینە، کە لە نێوان خوازیاران و نەیارانی ئازادی، فەتح و حەماس، و شۆڤینیزمی عەرەبی و ئاخووندەکانی ئێران، و بازرگانانی جەنگ و سیاسەت، نەزانانی وەک ئێوە ئەمڕۆ دەریایەکی خوێن و بەدبەختی و شەپرزەیی سیاسی و کۆمەڵایەتی وەک دیاری پێشکەشی دانیشتوانی ئەو ناوچەیە کردووە. ئەوەش جۆرێکی دەبەنگییە، تو ھاونیشتمانیانی خۆت قۆربانیی خەڵک و کەسان و وڵاتی تر بکەی.
بۆیە ئەو کەسانە دەبێ باش بزانن و لەبیرخۆیان نەبەن کە ئەگەر ئێمە و ھەر کەسێک کە شەرمی بە خۆی و نەتەوە و دایکان و کچ و منداڵ و خوشک و خێزانەکانی شەھیدانی کوردستانە، بە ھەموو نەتەوە و ئایین و مەزھەب و توێژ و بیروباوەرکانی جیاواز، ئەمرۆ و بۆ سەربەخۆیی نەقێڕینین ئەی ئەو قێڕینە بۆ چی و کەیە؟ ئێوە زۆر گەمژەتر و ( عیناد)ترن، لەوەی بتوانن لە قێڕە و قیژەی ئێمەمانان و کوردستانیان تێبگەن. ئێوە بۆ خەڵکی خۆتان لەبیرچۆتەوە؟ ئێوە زۆر کەمترن لەوەی کە تام و چێژی ئەو ڕۆژە مەزنە بزانن، چونکی ڕق و کینە و حەسوودی چاوەکانتانی کوێر کردووە. *پسپۆری زانستەکانی پێداگۆگی و پەروەردەیی/فاکۆلتیی پەروەردە/ زانینگەی زاخۆ