ترس سه‌رچاوه‌ی زۆر له‌ گرفته‌كانمانه‌

ترس سه‌رچاوه‌ی زۆر له‌ گرفته‌كانمانه‌
لەلای هه‌ندێ له‌ بیرمەندان له‌ نێوان هێز، ترس، گه‌نده‌ڵی و ڕه‌وشت ( ئه‌خلاق ) په‌یوه‌ندییه‌كی گرنگ هه‌یه‌، پرۆفیسۆر (غلامحسین دینانی )ده‌ڵێت ئه‌و کەسانه‌ی هێز و ده‌سه‌ڵاتی زۆریان هه‌یه‌ زۆرتر ده‌ترسن، چونكه‌ ئه‌وان هەمیشە له‌ له‌ده‌ستدانی هێز و ده‌سه‌ڵاتیان ده‌ترسن، ئەو پێی وایه‌ خودی هێز شتێكی زۆر باشه‌ چونكه‌ سه‌رچاوه‌كه‌ی خودایه‌، ئه‌و زانایه‌ هێز به‌ سه‌رچاوه‌ی گه‌نده‌ڵی دانانێت به‌ڵكو ده‌ڵێت ئه‌وه‌ ترسی له‌ده‌ستدانی هێزه‌ كه‌ سه‌رچاوه‌ی گه‌نده‌ڵیه‌
هه‌ر له‌سه‌ر ئه‌و بابه‌ته(‌ د. عبدلكریم سروش) لە‌ په‌رتووكی( سنت و سكولاریسم ) داده‌ڵێت، مرۆڤ به‌ هه‌ر ڕاده‌یه‌ك هێزی ڕوو له‌ زیاد بوون بكات پێویسته‌ بەهەمان ئاست ڕه‌وشتی خۆی (ئه‌خلاقی) به‌رزتر بکات ئەگه‌ر ئه‌وه‌ش ڕوو نه‌دات و له‌ نێوان هه‌ردوكیان دا هاوسه‌نگی نه‌بێ ئەوا هێزی زۆرتر گه‌نده‌ڵی( فساد) زۆرتر به‌رهه‌م ده‌هێنێت،هەروەها دەڵیت ئەگه‌ر كه‌سێك خودان هۆش و زیره‌كیه‌كی زۆر بێت، پێویسته‌ زۆریش به‌ڕه‌وشت بێت ئه‌گینا ئه‌و زیره‌كیه‌ زۆره‌ به‌ خراپ و بۆ زیان گه‌یاندن به‌ خه‌ڵكیتر به‌كار ده‌هێنێت.
زۆر جار كه‌ بیر له‌ دواین ڕستەی پاراگرافی یه‌كه‌م دەکەمەوە (كه‌ ترس به‌ سه‌رچاوه‌ی گه‌نده‌ڵی داده‌نێت) ڕێك بیر له‌ بارودۆخی ئەوڕۆی كوردستان ده‌كه‌مه‌وه‌ زۆر له‌و كه‌سانه‌ی كه‌ له‌ گه‌نده‌ڵی دارایی تێوه‌ ده‌گلێن جگه‌ له‌ هۆكاری لاوازی به‌ها ئه‌خلاقیه‌كان و لاوازی سیستمی كارگێڕی و چۆنیه‌تی ڕوبه‌ڕووبونه‌وه‌ی ئه‌و دیارده‌ مه‌ترسیداره‌، ترس له‌ داهاتووی ژیان و گوزه‌رانیان و نه‌بونی دڵنیایی یه‌كێك بووه‌ له‌و فاكته‌رانه‌ی كه‌ بووه‌ته‌ هۆی په‌ره‌سه‌ندنی ئه‌و دیارده‌یه‌ له‌ نێو كۆمه‌ڵگاكه‌مان، هه‌روه‌ها له‌ ڕوی كۆمه‌لایه‌تیه‌وه‌ش زۆر به‌رپرس پێگه‌ و ڕێز گرتنی خۆیان له‌ پله‌ و پۆسته‌كانیان دا ده‌بیننه‌وه‌ ، له‌ دوای له‌ده‌ستدانی پۆسته‌كانیان و خانه‌نشین بونیان ڕێزی زۆر كه‌متریان لێ ده‌گیرێت ، له‌ ڕوی سیاسیه‌وه‌ش ته‌نانه‌ت له‌ نێو پارته‌ سیاسییه‌كانیش زۆر له‌ به‌رپرس و ئه‌ندامانیان له‌ دڵه‌ ڕاوكێی له‌ده‌ستدانی ده‌سه‌ڵاتدا و بێڕێزی پێ كردن و تۆڵه‌سه‌ندنه‌وه‌ ده‌ژین ، هه‌موو ئه‌و هۆكارانه‌ش كه‌ له‌ ترسی لەدەستدانی هێزەوە‌ سه‌رچاوه‌ ده‌گرن ئاسانكاری زۆر بۆ بڵاو بونه‌وه‌ی گه‌نده‌ڵی و كاری نایاسایی ده‌كه‌ن. هه‌ر بۆیه‌ش بڵاووبونه‌وه‌ی گه‌نده‌ڵی به‌و شێوه‌یه‌ هه‌ڕه‌شه‌ی زۆری له‌سه‌ر گه‌شه‌سه‌ندنی كۆمه‌ڵگاكه‌مان له‌ ڕووی زانستی و ئابورییه‌وه‌ ده‌كات و ڕه‌نگه‌ له‌ داهاتووشدا مه‌ترسی هه‌ره‌ مه‌زن و ڕاسته‌قینه‌ له‌سه‌ر كوردستان دروست بكات، به‌ تایبه‌ت به‌ مانه‌وه‌ی كوردستان له‌ چوارچێوه‌ی عیراق به‌و شێوازه‌ی ئێستا نه‌ ئه‌و دڵنیاییه‌ بۆ هاووڵاتیانی دروست ده‌كات، نه‌ ده‌رفه‌تی بونیاتنانی دامه‌زراوه‌كانی ده‌وڵه‌ت له‌ سه‌ر بنه‌مای ده‌ستورێكی گونجاوی سه‌رده‌میانه‌ و كه‌وتنه‌ سه‌ر ڕێگای دیموكراسی به‌رپرسیارانه‌مان پێ ده‌دات .
له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی دیموكراسی ئێمه‌ له‌ ئێستادا دیموكراسییه‌كی به‌رپرسیارانه‌ نیه‌ و هه‌موو لایه‌نه‌ سیاسییه‌كان به‌ جۆرێك خه‌وشیان تێ خستووه‌ ، به‌ڵام گه‌ر بمانه‌وێت سه‌ره‌ڕای هەموو كه‌مووكۆرییه‌كانمان به‌ هه‌موو لایه‌نه‌ سیاسییه‌كانه‌وه‌ ئەگه‌ر دان به‌وه‌ دابنێین كه‌ دیموكراسی ته‌نیا قسه‌ نیه‌ به‌ڵكو كردار و ڕه‌وشت و دان پێنان به‌ هه‌ڵه‌كانی خود و ڕێزگرتن و داننان به‌ باشی ڕكابه‌ره‌كانیشمانه‌ ئەوا ئەوکات ده‌توانین وڵاتمان له‌ هه‌موو ڕوویه‌كه‌وه‌ به‌ره‌و پێشه‌وه‌ به‌رین.
هەروەها نابێت ڕێگه‌ بدرێت هیچ كه‌س و لایه‌نێك نه‌ به‌ ناوی دیموكراسی و ئازادی ئاسایشی نیشتمان بشێوێنێت و نه‌ به‌ ناوی پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی به‌ ناڕه‌وا و به‌ نایاسایی ئازادی و دیموكراسی سنوردار بكات، ڕاگرتنی هاوسه‌نگی له‌ نێوان ئازادی و دیموكراسی له‌ لایه‌ك و پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی ئه‌ركێكی زۆر ئاسان نیه‌، هاوته‌ریب له‌گه‌ڵ ڕۆلی یاسا داڕێژەران و یاساپارێزان هه‌ستكردن به‌ به‌رپرسیارێتی له‌ لای گشت هاووڵاتیان بو پاراستنی ئاسایشی نیشتمانی و به‌ها مرۆڤایه‌تیه‌ به‌رز و ئه‌خلاقیه‌كانیش زۆر گرنگن.
‌ لەكۆتاییدا ده‌بێت ئه‌وه‌ بڵێم بۆ بۆ پاراستنی بوون و مانه‌وه‌ی گه‌لی كوردستان و نه‌هێشتنی ئه‌و ترسه‌ی كه‌ سه‌رچاوه‌ی زۆر له‌ گرفته‌كانمانه‌ و هەروەها بۆ دڵنیایی زیاتر به‌ر له‌ هه‌موو شتێك پێویستیمان به‌ ڕاگه‌یاندن و بونیادنانی ده‌وڵه‌تی سه‌ربه‌خۆیه‌.
Top