ئەیمی هۆڵمز شارەزای كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ گوڵان: بارودۆخی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێویستی بە هەوڵەكانی سەقامگیركردنەوەو گرتنەبەری چارەسەری سیاسی هەیە

ئەیمی هۆڵمز  شارەزای كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ گوڵان:  بارودۆخی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست پێویستی بە هەوڵەكانی سەقامگیركردنەوەو گرتنەبەری چارەسەری سیاسی هەیە
ئەیمی ئۆستن هۆڵمز، پڕۆفیسۆرە لە زانكۆی ئەمریكی لە قاهیرە و توێژەرە لە سەنتەری وودرۆ ویڵسۆن، شارەزای چەند بوارێكی گرنگە، وەك چارەسەركردنی ناكۆكی و بنیادنانی ئاشتی، دیموكراسی و حوكمڕانی، پرسەكانی پەیوەست بە ئاسایش و بەرگری، كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكووری ئەفریقیا، چەندین نووسینی هەیە لەبارەی رەوشی میسر، توركیا، بەحرەین و «كوردستانی عێراق و سووریا». گوڵان لە میانەی دیمانەیەكدا چەند پرسێكی لەگەڵدا تاوتوێ كرد كە سەرەكیترینیان بریتی بوو لە رەوشی ئاڵۆزی ئێستای رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و مەترسیدارترین پێشهات و پەرەسەندنەكانی ئەم ناوچەیە و بارگرژییەكانی نێوان ئەمریكا و توركیا، ئەویش بەم شێوەیەی خوارەوە وەڵامی پرسیارەكانی دایەوە.
* چۆن لە بارودۆخی ئێستای رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەڕوانیت؟ ئایا ئەو پەرەسەندن و پێشهاتانە چین كە مایەی زۆرترین نیگەرانی و دڵەڕاوكێن كە لە ئێستادا لەم ناوچەیەدا دەگوزەرێن؟
- سەرەتا دەمەوێت ئەوە بڵێم كە لە ساڵی 2008ەوە لە زانكۆی ئەمریكی لە قاهیرەی میسر وانە دەڵێمەوە، كەواتە من بۆ ماوەی دە ساڵە لە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەژیم و بە شێوەیەكی سەرەكی لە وڵاتی میسر، چەندین جاریش سەردانی هەولێر و توركیام كردووە. لەبەر ئەوە من لەلایەكەوە نیگەرانی و دڵەڕاوكێم هەیە لەبارەی بارودۆخی میسرەوە، كە ئاشكرایە بڕیارە لەم مانگەدا هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئەنجام بدرێت، بەڵام ئەوەی بەدی دەكرێت، ئەوەیە كە چەندین پاڵێوراو دوورخراونەتەوە و رێگرییان لێكراوە كە كێبڕكێی سەرۆك عەبدولفەتاح ئەل سیسی بكەن، كە لە نێو دوورخراوەكاندا سێ كەسایەتی نێو سوپای میسری هەن، هەروەها لە نێو دوورخراوەكاندا ئەحمەد شەفیق و سامی حافز عەنان هەن، كە هەردووكیان ژەنەڕاڵی پایەبەرزی نێو سوپان، كە یان دەستگیركراون، یان ئەوەتا بە شێوەیەكی كتوپڕ بۆچوونیان گۆڕیوە و لە ململانێكە كشاونەتەوە. لەم روانگەیەوە دەتوانین بڵێین كێشەكە لە وڵاتی میسردا ئەوەیە كە سەرۆك عەبدولفەتاح ئەل سیسی رێگە بە ئەنجامدانی هەڵبژاردنێكی ئازاد و دادپەروەرانە نادات. كەواتە ئەمە یەكێكە لەو پەرەسەندن و كێشانەی لەم ناوچەیەدا دەگوزەرێت، بە دڵنیاییەوە كێشەیەكی دیكە بریتیە لە دەستێوەردانی توركیا لە عەفرین، ئەویش بەلەبەرچاوگرتنی بوونی هێزی سەربازیی ئەمریكا لە وڵاتی توركیادا- كە هەروەك لە چەند چاوپێكەوتنێكی دیكەدا ئاماژەم پێكردووە-، كەواتە ئەوەی لەم رووەوە گومان هەڵناگرێت، ئەوەیە كە هێرشی توركیا بۆ سەر عەفرین یەكێكە لە كێشە و بارگرژییەكانی نێوان ئەمریكا و توركیا كە پەیوەستن بە پرسی مامەڵەكردن لەگەڵ كوردی باكووری سووریا و هێزی سووریای دیموكراتییەوە. لە دەرئەنجامدا دەتوانین بڵێین كە پەرەسەندنەكانی نێو ئەم دوو وڵاتە –میسر و توركیا- بوونی مەیلێكی خۆسەپێنی دەخەنەڕوو لەلای هەردوو سەرۆكەكە (رەجەب تەییب ئەردۆغان و عەبدولفەتاح ئەل سیسی)، هەرچەندە ئەل سیسی كەسێكی سەر بە دامەزراوەی سەربازیی میسر بووە، بە پێچەوانەوەی ئەردۆغانەوە، بەڵام هەردووكیان مەیل و ئاراستەی خۆسەپێنییان لێ بەدی دەكرێت.


* هەروەك لە وەڵامەكەتاندا ئاماژەتان پێكرد، بۆچوونی جیاواز هەیە لە نێوان هەردوو وڵاتی ئەمریكا و توركیا لە پەیوەندی بە بارودۆخی باكووری سووریاوە، كەواتە ئەگەر لەم روانگەیەوە لە مەسەلەكە بڕوانین، ئایا پێتانوایە ئەم دوو وڵاتە بە ئاراستەی رووبەڕووبوونەوە و پێكدادان دەڕۆن؟ ئایا رووداو و پەرەسەندنەكانی ئەم دواییە ئەم وڵاتەی زیاتر لێكدانەبڕیوە؟
- ئەوە راستە كە لە ئێستادا بارگرژیی جددی هەیە لەنێوان ئەمریكا و توركیادا لەبارەی ئەوەی لە سووریادا روودەدات و دەگوزەرێت. دەستێوەردانەكەی توركیا لە 20ی كانوونی دووەم دەستپی پێكرد، واتە پتر لە مانگێك پێش ئێستا. دوای چەند رۆژێكی كەم لەو دەستێوەردانە پەیوەندییەكی تەلەفۆنی لەنێوان سەرۆك رەجەب تەییب ئەردۆغان و دۆناڵد ترەمپدا ئەنجام درا. سەرۆك ترەمپ هەوڵیدا هۆشداری بدات لە بارەی دەستێوەردانی توركیاوە- ئەویش بە لەبەرچاوگرتنی ئەو راستییەی كە ئەمریكا هێزی سەربازی هەیە لە مەنبیج و توركیاش داوای لە ئەمریكا كرد، هێزەكانی لەو ناوچەیە بكشێنێتەوە و ئەو ناوچەیە چۆڵ بكات. كەواتە ئەمە مەسەلەیەكی زۆر جددییە، بەڵام دەبێت ئەوەشمان لە یاد بێت كە هیچ كاتێك لە رابردوودا سوپای ئەمریكا و سوپای توركیا شەڕیان لە دژی یەكتری نەكردووە و دەبێت ئەوەشمان لەبیر نەچێت كە هەردووكیان ئەندامی ناتۆن، كەواتە- هەروەك پێشتریش ئاماژەم پێكردووە- توركیا و ئەمریكا بەرژەوەندییان هەیە لە چارەسەركردنی ئەم قەیران و تەنگژەیەدا و من هیوادارم بەم ئاراستەیەدا كار بكەن، لەبەر ئەوەی درێژەكێشانی ئەم تەنگژەیە لە بەرژەوەندیی ئەمریكا و هەروەها لە بەرژەوەندیی توركیاشدا نییە، بەڵام رەنگە ئەم كێشە و بارگرژییە لە بەرژەوەندیی رووسیا، یان ئێراندا بێت، لەبەر ئەوە ئومێدەوارم كە ترەمپ و ئەردۆغان بگەنە جۆرێك لە رێككەوتن بۆ خاوكردنەوە و هێوركردنەوەی بارودۆخەكە.


* ئەوەی پەیوەست بێت بە پەیوەندییەكانی نێوان ئەمریكا و كوردی سووریاوە، ئەوا ماوەیەك پێش ئێستا بەرپرسێكی ئیدارەی ترەمپ رایگەیاند كە پەیوەندییەكانی وڵاتەكەی لەگەڵ كوردی سووریادا پەیوەندی كاتی و تاكتیكین، بەڵام لە ئێستادا پێدەچێت كە ئەمریكا بە نیاز بێت بۆ ماوەیەكی زیاتر لە ناوچە كوردییەكانی باكووری سووریا بمێنێتەوە و بەم نزیكانە لەو شوێنانە نەكشێتەوە، تەنانەت دوای تێكشكاندنی داعشیش، ئێوە چ شرۆڤەیەكتان هەیە بۆ ئەو گۆڕانكارییە لە هەڵوێستی ئەمریكا؟


- ئەوەی گوێبیستی بووین، ئەوەیە كە ئەمریكا رایگەیاندووە ئەوان پێشبینی دەكەن بۆ ماوەی دوو ساڵ و رەنگە زیاتریش لە سووریادا بمێننەوە و لە ئێستاشدا نزیكەی دوو هەزار سەربازی ئەمریكی لە باكووری سووریادا جێگیر كراون، كەواتە پێدەچێت ئەمریكا نیازی ئەوەی نەبێت كە بەم زووانە بكشێتەوە لەو ناوچانە، هەروەها ئاشكرایە كە ئەمریكا پشت بە هێزەكانی سووریای دیموكراتی دەبەستێت بۆ پاراستن و ئیدارەدانی ئەو ناوچانەی لەژێر دەستی داعش رزگار كراون و ئێمەش نامانەوێت جارێكی دیكە داعش دەست بەسەر ئەو شوێنانەدا بگرێتەوە، كەواتە ئەمریكا لەگەڵ هێزی سووریای دیموكراتی كار دەكات، كە لە عەرەب و كورد پێكهاتوون، بوونی ئەم هێزەش گرنگییەكی گەورەی بۆ سەقامگیركردنەوەی ئەو ناوچەیە و رێگەگرتن لە گەڕانەوەی داعش هەیە. ئەگەر وەڵامی ئەوەش بدەینەوە، ئایا ئەمە پەیوەندییەكی تاكتیكی یان كاتییە، ئەوا من دەڵێم بە دڵنیاییەوە لە ئێستادا بەرژەوەندییەكی تاكتیكی هەیە لە تێكشكاندنی داعشدا، هەروەها من پێموانییە ئەمریكا بەدیلێكی دیكەی هەبێت، جگە لە كاركردن لەگەڵ ئەو هێزانەی لەسەر ئەرزی واقیع بوونیان هەیە بۆ پاراستن و ئیدارەدانی ئەو ناوچانە. كەواتە تا ئەو كاتەی بەدیلێكی دیكە دێتەئاراوە- كە ئەمەش زۆر رێی تێناچێت- ئەوا بە باوەڕی من ئەمریكا بەردەوام دەبێت لە پشتبەستن بە هێزەكانی سووریای دیموكراتی. هەروەها من پێموایە دەبێت بەڕێز ئەردۆغان ئەم واقیعە قبووڵ بكات و ئەگەر بە راشكاوی بدوێم دەبێت ئەو واقیع و راستییە قبووڵ بكات كە ئەمریكا و هێزەكانی سووریای دیموكراتی هاوكاری لەگەڵ یەكتردا دەكەن، رەنگە ئەو بوونی ئەم واقیعەی پێ ناخۆش بێت، بەڵام لەو باوەڕەدا نیم كە ئەمریكا سیاسەتی خۆی لەم رووەوە بگۆڕێت.


* هەر لە پەیوەندی بە بوونی سەربازیی ئەمریكا لە باكووری سووریا، ئێمە دەزانین بەم دواییە وەزیری دەرەوەی ئەمریكا رایگەیاند كە یەكێك لە ئامانجەكانی درێژەپێدانی كاری سەربازیی ئەمریكا لە وڵاتی سووریادا بریتییە لە بەرەنگاربوونەوەی دەستڕۆیشتووویی ئێران لەو وڵاتەدا، بە تێڕوانینی ئێوە تا چەند ئەمە ئامانجێكی واقیعییانەیە و دەتوانرێت بەدی بهێنرێت؟
- ئەوە روونە كە ماوەیەكی زۆرە ئەمریكا رایگەیاندووە كە نیگەرانە لە دەستڕۆیشتوووییەكانی ئێران نەك هەر لە سووریادا، بەڵكو لە وڵاتانی لوبنان و عێراقیشدا، كەواتە ئەمە درێژەپێدان و بەردەوامیدانە بەسیاسەتە بەرفراوانەكەی ئەمریكا لەم رووەوە، ئەمە سیاسەتی ئەمریكا بوو لە سایەی ئیدارەی ئۆبامادا، بەڵام لە ئێستادا و لە سایەی ئیدارەی ترەمپدا ئەو سیاسەتە پتر سەختگیرتر بووە. بەڵام ژمارەی سەربازەكانی سوپای ئەمریكا لە سووریا- كە بریتییە لە 2000 سەرباز- تەنیا بەشی ئەوەندە دەكەن كە هاوكار بن بۆ پاراستنی ناوچەكانی باكوور و رۆژهەڵاتی سووریا، بەڵام هەرچۆنێك بێت، ئەوەی لێی دڵنیاین، ئەوەیە كە ئەمە سیاسەتی ئاشكرا و راگەیەندراوی ئەمریكایە كە رێگری لە بەرفراوانبوون و تەشەنەسەندنی دەستڕۆیشتوویی ئێران لە سووریادا بكات.


* وەك كەسێكی شارەزا لە بواری چارەسەركردنی ناكۆكی و بنیدنانی ئاشتیدا، ئایا پێتوانییە كە هەر سەركەوتنێكی سەربازی لە دژی داعش سەركەوتنێكی لەرزۆك و كورتخایەن دەبێت، ئەگەر هاوشان نەبێت بە هەوڵەكانی گێڕانەوەی سەقامگیری و هێنانەئارای چارەسەرێكی سیاسی؟
- بە دڵنیاییەوە بارودۆخەكە پێویستی بە هەوڵەكانی سەقامگیركردن و چارەسەری سیاسی هەیە، پێموایە یەكێك لە بەرژەوەندییەكانی ئەمریكا ئەوەیە كە پەنابەرەكان بتوانن بگەڕێنەوە بۆ وڵاتی سووریا، ئەمەش بە مانای ئەوە دێت كە زۆرێك لەو پەنابەرە سوورییانەی لە وڵاتانی میسر، یان توركیا، یاخود لوبناندا دەژین، بتوانن بگەڕێنەوە بۆ وڵاتی خۆیان، ئەمەش پێویستی بە زەمینەسازكردن هەیە، بەڵام هەروەك ئاماژەم پێكرد، یەكێك لە بەرژەوەندییەكانی ئەمریكا ئەوەیە كە بارودۆخێك بخوڵقێت كە پەنابەرەكانی سووریا بتوانن بگەڕێنەوە بۆ سەر ماڵ و حاڵی خۆیان. من خۆم سەردانی كامپەكانی پەنابەران و ئاوارە ناوخۆییەكانم كرد كە زۆربەیان لە بارودۆخێكی زۆر ناهەمواردا دەژین، بۆ نموونە ئەو ئافرەتانەی لە دەستی داعش هەڵاتوون لە موسڵ و ناوچەكانی دیكەی ژێردەستی ئەم رێكخراوە –كە لە ئێستادا لە كامپەكانی پەنابەران و ئاوارە ناوخۆییەكاندا ژیان بەسەر دەبەن- رووبەڕووی گێچەڵپێكردن و هەراسانكردنی جنسی و تەنانەت هێرشكردن دەبنەوە، ئەمەش دۆخێكی تراژیدییە كە ئەو منداڵ و ئافرەتانەی لە دەستی داعش رزگاركراون، رووبەڕووی توندوتیژی ببنەوە لەو كامپانەی لێی دەژین. لەبەر ئەوە پێویستە ئەم كەسانە بپارێزرێن، چونكە لە دۆخێكی نالەباردان، بەڵام تەنانەت ئەگەر پارێزگاریشیان بۆ دەستەبەر كرا، ئەوا دەبێت ئەمە رێكارێكی كاتی بێت، چونكە دەبێت هەلومەرجی گونجاو و پێویست بخوڵقێنرێت بۆ ئەوەی ئەو كەسانە بتوانن بگەڕێنەوە سەر شوێن و ماڵ و حاڵی خۆیان.



* باشە با بگەڕێینەوە بۆ ئەو پرسەی لە وەڵامی پرسیاری یەكەمدا ئاماژەت پێكرد، كە بریتییە لە هەڵكشانی مەیل و ئاراستەی خۆسەپێنی لە هەردوو وڵاتی توركیا و میسردا، ئایا تا چ راددەیەك ئەمە پێشهات و پەرەسەندنی مەترسیدارن و دەبێت هەڵوەستەی جددییان لەسەر بكرێت؟
- من لە سەرەتادا ئاماژە بە بارودۆخی میسر دەكەم و دواتر باس لە هەلومەرجی توركیا دەكەم. من لە پێش شۆڕشەكە و لە كاتی شۆڕشەكە لە دۆخی دوای ئەو شۆڕشەكەشدا لە میسر ژیاوم، كە لە ساڵانی 2011،2012 و 2013دا داینامیكیەت و ئاراستەی راستەقینە هەبوون بۆ هەنگاوهەڵگرتن بەرەو دیموكراسی، بەڵام ئەو داینامیكیەتانەی كە وڵاتەكەیان بەرەو جۆرێك لە دیموكراسی دەبرد، پێچەوانە بوونەوە، یان كۆتاییان پێهێنرا. بە چەشنێك دەتوانین بڵێین كە ئەل سیسی لە حوسنی موبارەك سەركوتكارترە، واتە بارودۆخەكە لە سایەی دەسەڵاتی ئەل سیسیدا زۆر خراپتر بووە بە بەراورد بە هەلومەرجی سەردەمی دەسەڵاتی موبارەك و ئێستا بەراورد بە رۆژگاری دەسەڵاتی موبارەك ژمارەیەكی زیاتری زیندانی سیاسی لەو وڵاتەدا هەن، یان زیندانیكراوەكان پتر رووبەڕووی ئەشكەنجە دەبنەوە، دۆخی زیندانیكرداوەكانیش زۆر خراپترە. تەنانەت كار گەیشۆتە ئەو راددەیەی كە ئەل سیسی كارێكی كردووە كە یاساكانی پەیوەست بە رێكخستنی چالاكییەكانی رێكخراوی كۆمەڵگەی مەدەنی و رێكخراوە قازانج نەویستەكان و نزیكی لە هەر چالاكییەكی ئاسایی ئەم رێكخراوانە بە تاوان لەقەڵەم دەدەن. لەلایەكی دیكەوە، ئێمە دەزانین كە لە میسردا شەڕ هەیە لەگەڵ داعشدا، كە بوونیان هەیە لە ویلایەتی سینا، بە داخەوە ئەوەی بەدی دەكەین، ئەوەیە كە میسر هاوكاری ناكات – بەو راددەیەكی كە ئەمریكا خوازیارێتی- لەگەڵ لایەنەكانی دیكەدا و رێگە نادات هاوكاری بكەن بۆ بەرەنگاربوونە و رووبەڕووبوونەوەی ئەم تەنگژەیە، هەروەها زۆر زەحمەتە كە بگەیتە سینا، مەبەستم ئەوەیە كە گەیشتنی رۆژنامەنووسان و پەیامنێران و شرۆڤەكاران بە باكووری سینا نزیكە لە مەحاڵەوە، بەو پێیە ناتوانن هەواڵەكانی ئەو ناوچەیە بگوازنەوە، واتە سینا ناوچەیەكی داخراوە و كەس نازانێت چی تێدا دەگوزەرێت. ئەمە دۆخێكە پێچەوانەی ئەو رەوشەیە كە لە كوردستانی عێراقدا هەیە، كە دەتوانیت لە كوردستانەوە سەردانی موسڵ و ناوچەكانی دەروبەری موسڵ بكەیت، من پێموایە زۆر گرنگە كە حكومەتی هەرێمی كوردستانی بواری دا بە رۆژنامەنووسان و پەیامنێران بۆ ئەوەی بچنە موسڵ و لە بەرەكانی پێشەوەی شەڕەكە هەواڵ بگوزانەوە لەبارەی ئەوەی بە راستی چی دەگوزەرێت، لە كاتێكدا ئەمە لە میسر مومكین نییە و رێگە بە كەس نادرێت هەواڵەكانی باكووری سینا رووماڵ بكات. كەواتە دەتوانین بڵێین بەراورد بە میسر ئازادییەكی زیاتر لە كوردستانی عێراقدا بۆ كاری رۆژنامەگەری فەراهەم كراوە، چونكە رێگە بە كاركردنی رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لە شارەكانی سلێمانی و دهۆك و هەولێر دەدرێت و، بواریان پێدەدرێت كە كۆمەك لەلایەنە دەرەكییەكان وەربگرن، لە كاتێكدا ئەمە لە میسردا سنووردار كراوە. بەلای كەمەوە ئەو تێڕوانینەیە كە لەلای من گەڵاڵە بوو، دوای ئەوەی چەند جارێك سەردانی هەرێمی كوردستانم كرد، كە دوایین سەردانم لە هاوینی رابردوودا بوو. كەواتە لەم روانگەیەوە من هیوادارم كە میسر لە ئەزموونی رزگاكردنی موسڵەوە فێر بێت، واتە لەوە بڕوانێت كە كوردستانی عێراق بواری بە رۆژنامەنووس و پەیامنێران داوە، بۆ ئەوەی كاری خۆیان بكەن و ئازادی بۆ كاری رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی رەخساندووە، مەبەستم ئەوەیە بوونی ئەم ئاست و ئەندازەیە لە ئازادی رۆژنامەگەری و كاری رێكخراوەكانی كۆمەڵگەی مەدەنی لە كوردستانی عێراقدا بە چەشنێكە كە پێویستە میسر لێوەی فێر بێت و ئەو راستییەی لەبەرچاو بێت كە پێویستە بوار بە رۆژنامەنووسان بدات تاوەكو بتوانن رووماڵی رووداوەكانی سینا بكەن. كەواتە پێویستە میسر پەند و وانە وەربگرێت لە ئۆپەراسیۆنی رزگاركردنی موسڵ لە پەیوەندی بە چۆنیەتی مامەڵەكردن لەگەڵ كێشەكانی وڵاتەكەیەوە كە بریتییە لە بوونی جیهادییەكانی لە سینادا. ئەوەی پەیوەندی بە وڵاتی توركیاشەوە هەبێت، ئەوا پێموایە دەبێت لە یەك كاتدا لەو كارە بڕوانین كە ئەرۆدغان لە ناو خاكی سووریادا –كە كەوتۆتە سەر سنووری وڵاتەكەی- ئەنجامی دەدات، لەگەڵ ئەو كارانەی لە ناو سنووری وڵاتەكەی خۆیدا ئەنجامیان دەدات، چونكە ئەمانە پێكەوە گرێدراون. ئێمە دەزانین كە چەندەها ئەندامی پارتی هەدەپە دەستگیركراون و لەزیندانەكاندان، تەنانەت چەندین كەسایەتی ئەكادیمیش خراونەتە زیندانەكانەوە و ژمارەیەك لە كەسایەتییە ئەكادیمیەكان لە كارەكانیان دوورخراونەتەوە. كەواتە سەركوتكارییەكی راستەقینە هەیە لە بەرامبەر كەمینەی كوردا، هەروەها لەبەرامبەر ئەكادیمییەكان و رۆژنامەنووسانیشدا، كە هەموو ئەمانەش بە شێوەیەكی دراماتیكی لە ماوەی چەند ساڵێكدا روویاندا. لەگەڵ ئەوەشدا من ئومێدەوارم كە رێگاچارەیەك بدۆزرێتەوە بۆ پێچەوانەكردنەوەی ئەم پەرەسەندنە نەخوازراوانە كە مایەی نیگەرانین، چونكە ئەمە لە مەودای دووردا دەرئەنجامی خراپی لێدەكەوێتەوە لەسەر توركیا، ئەوەش دەرهاویشتەی خراپی دەبێت لەسەر قوتابییان لە توركیا كاتێك دەبینین كە رێگە بە مامۆستاكانیان نادرێت تەنانەت بە شێوەیەكی ئاشتییانەش گوزارشت لە بۆچوونی خۆیان، یان رەخنەیەكی ئاشتییانە بكەن.



* دوایین پرسیارمان پەیوەستە بە پێشبینییەكانتان بۆ ئایندەی ئەم ناوچەیە، ئایا ئێوە گەشبینن یان پێتانوایە دۆخەكە بە چەشنێك ئاڵۆز بووە كە ئومێدی بەرەوپێشچوون لە ئارادا نەماوە؟
بە دڵنیاییەوە پێشبینیكردنی ئایندە كارێكی زەحمەتە. هەروەك دەزانن كە لەم مانگەدا هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی لە میسردا ئەنجام دەدرێت، بە هەمان شێوە لە توركیاشدا هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئەنجام دەدرێت، ئومێدەكە ئەوەیە ئەم سەركوتكارییە- هەم لە توركیا و هەم لە میسر- بەرەو كەمبوونەوە و خاوبوونەوە بچێت لە دوای هەڵبژاردنەكانەوە، ئەویش كاتێك ئەردۆغان لە پێگەی خۆی دڵنیا دەبێت و مانەوەی لە پۆستەكەیدا مسۆگەر دەكات، كە رەنگە ئەو كاتە ئازادییەكی زیاتر بۆ كاری رۆژنامەگەری و رادەبڕین بڕەخێسنێت. ئەگەر ئەمە بێتەئاراوە، ئەوا باشترین سیناریۆیە و مایەی گەشبینیشە، واتە ئومێدەكە ئەوەیە كە بارودۆخەكە دوای هەڵبژاردنەكان باشتر بێت، كاتێك ئەرۆدغان پێگەی خۆی پتەو دەكات. بە دڵنیاییەوە ئەگەری هاتنەئارای سیناریۆیەكی دیكەش هەیە كە ئەمەیان مایەی رەشبینییە و ئەویش ئەوەیە كە ئەگەر ئەمەیان بۆ بچێتەسەر، ئەوا درێژە بەم رەوتی كاركردنە بدەن- بەم سەركوتكارییە-. من خۆم خوازیاری ئەوەم كە ئەمریكا و یەكێتی ئەوروپا و لایەنەكانی دیكە رۆڵی خۆیان ببینن لەم رووەوە. چونكە ئێمە بینیمان كە سەرۆك ترەمپ چۆن ستایشی ئەل سیسی كرد و بە كەسێكی زۆر باشی وەسفكرد كە ئەمە قابیلی قبووڵكردن نییە، چونكە ئێمە بینیمان كە چۆن ئەل سیسی خەڵكی مەدەنیی وڵاتەكەی سەركوت كرد، بە دڵنیاییەوە ئەمریكا دەبێت مامەڵە لەگەڵ ئەل سیسی بكات، چونكە ئەو سەرۆكی هەڵبژێردراوی میسرە، بەڵام ناچار نییە كە ستایشی بكات.
Top