گریگۆری گۆس پڕۆفیسۆر و سەرۆكی بەشی كاروباری نێودەوڵەتیی لە سكوڵی بوش بۆ حكومەت و خزمەتگوزاریی گشتی لە زانكۆی (Texas A&M)، پێشتر پڕۆفیسۆری زانستی سیاسی و بەڕێوەبەری پڕۆگرامی دیراساتی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بووە لە زانكۆی ڤێرمۆنت. هەروەها توێژەر بووە لە سەنتەری دەوحە لە ئامۆژگای برۆكینز. بە هەمان شێوە وانەبێژی زانستی سیاسی بووە لە زانكۆی كۆڵۆمبیا. بۆ تاتوێكردن و شرۆڤەكردنی ئەو تەنگژە و پشێوییانەی كە ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە دەستیانەوە دەناڵێنێت، هەروەها بۆ هەڵسەنگاندنی رەوتی رووداوەكان و پێشبینییەكانی پەیوەست بە داهاتووی ئەم ناوچەیەوە، گوڵان دیمانەیەكی لەگەڵدا ئەنجامداو ئەویش بەم شێوەیە بۆچوونەكانی خستەڕوو.

* بەپێی ئەوەی تایبەتمەندن لە كاروباری وڵاتانی كەنداو، با سەرەتا لەو تەنگژەیەوە دەست پێبكەین كە لە نێوان قەتەر و وڵاتانی دیكەی كەنداو و میسردا دروست بووە، ئایا هۆكار و دەرئەنجامەكانی ئەم تەنگژەیە چین؟
- لە راستیدا هۆكارەكەی بۆ تمووحی سەركردایەتیی نوێی وڵاتی عەرەبستانی سعودیە و سەركردایەتیی وڵاتی ئیمارات دەگەڕێتەوە، كە خوازیاری ئەوە بوون قەتەر پتر پێ بە پێی سیاسەتەكانی ئەوان هەنگاو هەڵبگرێت، هەروەها بۆ بیركردنەوە و پێشبینی ئەوان دەگەڕێتەوە كە چاوەڕوانی ئەوەیان دەكرد ئەمریكا لەم هەنگاوەدا پشتیوانییەكی بەهێزیان بكات بۆ ئەوەی قەتەر بخەنەوە گۆشەكەی خۆی، ئەگەر ئەم گوزارشتە راست بێت، یان بۆ ئەوەی فشار بخرێتەسەر قەتەر بۆ ئەوەی هەمان سیاسەتی سعودیە و ئیماراتی بگرێتەبەر. كەواتە پێموایە سعودیە و ئیمارات بەهەڵەداچوون لە لێكدانەوە و حیساباتەكانیان لە پەیوەندی بەوەی ئایا ئەمریكا تا چ ئەندازەیەك فشار دەخاتەسەر قەتەر، هەروەها دوچاری بەهەڵەداچوونی حیسابات هاتن لە پەیوەندی بەوەی تا چەند لەسەر ئاستی كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی فشار دەكرێت بۆ ئەوەی ئەم تەنگژەیە بە شێوەیەكی خێرا چارەسەر بكرێت. چونكە راستە ئەمە تەنگژەیەكی گەورەیە لە كەنداو، بەڵام پێناچێت شانۆ نێودەوڵەتییەكە زۆر كاریگەر بووبێت بەم قەیرانە، ئەوەتا نەوت بە شێوەیەكی ئاسایی و سروشتی لەم ناوچەیەوە هەناردە دەكرێت، سوپای ئەمریكا بە ئاسانی دەستی بەم ناوچەیە رادەگات و كاروبارە بازرگانییەكانیش ئەنجام دەدرێن. كەواتە پێموایە بە هەڵەداچوون لە حیساباتی ئەوەی تا چەند قەتەر دەكەوێتەژێر فشارەوە.
* باسی ئەوەتان كرد كە سعودیەو ئیمارات بە هەڵەداچوون لە حیساباتەكانیاندا (Miscalculation) ئەی پێتوانییە ئەمریكاش بە هەڵە ئیدارەی (Mishandling) ئەم تەنگژەیەی كردبێت؟
- بەڵێ، پێموایە لە سەرەتاوە ئەمریكا بە هەڵە ئیدارەی دۆخەكەی كرد، چونكە سەرۆكی ئەمریكا و وەزیری دەرەوەی ئەو وڵاتە پەیامی جیاوازیان دەنارد. رەنگە ئەمە شێوازێكی كاركردنی باش بێت ئەگەر بێتو بەرئەنجامی هەماهەنگی بێت بۆ ئەوەی فشار بخەیتەسەر لایەنێكی دیاریكراو، بەڵام ئەمە حاڵەتەكە نەبوو لە پەیوەندی بە تەنگژەی قەتەرەوە، بەڵكو ئەمە بووە هۆی ئەوەی لایەنە پەیوەندیدارەكان دڵنیا نەبن لەوەی كێ گوزارشت لە سیاسەتی دەرەوەی ئەمریكا دەكات، چونكە كاتێك سعودیە و ئیمارات لێدوانێكی وەزیری دەرەوەیان گوێ لێدەبوو، ئەوا دەیانزانی دەتوانن رووبكەنە سەرۆك بۆ ئەوەی بڕیارێكی دیكە بەدەست بهێنن، كەواتە بەڵێ پێموایە ئەمریكاش ئیدارەیەكی هەڵەی دۆخەكەی كرد.
* ئەی رەوایە بڵێین ئێران بە ئەندازەیەكی گەورە سوودمەند بووە لە سەرهەڵدانی ئەم تەنگژەیە؟
- من ناڵێم بە ئەندازەیەكی گەورە سوودمەند بووە، چونكە دەستڕۆیشوویی ئێران زیاتر لە عێراق و سووریا و لوبناندا بەدی دەكرێت، پەیوەندیی ئێران بە قەتەرەوە پەیوەندی دۆستانە و كاركردنە و ناكرێت بڵێین قەتەر دەبێتە هاوپەیمانێكی بەهێزی ئێران.
* ئەی چۆن لە پەیوەندی یان دروستتر بڵێین ركابەریی ئێران و سعودیە دەڕوانن؟
- ئاشكرایە كە ركابەرییەكی بەهێز هەیە لەنێوانیاندا، زۆر كەس پێیوایە ریشەی ئەم ركاربەرییە دەگەڕێتەوە بۆ دابەشبوونی نێوان شیعە و سوننە لە نێو ئیسلامدا، بەڵام من باوەڕم وایە ریشەی ئەم ركابەرییە بۆ ململانێی دەسەڵات دەگەڕێتەوە لە ناوچە جیاوازەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا كە شەڕی ناوخۆیی هەڵگیرساوە تێیاندا، وەك عێراق و سووریا و یەمەن كە شەڕی ناوخۆییان تێدایە، هەروەها لوبنانیش كە حكومەتێكی لاوازی هەیە، كە بوونی حكومەتی لاوازیش هۆكارێكە بۆ دەستێوەردانی دەرەكی. مەبەستم ئەوەیە بڵێم ئێران و سعودییە هەوڵدەدەن ئەو بۆشاییە سیاسیە پڕبكەنەوە بە چەشنێك كە بە بەهێزبوونی پێگەی خۆیان و لاوازكردنی پێگەی بەرامبەریان بشكێتەوە، هەموو ئەمەش لە چوارچێوەی ململانێی هاوسەنگیی هێزدا ئەنجام دەدرێن. راستە زۆربەی جار سعودیە بە سوننە و ئێرانیش بە شیعەوە گرێدەدرێنەوە، بەڵام پێموانییە ئەمە ركابەرییەكی تایفەگەری بێت، بەڵام هەروەك ئاماژەم پێكرد ركابەرییەكە لە چوارچێوەی ململانێی هێزدایە.
* بەڵام پێتوایە لەم ململانێیەدا ئێران توانیویەتی پێگەیەكی بەهێزتری هەبێت و پەرە بە دەستڕۆیشتوویی خۆی بدات لە چەند وڵاتێكی گرنگی ناوچەكەدا وەك عێراق و سووریا؟
- بەڵێ، ئێران براوەی ئەم پێشبڕكێیەیە، ئەمە هیچ گومان هەڵناگرێت.
* بەڵام بۆچی وڵاتە عەرەبییەكان بە تەنیا، یان پێكەوە نەیانتوانیوە بەر بە دەستڕۆیشتوویی ئێران بگرن و بەرەنگاری هەژموونی ئەو وڵاتە ببنەوە؟
- لە راستیدا دابەشبوون هەیە لەنێو ئەوانەی ئەگەری ركابەریكردنی ئێرانیان لێدەكرێت، وەك سعودیە و میسر و توركیا، واتە جیاوازی هەیە لە نێوانیاندا لەسەر ئەوەی چ رێچكە و رێگاچارەیەك بگرنەبەر. بۆ نموونە لە تەنگژەی قەتەردا توركیا كە وڵاتێكی سوننەیە پتر هاوسۆزە لەگەڵ ئیسلامی سیاسی پۆپۆلیستی نیچمە دیموكراسی كە ئیخوان موسلمین نوێنەرایەتی دەكات، لە كاتێكدا سعودیە و ئیمارات بە تەواوەتی لە دژین و بەرهەڵستی دەكەن.
* واتە هۆكارەكە بۆ ئەوە دەگەڕێتەوە كە وڵاتانی عەرەبی و سوننە نەیانتوانیوە لەنێو خۆیاندا هاوپەیمانێتیەك پێكبهێنن؟
- بەڵێ ئەمە راستە، ئەوەش لەبەر ئەوە تێڕوانینی جیاوازیان هەیە لەبارەی ئەوەی ئیسلام رۆڵی چی بێت لە سیاسەتەدا.
* یەكێكی دیكە لەو تەحەددی و دەردانەی ئەم ناوچەیە بەدەستیەوە دەناڵێنێت، داڕووخانی دەسەڵاتی دەوڵەت و لەبەریەك هەڵوەشانەوەی دامەزراوەكانی دەوڵەتە، ئێوە چۆن لەم مەسەلەیە دەڕوانن؟
- لە راستیدا ئەمە ریشەی قەیرانە ئیقلیمییەكەیە، چونكە ئەو داڕووخانە بۆشایی سیاسی دروست دەكات و ئەمەش دەبێتەهۆی ئەوەی هێزە ئیقلمییەكان و بگرە هێزە مەزنەكانی وەك ئەمریكا و رووسیا هەوڵی دەستێوەردان بدەن. هەروەها ئەم بۆشایی دەسەڵاتەیە كە بواری بۆ كاراكتەرە نادەوڵەتییەكانی وەك داعش و ئەلقاعیدە رەخساندووە كە بنكە و پێگە دابمەزرێنن. كەواتە ئەمە كرۆكی قەیرانە ئیقلمییەكەیە و بە داخەوە توانامان بۆ دەستنیشانكردنی هۆكار و ریشەی كێشەكە بە مانای ئەوە نایەت كە دەتوانین چارەسەری بكەین، چونكە بنیادنانەوەی دەوڵەت ئەركێكی زۆر قورسە، لەبەر ئەوە پێموایە ئەم قەیرانە ئیقلمییە بۆ ماوەیەكی دیكەش درێژە دەكێشێت.
* لەگەڵ ئەوەشدا ناكرێت چاوەڕێی ئەوە بكەین كە ئیدارەی ئەمریكا وەبەرهێنان بكات لە دووبارەبنیادنانەوە دەوڵەت لە وڵاتانی ئەم ناوچەیەدا؟
- نەخێر، ئیدارەی پێشوو بە ئاشكرا راگەیاندووە كە نایەوێت بێتە ناو ئەم پرۆسەیەوە، ئیدارەی ئێستاش – ئەگەرچی لەسەر ئاستی گوتار و لێدوانەكانی راگەیاندووە جیاوازە لە ئیدارەی پێشوو- دەستنادانە پرۆسەی بنیادنانی دەوڵەت و پەرەپێدانی دیموكراسی لەم ناوچەیەدا.


* ئێوە لە وتارێكتاندا كە لە وێبسایتی ئامۆژگای برۆكینزدا بە ناونیشانی (ISIS and the New Middle East Cold War) بڵاوتان كردووەتەوە، باستان لەوە كردووە داعش بەرەنجامی شەڕی ساردی نوێی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستە، ئایا دەبێت نیگەران بین لە بارەی دووبارە سەرهەڵدانەوە و هەڵكشانی داعشەوە؟
- ئەوەش ئاشكرایە داعش نابێتەوە قەوارەیەك كە خاكێكی لەبندەستدا بێت، كە لە بنەڕەتدا هەوڵیدا قەوارەیەكی لەم چەشنە بێت بۆ ئەوەی خۆی لە ئەلقاعیدە و گروپەكانی دیكە جیا بكاتەوە، بەڵام ئەو توانایەی لە دەستدا، لەبەر ئەوەی هیچ دۆست و هاوپەیمانێكی نییە و هەمووان لە دژین. بەڵام ئەمە بە مانای ئەوە نایەت كە لەناو دەچێت، چونكە دەكرێت بە حیساباتی خۆیدا بچێتەوە و ناوی خۆی بگۆڕێت و هاوشێوە و هاوچەشنی ئەلقاعیدەی لێ بێت، واتە بێ ئەوەی خاكێكی دیاریكراوی لەژێر دەستدا بێت، ئەگەرچی توانای ئەوەی هەبێت كە گورز لە دوژمنەكانی بسرەوێنێت لە ئەوروپا، یان لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، كە من پێموایە رەنگە بەم ئاڕاستەیەدا هەنگاو بنێت. كەواتە تاوەكو شەڕە ناوخۆییەكان و بۆشاییی سیاسی هەبێت، ئەوا داعش بواری ئەوەی بۆ دەڕەخسێت كە بتوانێت پلان دابنێت بۆ كردەوە تیرۆریستییەكان و جێبەجێشیان بكات، بە چەشنی ئەوەی ئەلقاعیدە ئەنجامی دەدات.
* كەواتە هاوڕایت لەگەڵ ئەوەدا، كە چارەسەركردنی كێشەی تیرۆریزم و توندڕەوی پەیوەندییەكی لێكدانەبڕاوی هەیە بە چارەسەركردنی پرسی حوكمڕانییەوە؟
- بەڵێ، من باوەڕم وایە.
* هەروەك دەزانن لە عێراقدا شەڕی دژ بە داعش بەرەوپێشچوونی بەرچاوی بەخۆوە بینیوە، بەتایبەتی دوای رزگاركردنی شاری موسڵ، ئایا تا چەند كارێكی واقیعبینانەیە پێشبینی ئەوە بكەین كە بابەتی دابەشكردنی دەسەڵات و چارەسەركردنی پرسی حوكمڕانی لەم وڵاتەدا دەبێت كۆششی جددی بۆ بكرێت؟
- بە تێڕوانینی من هەڵمەت و شەڕی دژ بە داعش هەموو ئەم پرسە قورسانەی دواخستووە، واتە لەگەڵ كۆتاییهاتنی ئەم شەڕە لە دژی داعش ئەو پرسانە دووبارە دێنەپێشەوە و سەرهەڵدەدەنەوە. بۆ نموونە پرسی ئەنجامدانی ریفراندۆم لەلایەن هەرێمی كوردستانەوە لە مانگی داهاتوودا، بۆتە هۆی ئەوەی نەك هەر تەنیا لە كوردستان، بەڵكو لە بەشەكانی دیكەی عێراقیش بیر لەوە بكرێتەوە ئایا ئایندەی پەیوەندییەكانی هەرێمی كوردستان و بەغدا چی دەبێت، چونكە ئەگەر ئەم كێشانە چارەسەر نەكرێت، ئەوا گرژی و دژواری لە سیاسەتی عێراقدا دروست دەبێت.


* ئێوە ئاماژەتان بە پرسی ریفراندۆم كرد لەلایەن كوردستانەوە، كە هەرێمی كوردستان باس لەوە دەكات مافی ئەوەی هەیە مومارەسەی بڕیاردانی چارەنووس بكات، ئەمە سەرەڕای ئەوەی متمانەیان بە حكومەتی عێراقی نەماوە، چونكە لەبری ئەوەی مافە بنەڕەتییەكانیان دەستەبەر بكات، ئەوا مافە دەستوورییەكانی پێشێل كردوون، راوبۆچوونی ئێوە لەم بارەیەوە چییە؟
- لە راستیدا زەحمەتە ئەمە یەكلابكرێتەوە، ئەوەش تەواو روونە كە زۆرینەی كوردی عێراق خوازیاری ئەوەن وڵاتێكی سەربەخۆیان هەبێت. كە سەرەڕای ئەوەی هەرێمی كوردستان پەیوەندییەكی باشی لەگەڵ دەوڵەتە دراوسێكان هەیە، بەتایبەتی توركیا، هەروەها ئێرانیش، بەڵام دەوڵەتە دراوسێكان بەرهەڵستی ئەوە دەكەن كە هەرێمی كوردستانی عێراق سەربەخۆیی تەواو بەدەست بهێنێت. چونكە ترسیان هەیە رەنگدانەوەی هەبێت لەسەر كوردی دانیشتووی وڵاتەكەیان. هەروەها پێموانییە ئەمریكاش پشتیوانییەكی گەورە لە كوردستانی سەربەخۆ بكات، بەڵام كێ دەزانێت ئیدارەی ترەمپ چ هەڵوێستێكی دەبێت، لەگەڵ ئەوەشدا باوەڕم وانییە واشنتۆن هەڵبستێت بە هاندانی هەولێر بۆ ئەوەی بەو ئاراستەیەدا هەنگاو هەڵبگرێت.


* باشە خۆ ئەگەر كوردستان ریفراندۆمیش ئەنجام نەدات، ئایا پێویست بەوە ناكات كە دووبارە پەیوەندییەكی نوێ و شێوەیەكی نوێی كاركردن لە نێوان كوردستان و بەغدا بێتەئاراوە؟
- بە دڵنیاییەوە دەبێت كارێك ئەنجام بدرێت لەم رووەوە. چونكە واقیعەكە ئەوەیە كە هەرێمی كوردستان دەسەڵاتی فیعلی هەیە بەسەر هەندێ ناوچەی دەرەوەی قەڵەمڕەویی فەرمیی خۆیەوە، وەك كەركووك و هەندێ ناوچەی پارێزگای نەینەوا، بەتایبەتی لە دوای هاتنی داعشەوە لە ساڵی 2014وە و تەنانەت پێش ئەوەش. كە چارەسەركردنی ئەم پرسەش كارێكی دژوارە، بەتایبەتی بە لەبەرچاوگرتنی نرخی نزمی نەوت كە هەم لە بەغدا و هەم لە هەرێمی كوردستان پشتی پێدەبەسترێت بۆ راییكردنی كاروبارەكانی دەوڵەت. بەڵام من نازانم ئەم كێشانە چۆن یەكلادەكرێنەوە.


* لە پەیوەندی بە دۆخی سووریاوە، ئەوا ئاشكرایە كە داعش لەو وڵاتەدا لە پاشەكشەدایە، بەتایبەتی لە رۆژهەڵاتی سووریا، پرسیارەكە ئەوەیە ئایا داكشانی دەسەڵاتی داعش لەو ناوچەیەدا نابێتەهۆی چڕبوونەوەی ململانێی جیوپۆلەتیكییەكان لە نێوان هێزە ئیقلیمی و هێزە مەزنەكانیشدا بۆ ئەوەی برەو بە دەستڕۆیشتوویی خۆیان بدەن و ئەو بۆشاییە پڕبكەنەوە كە داعش جێی دەهێڵێت؟
- پێموایە ئەو دۆخەی لەئێستادا لە سووریا هەیە درێژە دەكێشێت و بەردەوام دەبێت كە بریتییە لە بوونی چەند ناوەندێكی هێز لە بەشە جیاوازەكانی وڵاتەكەدا، واتە باوەڕم وانییە رژێمی سووریا، ئیدی بە سەرۆكایەتیی بەشار ئەسەد بێت، یان هەر كەسێكی دیكە بتوانێت كۆنتڕۆڵی خۆی بەسەر تەواوی وڵاتەكەدا بسەپێنێتەوە. واتە ئێمە رۆژگارێكی دوورودرێژ بەدی دەكەین كە تێیدا میلیشیا جیاوازەكان كۆنتڕۆڵی فیعلیی واقیعەكەیان بەدەستەوە دەبێت. ئیدی ئەو میلیشایانە سەر بە بەرەی نوسرە، یان ئەلقاعیدە، یان داعش دەبن، ئەوا ئەمە بەندە بەوەی توركیا و رووسیا و ئەمریكا چۆن مامەڵە لەگەڵ ئەم مەسەلانەدا دەكەن. بەڵام پێموایە تەنانەت ئەگەر تێگەیشتنێكیش لە نێوان هێزە پەیوەندیدارەكاندا دروست بێت لەبارەی لەباربردنی بژارەكانی داعش، یاخود بەرەی ئەل نوسرە لە سووریادا، ئەوا هێشتا ئەمە بە مانای ئەوە نایەت كە رژێمی ئەسەد، یان حكومەتێكی دەرەكی بتوانێت كۆنتڕۆڵی تەواوی خاكی سووریا بكاتەوە. چونكە لە واقیعدا ئێستا كورد خاوەنی خۆبەڕێوبەرییە لە سووریا، هەروەها چەندین میلیشیاش هەن كە كۆنتڕۆڵی بەشە جیاوازەكانی وڵاتەكە دەكەن. كەواتە ئەوەی بەدی دەكرێت، ئەوەیە دەسەڵاتێكی بە نامەركەزیكراو و بۆشایی سیاسی لە سووریادا درێژە دەكێشێت.
* پێتوایە هێوركردنەوەی دۆخی سووریا و دەستكردن بە گفتوگۆیەكی جددی لێكتێگەیشتنی نێوان هێزە پەیوەندیدارەكان لەخۆدەگرێت؟
- كێشەكە ئەوەیە بۆ دەستپێكردن بە گفتوگۆ دەبێت رووسیا و ئەمریكا و ئێران ئامادە بن بگەنە رێككەوتن. بەڵام دەبینیت پەیوەندییەكانی ئێران و ئەمریكا خراپن، پەیوەندییەكانی رووسیا و ئەمریكاش سێبەری ئەو پرسەیان لەسەرە كە پەیوەستە بەوەی تا چ ئەندازەیەك رووسیا دەستێوەردانی كردووە لە هەڵبژاردنە سەرۆكایەتییەكەی ئەمریكا لە ساڵی 2016- واتە ئەمە بۆتە پرسێكی سیاسیی ناوخۆیی لە ئەمریكا-. كەواتە زۆر زەحمەتە ترەمپ بتوانێت رێككەوتن لەگەڵ رووسیادا بكات، بەتایبەتی دوای ئەوەی كۆنگرێس بە زۆرینەی دەنگ سزای نوێی بەسەر رووسیادا سەپاند.
* كەواتە سەپاندنی ئەو سزایانەش هۆكارێكن بۆ ئەوەی ئەگەری هاوكاریی نێوان رووسیا و ئەمریكا لە بارەی چارەسەركردنی دۆخی سووریاوە لاوازتر بێت؟
- ئەمە راستە، هەروەها ئەمە بۆ ئێرانیش راستە، كە ئێرانیش بەشێك بوو لەو وڵاتانەی كە سزای زیاتریان بەسەردا سەپێنرا.

* لەئێستادا مشتومڕێكی زۆر لە واشنتۆن دەكرێت لە بارەی ئێران و رێككەوتنە ئەتۆمییەكەوە، كە لەلایەك باس لەوە دەكرێت ئێران بە تەواوەتی پابەند بووە بە رێككەوتنەكەوە، لەلایەكی دیكەوە هەوڵێك هەیە بە ئاراستەی ئەوەی پێویستە ئەمریكا سیاسەتی توندتر لە ئاست ئێراندا بگرێتەبەر، بۆچوونی ئێوە لەم بارەیەوە چییە؟

- ئەوە روونە كە سەرۆكی ئەمریكا دەیەوێت رێككەوتنە ئەتۆمییەكە هەڵبوەشێتەوە، هەوڵی ئەوەش دەدات وا دەربكەوێت كە ئۆباڵەكەی لە ئەستۆی ئێران بێت، بەڵام دوچاری دژوارییەكی زۆر دەبێتەوە لەوەی بتوانێت قەناعەت بە چوار ئەندامەكەی ئەنجومەنی ئاسایش و ئەڵمانیا و یەكێتیی ئەوروپا بكات كە شوێن پێی سیاسەتەكانی هەڵگرن لەم رووەوە بۆ هەڵوەشاندنەوەی رێككەوتنەكە، بەڵام ئاشكرایە كە ئەو دەیەوێت ئەم كارە بكات.
* باشە ئەوە روونە كە ئەمریكا ناتوانێت لە رووی یاساییەوە و یەكلایەنە لە رێككەوتنەكە بكشێتەوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئەگەر هاتوو ئەم رێككەوتنە هەڵوەشێنرایەوە، ئایا ئاكامەكانی چی دەبن لەسەر ناوچەكە كە خۆی لە خۆیدا ناوچەیەكی پڕ لە تەنگژە و تەنگوچەڵەمەیە؟

- لە حاڵەتی هەڵوەشانەوەی رێككەوتنەكەدا ئێران دەست بە پرۆگرامە ئەتۆمییەكەی دەكاتەوە و رێز لەو سنووربەندییانە ناگرێت كە لەنێو رێككەوتنەكەدا هاتوون و ئەو كاتەش قسە و باسی گرتنەبەری كردەوەی سەربازی دێتەئاراوە.
* دوایین پرسیارمان لەبارەی پێشبینییەكانتانە بۆ داهاتووی ئەم ناوچەیە، ئایا پێتوایە رەوتی روداوەكان ئەم ناوچەیە بە چ ئاقارێكدا دەبەن؟ ئایا هیچ پەرەسەندنێكی ئیجابی دەبینرێت لە ئێستادا كە مایەی گەشبینی بێت؟
- بەداخەوە نەخێر. ئەویش لەبەر سێ هۆكار. یەكەمیان پێدەچێت تا ماوەیەكی دیكەش نرخی نەوت بە نزمی بمێنێتەوە بە بەراورد بەو نرخەی كە لە رابردوودا هەیبوو، ئەمەش بە مانای كەمبوونەوەی سەرمایە دێت لەم ناوچەیەدا. دووەمیان، من لە ئایندەی نزیكدا ئەگەری دووبارە بنیادنانەوەی دەوڵەت بەدی ناكەم لەو وڵاتانەدا كە دەوڵەت بە تەواوی داڕووخاوە، یان رووبەڕووی تەحەددیی جددی بۆتەوە. سێیەمیان پێموانییە ئەمریكا و رووسیا بتوانن بەرنامەیەكی هاوبەش گەڵاڵە بكەن بۆ سەقامگیركردنەوەی هەندێ لەم ناكۆكی و شەڕانە. لەلایەكی دیكەوە ئێمە ئەوە بەدی دەكەین كە ئەمریكا هەڵوێستی رووبەڕووبوونەوە دەگرێتەبەر لەگەڵ ئێراندا كە كاریگەری لەسەر هەموو ئەم پرسانە دەبێت لە عێراق و لە سووریا و یەمەن و ناوچەی كەنداو. لەبەر ئەوە من زۆر رەشبینم لەم رووەوە.