پاوڵ سالم جێگری سەرۆكی بەشی سیاسەت و توێژینەوەیە لە ئامۆژگای رۆژهەڵاتی ناوەڕاست. لە كارەكانیدا تەركیز لەسەر پرسەكانی پەیوەست بە گۆڕانكاریی سیاسی، قۆناخی ئینیتقالی و ناكۆكی دەدات، هەروەها بە پەیوەندییە ئیقلیمی و نێودەوڵەتییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا. شرۆڤەكردنی دۆخی ئێستا و ئەگەرەكانی پەیوەست بە ئایندەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و پێشبینییەكانی دەربارەی سیاسیەتی ئیدارەی داهاتووی ئەمەریكا لە ئاست ئەم ناوچەیەدا گوڵان، دیمانەیەكی لەگەڵدا ئەنجامدا و ئەویش بەم شێوەیە هاتە ئاخافتن.

پێشمەرگە هێزێكی دەستوورییە و وەك كاراكتەرێكی دەوڵەتی رێكخراو مامەڵەی لەگەڵدا دەكرێت



* هەروەك دەزانن لە 20ی كانونی یەكەمی ئەم ساڵدا دۆناڵد ترەمپ وەك 45ی سەرۆكی ئەمەریكا سوێند دەخوات، بەڵام تا ئێستا سیاسەتی ئیدارەی داهاتووی ئەمەریكا لە ئاست ئەم ناوچەیەدا ناڕوونە، پێشبینییەكانی ئێوە چییە لەم بارەیەوە و هەڵسەنگاندنی ئێوە چییە بۆ ئیدارەی داهاتووی ئەمەریكا؟
- ئیدارەی داهاتوو لە 20ی مانگدا دەست بەكار دەبێت كە لەگەڵ خۆیدا كۆمەڵێك دژبەیەكی چارەسەرنەكراوی هەڵگرتووە، بۆ نموونە، ئاشكرایە كە ترەمپ وەك كاندید و وەك سەرۆكێكی هەڵبژێردراو لێدوانی ئیجابی داوە لەبەرامبەر روسیا و پوتیندا، بەڵام كەسانێك هەن لە نێو تیمەكەیدا، وەك وەزیری بەرگری و راوێژكاری ئاسایشی نەتەوەیی و كەسانی دیكەی نێو پارتی كۆماریی كە زۆر دژی روسیان، كەواتە لەم ڕووەوە دژیەكی هەیە. هەروەها ئەوەی پەیوەندی بە ئێرانەوە هەبێت، ئەوا چەندین لێدوانی ئیجابی داوە لەبارەی هاوپەیمانەكانی ئێرانەوە لە سوریا و كاركردن لەگەڵ ئەسەد و رووسيا لە دژی داعش، لە هەمان كاتدا خۆی و كەسانی نێو تیمەكەی قسەی زۆر توندیان كردووە لەبارەی ئێرانەوە، ئەمەش دژیەكییە، كە لەگەڵ ئێراندا بێت لە سوریا و لە دژی ئێران بیت لە شوێنەكانی دیكە. نادڵنیاییەكی دیكە پەیوەستە بە ڕێككەوتنی ئەتۆمییەوە لەگەڵ ئێران، چونكە هەندێ جار ڕایدەگەیەنێت كە ڕێككەوتنەكە هەڵدەوشێنێتەوە و هەندێ جاری باس لەوە دەكات كە كار لەسەر هەڵوەشاندنەوەی ناكات، بەڵكو كار لەسەر جێبەجێكردنی دەكات. كەواتە چەندین پرسیار هەن لەم ڕووەوە و ڕوون نیيە كە ئایا كۆدەنگییەك هەیە تەنانەت لە نێو تیمەكەی خۆشیدا لەبارەی ئەوەی چۆن مامەڵە لەگەڵ ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەكەن. ئێمە لە واشنتۆن لە نزیكەوە چاودێری ئەوە دەكەین كە چ ستراتیژیەت و تێڕوانینێك گەڵاڵە دەبن، بەڵام پێموایە دەتوانین سێ ئەگەر بخەینەڕوو. یەكەمیان ئەوەیە كە ترەمپ زۆر باسی لەبارەوە كردووە، كە ئەویش كاركردنە لەگەڵ رووسيا بۆ تێكشكاندنی داعش و بۆ سەقامگیركردنی سوریا و عێراق، بۆ جێبەجێكردنی ڕێككەوتنە ئەتۆمییەكە و بۆ بەرەوپێشبردنی پرۆسەی ئاشتی و بۆ ئیدارەدان یان مامەڵەكردن لەگەڵ كێشەی كورددا بە گشتی- هەرچەندە ووردەكارییەكان ڕوون نیین-. بەڵام دەكرێت ئەمە ناوبنیێن هاوكاری نێوان هێزە گەورەكان، ئەمە یەكێك دەبێت لە شێوازەكانی –كاركردن-. ئەگەرێكی دیكە ئەوەیە – كە هەروەك لە ئیدارەی جۆرج بوش و ئۆباماشدا بەدیمان كرد- ئەوەیە كە لە سەرەتادا هاوكاری لەگەڵ رووسيا بكرێت، بەڵام دواتر سەرۆك بۆی دەردەكەوێت كە چەندەها ناكۆكی هەن لەگەڵ رووسيا ولە ئەنجامدا هاوكاریكردنەكە لەباردەچێت، ئەگەر بێتو ئەم هاوكارییەش لە ئارادا نەمێنێت، ئەوا شێوازێكی دیكەی كاركردن جێی دەگرێتەوە كە بریتیيە لە بوونی ئەمەریكا و روسيا بە ڕكابەر و ململانێ لەگەڵ یەكدا بكەن. روسياش هاوپەیمانێتی بەهێزی هەیە لەگەڵ ئێران و سوریادا، هەروەها هەوڵی درووستكردنی هاوپەیمانێتی یاخود پەیوەندی باش لەگەڵ توركیادا دەدات، بە هەمان شێوە میسر و ئیسرائیلیش، لەبەر ئەوە دەبێت ئەمەریكا بە پەلە بكەوێتە خۆی بۆ بەدەستهێنانەوەی هاوپەیمانەكانی لە ناوچەكەدا، وەك توركیا و میسر و ئیسرائیل و وڵاتانی ئەنجومەنی هاریكاری كەنداو، كە ئەمەش هاوشێوەی رۆژگاری شەڕی سارد دەبێت و ئەمەش دەرئەنجامی باشی نابێت بۆ ناوچەكە. كەسانێكیش هەن لە نێو تیمەكەی ترەمپدا بەم ئاڕاستەیە بیر دەكەنەوە، وەك جەنەراڵ ماتیس كە باوەڕی وایە ناتوانرێت هاوكاری لەگەڵ روسيا بكرێت و دەبێت كار بۆ بەرهەڵستیكردنی بكرێت. بژارەی سێیەم كە بە زۆری ترەمپ یان پشتیوانەكانی گوزارشتی لێدەكەن یان نوێنەرایەتی دەكەن بریتيیە لە ڕێگەچارەی كەنارگیری، كە دەڵێن با دیوارێك بە دەوری ئەمەریكادا دروست بكەین و ئەمەریكا لەو شوێنە پڕ لە كێشانەی جیهان بكشێتەوە و ئەمەریكاش لە پشت دیوارە مەزنەكان و لە پشت قەڵغانی ئاسایشی ناوخۆییەوە بپارێزین خۆمان لە كاروبارەكانی جیهان و رۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە تێوەنەگلێنین. دەتوانم ئەوە بەدی بكەم كە كەسێكی وەك ترەمپ ئەم كارە بكات، سەرۆك ئۆباما نزیك بوو لەوەی ئەم كارە بكات، چونكە خوازیاری كشانەوە بوو لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست. كەواتە دەبێت ببینین ئایا بەڕێز ترەمپ كاردانەوەی چی دەبێت كاتێك ڕووداوەكان ڕوودەدەن، كەواتە نادڵنیاییەكی زۆر هەیە لەبارەی ئەوەی ڕەوتی ڕووداوەكان چۆن دەبێت. لەم هەفتەیەدا دانیشتنی كۆنگرێس ئەنجام دەدرێت بۆ گوێگرتن لە پاڵێوراوی وەزیری دەرەوە و وەزیری بەرگری و كەسانی دیكە و لەم هەفتەیەدا لێدوانی زیاترمان گوێ لێ دەبێت بە بەراورد بەوەی لە مانگەكانی ڕابردودا گوێمان لێ بوو. بەتایبەتی لە پەیوەندیدا بە ووردەكارییەكانی پەیوەست بە سوریا و یەمەن و عێراق و داعش و پرسی كورد و ناكۆكی نێوان فەلەستین و ئیسرائیلەوە و ...هتد

* ئایا پێت وانییە چیتر ئیدارەی ئەمەریكا لە داهاتوودا كار لەسەر پرۆسەی بنیاتنانی نەتەوە و پەرەپێدانی دیموكراسی نەكات؟
- پێموایە سەرۆك ترەمپ هەوڵەكانی لە شەڕكردن لە دژی داعش و پرسی ئێران و ڕێككەوتنە ئەتۆمیەكە كورت دەكاتەوە، ئەمانە بایەخپێدانی سەرەكی ئەو دەبن. بە دڵنیاییەوە ئەو گرنگی بە پرسی پەرەپێدانی دیموكراسی و مافەكانی مرۆڤ نادات، هەروەها بە ڕاددەیەكی گەورە بایەخ بە پرسی بنیاتنانی نەتەوە نادات. كەواتە ئەو تێڕوانینێكی سنوورداری دەبێت لەبارەی ئەوەی كە پێویستە ئەمەریكا ئەنجامی بدات. بەڵام دەبێت ئەو ڕاستیەمان لەبیربێت كە ئەوە ڕووداوە نەبینراوەكان بوون كە سیاسەتی سەرۆكیان داڕشتووە، چونكە جۆرج بوش لە 20ی كانونی دووەمدا بووە سەرۆك، بەڵام دواتر ڕووداوەكانی 11ی سێپتەمبەر ڕوویاندا و ئەوە بوو سیاسەتەكانی گۆڕی، سەرۆك ئۆباماش لە 20ی كانونی دووەمدا بووە سەرۆك، بەڵام دوای چەند ساڵێكی كەم بەهاری عەرەبی ڕوویدا و تەواوی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی گۆڕی و دواتر داعش سەریهەڵدا. لەبەر ئەوە كاتێك هەوڵ دەدەین پێشبینی ئەوە بكەین كە ئایا سەرۆك چی دەكات، ئەوا لە ڕاستیدا ئەوەی پێی دەوترێت توخمی پێشبینینەكراو كاریگەری زۆری دەبێت لەسەر سەرۆك، ڕاستە ئێمە نازانین ئەمە چۆن دەكەوێتەوە، ڕەنگە ڕووداوێكی تیرۆریستی بێت لە ناو خودی ئەمەریكادا، یان ڕووداوێكی تیرۆریستی بێت لە دژی بەرژەوەندییەكانی ئەمەریكا. ترەمپیش كەسێكی توندە و زۆر كاردانەوە دەنوێنێت، چونكە ئەگەر تۆ كارێكی لە بەرامبەردا بكەیت، ئەوا ڕاستەوخۆ كاردانەوەی دەبێت، لەبەر ئەوە دەبێت چاوەڕی بكەین كە ئایا یەكەم كاردانەوەی چی دەبێت لە ئاست یەكەم ڕووداودا كە لە سەردەمی سەرۆكایەتیەكەیدا ڕووبدات.


* ئایا پێت وایە سەرۆكی داهاتوو پشت بە ستراتیژییەتی ڕاگرتنی باڵانس لە دوورەو ”offshore balancing” ببەستێت، هەروەك خۆشتان بەم دواییە لەووتارێكدا باستان كردووە؟
- من ئەوەم نووسیوە سەرۆك ئۆباما و بەڕێز ترەمپ خوازیاری پیادەكردنی ستراتیژیەتی ڕاگرتنی باڵانسن لە دوورەوە ”offshore balancing” هەروەها من لەو ووتارەمەدا باسم كردووە، ستراتیژییەتی ڕاگرتنی هاوسەنگی لە دوورەوە ”offshore balancing” گریمانەی ئەوە دەكات كە هاوسەنگییەك هەیە و دەبێت ڕابگیرێت، هەروەها گریمانەی ئەوە دەكات كە تۆ مامەڵە لەگەڵ دەوڵەتدا دەكەیت، واتە دەوڵەتێك باڵانسی دەوڵەتێكی دیكە ڕابگرێت و بارودۆخەكە بە سەقامگیر بمێنێتەوە. بەڵام كێشەكە لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا ئەوەیە زۆرێك لە دەوڵەتان داڕووخاون و چەندین دەوڵەتی شكستخواردوومان هەیە و چەندین كاراكتەری چەكداری غەیرە دەوڵەتی هەن، لەگەڵ چەندین گرووپی تیرۆریستیدا، كە ناكرێت باڵانس لەگەڵ ئەمانەدا ڕابگریت، چونكە ناتوانین باڵانس لەگەڵ داعش یان ئەلقاعیدەدا ڕابگریت. دەوڵەتانی ناوچەكە، بەتایبەتی سعودیە و ئێران لە واقیعدا لە شەڕدان، كە بۆ ئەوەی بتوانیت باڵانسیان ڕابگریت ئەوا دەبێت لە شەڕەوە بگوازنەوە بۆ ئاشتەوایی و دواتر دەتوانین باڵانسیان بكەیت. كەواتە سەركەوتنی ئەم ستراتیژیەتە ”offshore balancing” كاری زۆری دەوێت. بەڵام لە ئێستادا سەركەوتوو نابێت.
* ئێوە باستان لە كاراكتەری غەیرە دەوڵەتی كرد، ئایا كورد دەچێتە چوارچێوەی ئەم خانەیەوە، كە ئێمە دەزانین كورد توانا و ئیرداە و پابەندبوونێكی بەرچاوی پیشاندا بۆ شەڕكردن لە دژی داعش؟
- لە ڕاستیدا من هێزی پێشمەرگە بە كاراكتەرێكی غەیرە دەوڵەتی دانانێم، لەبەر ئەوەی بەشێكه لە دەستوری عێراق و سیستمی دەوڵەت، ئاشكرایە كە ئێمە دەزانین هەندێ جیاوازی و كێشە هەن، بەڵام پێشمەرگە بەشێكە لە سیستمێكی بە نامەركەزیكراو و بەرپرسیارە لەبەردەم حكومەتی هەرێم – كە بارەگاكەی لە هەولێرە-، حكومەتی هەولێریش، یەكەیەكی فیدراڵییە لە چوارچێوەی دەوڵەتی عێراقدا. لەبەر ئەوە بە پێوەری پێناسەكەی من پێشمەرگە كاراكتەرێكی غەیرە دەوڵەتی نییە، هەروەها زۆر كەسیش لە واشنتۆن بە كاراكتەرێكی غەیرە دەوڵەتیی نابینن. مەبەستیشم لە كاراكتەری غەیرە دەوڵەتی هەر هێزێكە كە بەشێك نەبێت لە سیستمێكی دەستوری، ئاشكرایە زۆرێك لەو گروپانەی ئێران پشتیوانیان دەكات، وەك حزبوڵا و زۆرێك لەو گروپانەی لە سوریا شان بە شانی ئەسەد شەڕ دەكەن، بزوتنەوەی حوسییەكان، ئەم پێناسەیەیان بەسەردا جێبەجێ دەبێت، بە هەمان شێوە حەشدی شەعبی لە عێراقدا-ئەگەرچی غیتائێكی یاساییش پێدراوە، ، بەڵام لە ڕاستیدا بەرپرس نین لەبەردەم حكومەتی بەغدا، بە چەشنی ئەوەی پێشمەرگە لەبەردەم حكومەتی هەولێردا بەرپرسیارە، هەروەها كاراكتەری تیرۆریستی ڕادیكاڵیش هەن، وەك ئەلقاعیدە، بە هەمان شێوە میلیشیاكانی لیبیا و سوریا و یەمەن ئەو شوێنانەی كە خەڵكی چەكیان هەڵگرتووە. كەواتە ئەمە كێشەیەكی ئیقلیمی گەورەیە و لەبەشێكیدا هۆكارەكە بۆ داڕووخانی دەوڵەت دەگەڕێتەوە و لە بەشێكیدا بۆ سیاسەتی ئێران دەگەڕێتەوە بۆ ئەوە بە شێوەیەكی ڕەسمی هەڵبستێت بە دامەزراندن و پشتیوانیكیردنی كاراكتەرە چەكدارییە غەیرە دەوڵەتییەكان لە وڵاتانی دیكە، وەك هێزی قودس و گاردی شۆرشگێڕی، بەڵام پێشمەرگە ناچێتە ئەو خانەیەوە، پێم وایە هەرێمی كوردستان ناوبانگ و دۆستی زۆر باشی هەیە لێرە لە واشنتۆن و لە نێو هەردوو پارتەكەدا. كەواتە لەم ڕووەوە پرسێك لە ئارادانییە، لە ڕاستیدا پرسەكە پەیوەستە بە كوردی سوریاوە، بە یەپەگە و هێزە شەڕكەرەكانی ئەوێ، كە ڕەنگە بڕیاری جیاواز لەلایەن توركیا و روسيا و ئەمەریكا بدرێت لەوێدا و لە پەیوەندیدا بە كوردی ئەوێوە، واتە دەتوانن چەند خاك كۆنتڕۆڵ بكەن و ئایا رژێمی ئەسەد دژیان دەوەستێتەوە یاخود دەگاتە تەرتیباتێك لەگەڵیاندا، هەموو ئەمانە نادیار و نەزانراون و دەبێت ببینین كە ئیدارەی ترەمپ چۆن مامەڵەیان لەگەڵدا دەكات.


* لە ئێستادا ئۆپەراسیۆنی ڕزگاكردنی موسڵ بەڕێوەدەچێت، ئایا ئەگەری ئەوە هەیە دوای ئەو ئۆپەراسیۆنە عێراق بتوانێت پرۆسەیەكی سیاسی تەبەنی بكات كە دەرفەت بۆ هەمووان بڕەخسێنێت. ئێوە باستان لە حەشدی شەعبی و ئەو گرووپانەی دیكە كرد كە لەلایەن ئێرانەوە پشتیوانی دەكرێن، ئایا پێت وایە ئەمانە دەبنە هێزێكی ناسەقامگیركەر لە ئایندەدا؟
- ئەمە بەندە بە عێراقییەكان و لایەنە عێراقییە جیاوازەكانەوە. پێم وایە ئەوەی پەیوەست بێت بە ئیدارەی ترەمپەوە، ئەوا جەنەراڵ ماتیس و ڕەنگە جەنەراڵی فلیینیش درێژە بە هەمان سیاسەتی ئێستای ئۆباما بدەن، كە ئەویش بریتییە لە بەردەوامیدان بە هاوكارییەكان بۆ ئازادكردنەوەی موسڵ، بۆ بارودۆخی دوای ئۆپەراسیۆنەكەش، ئەوا ئەمەریكا هاوكارییەكی گەورە دەستەبەر ناكات، بەڵام هەوڵ دەدات لایەنەكانی دیكەی وەك چین و یەكێتی ئەوروپا هاوكاری دابین بكەن. بەڵام لەو باوەڕەدانیم ئەمەریكا بە ڕاددەیەكی گەورە تێوەبگلێت لە ئاكامە سیاسییەكانی ڕزگاركردنی موسڵەوە، چونكە پێم وانییە لە كۆشكی سپی گەمەكارێكی سەرەكی هەبێت و بایەخ بەم پرسە بدات، لە سایەی ئیدارەی ئۆباما بەلای كەمەوە كەسێكی وەك جۆ بایدن هەبوو، كە زۆر باش شارەزای عێراق بوو و بایەخ بەم پرسە دەدات، بەڵام كەسێك نابێت بە چەشنی ئەو بایەخ بەم پرس بدات، تاكە كەسێك كە ڕەنگە گرنگی بەم بابەتە بدات كە باش شارەزای عێراقە، وەزیری دەرەوە تیلێرسۆنە، ئەگەرچی پێم وایە دەستڕۆیشتوویی ئەویش سنووردارە. كەواتە هێشتا چەندین پرسیاری قووڵ لە بارەی ئێستا و ئایندەی عێراقەوە دەمێننەوە، كە پەیوەستن بەوەی حكومەتی بەغدا چۆن مامەڵە لەگەڵ هێزە فیدراڵییەكان و حەشدی شەعبی دەكات و ئایا حەشدی شەعبی چ ڕۆڵێكی دەبێت و چۆن لایەنی شیعەگەرایی لە سیاسەتی دوای موسڵدا ئیدارە دەكرێت، هەروەها پرسەكانی پەیوەست بە سەركردایەتی سوننە و هەوڵی سوننە بۆ خۆڕێكخستنەوەی خۆیان و پرسی ئەوەی سوننەكان چ بڕیارێك دەدەن و تا چ ڕاددەیەك حكومەتی مەركەزی شیعە داواكارییەكان لە خۆدەگرێت، هەروەها ئەو كێشە ئاڵۆزانەی لە نێوان هەولێر و بەغدا هەن، كە تەنها پەیوەست نین بە بودجەوە، بەڵكو بە ناوچەی جوگرافی و بە دەشتی نەینەوا و موسڵ و هتد، بەڵام پێم وانییە ئەمەریكا زۆر تێوەبگلێت لەم پرسانە.
* تێڕوانینت چییە لەبارەی هەوڵی كورد بۆ بەدەستهێنانی سەربەخۆیی؟


- لە ڕاستیدا تێڕوانینەكە لە دەرەوە و خوێندنەوەكە لێرە ئەوەیە كە خەڵكانێكی زۆر هاوسۆزن و بە تەواوەتی لە خواستی كورد بۆ سەربەخۆیی تێدەگەن، بەڵام پێم وایە كەسانێكی زۆریش لێرە لەو باوەڕەدان كە بارودۆخەكە دژوارە و تاوەكو توركیا و سوریا و ئێران، هەروەها بەغداش – یاخود بەلای كەمەوە هەندێ لەو گەمەكارە گەورانە- ڕازی نەبن و پشتیوانی لە سەربەخۆیی نەكەن ئەوا زەحمەت دەبێت بۆ كورد كە سەربەخۆیی ڕابگەیەنێت و بكەوێتە سنورێكی داخراو بە هێزی دوژمنكار، ئەمە سەركەوتو نابێت. چونكە خەڵكی ئەمە بۆ كورد ناخوازێت، دوای ئەوەی ئەمەریكا ڕۆڵی بینی لە دەستەبەركردنی نەوای ئارام و ئێستاش خۆشحاڵە كە كورد بۆتە بەشێك لەم سیستمە فیدراڵیە، هەروەها ڕاستە ئێستا هەندێ كێشەی ئابووری و ئەمنیان هەیە، بەڵام ئەوان خاوەن خاكی خۆیان و حكومەت و هێزی چەكدار خۆیانن، زۆر كەس لێرە خوازیاری ئەوە نین هەرێمی كوردستان دووچاری قەیرانێكی دیكە ببێتەوە و هیوای دۆخێكی باش بۆ كورد دەخوازن، بەڵام پێیان وایە كە بارودۆخەكە لەبار نییە بۆ سەربەخۆییەكی ڕاستەقینە بەهۆی دۆخی ئیقلیمییەوە.
* پێشبیینەكانت بۆ ئایندەی ئەم ناوچەیە چین؟


من نهێنییەك ئاشكرا ناكام ئەگەر بڵێم ئەم ناوچەیە بە ناسەقامگیرییەكی زۆر قوڵدا تێدەپەڕێت كە پەیوەستە بە ناسنامەی دەوڵەت و داڕووخانی نەتەوە و شەڕی نێو خودی ئایین خۆی، لە نێوان شیعە و سوننە، هەروەها لە نێوان سوننە و سوننە، واتە ناسەقامگیرییەكی قووڵ لە ئارادایە كە ڕەنگە هاوشێوەی ئەوروپای سەرەتای بیست بێت، یاخود ئەوروپای ناوەڕاستی سەدەی نۆزدەدا، كە ناسەقامگیرییەكی قووڵ لە ئارادا بوو. لەبەر ئەوە پێشبینییەكە ئەوەیە ئەم ناسەقامگیرییە –بەهۆی ئەوەی ئەوەندە ئاڵۆز و ئەوەندە قووڵە- بەردەوام بێت لە ئایندەی نزیكدا. ئەوەی دەكرێت ئومێدی بۆ بخوازرێت ئەوەیە كە بەلای كەمەوە هەندێ لە شەڕە ناوخۆییە گەورەكان كۆتاییان پێبهێنرێت، ئاشكرایە كە گەورەترین و سەرەكیترینیان سوریایە، ڕەنگە روسيا و ئەمەریكا هاوكاری بكەن بۆ ئەوەی كۆتایی پێبێنن و ئەمەش جیاوازییەكی گەورە دروست دەكات، هەروەها شەڕی ناوخۆیی لە لیبیا و یەمەنیش هەن كە دەبێت چارەسەر بكرێن. لەبەر ئەوە بەلای كەمەوە ئەگەر لە ماوەی 4 ساڵی داهاتوودا بتوانین شەڕە ناوخۆییەكان خاو بكەینەوە كە ببێتەهۆی خاوكردنەوەی گرژییەكان و لاوازكردنی گروپە تیرۆریستییەكان و سنورداركردنی شەپۆلی پەنابەران، ئەوا لەو كاتەدا ئەگەرچی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست ناسەقامگیر دەبێت، بەڵام بە چەشنی ئێستا ناسەقامگیر و مەترسیدار نابێت. ئەگەرنا ئەوا رۆژهەڵاتی ناوەڕاست چەندین ساڵی دیكەش بە دەست ناسەقامگیرییەوە دەناڵێنێت.