شەڕی موسڵ گەیشتۆتە قۆناخی شەڕی كۆڵان بەكۆڵان و سەرشەقام لەناو موسڵدا، ئەمەش ئاماژەیە بۆ ئەوەی شەڕەكە بەرەو كۆتاییهاتن دەچێت و موسڵ لە تیرۆریستانی داعش پاك دەكرێتەوە، بۆیە لەئێستاوە باس لەپێوەندییەكان نێوان كوردستان و عێراق لەدوای داعش دەكرێت، هاوكات هەفتەی رابردوو پەرلەمانی عێراق یاسای حەشدی شەعبی پەسەندكرد، بۆ قسەكردن لەسەر ئەم پرسانەو ئاستی پێوەندیەكانی نێوان كوردستان و عێراق و چارەسەركردنی كێشە داراییەكان لەگەڵ ناوەند، ئەم دیمانەیەمان لەگەڵ پەرلەمانتار موحسین سەعدون گەرگەری سەرۆكی لیژنەی یاسایی لە پەرلەمانی عێراق ئەنجامداو بەمجۆرە بۆ گوڵان هاتەئاخاوتن.

* ئێستا شەڕی كۆڵان بە كۆڵان و سەرشەقام لەناو موسڵ بەردەوامە بۆ ئازادكردنەوەی ئەو شارە لەدەستی داعش، ئایا ئەم شەڕە چۆن بەڕێوە دەچێت و بۆچی هەست دەكرێت پرۆسەكە زۆر بە هێواشی دەچێتە پێشەوە؟
- شەڕی ناو شاری موسڵ كە شەڕی سەرجادە و كۆڵان بەكۆڵانە لەگەڵ تیرۆریستانی داعش، شەڕێكی ئاسان نییە، بەڵام وێڕای ئەمانەش هێزەكانی عێراق لەناو موسڵدا لەبەرەوپێشەوەچوونی بەردەوامدان، سەبارەت بە پارێزگای نەینەواش، دیارە بەشی هەرە زۆری ئەم پارێزگایە ئازادكراوەتەوە، وەك تەواوی دەشتی نەینەوا، لای چەپی موسڵ بەتەواوەتی ئازادكراوەتەوە، لەبەرەی لای راستیشەوە پۆلیسی فیدڕاڵی لە رێگەی بەغداوە بەرەو ناوچەی غەزاڵی و فڕۆكەخانە هاتوونەتە پێشەوە، ئەمەش مانای ئەوەیە شەڕەكە ئێستا بۆتە شەڕی ناو شار، بۆ ئەوەی هاووڵاتیانی موسڵ دووچاری زیان و كارەساتی گەورە نەبن، هێزەكانی عێراق پەلە ناكەن. سەبارەت بەو ناوچانەش كە پێشمەرگە ئازادی كردوونەتەوە، پێشمەرگە هەموو ناوچە كوردستانییەكانی نەینەوای بە تەنیا رزگاكردۆتەوەو تەنیا لە شارۆچكەی تەلكیف هێزەكانی پێشمەرگە و هێزەكانی فیدڕاڵی پێكەوە گەمارۆی ئەو شارۆچكەیەیان داوە كە تەنیا شەش كیلۆمەتر لەناوەندی موسڵەوە دوورە، ئەم گەمارۆدانەش بۆ ئەوەیە هاووڵاتیان لە زیان بپارێزن و ئەوێش ئازاد دەكرێتەوە، بۆیە بەشێوەیەكی گشتی پرۆسەی ئازادكردنەوەی شاری موسڵ لەدەستی داعش بەرەو كۆتایی دەچێت.
* دوای ئازادكردنەوەی شارۆچكەی باشیك لەلایەن هێزی پێشمەرگەی كوردستانەوە، سەرۆك بارزانی سەردانی باشیكی كردو لەوێش وتارێكی مێژوویی پێشكەش كرد، سەبارەت بەم وتارە هەندێك ناوەندی راگەیاندنی عێراقی تەفسیری خراپیان بۆ ئەو وتارە كرد، ئایا هۆكاری ئەو تەفسیرە خراپە بۆ ئەو وتارە چی بوو؟

- گوتاری جەنابی سەرۆك بارزانی لە باشیك زۆر راشكاوانە بووەو هیچ تەفسیرێكی جیاواز هەڵناگرێت، بۆیە لێرەدا دەخوازم بەچەند خاڵێك زیاتر روونی بكەمەوە:
1. سەبارەت بەو ناوچە كوردستانییانەی لەسەر دەستی هێزی پێشمەرگە رزگاركراونەتەوەو پێشتر پێیان دەگوت ناوچە ناكۆكی لەسەرەكان، لەتەواوی هەموو ئەو یەكە كارگێڕییانەی كە بە رێگەی هەڵبژاردن دامەزراون و ئەو ناوچانە بەڕێوەدەبەن، هەموویان سەر بە لیستی پارتی دیموكراتی كوردستانن، لەهەموو ئەو ناوچانە وەك شنگال، زوممار، تەلكیف، باشیك، دەشتی نەینەوا، مەخموور و ...هتد، لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان لە هەڵبژاردندا سەركەوتنی بەدەست هێناوە، بۆیە یەكە كارگێڕییەكان هەموویان سەر بە لیستی پارتی دیموكراتی كوردستان، یان هاوپەیمانی كوردستانن.

2. هەموو ئەو ناوچانەی ئازادكراونەتەوە، پێشتر لەلایەن رژێمی پێشووی بەعسەوە پرۆسەی بە عەرەبكردنی بەسەردا جێبەجێكراوە، هاووڵاتیانی كوردو كوردستانی ئەو ناوچانە بەدرێژایی نزیكەی 30 ساڵ باج و قوربانییەكی زۆریانداوەو لەشوێنەكانی خۆیان راگوێزرابوون، پاش ساڵی 2003و رووخانی رژێمی پێشووی عێراق، گەڕانەوە ناوچەكانی خۆیان بۆ ئەوەی بتوانن لەسەر ماڵ و خاكی خۆیان بە لێبووردەیی و ئاشتییانە لەگەڵ عەرەبی ئەو ناوچانە پێكەوە بژین، بەڵام جارێكی دیكە دوای ئەوەی داعش لە 10ی حوزەیرانی 2014 موسڵی داگیركرد، عەرەبەكانی ئەو ناوچەیە كارەساتێكی دیكەیان بەداخەوە دژی كوردو كوردستانییانی ئەو ناوچەیە دووبارە كردەوەو هەموویان چەكیان لەگەڵ داعش هەڵگرت و كوردو كوردستانیانی ئەو ناوچانەیان كۆمەڵكوژ كرد، ئێستاش رۆژانە گۆڕی بەكۆمەڵ لەو ناوچانە دەدۆزرێتەوە.
3. كاتێك هێزی پێشمەرگەی كوردستان ئەم ناوچانەی ئازادكردۆتەوە، گومانی تێدا نییە بە خوێن ئازادی كردۆتەوەو زیاتر لە1500 شەهیدی و نزیكەی 9000 برینداری داوە، سەبارەت بە چارەنووسی ئەم ناوچانە، ئێمە وەك هاوپەیمانی كوردستانی پێشتر گوتوومانە كە دەبێت بەپێی ماددە 140ی دەستووری عێراق چارەسەر بكرێن، بۆیە دوای ئەوەی داعش هات و هەموو ئەم ناوچانەی كاولكرد و خەڵكەكەی كۆمەڵكوژ كرد، ئایا خەڵكی ئەم ناوچەیە چۆن دەتوانێت لەوە دڵنیا بێت كە جارێكی دیكە كارەساتی هاوشێوەی داعش و بەعسی بەسەردا نایەتەوە، ئەگەر هێزی پێشمەرگە پارێزگاری لەو ناوچانە نەكات؟ هەر بۆ نموونە من یەكێكم لە هاووڵاتیانی زوممار، خۆتان دەزانن داعش لە زممار هەموو ناو شاری زوممار و گوندەكانی تەقاندۆتەوەو ماڵ و موڵكی ئەو خەڵكەی بەتاڵان بردووە، بۆیە ئەگەر پێشمەرگە پارێزگاری لە زوممار نەكات، ئێمە جارێكی دیكە ناتوانین لەسەر و ماڵی خۆمان دڵنیا بین.
4. ئەگەر سەیری وتارەكەی سەرۆك بارزانی بكەین، راشكاوانە جەخت لەسەر ئەوە دەكاتەوە، كە ئەو ناوچانەی هەتا رۆژی 17ی ئۆكتۆبەری 2016 هێزی پێشمەرگەی كوردستان ئازادی كردوونەتەوە، ئەوا پێشمەرگە لەو ناوچانە وەك خۆی دەمێنێتەوە، بەڵام ئەو ناوچانەی لەدوای ئەو بەروارە ئازادكراون، دوای تەواوبوونی پرۆسەی ئازادكردنەوەی موسڵ، هێزی پێشمەرگە لەناوەندی ئەو شارو گوندە دێتەدەرەوەو لەدەوروبەری دەمێنێتەوە، ئەمەش لەبەر ئەوەیە ئەگەر پێشمەرگە بكشێتەوە، هەمان مەترسی پێشتر هەر دەمێنێت.
5. سەبارەت بە بوونی هێزی پێشمەرگەش لەو ناوچە كوردستانییانەی دەبێت لەچوارچێوەی ماددەی 140ی دەستووری عێراق چارەسەر بكرێت، هەر لەدوای ساڵی 2003وە هێزی پێشمەرگە هاوكات لەگەڵ هێزی فیدڕاڵیی عێراق و هێزەكانی ئەمریكا لەو ناوچانە هەر لەشنگال تاخانەقین بوونیان هەبووەو ئەم سێ هێزە سەقامگیری و ئاسایشی ئەو ناوچانەیان پاراستووە، بەڵام دوای ئەوەی لەساڵی 2011 ئەمریكا هێزەكانی كشانەوە، تەنیا هێزی پێشمەرگە و هێزەكانی حكومەتی فیدڕاڵی بەغدا مانەوە، كە داعشیش لە 10ی حوزەیرانی 20114 موسڵی داگیركرد، هێزەكانی حكومەتی فیدڕاڵیش كشانەوەو تەنیا هێزی پێشمەرگە مانەوە، بۆیە مانەوەی هێزی پێشمەرگە لەو ناوچانە، لە 2003 وە بوونی هەبووەو تائێستاش بوونی هەیەو هەردەمێنێت، هەتا بەتەواوەتی ئەو كێشەیە چارەسەر دەكرێت و ئەو ناوچانە دەگەڕێنەوە سەر هەرێمی كوردستان.
* دیارە دوای كۆتاییهاتنی داعش و هەوڵەكان بۆ دووبارە گێڕانەوەی ئاسایش و سەقامگیری و پێكەوەژیانی ئاشتییانەی نێوان پێكهاتە جیاوازەكانی نەینەوا، قۆناخێكی ئینتیقالی دەست پێدەكات، ئایا پێویستە لەو قۆناخە ئینتیقالییەدا چی بكرێت؟
- قۆناخی ئینتیقاڵی نەینەوای دوای داعش، قۆناخێكی سەخت دەبێت، لەبەر ئەوەی پارێزگای نەینەوا پێكهاتەیەكی فرەیی نەتەوەیی و ئایینی جیاوازی هەیە، هەروەها لەم پارێزگایە كۆمەڵكوژی و ژینۆساید دژی پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینە جیاوازەكان وەك كریستیان و ئێزیدی ئەنجامدراوە، بەلەبەر چاو گرتنی ئەم واقیعە تاڵەی بوونی هەیە، سەرۆك مسعود بارزانی جەخت لەسەر ئەوە دەكاتەوە كە دەبێت میكانیزمێكی تازە بدۆزرێتەوە بۆ ئەوەی پارێزگاری لەو مۆزاییكە نەتەوەیی و ئایینییە جیاوازەی ئەو پارێزگایە بكات. یەكێك لەو میكانیزمانەی كە دەتوانرێت پەیڕەو بكرێت و ئاشتی و سەقامگیرییەكی راستەقینە دروست بكات، ئەوەیە شنگال بكرێتە پارێزگایەكی سەربەخۆ، هەروەها لەدەشتی نەینەواش پارێزگایەكی دیكە بۆ برا كریستیان و پێكهاتەكانی دیكە دروست بكرێت، ئەم میكانیزمە دەبێتە رێگەیەكی راست، ئەمەش لەبەر ئەوەیە دەتوانرێت وەك پارێزگایەكی سەربەخۆ مامەڵەیان لەگەڵ بكرێت و دەشتوانرێت بپارێزرێن، پاشانیش خەڵكی ئەو دوو پارێزگایە بڕیاردەدەن بەوەی ئایا دەیانەوێت بگەڕێنەوە بۆ سەر هەرێمی كوردستان، یان وەك پارێزگایەك سەر بەحكومەتی فیدڕاڵی بەغدا بن.

* دیارە لە موسڵ كێشەیەكی دیكەش هەیە، ئەویش بوونی هێزەكانی حەشدی شەعبییە، بێگومان ئەم هێزانەش لەبەر ئەوەی هێزێكی مەزهەبگەران مەترسی دروست دەكەن، ئەمە لەكاتیكدا لەچەند رۆژی رابردوودا یاسای حەشدی شەعبی لەپەرلەمانی عێراق پەسەندكراو ئەم یاسایەش شەرعیەت بە مانەوەی حەشدی شەعبی لەموسڵ دەدات، سەبارەت بە یاسای حەشدی شەعبی و مەترسیی ئەم هێزە راتان چییە؟

- با سەرەتا لەو پرسیارەوە دەست پێبكەین كە هێزەكانی حەشدی شەعبی چۆن دروست بوون؟ بێگومان دوای ئەوەی داعش موسڵ و تكریتی گرت و لە دەوروبەری بەغدا نزیك بووەوە، ئەگەر هێزەكانی حەشد نەبوونایە زۆر نزیك بوو كە داعش بەغداش داگیربكات، كەواتە مامەڵەكردن لەگەڵ ئەم هێزە پێویست بوو، راستە ئەم هێزە هەندێك پێشێلكاری لەسەر تۆماركرابوو، بەڵام هیچ ماف و ئیمتیازێكیشی نەبوو، بۆیە ئێمە لە لیژنەی یاسایی پەرلەمانی عێراق هەوڵماندا كێشەی حەشدی شەعبی لە چوارچێوەی یاسای گاردی نیشتمانی چارەسەر بكەین، لەبەر ئەوەی ئەم یاسایە رێگەدەدات لە هەر پارێزگایەك گاردی نیشتمانی دروست بكرێت، بەڵام هێزە سیاسییەكانی ناو پەرلەمان لەسەر ئەمە رێكنەكەوتن، بۆیە لە شوباتی 2016 حەیدەر عەبادی سەرۆك وەزیرانی عێراق، بڕیاری ژمارە 191ی لە دیوانی سەرۆكایەتی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقەوە دەركردو رایگەیاند كە حەشدی شەعەبی یەكەیەكی سەربازییەو راستەوخۆ لەژێر فەرمانی سەرۆك وەزیراندا دەبێت، هەتا پرۆژەی ئەم یاسایەی حەشدی شەعبی هاتەپێشەوە. لەم یاسایەدا حەشدی شەعبی وەك دەستەیەك (الهیئة) ناوی هاتووە، دیارە دەستووری عێراق رێگەی بەمە داوە، بۆ ئێمە وەك كورد تێبینیمان لەسەری ئەوە بوو كە پێویستە بڕگەیەك بۆ ئەم یاسایە زیادبكرێت، بڕگەكەش ئەوەیە: (حەشدی شەعبی پێكدێت لەپێكهاتەكانی گەلانی عێراق بەپێی ماددە 9 لەدەستووری عێراق)، ئەمەشمان لەبەر ئەوە بوو حەشدی شەعبی لە ژیر چەتری مەزهەبگەرایی بێتەدەرەوە و بێتە ژێر چەتری نیشتمانی، هەر بۆ نموونە ئەگەر لەموسڵ هێزێكی حەشدی شەعبی پێكهێنرا، هەموو پێكهاتە نەتەوەیی و ئایینییەكانی پارێزگای نەینەوا بگرێتەوە، لایەنێكی دیكە كە تێبینی لەسەرە لەم یاسایەدا ئەوەیە، ئەم دەستەیەی حەشدی شەعبی، هێزێكی سەربازییە، ئێمەش لە عێراق وەزارەتی بەرگریمان هەیە، پرسیار ئەوەی بۆ ئەم هێزە سەربازییە سەربەخۆ بێت و لەگەڵ وەزارەتی بەرگری تێكەڵ نەكرێت؟ بۆ وەڵامی ئەم پرسیارەش، دیارە موقتەدا سەدر چەند پێشنیارێكی خستۆتەڕوو كە مەزندە دەكرێت ئەم تێبینییانەش چارەسەر بكریت. سەبارەت بە بەشی دووەمی پرسیارەكەتان و مەترسیی حەشدی شەعبی لەسەر موسڵ، ئەم مەترسییە تەنیا لە تەلەعفەر بوونی هەیە، بەڵام سەرۆك وەزیرانی عێراق لەم سەردانەی دواییدا بۆ ئەو دەڤەرە جەختی لەسەر ئەوە كردۆتەوە كە نابێت هێزەكانی حەشد بچنە ناو شاری موسڵەوە لەبەر ئەوەی مەترسی هەڵگیرسانی فیتنەی مەزهەبگەرایی نێوان شیعەو سوننە هەیە، بۆیە پێموایە سەرۆك وەزیران ئەمەش چارەسەر دەكات.
* سەبارەت بەدەنگدان لەسەر ئەم یاسایە باس لەوە دەكرێت فراكسیۆنە كوردستانییەكانی ناو پەرلەمانی عێراق، یەكدەنگ نەبوون بۆیە یاساكە بە ئاسانی تێپەڕی؟
- بێگومان لەم خولەی پەرلەمانی عێراقدا، فراكسیۆنە كوردستانییەكان وەك خولەكانی پێشتر یەكدەنگ و یەكگرتوو نین، بەڵام مەسەلەی تێپەڕبوونی ئەم یاسایە پێوەندی بەوەوە نییە كە كورد دەنگی پێداوە، یان پێی نەداوە، فراكسیۆنە كوردستانییەكان دەنگیان دابێت بەم یاسایە، یان دەنگیان نەدابێت، ئەم یاسایە هەر تێدەپەڕی، لەبەر ئەوەی هاوپەیمانی نیشتمانی شیعە خۆیان زۆرینەن و دەنگیشیان بەم یاسایە داوە، بۆیە هەر چۆنێك بوایە یاساكە هەر تێدەپەڕی.
* رای ئێوە چییە لەسەر یاسای بودجەی عێراق و پێوەندی بە هەرێمی كوردستانەوە؟

- یاسای بودجەی 2017 زۆر جیاوازە لە یاسای ساڵانی پێشتر كە لەپەرلەمان وتووێژی زۆری لەسەر دەكرا، ئەمساڵ ئەم یاسایە زۆر سنووردارەو بواری وتووێژ و گفتوگۆی زۆری لەسەر ناكرێت، ئەمەش لەبەر ئەوەی بودجە خۆی سنووردارە و پشتی بەداهاتی فرۆشتنی نەوت بەستووەو بەوجۆرە داڕێژدراوە كە مووچەی فەرمانبەرانی عێراق دابین بكات، بۆیە هەر گۆڕانكارییەكی تێدا بكات، زۆر لەسەر حكومەت دەكەوێت و تەحەمولی ناكات، بەڵام یاسای بودجەی عێراق رێژەی 17%ی هەرێمی كوردستانی لەخۆی گرتووە، هەروەها پشكی پێشمەرگەشی وەك بەشێك لە سیستمی بەرگری عێراق تێدایە، بۆیە فراكسیۆنەكانی ناو پەرلەمان لەسەری كۆكن، سەبارەت بەم پشكەی هەرێمی كوردستان لە بودجەی عێراق، گرێدراوەتەوە بە رێككەوتنی نێوان بەغداو هەولێر، دیارە لە چەند رۆژی رابردوو رێزدار نێچیرڤان بارزانی سەرۆكی حكومەتی هەرێمی كوردستان جەختی لەسەر ئەوە كردووە كە هەرێم پابەند دەبێت بە رێككەوتنی نەوت لەگەڵ بەغدا، لەبەرامبەریشدا وەزارەتی نەوتی عێراق پێشوازی لەم لێدوانەی رێزدار نێچیرڤان بارزانی كردووە، بۆیە بە بۆچوونی من هەردوولا هەولێر و بەغدا پێویستیان بەو رێككەوتنەیە، ئەمەش لەبەر ئەوەیە ئەگەر بڕی ئەو 550 هەزار بەرمیلە نەبێت كە رۆژانە هەرێم دەنێریتە دەرەوە، مەسیری ئابووریی عێراق راست نابێتەوە، لەبەرامبەریشدا ئەگەر بەغدا پشكی هەرێم نەنێرێت، بارەكە بۆ هەرێم قورس دەبێت، بۆیە بە بۆچوونی من حكومەتی هەرێم پابەندی ئەو رێككەوتنە دەبێت.

* بەڵام ئەوەی لەچەند رۆژی رابردوو لەهەندێك پەرلەمانتاری فراكسیۆنە كوردستانییەكان گوێبیستی بووین، باس لە رادەستكردنی نەوتی كەركووك دەكەن، بۆ ئەوەی لەبەرامبەردا بەغدا پشكی هەرێم بنێرن، پێشتریش داوایان دەكرد كە بەغدا راستەوخۆ رێككەوتن لەگەڵ پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان بكات، ئایا لەرووی دەستووری عێراقەوە بوار بەمە دەدرێت؟
- پێش هەموو شت بەپێی دەستووری عێراق نەوتی كەركووك لەچوارچێوەی نەوتی فیدڕاڵی مامەڵەی لەگەڵ دەكرێت، ئێستاش كە ئەو نەوتە بە رێگەی بۆرییەكانی كوردستانە هەناردە دەكرێت، لەبەر ئەوەیە ئەو بۆرییانەی پێشتر پێی هەناردە دەكرا، دوای ئەوەی داعش موسڵی داگیركرد، ئەو بۆرییانە تەقێندرانەوە، بۆیە هەولێرو بەغدا رێككەوتن رۆژانە 300 هەزار بەرمیل نەوتی كەركووك و 250 هەزاری هەرێم رەوانە بكرێت و بگەیندرێتە بەندەرەكانی توركیا. بۆیە بەپێی دەستوور ئەم نەوتە موڵكی هەموو گەلانی عێراقەو ئیجتیهادی دیكەی بۆ بكرێت پێچەوانەی دەستووری عێراقە. سەبارەت بەوەشی كە هەندێك فراكسیۆنی كوردستانی لە سلێمانییەوە داوایان لەبەغدا دەكرد كە راستەوخۆ رێككەوتن لەگەڵ ئەو پارێزگایە بكات، ئەمەش پێچەوانەی دەستوورە، زۆر بەداخەوە فراكسیۆنی گۆڕان و جێگری سەرۆكی پەرلەمانی عێراق كە ئەویش هەڵسووڕاوێكی گۆڕانە، ئەم داوایەیان كردووە كە پێچەوانەی دەستوورە. كاتێكیش دەڵێن ئەو داوایە دژی دەستووری عێراقە، لەبەر ئەوەی تەواوی پارێزگاكانی عێراق بێجگە لەهەرێمی كوردستان، بەپێی یاسای پارێزگاكانی ژمارە 21ی ساڵی 2008 مامەڵەیان لەگەڵ دەكرێت و دەتوانن رێككەوتن لەگەڵ بەغدا بكەن، بەڵام حكومەتی بەغدا ناتوانێت رێككەوتن لەگەڵ پارێزگاكانی هەرێمی كوردستان بكات، لەبەر ئەوەی لە دەستووری عێراقدا، پارێزگاكانی هەرێم وەك هەرێمێكی فیدڕاڵی هاتۆتە ناو دەستووری عێراقەوە، ئەم هەرێمە لە دەستووردا دەنگی لەسەر دراوە، بەپێی ماددەی 117ی دەستوری عێراق ئەم هەرێمە وەحدەیەكی موتاكامیلەو دابەش ناكرێت، ئەمە مانای ئەوەیە سەرۆك وەزیرانی حكومەتی عێراق ناتوانێت رێككەوتن لەگەڵ هیچ پارێزگایەكی هەرێم بكات و دەبێت بگەڕێتەوە بۆ هەولێر و لەگەڵ حكومەتی هەرێمی كوردستان رێككەوتن بكات. بەڵام ئەوەی لەم دواییە جێگەی نیگەرانییە، ئەوەیە كە ئەو هەوڵانە بەو ئاراستەیەن كە هەرێمی كوردستان دابەش بكات، لەكاتێكدا دەبوو هەوڵەكان بەو ئاراستەیە بن كە زیاتر كوردستان بەرەو سەربەخۆیی بچێت. هەر بۆیە ئەم داوایە رەنگدانەوەیەكی نەرێنی لەسەر رای گشتی كوردستان هەبوو، ئێستاش دوای رەتكردنەوەی ئەو داوا نادەستوورییە، خەریكە پرسی مووچەی فەرمانبەرانی كوردستانیش بەرەو چارەسەر بوون دەچێت.

* دیارە دوای تێكشكاندنی داعش، مەزندەی ئەوە دەكرێت كە فەزایەكی تازەی لێكتێگەیشتن لە نێوان هەرێم و بەغدا بێتەئاراوە، تا چەند پێشبینی ئەو فەزا ئەرێنییە دەكەیت؟
- ئێمە وەك فراكسیۆنە كوردستانییەكان بەگشتی و فراكسیۆنی پارتی دیموكراتی كوردستان لەپەرلەمانی عێراق، هەر لەسەرەتاوە پشتگیری كابینەكەی حەیدەر عەبادی-مان كردووەو تائێستاش ئەو پشتگیرییە بەردەوامە، ئەمەش لەبەر ئەوەیە جیاوازییەكی زۆر گەورە لە نێوان بۆچوونی حەیدەر عەبادی و نوری مالیكدا هەیە، لانیكەم دەتوانین بڵێین هەتا ئێستا حەیدەر عەبادی لەو كاتەوەی سەرۆك وەزیرانی عێراقە هیچ كێشەیەكی لەنێوان بەغداو هەولێر دروست نەكردووە، یان هیچ لێدوانێكی دوژمنكارانەی بەرامبەر هەرێم نەبووە، هەربۆیە وەك دەبینن ئێستا ئاستی هاوكاری نێوان هەولێر و بەغدا گەیشتۆتە لوتكەو لەو كاتەوەی دەوڵەتی عێراق دامەزراوەو بزووتنەوەی رزگاریخوازی كوردستان بوونی هەبووە، هیچ كاتێك نەبووە كە هێزی پێشمەرگە و سوپای عێراق پێكەوە لەیەك سەنگەردا دژی دوژمنێكی هاوبەش شەڕبكەن كە ئەویش تیرۆریستانی داعشە. بۆیە ئەم ئاراستەیە پێمان دەڵێت لەگەڵ دەركەوتنی پێشهاتە تازەكانیشدا دیالۆگ و وتووێژی نێوان هەولێرو بەغدا بەردەوام بێت و چاوەڕوان دەكرێت زیاتریش بچێتە پێشەوە. بۆیە لەئێستادا دەبێت چاوەڕێی ئەوە بكەین، پێشهاتە تازەكانی دوای داعش لەسەر ئاستی عێراق و كوردستان و ناوچەكە چی دەبن، ئەو گۆڕانكارییانەی دێنەئاراوە چۆن دەبن؟ ئێستا هەر دەتوانرێت ئەوەندە بگوترێت.

* ئەی سەبارەت بە پرسی سەربەخۆیی و ئەنجامدانی ریفراندۆم؟
- پێش هەموو شت هەرێمی كوردستان لە ساڵی 1991-2003 نیمچە سەربەخۆ بووە، دوای رووخانی رژێمی سەدام حوسێن و نووسینەوەی دەستووری عێراق، هەرێمی كوردستان بە ئارەزوومەندانەو لەچوارچێوەی جێبەجێكردنی ئەو دەستوورەو مافەكانی گەلی كوردستان بۆتەوە بەبەشێك لەعێراق، بۆیە ئەگەر ئەو دەستوورە هەموو مافەكانی گەلی كوردستان دەستەبەر نەكات، ئەوا مافی خۆیەتی لەم یەكێتیە ئارەزوومەندایە بێتەدەرەوە، ئێستاش چاوەرێی پێشهاتە تازەكان و دەرفەتی گونجاو دەكرێت، بۆیە دوای كۆتاییهاتنی داعش دەبێت بەجددی لەگەڵ بەغداو دەوڵەتانی دەوربەریش وتووێژ دەست پێبكەین و میكانیزمێكی تازە بۆ چارەسەری ئەم بارودۆخە بدۆزینەوە.