یاسچا مۆونك پڕۆفیسۆری تیۆری سیاسییە لە زانكۆی هارڤاردو لە توێژینەوەكانیدا تەركیز لەسەر تیۆری سیاسی و سیاسەتی بەراوردكاری دەكات. لە ئێستادا كار لەسەر پرسی قەیرانی دیموكراسیەتی لیبڕاڵی دەكات و چەندین توێژینەوەی بڵاوكردۆتەوە لەبارەی سەرهەڵدانی پۆپۆلیزمەوە. بۆ شرۆڤەكردنی هۆكارەكانی سەرهەڵدانی پۆپۆلیزم لە وڵاتانی رۆژئاوا و بۆ تاوتوێكردنی ئەو پرسەی كە تاچەند پۆپۆلیستەكان دەبنە مایەی قووڵكردنەوەی كێشەكان و نائومێدكردنی زیاتری خەڵك، گوڵان دیمانەیەكی لەگەڵدا ئەنجامدا و ئەویش بەم شێوەیە گوزارشتی لە بۆچوونەكانی كرد.

* دیاردەیەكی بەربڵاو كە ئێستا لەوڵاتانی رۆژئاوا بەگشتی بەدی دەكرێت، بریتییە لە دروستبوونی پۆپۆلیزم، پرسیارەكە لێرەدا ئەوەیە ئایا چۆن زەمینەی سەرهەڵدانی ئەم دیاردەیە دروست بووە و هۆكارەكانی بۆچی دەگەڕێنەوە؟
- لە راستیدا كاتێك ناڕازیبوون لەلایەن خەڵكەكەوە لە ئاست دۆخەكەدا دروست دەبێت، ئەوا بیرۆكەی ئەوە دروست دەبێت كە با رێگاچارەی نوێ تاقی بكرێتەوە. لەلایەكی دیكەوە ئەگەر لە هەلومەرجی هەندێ وڵات بڕوانین، وەك هەنگاریا و پۆڵەندا، ئەوا بەرەوپێشچوونی ئابووری ئیجابی دەبینین، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا پۆپۆلیزم سەرهەڵدەدا و دروست دەبێت، كە پێموایە هۆكاری سەرهەڵدانەكەی پتر بۆ ترس و نیگەرانی لە ئاست جیهانگەرایی دەگەڕێتەوە- هەروەها ئەمە هەوڵێكە بۆ پارێزگاری كردن لە ناسنامە- واتە ترسیان هەیە لە گۆڕانی ناسنامە و شوناسیان، بەتایبەتی لەو وڵاتانەی كە ناسنامەیەكی ئیتنی و نەتەوەیی قووڵیان هەیەو بیرۆكەی ناسیۆنالیستییان هەیە، واتە كاردانەوەیەك دروست دەبێت كاتێك هاتنی شەپۆلی كۆچبەران دەبینین دێنە وڵاتەكەیانە. هەروەها لە وڵاتێكی وەك ئەمەریكا ئەوە بەدی دەكەین كە چین و توێژێك پێشتر پێگەیەكی نزمیان هەبووە، ئێستا پۆستی باڵایان لە كۆمەڵگەدا بەدەستەوەیە. لەبەر ئەوە چینەكانی دیكە زۆر تووڕەن لەبارەی پێگەكانیانەوە، لە بارەی ئاسایش و ئایندەیانەوە، بەڵام دەبێت سازانێك لە نێوان ئەم كەسانە و گروپە ئابوورییەكاندا بەدی بهێنرێت، واتە نابێت لایەنێك لەسەر حیسابی لایەنەكەی دیكە بوونی هەبێت، بەڵكو دەبێت رێگایەك بدۆزنەوە بۆ پێكەوەكاركردن.
* هەروەك ئاشكرایە كە خەسڵەتی پێشتری دیموكراسییەكانی رۆژئاوا بریتی بوو لەوەی كە دیموكراسی نوێنەرایەتی و فرەحزبی بوون، واتە پارتە سیاسییەكان رۆڵێكی بنەڕەتییان هەبووە لە هێنانەئارای دیموكراسیەتی لیبڕاڵی، بەڵام لە ئێستادا ئەو دیاردەیە بەدی دەكەین كە هەندێ لە پارتە سیاسییەكانی وڵاتانی رۆژئاوا كەسانی پۆپۆلیست كاندید دەكەن بۆ هەڵبژاردنەكان، تا چەند ئەمە هەڵگری هەڕەشە و مەترسییە بۆ سەر دیموكراسی و راو بۆچوونی ئێوە لەم بارەیەوە چییە؟

- ئەوە بیرۆكەیەكی گرنگە كە پارتە سیاسییەكان رۆڵی نوێنەرایەتی ببینین لە كۆمەڵگە دیموكراسییەكاندا. هەروەها من پێموایە مەترسی و هەڕەشەكە بریتییە لەوەی كەسە پۆپۆلیستیەكان دژ بە دامەزراوەكانن، لەبەر ئەوە كاتێك دەسەڵات دەگرنەدەست، ئەوا داوای هەڵگرتنی ئەو سنووربەندییانە دەكەن كە لەسەر دەسەڵاتەكانیان دادەنرێن و داوای لابردنی بنەمای جیاكردنەوەی دەسەڵاتەكان دەكەن. هەروەها بانگەشەی ئەوە دەكەن كە ئەوان راستەوخۆ نوێنەرایەتی خەڵك دەكەن و دیموكراسیەتی جەماوەرین و نابێت بنەماكانی وەك ئازادی رادەربڕین بێتە نێوان حوكمڕانی و خەڵكەكەوە، لەبەر ئەوە پێیانوایە دەبێت خۆیانی لێ رزگار بكەن.
* ئایا پێتانوایە پۆپۆلیزم هەڕەشەیەكی جددییە لەسەر دیموكراسی و دیموكراسیەتی لیبڕاڵی؟
- بەڵێ پێموایە ئەگەری هاتنەئارای ئەم مەترسییە لەئارادابێت، واتە هەلومەرجێك دروست بێت كە دیموكراسی بیت، بە بێ ئەوەی لیبڕاڵی بیت، كە پێموایە ئەمەریكا دووچاری ئەم حاڵەتە دەبێت، ئەگەر هاتوو دۆناڵد ترەمپ لە هەڵبژاردنەكاندا سەركەوتوو بێت.
* تێڕوانینتان چییە لەبارەی ئەو لێكدانەوەیەی كە پێیوایە پۆپۆلیستیەكان بەڵێنگەلێك بە خەڵك دەدن كە قابیلی جیێبەجێنەكردن نەبن و ئەمەش دەبێتەهۆی ئەوەی نائومێدی خەڵك قووڵتر ببێتەوە، بەو پێیە ئەمەش دەبێتەهۆی دروستبوونی بازنەیەكی داخراو و ئاڵۆزكردنی زیاتری دۆخەكە؟

- مەترسییەكە ئەوەیە كاتێك پۆپۆلیستەكان بەڵێنگەلێك بە خەڵك دەدەن و پێیان جێبەجێ ناكرێت، ئەوا ئەمە نابێتەهۆی ئەوەی خەڵكی بگەڕێنەوە بۆ گروپ و لایەنەكانی دیكە، چونكە پۆپۆلیستەكان شارەزاییەكی زۆریان هەیە لەوەی ئۆباڵی كێشەكانی بخەنە ئەستۆی لایەنی دیكە و بەرپرسیارێتی كێشەكان بخەنە ئەستۆی لایەنە دەرەكییەكان. بۆ نموونە ئەگەر لە هەڵسوكەوتی پوتین بڕوانیت، ئەوا سەرەڕای ئەدای خراپی ئابووری، بەڵام توانیویەتی قەیرانێكی دیكە بخوڵقێنێت و ئۆباڵی سەرهەڵدانی هەموو كێشەكانی بخاتەئەستۆ.
* ئایا تا چەند دەتوانین ئۆباڵی دروستبوونی پۆپۆلیزم لە وڵاتانی رۆژئاوادا بخەینە ئەستۆی ئەو شەپۆلی كۆچبەرانەی كە لە وڵاتانی ئاسیا و ئەفریقیاوە روویان كردۆتە رۆژئاوا، بەتایبەتی كە دەبینین هەوڵی پێویست و گونجاو نەخراونەتەگەڕ بۆ ئەوەی ئەو پەنابەرانە ئاوێتەی ئەو كۆمەڵگەیانە بكرێن، بەپێچەوانەوە ژینگەی رۆژئاوا بۆتە زەمینەیەكی لەبار بۆ دروستبوونی توندڕەوەی و تیرۆریزم، ئایا دەكرێت وەك دەرئەنجامێك بڵێین كە چیتر رۆژئاوا توانای مامەڵەكردنی لەگەڵ كێشەكانی جیهاندا نەماوە؟
لە راستیدا ئەمە كێشەیەكی راستەقینەیە و من لەم رووەوە تا راددەیەك رەشبینم، لەبەر ئەوە مەنهەجی پەروەردە لە وڵاتانی رۆژئاوادا بە چەشنێك نییە كە ببێتەهۆی ئاوێتەكردنی ئەو كەسانەی دەچنە ئەو وڵاتانەوە، كە پێویستە لەسەر باشتركردنی سیستمی پەروەردەیی كاربكرێت بۆ ئەوەی دەرئەنجامی باشتری لێبكەوێتەوە.