مایكل نایتس گەورە توێژەری ئامۆژگای واشنتۆن بۆ دیراساتی رۆژهەڵاتی نزیك، شارەزا و تایبەتمەندی كاروبارە سەربازی و ئەمنییەكانی عێراق و ئێران و وڵاتانی كەنداوە، بڕوانامەی لە بەشی دیراساتی جەنگی لە كۆلێژی شاهانە لە لەندەن بەدەست هێناوە و وەك رۆژنامەنووس كاری كردووە، لەگەڵ وەزارەتی بەرگری ئەمەریكاش كاری كردووە و چەندین توێژینەوەی دوور و درێژی ئەنجامداوە لەسەر ئەو وانانەی كە دەكرێت فێری بین لەو ئۆپەراسیۆنە سەربازییانەی كە ئەمەریكا لە ساڵانی نەوەتەكاندا لە عێراق ئەنجامی داون. بۆ تاوتوێكردنی گرنگیی ئەو ڕێككەوتنە سەربازییەی كە لە نێوان وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێمی كوردستان و وەزارەتی بەرگری ئەمەریكادا ئەنجام درا، هەروەها بۆ قسەكردن لەسەر ڕەوشی ئاڵۆزی ئێستای عێراق و كاریگەری و دەستڕۆیشتوویی ئێران لەم وڵاتەدا، گوڵان دیدارێكی لەگەڵدا ئەنجامدا و ئەویش بەم شێوەیە وڵامی پرسیارەكانی داینەوە.

تایبەتمەند لە بواری ئەمنی و سەربازی بۆ گوڵان:


ئەم رێككەوتنە لایەنێكی رەمزی و گرنگی هەیە و
ئاماژەیە بۆ ئەوەی ئەمریكا چەند رێز لە پێشمەرگە دەگرێت
* هەروەك ئاگادارن بە ئامادەبوونی سەرۆكی هەرێمی كوردستان، مسعود بارزانی، ڕێككەوتنێكی سەربازی لە نێوان وەزارەتی بەرگری ئەمەریكا و وەزارەتی پێشمەرگەی حكومەتی هەرێمی كوردستان واژۆكرا، ئەم ڕێككەوتنە وەك هەنگاوێكی بێ پێشینە، یان مێژوویی وەسفكراوە، ئایا چ لێكدانەوەیەكتان بۆ گرنگیی ئەم ڕێككەوتنە هەیە؟
- بە تێڕوانینی من ئەم ڕێككەوتنە دوو لایەنی هەیە، لایەنی یەكەمیان گرنگییەكی ڕەمزی هەیە، بە مانای ئەوەی ئەمەریكا ئەوەی خستەڕوو كە چەند تەقدیری پێشمەرگە دەكات و چەند ڕێزی لێدەگرێت، هەروەها ئاماژەیە بە دۆستایەتی درێژخایەنی نێوان سوپای ئەمەریكا و پێشمەرگە. ئەمە لایەنە ڕەمزییەی ڕێككەوتنەكە گرنگە، لەبەر ئەوەی هەندێ جار سەرۆك مسعود بارزانی و سەركردەكانی دیكەی كورد بێزار دەبوون لەوەی كە ئەمەریكا بە شێوەیەك مامەڵەی لەگەڵ پێشمەرگە دەكرد وەك ئەوەی جۆرێك بن لە میلیشیا، یان وەك ئەوەی هێزێكی چەكداری پیشەگەر نەبن. كەواتە ئەمەریكا ئاماژەیەكی بەهێزی نارد كە پێشمەرگە ڕێزلێگیراون و هێزێكی چەكداری بەتوانان. هەروەها ڕێككەوتنەكە لایەنی عەمەلیشی هەیە، بە واتای ئەوەی ئەمەریكا سەرگەرمی ئەنجامدانی كارێكی نوێیە لەگەڵ پێشمەرگەدا، لەبەر ئەوە پێویست بە ئەنجامدانی ڕێككەوتنێكی ڕەسمی دەكات، كارە نوێیەكە ئەوەیە كە بۆ ماوەیەك ئەمەریكا هەندێ لە مووچەی پێشمەرگە دابین دەكات بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی ڕزگاركردنی موسڵ و لە ماوەی ئەنجامدانی ئەو ئۆپەراسیۆنەدا، كە نزیكەی 415 ملیۆن دۆلار تەرخان كراوە بۆ ئەمە مەبەستە. واتە ئێمە باسی نزیكەی 60 ملیۆن دۆلار مانگانە دەكەین كە لە شێوەی مووچە و پشتیوانیدا بۆ پێشمەرگە دەستەبەر دەكرێت بۆ مەبەستی ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی ڕزگاكردنی موسڵ. ئەوەش ئاشكرایە كە ئەمەش هۆكاری ئەوەیە كە لەم ساتەوەختەدا ئەم ڕێككەوتنە واژۆكراوە، چونكە لە ئێستادا ئەو ئۆپەراسیۆنە بە ڕەوتێكی خێراتر بەڕێوەدەچێت و ئەمەش پێویستی بە ڕێككەوتنە بۆ بەشداریكردنی كورد تێیدا، لە نێویاندا بەشداری پێشمەرگە لە گۆڕەپانی شەڕدا، هەروەها ئەمە ڕێككەوتن لەخۆدەگرێت بۆ ئەوەی حكومەتی عێراق سوپا لەو ناوچانەدا جێگیر بكات كە لە ژێردەستی كورددان، بە هەمان شێوە بە مانای بەكارهێنانی بنكەی ئاسمانی هەولێر دێت وەك هێڵی دەستەبەركردنی هاوكاری بۆ ئەو هێزانەی عێراق كە لە دەوروبەری موسڵ شەڕدەكەن، لەگەڵ دەستەبەركردنی هاوكاری كورد بۆ سەقامگیركردنەوەی بارودۆخی موسڵ لە دوای ڕۆیشتنی داعش. كەواتە ئەمە ئەو هۆكارانەیە كە وایانكرد ئەم ڕێككەوتنە لەم كاتەدا واژۆ بكرێت.

* ئایا دەكرێت بڵێین ئەمە پەرەسەندنێكی ستراتیژییە لە شەڕی دژ بە داعش و لە بەدیهێنانی ئامانجە ڕاگەیەنراوەكەی ئیدارەی ئۆبامادا بۆ لاوازكردنی و لە كۆتاییدا تێكشكاندنی داعش؟
- بەڵێ، ئەوە ڕاستە، بێگومان خۆی لە خۆیدا وەك پێشتریش ئاماژەم پێكرد، ئەم رێككەوتنە بەرەنجامی سەركەوتنەكانی پێشووی پێشمەرگەیە و هەروەها پێداویستی بەشداری پێشمەرگەیە بۆ ئازادكردنەوەی موسڵ، كە ئەمەش خۆی لە خۆیدا دەبێتە بەشێك لە ستراتیژیەتی ئەمریكا لە دژی داعش.
* ئەمە بۆ یەكەمجارە كە ئیدارەی ئۆباما ڕێككەوتنێك، یان یاداشتێكی سەربازی لەگەڵ قەوارەیەكدا واژۆ دەكات كە خاوەنی سەروەریی دەوڵەت و سەربەخۆییەكی تەواو نییە، شیكردنەوە و هەڵسەنگاندنی ئێوە بۆ ئەم هەنگاوەی ئیدارەی ئەمەریكا چییە؟
- ئەمەریكا دوای بەدەستهێنانی ڕەزامەندی بەغدا ئەم ڕێككەوتنەی واژۆ كردووە، واتە ئەمەریكا سەربەخۆ و بە بێ بەغدا ئەم كارەی نەكردووە، بەڵكو گفتوگۆیەكی ورد لە نێوان وەزارەتی بەرگری ئەمەریكا و وەزارەتی بەرگری عێراق كراوە لە بەغدا، كە تێیدا لایەنی ئەمەریكی ئەوەی بۆ سوپای عێراقی ڕوون كردۆتەوە كە دەیانەوێت چی بكەن، سەرۆك وەزیران حەیدەر عەبادی و وەزیری بەرگری خالید عوبەیدی پشتیوان بوون بۆ ئەوەی ئەمەریكا هاوكاری دارایی پێشمەرگە بكات، ئەوان دەزانن لە ئێستادا كوردستان دووچاری دۆخێكی دارایی خراپ بۆتەوە و دەزانن كوردستان ڕۆڵێكی زۆر گرنگ دەبینێت لە شەڕی ڕزگاركردنی موسڵدا، لەبەر ئەوە بەرهەڵستی دەستەبەركردنی ئەم هاوكارییە داراییەی ئەمەریكایان نەكردووە. كەواتە ڕاستە ئەمە ڕێككەوتنی نێوان ئەمەریكا و قەوارەیەكدا بووە كە دەوڵەت نییە، بەڵام ئەم كارە لەگەڵ حكومەتی بەغدا ڕێكخراوە، خۆ ئەگەر حكومەتی عێراقی لە بەغدا ناڕازی بووایە، ئەوا ئەمەریكا ئەم كارەی نەدەكرد.
* لە ماوەی ڕابردوودا كۆنگرێسی ئەمەریكا چەندین جار داوای لە ئیدارەی ئەمەریكا كردووە بۆ ئەوەی بە شێوەیەكی ڕاستەوخۆ مامەڵە لەگەڵ هەرێمی كوردستاندا بكات، بەڵام ئیدارەی ئەمەریكا پێداگیری كردووە لەسەر ئەوەی دەبێت لە ڕێی بەغداوە مامەڵە لەگەڵ كوردستان بكرێت، ئایا هیچ ئاڵوگۆڕێك لەم ڕووەوە ڕوویداوە؟
- نەخێر، گۆڕانكاری لە هەڵوێستی ئەمەریكادا ڕووی نەداوە، هەروەها دامەزراوە نێودەوڵەتییەكانی دیكەش هەمان هەڵوێستیان هەیە، لێرەدا ئێمە باسی سندوقی نێودەوڵەتی دراو و بانكی جیهانی دەكەین، كە هەردووكیان بەرنامەیەكی گەورەی هاوكارییان هەیە بۆ حكومەتی فیدڕاڵی عێراق و بۆ هەرێمی كوردستان. ئیدارەی ئەمەریكا و سوپای ئەمەریكا و سندوقی نێودەوڵەتی دراو و بانكی جیهانی هەموویان هەمان هەڵوێستی بنەڕەتییان هەیە، ئەویش ئەوەیە تاوەكو ڕەزامەندی بەغدا بە دەست نەهێنن ئەوا ڕوو ناكەنە كوردستان، بەڵام بەغداش هاوكار بووە، هۆكاری هاوكاریكردنی بەغداش ئەوەیە كە ئەمەریكا و سندوقی نێودەوڵەتی دراو و بانكی جیهانی ئەو ئاماژەیەیان بە بەغدا داوە كە ڕازی نابن بەغدا كوردستان لە هاوكاری سەربازی، یان ئابووری بێبەش بكات، بە دەربڕینێكی دیكە، ڕاستە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی كار لەگەڵ بەغدا دەكات، بەڵام ئەو ئاماژەیەش بە بەغدا دەدەن كە دەبێت بەغداش پشكی هەرێمی كوردستان بدات. هەر لەبەر ئەمەشە كە بە ڕەوتێكی لەسەرخۆ شتەكان دەگۆڕێن. پرسیارەكە بۆ خوێنەرانتان ئەوەیە، ئەگەر بەغدا بە ئەمەریكا بڵێت نەخێر بۆ هاوكاریكردنی سەربازی بۆ پێشمەرگە، یان ئەگەر بەغدا بە بانكی جیهانی بڵێت نەخێر بۆ هاوكاری ئابووری بۆ پێشمەرگە، ئایا چەند دەخایەنێت كە ئەو دامەزراوە نێودەوڵەتیانە دەستبدەنە مامەڵەیەكەی ڕاستەوخۆ لەگەڵ هەرێمی كوردستاندا؟ بە بۆچوونی من ئەو دامەزراوە نێودەوڵەتییانە زۆر بە پەلە دەست بە دامەزراندنی پێوەندی ڕاستەوخۆ دەكەن لەگەڵ هەرێمی كوردستان. كەواتە بەغدا ئەو ڕاستییە دەزانێت كە ئەگەر دەیەوێت لە پرۆسەی گفتوگۆكاندا بمێنێتەوە و ئەگەر دەیەوێت ڕاوێژی پێبكرێت بۆ ئەو هاوكارییە سەربازی و ئابوورییانەی بۆ هەرێمی كوردستان دەستەبەر دەكرێت، ئەوا دەبێت ڕەزامەندی خۆی پیشان بدات، ئەوەش بە ڕەوتێكی لەسەرخۆ دەگۆڕێت.
* لە بەیاننامەی سەرۆكایەتی هەرێمدا جەخت لەسەر پلانی دوای ڕزگاركردنی موسڵ لە داعش كرابۆوە، چونكە سەقامگیركردنەوەی بارودۆخەكە و ڕێگەگرتن لە سەرهەڵدانەوەی گروپی هاوشێوەی داعش لە داهاتوودا پێویستی بە ئەنجامدانی ڕێككەوتنی سیاسی هەیە بۆ ئیدارەدانی دۆخی دوای داعش، پرسیارەكە ئەوەیە ئایا هیچ ڕێككەوتنێك، یان هیچ گفتوگۆیەكی لەم چەشنە لە ئارادایە؟
- پێموایە ئەو پرسەی كە یەكەمجار بیری لێدەكرێتەوە لە پێوەندی بە دۆخی موسڵی دوای داعشەوە، ئەوەیە چۆن ئیدارەی ئەو شارە دەكرێت. لێرەدا ئێمە خۆشبەختین لەبەر ئەوەی ئەنجومەنی پارێزگامان هەیە، واتە بونیادێكی حوكمڕانیمان هەیە بۆ شارەكە لە دوای نەمانی داعشەوە. بە باوەڕی من بەشێكی زۆری گفتوگۆكان بۆ ئەوە تەرخان دەكرێت كە چۆن ئەنجومەنی پارێزگا هەڵسووڕێت و كێ دەبێتە پارێزگار و چەند بە خێرایی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگا ئەنجام دەدرێت، ئەمە لایەنێكی مەسەلەكە. لایەنێكی دیكەی ئەم پرسە پەیوەستە بە ئاسایشەوە، چ لایەنێك بەشداری لە پێكهێنانی هێزە ئەمنییەكاندا دەكات، ئەوەش پەیوەستە بە دامەزراندنی هێزی پۆلیسەوە. لایەنێكی دیكەی ئەم مەسەلەیە پێوەندی بە ئاوەدانكردنەوەوە هەیە، واتە چۆن پارێزگار و سەركردە سەرەكییەكانی دیكەی موسڵ كار بكەن بۆ بە ئەنجامگەیاندنی پرۆژەكان. هەموو ئەوانەش پەیوەستن بە بەدیهێنانی دادپەروەرییەوە، بە دانانی دادگاكان و دادگاییكردنی ئەو كەسە مەحەلییانەی كە هاوكارییان لەگەڵ داعشدا كردووە، واتە دادپەروەرییەكی ڕەسمی بەدی بهێنرێت لە بری هێرشی تۆڵەسەندنەوە، كەواتە ئەمانە ئەو مەسەلە گرنگانەن كە گفتوگۆیان لەبارەوە دەكرێت. ئەمەش بەندە بە گەڕاندنەوەی ئەنجومەنی پارێزگا بۆ موسڵ، بە دڵنیاییەوە كوتلەیەكی كوردی گرنگ هەیە لە نێو ئەنجومەنی پارێزگای نەینەوادا، كە لەوێدا كوردستان رۆڵی خۆی دەبینێت، كە ئاشكرایە دەبێت پارتی دیموكراتی كوردستان و یەكێتی نیشتیمانی كوردستان و ئەوانی دیكە كۆك بن لەگەڵ پارێزگادا. واتە گرنگ ئەوەیە هەوڵی ئەوە بدەن درێژە بە پێوەندیەكی باش و سەركەوتو بدەن لە نێو ئەنجومەنی پارێزگادا بۆ ئەوەی رۆژی دوای نەمانی داعش لە موسڵ بە تەواوەتی دەست بە كار بكات و بە باشی هەڵسووڕێت. لە پێوەندی بە سەقامگیركردنەوەی دۆخەكە لە دوای داعشەوە چەند وانەیەك لە ئەزموونی ڕوومادی و تكریت- ـەوە فێربووین كە چۆن سەركردە مەحەلییەكان پێویستە پێكەوە كاربكەن، نەك دژی یەكتر بوەستنەوە، لە ڕوومادی وانەیەكی قورسمان لەبەردەستدایە كە چۆن پارێزگار و سەرۆكی كوتلەی سوننەی-ئیسلامی دژی یەكتر كاردەكەن، كە ئەمە حاڵەتێكە خوازیاری دووبارەبونەوەی نین لە موسڵ.
* یەكێك لە لێكدانەوەكان بۆ ئەم ڕێككەوتنە ئەوەیە كە ئەمە دانپێدانان و نرخاندنی قارەمانێتی و قوربانیدانەكانی پێشمەرگەیە لە بەرەكانی شەڕدا، كەوابێت ئایا دەكرێت پێشبینی ئەوە بكەین كە پێشمەرگە ڕۆڵێكی گرنگ و كاریگەری لە ئۆپەراسیۆنی ڕزگاركردنەوەی موسڵدا دەبێت؟
- ئەوە یەكلابۆتەوە كە پێشمەرگە ڕۆڵی دەبێت لە شەڕی ڕزگاركردنەوەی شارەكەدا، ئەمەش مەسەلەیەكە كە ماوەیەكە ئامادەسازی بۆ كراوە، وەك مەشقپێكردن و پڕچەككردنی دوو لیوای پێشمەرگە لە لایەن ئەمەریكاوە، ئەوەش كارێكی پێویست بوو، كە ڕەنگە پێشمەرگە نەچنە نێو خودی شاری موسڵ و ڕەنگە لە قۆڵی رۆژهەڵاتەوە، لە ناوچەی بەعشیقەوە هێرش بكەن، بەڵام لە هەر قوڵێكەوە هێرش بكەن، ئەوا ڕۆڵێكی گرنگ لە شەڕی موسڵدا دەبینن.
* ئاشكرایە بەم دواییە رێژەی ئۆتۆمبێلی بۆمبڕێژكراو و تەقینەوە خۆكوژییەكان ڕوویان لە هەڵكشان كردەوە لە عێراقدا، كە ژمارەیەكی زۆر لە خەڵكانی مەدەنی كرانە ئامانج و خۆێناویتریان تەقینەوەكانی بەغدا بوون، ئایا تێڕوانین و لێكدانەوەی ئێوە چییە بۆ ئاڵۆزبوونی زیاتری ڕەوشە ئەمنییەكە لەم وڵاتەدا و ئایا ئامانج لەم شەڕەی كە دژ بە داعش بەڕێوەدەچێت، ئەوە نییە جارێكی دیكە ئەم وڵاتە سەقامگیر بێتەوە؟ یان ئایا گریمانەی ئەوە ناكرێت لەگەڵ پاشەكشەی ئەو ڕێكخراوە تیرۆریستیەدا بارودۆخی ئەمنی بەرەو خراپبوون دەچێت؟
- لە ڕاستیدا ئەگەر ئێمە بێینەسەر باسی ئەم شەڕەی دژ بە داعشە كە بەرپا كراوە، ئەوا دەتوانین بڵێین ئامانج لەم شەڕە سەقامگیركردنی عێراق نییە، یان بۆ ئەوە نییە ئاشتی باڵ بە سەر عێراقدا بكێشێتەوە، بەڵكو ئامانجەكە گەڕاندنەوەی عێراقە بۆ ئەو دۆخەی لە ساڵی 2013دا لە ئارادا بوو، واتە پێش ئەوەی داعش بچێتە نێو ئەو شارانەوە. كەواتە ئەو رۆژەی موسڵ ڕزگار دەكرێت، ئەوا عێراق دەگەڕێتەوە بۆ دۆخە ئەمنییەكەی ساڵی 2013، ئەمەش ڕەوشێكی باش نابێت، لەبەر ئەوە دەبێت هەنگاوی دیكە هەڵبگیرێت بۆ ئەوەی دۆخە ئەمنییەكە هاوشێوەی دۆخی ئەمنی ساڵی 2010ی لێبكرێت، كە هەلومەرجێكی باشتر بوو، چونكە ئومێدی سەقامگیربوونی وڵاتەكەی لێدەكرا. چونكە لەو كاتەدا، كار و كردەوە تیرۆریستییەكان لە ئاستێكی نزمدا بوون و ئومێد بە وەبەرهێنان دەكرا لە وڵاتەكە، لەگەڵ دەستەبەركردنی ئاسایشی خەڵك لەسەر شەقامەكان، هەر كاتێك ڕەوشەكەمان گەڕاندنەوە بۆ ئەو بارودۆخەی كە لە ساڵی 2010دا لە ئارادابوو، ئەوا پێویستە بیر لە هەنگاوی داهاتوو بكرێتەوە، ئایا عێراقی دوای 2010 دەبووە چ وڵاتێك لە پێوەندی بە چەسپاندنی سەقامگیرییەوە. كە ئێستا ئێمە دوورین لە بەدەستهێنانی ئەو ڕەوشەوە. كەواتە ئەگەر حكومەتی عێراق و هەرێمی كوردستان بڕیار بدەن، ئەوا دەتوانن بە خێرایی بگەڕێنەوە بۆ ئەو دۆخەی لە ساڵی 2010دا لە ئارادا بوو و ئەو كاتەش دەتوانن هەنگاو بۆ بەدیهێنانی سەقامگیرییەكی ڕاستەقینە هەڵبگرن. لەبەر ئەوە پێموایە هەڵەیە ئەگەر حكومەتە شیعەكەی بەغدا سوننەكان دووربخاتەوە و میلیشیا شیعەكان كۆنتڕۆڵ نەكات، هەروەها هەڵەیە ئەگەر هەرێمی كوردستان دەسەڵات دابەش نەكات لە شوێنەكانی وەك كەركوك و دوزخورماتوو، چونكە ئەو كاتە توندوتیژی بەردەوام دەبێت و درێژە دەكێشێت. ئەو كاتە تەنانەت ناتوانین بارودۆخێكی باشتر لەو بارودۆخەش بخوڵقێنین كە ساڵی 2010 لە ئارادا بوو.
* شیكردنەوە و تێڕوانینی ئێوە چییە بۆ زیادبوونی دەستڕۆیشتوویی ئێران لە عێراقدا و بەكارهێنانی میلیشیاكان لە لایەن ئێرانەوە بۆ برەودان بە هێزی خۆی لەم وڵاتەدا؟
- من پێموانییە دەستڕۆیشتوویی ئێران لە عێراقدا لە زیادبووندابێت، ڕاستە لە ساڵی 2003وە هەمیشە كاریگەری ئێران لە عێراقدا كاریگەرییەكی جددی بووە، هەروەها پێموایە كاتێك حەشدی شەعبی لە ساڵی 2014دا پێكهێنرا، ئەوا ئەمە ساتەوەختێك بوو كە دەكرا دەستڕۆیشتویی و كاریگەری ئێران زۆر زۆر بەهێز بێت، بەڵام هاوپەیمانی نێودەوڵەتی هێزێكی سەربازی گەورەی هێنایە عێراقەوە و ئەوە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بوو كە بووە هۆی هێنانەدی سەركەوتن لە تكریت و ڕوممادی و هیت و فەللوجە و بێجی و گەیارە و لە داهاتووشدا لە موسڵ و تەلەعفەر بەدی دەهێنرێت، واتە ئەوە هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بوو كە هۆكاری بەدەستهێنانی ئەم سەركەوتنانە بوو، نەك ئێران. ئێران هەندێ چەكی نارد و هاوكاری هاوپەیمانەكانی كرد بۆ چەكداركردنی حەشدی شەعبی، بەڵام لە ڕاستیدا دەستكەوتێكی زۆریان بەدەست نەهێنا دوای ئەوە. ئەمە لە كاتێكدا هاوپەیمانی نێودەوڵەتی رۆژ بە رۆژ پشتیوانی زیاتری دەستەبەر دەكرد بۆ عێراق و كاتێك لە فەرماندەكانی ئۆپەراسیۆنە ئەمنییەكانی عێراق دەڕوانیت، ئەوا هەموو ئەو ژەنەڕاڵانەی كە سەركەوتن بەدەست دەهێنن لە تكریت و ڕومادی و و فەلوجە و هیت و بێجی و گەیارە، هەموویان فەرماندەگەلێكن كە لەلایەن ئەمەریكاوە مەشقیان پێكراوە و پشتیوانی كراون و لە ساڵی 2003وە لەگەڵ حكومەتی عێراق و ئەمەریكا كاریان كردووە، لەبەر ئەوە پێموایە دەستڕۆیشتوویی ئێران بە جێگیری ماوەتەوە و تاوەكو ئەمەریكا و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی بەردەوام بن لە هاوكاریكردنی عێراق، نەك هەر تەنیا هاوكاری سەربازی، بەڵكو ئەو بەرنامە گەورەیەی هاوكاری كە لە لایەن سندوقی نێودەوڵەتی دراو و بانكی جیهانییەوە جێبەجێ دەكرێت بە بڕی 18 ملیار دۆلار، ئەوا سنوورێك بۆ دەستڕۆیشتویی ئێران دادەنرێت. لە ئێستاشدا هەر كاتێك ئێران مومارەسەی دەستڕۆیشتوویی بكات لە عێراقدا، ئەوا ڕووبەڕووی پەرچەكردارێكی سلبی دەبێتەوە. چونكە ئێران ناتوانێت ئەدایەكی باشتری لە ئەمەریكا و هاوپەیمانەكانی هەبێت. كەواتە ئایا ئێران چۆن كاریگەر دەبێت لەسەر سیاسەتی عێراق؟ لە ڕێی كەسانێكی وەك موقتەدا سەدر، یان قاسم سلێمانی كە سەردانی هادی ئەلعامری دەكات، بەڵام هەموو ئەمانە وەك دەستێوەردان دەردەكەون، نەك وەك هاوكاری. بەڵام كاتێك كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هەموو رۆژێكی بۆردومانی داعش دەكات و 18 ملیار دۆلار دەداتە عێراق، ئایا ئێران چی دەكات لە بەرامبەردا و پارسەنگ بەوە؟ هیچ شتێك. بەڵام ئەی مانای چییە كاتێك دەڵێن ئێران هاوكاری ئابووری عێراق دەكات، لە ڕاستیدا ئەو هاوكارییە ئابوورییە بریتییە لە فرۆشتنی غاز بە عێراق بە دوو هێندەی نرخە جیهانییەكەی، ئەوان ئەم جۆرە دۆستەن. لەبەر ئەوە لە ڕوانگەی منەوە دەستڕۆیشتویی ئێران هێندە بەهێز نییە، یاخود بەلای كەمەوە بەرەو بەهێزبوون ناچێت.