دەیڤید پوڵوك توێژەرە لە ئامۆژگای واشنتۆن بۆ سیاسەتی رۆژهەڵاتی نزیك، كە تەركیز لەسەر داینامیكیەتی سیاسی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا دەكات، پێشتریش راوێژكاری وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریكا بووە بۆ پرسەكانی پەیوەست بە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستەوە. بۆ تاوتوێكردنی هەوڵ و كۆششەكانی لاوازكردن و لەناوبردنی داعش و پلانی دوای تێكشكاندنی ئەم رێكخراوە تیرۆریستییە و كاریگەریی هەڵبژاردنە سەرۆكایەتییەكەی ئەمەریكا لەسەر سیاسەتی ئەو وڵاتە لە ئاست ئەم ناوچەیەدا گوڵان دیمانەیەكی لەگەڵدا ئەنجامدا و ئەویش بەم شێوەیە وەڵامی پرسیارەكانی دایەوە.

* ئایا چۆن لە هەوڵەكانی ئەمەریكا دەڕوانیت بۆ لاوازكردنی و لەناوبردنی داعش و پێتانوایە ئیدارەی ئەمەریكا بۆ چۆنیەتی ئیدارەدانی بارودۆخەكە لە دوای تێكشكاندنی داعش پلانی هەبێت؟
- بەڵێ ئیدارەی ئەمەریكا پلانی هەیە بۆ رزگاركردنی ئەو ناوچانەی لەلایەن داعشەوە كۆنترۆڵ كراون، هەم لە سووریا و هەم لە عێراق، بەڵام ئێمە باسی پلانێكی كورتمەودا ناكەین، بەڵكو ئەم پرۆسەیە چەند مانگێك دەخایەنێت و رەنگە تا كۆتایی ئەمساڵ و بگرە زیاتریش بخایەنێت. ئەوەی پەیوەست بێت بە پلانی دوای داعشەوە- كە لێرەدا پرسیارەكەتان لە جێی خۆیەتی- ئەوا ئەمە بەشێكە لە كێشەكە، لەبەر ئەوەی ئێمە پلانێكمان نییە بۆ دوای تێكشكاندن و دەرپەڕاندنی داعش، واتە پلانێكی لەم چەشنەمان نییە و هەر ئەمەش هۆكاری ئەوەیە كە كاتێكی زیاتر بەو پرۆسەیە دەدەین، لەبەر ئەوە نامانەوێت داعش لە موسڵ، یان لە رەقە دەرپەڕێنین و نەزانین دواتر چی روودەدات.


* ئایا لە پرۆسەی رزگاركردنەوەی موسڵدا پێشمەرگە چ رۆڵێكی دەبێت؟
- پێموایە هەموو كەسێك هاوڕایە لەسەر ئەوەی كە پێشمەرگە رۆڵێكی گرنگی دەبێت لە رزگاكردنەوەی موسڵدا، بەڵام هەموو كەسیش هاوڕایە كە نابێت تەنها هێزێك بێت لەم پرۆسەیەدا، بەڵكو پێویستە هاوكاری هەبێت لەگەڵ عەرەبەكان، لە خەڵكی ناوچەكە و هەروەها لەگەڵ هێزەكانی حكومەتی عێراقیدا. ئەمە پرسێكە كە خەڵكی دەیەوێت تێگەیشتنێكی وردی هەبێت لە بارەیەوە كە چ هێزێك چ رۆڵێكی هەبێت. شتێكی لۆژیكیژە كە پێشمەرگە تەركیز لەسەر باكووری شارەكە بكات كە لەو ناوچانەدا زۆربەی دانیشتووانەكەی كوردن، بە هەمان شێوە هێزەكانی دیكە تەركیز لەسەر بەشەكانی دیكەی بكەنەوە كە دانیشتووانەكەیان لە كورد پێكنەهاتووە. بەڵام ئەوەش گرنگە كە تێگەیشتنێك هەبێت بۆ بارودۆخی دواتر، ئەوەی پێوەندی بە دانیشتووانە مەدەنییەكەوە هەبێت، ئەوا مەترسیی ئەوە هەیە بكەونە نێوان شەڕی داعش و پێشمەرگە، یان داعش و میلیشیا عەرەبەكان- كە رەنگە میلیشیا شیعەكانیشی تێدابێت-، كەواتە بۆ ئەوەی ژمارەیەكی زۆری مەدەنی نەبنە قوربانی و بۆ ئەوەی ژمارەیەكی زۆر خەڵك ئاوارە نەبن، ئەوا دەبێت سەرجەم لایەنەكان كار و كۆششێكی زۆر بكەن بۆ ئەوەی خۆیان لەم دەرئەنجامە لابدەن.

* شارەزایان لە ئەنجامی شەڕی رزگاركردنی موسڵ پێشبینی هاتنی شەپۆلێكی گەورەی ئاوارە دەكەن بۆ هەرێمی كوردستان، لێرەدا پرسیارەكە ئەوەیە ئایا تا چەند كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی ئامادەیە بۆ لەخۆگرتن و وەرگرتنی ئەو ژمارە زۆرەی ئاوارەكان هاوكاری هەرێم بكات ؟
- ئەمە پرسیارێكی زۆر زۆر گرنگە، پێموایە كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی رەنگە ئامادەبێت بۆ دەستەبەركردنی هاوكاری بۆ ئاوارەكانی موسڵ، بەڵام پرسەكە پەیوەست نییە بە دەستەبەركردنی دارایی، یان هاوكارییەوە، بەڵكو زیاتر پێوەندیدارە بە تێگەیشتنە سیاسییەكەوە، ئایا پێویستە ئەو خەڵكانە بۆ كوێ بچن و لە كوێدا نیشتەجێ بكرێن، لە نزیك شارەكە، یان لە ناو شارەكە، لە هەرێمی كوردستاندا نیشتەجێ بكرێن، یان لە دەرەوەی هەرێم. زۆرێك لەم پرسیارانە وەڵامیان نەدراوەتەوە. دڵنیام كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی هاوكاریەكی زۆر دەستەبەر دەكەن، بەڵام هێزە نێودەوڵەتییەكان ناتوانن پرسە سیاسییەكە چارەسەر بكەن، بەڵكو دەبێت ئەمە لەو خەڵكانەوە سەرچاوە بگرێت كە نزیكن لە بەرەكانی شەڕەوە، ئەمە پێویستی بە هاوكارییەك هەیە لە نێوان هەرێمی كوردستان و حكومەتی عێراق و سەركردە مەحەلییەكان و دەوڵەتانی دراوسێدا بۆ یەكلاكردنەوەی ئەم پرسانە، چونكە ئێمە باسی ژمارەیەكی زۆری خەڵك دەكەین كە دەكرێت ئەمەش كێشەیەكی گەورەی لێبكەوێتەوە.
* بۆچوونی ئێوە لەبارەی پێداگیریی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ ئەنجامدانی ریفراندۆم و هەڵگرتنی هەنگاو بەرەو دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆ چییە؟
- ئەوەندەی من ئاگاداربم و بە پێی ئەوەی لە نزیكەوە چاودێریی بارودۆخەكە دەكەم، تێڕوانینی من ئەوەیە كە یەكلاكردنەوەی ئەو پرسە هەڵگیراوە بۆ دوای تێكشكاندنی داعش، بەلای كەمەوە بۆ ساڵی ئایندە و رەنگە زیاتریش. بۆ نموونە، لە دوایین چاوپێكەوتن لەگەڵ مسرور بارزانی، ئەو ساتەوەختێك، یان وادەیەكی دیاری نەكرد و باسی لە گەیشتن بە تێگەیشتنێك كرد لە بارەی ئایندەی سیاسیی كوردستانەوە لە دوای تێكشكانی داعشەوە، كە دەكرێت ئەمە لە كۆتایی ئەمساڵدا بێت و دەكرێت زیاتریش بخایەنێت. لەبەر ئەم هۆكارە و بە راشكاوی دەیڵێم كە رەنگە ئەم ریفراندۆمە لە ئەمساڵدا نەكرێت، رەنگە دواتر ئەنجام بدرێت، ئەمەش بەندە بەوەی لە مانگەكانی داهاتوودا شەڕی دژ بە داعش چۆن دەكەوێتەوە.
* ئایا چۆن لە كاریگەرییەكانی هەڵبژاردنی سەرۆكایەتی ئەمەریكا دەڕوانیت -كە بڕیارە لە ماوەی داهاتوودا ئەنجام بدرێت- لەسەر پرسی تێكشكاندنی داعش و ئەنجامدانی ریفراندۆمی پەیوەست بە سەربەخۆیی لە هەرێمی كوردستان و لەسەر تێكڕای هاوكێشەكانی ناوچەكە؟
- باشترین مەزەندەی من ئەوەیە كە هەڵبژاردنەكانی سەرۆكایەتی ئەمەریكا جیاوازییەكی گەورە لە سیاسەتی دەرەوەی ئەمەریكا ناهێنێتەئاراوە. من ئەمە دەڵێم، لەبەر ئەوەی زۆر متمانەم بەوە هەیە كە ترامپ هەڵبژاردنەكە دەدۆڕێنێت و هیلاری كلینتۆن سەركەوتوو دەبێت، بەو پێیە سیاسەتی دەرەوەی ئەمەریكا رەنگە تا راددەیەك جیاواز بێت، بەڵام جیاوازیەكی گەورەی لەگەڵ سیاسەتی ئیدارەی ئێستای ئەمەریكا نابێت، من دەڵێم ئیدارەی ئێستا لەبەر ئەوەی سەرۆك ئۆباما ویستی كۆتایی بە دەستێوەردانی سەربازیی ئەمەریكا لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا بهێنێت، بەڵام لە ماوەی دوو ساڵی رابردودا داعش و هەڕەشەكانی دیكەی تاڵیبان- لە ئەفغانستانەوە- و رەنگە لە ئێران و كەنداوەوە ناچاریان كرد تا راددەیەك دەستێوەردانی سەربازی بكات لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، لەبەر ئەوە پێموایە كەم تا زۆر سیاسەتی ئەمەریكا بەم شێوەیەی ئێستا دەمێنێتەوە لە دوای هەڵبژاردنە سەرۆكایەتییەكەی ئەمەریكا.
* لە ئێستادا حكومەتێكی شیعی دیكتاتۆری حوكمی عێراق دەكات و نە كورد و نە سوننەش نایانەوێت ببنە بەشێك لەو حكومەتە، پرسیارەكە ئەوەیە ئایا تێڕوانین و سیاسەتی ئەمەریكا لە دوای هەڵبژاردنەكانەوە لە ئاست عێراقدا گۆڕانكاری بەسەردا نایەت؟
- ئەمە پرسیارێكی گرنگە و وەڵامەكەش بەند نییە بە ئێمە و بە ئەمەریكا و بە واشنتۆنەوە، بەڵكو بەندە بە خەڵكی ناوچەكەوە، مەبەستم لە عێراقییەكانە، وەك كورد و شیعە و سوننە و هەروەها دەوڵەتە دراوسێكانیش، چونكە رەنگە دەوڵەتە دراوسێكانی عێراق، وەك توركیا و ئێران و سعودیە كاریگەریی زیاتریان هەبێت لەسەر ئەم وڵاتە وەك لە ئەمەریكا لە ئێستادا و رەنگە لە ئایندەشدا، واتە پێموانییە لە بنەما بنەڕەتییەكاندا سیاسەتی ئەمەریكا بگوڕێت، واتە گۆڕانكاری لە سیاسەتی ئەمەریكا لە ئاست عێراقدا روونادات و هەر لەگەڵ ئەوەدا دەبێت كە پێویستە عێراق وەك وڵاتێكی یەكگرتووی فیدڕاڵی كە هەرێمەكان خاوەن خۆبەڕێوبەری بن، بمێنێتەوە. هەرچەندە پێموانییە ئەمەریكا گەمەكاری سەرەكی بێت لەم پرسەدا، چونكە ئەگەر زۆر بە روونی و راشكاوی بدویێن ئێمە لە ئەمەریكا شەكەت بووین لە گرتنەئەستۆی بەرپرسیارێتی هەموو شتێك كە لە عێراقدا روودەدات.
* ئەمە تەنیا پەیوەست نییە بە عێراقەوە، چونكە ئەمەریكا عێراقی داگیركرد، هەر داعش دروست بوو، دەستێوەردانیشی لە سووریا نەكرد، كەچی بارودۆخێكی هاوشێوە هاتەئاراوە؟
- ئەمە راستە، پێدەچێت ئێمە هەرچییەك بكەین ئەوا كێشەگەلێكی زۆر دروست ببن، لەبەر ئەوە پێموایە ئەمەریكا وەك یەكێك لە گەمەكارەكانی دەمێنێتەوە، نەك تەنیا گەمەكارێك و رەنگە گرنگترین گەمەكاریش نەبێت.
* ئایا كشانەوەی هێزەكانی ئەمەریكا لە عێراق هۆكارێك نەبوو بۆ ئەوەی بارودۆخەكە بەم شێوەیە ئاڵۆز بێت؟
ئەوە راستە، چونكە ئەگەر ئاوڕ لەم پرسە بدەینەوە، ئەوا دەزانین كە هەڵە بووە، بەڵام ئیدی ئێمە ئێستا لەم بارودۆخەداین و ناكرێت میلی كاتژمێر بۆ دواوە بگەڕێنینەوە. ئەگەر لە ئایندەش بڕوانین، ئەوا باوەڕم وانییە جارێكی دیكە ئەمەریكا رۆڵی پێشەنگ ببینێتەوە لەسەر ئەرزی واقیع لە عێراقدا. لەبەر ئەوە بە راستی مەسەلەكە بەندە بە عێراقییەكانەوە بە كورد و عەرەب و شیعە و سوننەوە، كە بگەنە تێگەیشتنێك ئەگەر بتوانن، كە هیوادارم بتوانن.