لەو كاتەی هەرێمی كوردستان بەرەو ئەنجامدانی پرۆسەی ریفراندۆمە و هەموو جیهان چاودێریی گۆڕانكارییەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكات، لایەنی گەشبینی ئەم پرۆسەیە بۆ كوردستان ئومێدێكە بۆ دامەزراندنی دەوڵەتی كوردستان، بەڵام لایەنی رەشبینی هەوڵی هەندێك دەوڵەت و ناحەزانە دژی پرۆسەی سەربەخۆیی كوردستان، بەتایبەتیش ئەو بیروبۆچوون و ئەفكارە نامۆیانەی هاتوونەتە ناو بزاڤی رزگاریخوازیی كوردستان و بە شێوەیەكی تایبەتی لە هەندێك ناوچەی باشووری كوردستان بوونی هەیە و بازاڕگەرمی دژی پرۆسەی سەربەخۆیی كوردستانی پێدەكرێت. بۆ قسەكردن لەسەر بارودۆخی ئێستای ناوچەكە و ئەنجامدانی پرۆسەی ریفراندۆم و ئەو هەوڵانەی دژی پرۆسەی سەربەخۆیی كوردستان دەركەوتوون، ئەم دیمانەیەمان لەگەڵ بروسكە نوری شاوەیس ئەندامی ئەنجومەنی سەركردایەتیی پارتی لە سلێمانی ئەنجامداو بەمجۆرە رایەكانی خۆی بۆ گوڵان خستەڕوو.

* هەموو ناوەندەكانی لێكۆڵینەوە و پسپۆڕان و شارەزایان باس لە نەخشەیەكی سیاسیی تازە بۆ رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەكەن، ئەمەش مانای ئەوەیە كێشەكانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە ناو نەخشە سیاسییەكەی ئێستای رۆژهەڵاتی ناوەڕاست چارەسەر ناكرێت و، پێویستە نەخشەیەكی دیكە دابڕێژرێتەوە.، ئایا ئەمە تاچەند ئەو مانایە دەگەیەنێت كە نەخشەی سایكس پیكۆ كۆتایی هاتووە؟


- پێش ئەوەی بێمە سەر گۆڕانكاری لە نەخشەی سیاسیی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست، وای دەبینم نەخشەی بەرژەوەندیی دەوڵەتانی گەورە و ئیقلیمی لەناو رۆژهەڵاتی ناوەڕاست گۆڕانكاری بەسەردا هاتووە، سەبارەت بە رێككەوتنی سایكس پیكۆ-ش كە 100 ساڵ پێش ئێستا لە نێوان فەرەنسا و بەریتانیا رێككەوتنی لەسەر كراوە و لە دوای كۆتاییهاتنی جەنگی یەكەمی جیهانی لەبەر رۆشنایی ئەم رێككەوتنە چەندین دەوڵەتی تازە دروست بوون، لەوانە توركیا، فەلەستین، سووریا، لوبنان، عێراق، سەبارەت بەم رێككەوتنە لە ناوەندەكانی سیاسەت بۆچوونی جیاواز لەسەر چارەنووسی ئەم رێككەوتنە هەیە، بەڵام لەبەر ئەوەی 100 ساڵ بەسەر ئەم رێككەوتنەدا تێپەڕێوە، ئیدی ئەم رێككەوتنە كۆتایی هاتووە و دەبێت ئەو نەخشەیەی ئێستای ناوچەكە بگۆڕێت، بۆیە كە ئێستا باس لە گۆڕانكاری دەكرێت، دەبێت بزانین ئەم گۆڕانكارییە ئەگەر رووبدات، پێویستی بەوە دەبێت دەوڵەتە گەورەكانی جیهان پێش ئەوەی گۆڕانكاری لە نەخشەی سیاسیدا بكەن، دەبێت لەسەر بەرژەوەندییەكانی خۆیان رێكبكەون، پاشان دەوڵەتانی ئیقلیمی كە لە ناوچەكە بوونیان هەیە، هەموویان لەگەڵ دەوڵەتانی زلهێز لە بەرژەوەنیدا هاوبەشن، بۆیە دەبێت دەوڵەتە گەورەكانی ناوچەكەش لەسەر ئەم گۆڕانكارییە رێككبكەون. لەم روانگەیەوە ئێمەی كورد دەبێت سەرەتا خۆمان لەناو نەخشەی بەرژەوەندییە تازەكانی ناوچەكە بدۆزینەوە، لە بەر ئەوەی ئێمە وەك كورد لەسەر نەخشەی بەرژەوەندییەكان لەچاو وڵاتانی ناوچەكە لە هەموویان لاوازترین. راستە ئێمە لە دوای راپەڕین و دامەزراندنی حكومەتی هەرێمی كوردستانەوە توانیومانە هەندێك بەرژەوەندی لەگەڵ وڵاتانی رۆژئاوا و دەرەوە دروست بكەین. بۆیە ئەگەر ئێمە بمانەوێت خۆمان بۆ ئەم گۆڕانكارییە ئامادە بكەین، دەبێت بەو شێوەیە خۆمان كۆبكەینەوە كە ئەو غەدرەی لە رێككەوتنی سایكس پێكۆ لە كورد كرا، ئەمجارەیان ئەو غەدرە دووبارە نەبێتەوە، بۆ ئەمەش پێویستە پێش هەر هەنگاوێك هەوڵبدەین یەكڕیزیی ناو ماڵی كوردستان بپارێزین. ئەو كاراكتەرانەی ئێستا لە هاوكێشەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا هەڵدەسووڕێن هەموویان بەدوای بەرژەوەندی خۆیاندا دەگەڕێن، لەناو ئەم بازنەیەدا كە ئێمە لە هەمووان لاوازترین، هاوكات لە هەمووشیان ناڕێكترین لە ناوخۆماندا، بۆیە دیسان دووبارەی دەكەمەوە، ئەگەر ئێمە بمانەوێت خۆمان بۆ گۆڕانكارییەكانی ناوچەكە ئامادەبكەین، دەبێت پێش هەموو شت ماڵی خۆمان رێكبخەینەوە و پشتیوانی لە سەركردایەتی سیاسیی خۆمان بكەین و هەوڵبدەین ریفراندۆم وەك بڕیاری گەلی كوردستان ئەنجام بدەین، بۆ ئەوەی سەقفی داواكاریی گەلەكەمان لەبەر دەستی سەركردایەتی سیاسی كوردستان بێت و بتوانێت لە ناو ئەم گۆڕانكارییانەدا داكۆكی لەسەر بكات و رێگە نەدات غەدرەكەی سایكس پێكۆ دووبارە ببێتەوە.


* بۆ رێكخستنی سەقفی داواكرای خەڵكی كوردستان، بڕیارە لە ئەمساڵدا ریفراندۆم ئەنجام بدرێت، ئایا مەغزا و مەدلولی ئەم ریفراندۆمە بۆ ئایندەی كوردستان چۆن دەبینن؟ ئایا دەبێتە نەخشەڕێگایەك بۆ بەهێزبوونی پێگەی كورد و خۆئامادەكردنی كورد بۆ ئەو گۆڕانكارییە؟

- پرۆسەی ریفراندۆم ئاسانترین رێگەیە بۆ وەرگرتنی رای خەڵك لە سەر پرسێكی دیاریكراو لە سیستمی دیموكراتیدا، ئەم پرۆسەیە لە وڵاتانی رۆژئاوا بۆ نموونە لە سویسرا لە سەر پرسی زۆر بچووك ریفراندۆم دەكەن، لە ئێستاشدا كە گەلی كورد گەورەترین نەتەوەی بێ دەوڵەتە لە جیهاندا و ناوچەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستیش لە سەروبەندی ئەوەدایە نەخشەی بەرژەوەندییەكان گۆڕانكاری بەسەردا بێت، ئەوا دەبێت گەلی كوردیش بیر لەوە بكاتەوە لەناو نەخشەی بەرژەوەندییە تازەكانی ناوچەكە، بەرژەوەندیی خۆی لە چیدایە، پێویستە رای میللەتی خۆی وەربگرێت، بەوەی ئایا دەوڵەتی سەربەخۆی دەوێت، یان نە؟ ئایا ئەگەر بارودۆخەكە وای پێویست كرد لە ناو عێراقدا بمێنێنەوە، چۆن دانوستاندن بۆ شێوازی تازەی پێوەندی نێوان هەرێم و عێراق دیاری دەكەینەوە؟ بۆیە ئەم ریفراندۆمەی بڕیارە ئەنجام بدرێت، بەو مانایە نییە راستەوخۆ دوای ئەنجامدانی، دەوڵەتی سەربەخۆی كوردستان رابگەیەندرێت، بەڵكو ئاكامی ریفراندۆم دەبێتە دیكۆمێنتێك بە دەستی سەركردایەتی سیاسی كوردستانەوە بۆ وتووێژكردن لەگەڵ عێراق و دەوڵەتانی دەوربەر و كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی، پێیان دەڵێت ئەمە بڕیاری گەلەكەمانە، نەك بڕیاری حزبێك، یان چەند حزبێكی سیاسی. لێرەدا بە گرنگی دەزانم باس لە یەك دوو ساڵی پێش رووخانی رژێمی پێشووی عێراق بكەم. لە ساڵی 2001 سەرەتای هەوڵەكانی كۆمەڵگەی نیودەوڵەتی بۆ رووخانی رژێمی سەدام حوسێن دەركەوتبوو، ئەوكات كورد خۆی بۆ قۆناخی دوای رووخانی رژێمی سەدام حوسێن ئامادە دەكرد. دۆستانی گەلی كورد لە رۆژئاوا، رێنماییان دەكردین دەستوورێك بۆ هەرێمی كوردستان دابنێن، بۆ ئەوەی دوای رووخانی رژێمی سەدام حوسێن، ئەو دەستوورە ببێتە بەشێك لە دەستووری عێراق، یان لە سەر بنەمای ئەو دەستوورە مافەكانی هەرێمی كوردستان لە دەستووری عێراقدا بچەسپێندرێت، بەڵام تێڕوانین و بەرژەوەندی حزبەكان ئەم فرستەیان لە دەستی كورد دا و نەتوانرا دەستوورەكە دابڕێژرێت و ریفراندۆمی لەسەر بكرێت، خۆ ئەگەر ئەو دەستوورە تەواو بكرایە و ریفراندۆمی لە سەر بكرایە، ئەو كات لە پرۆسەی نووسینەوەی دەستووری عێراقدا، دەستوورەكەی خۆمان دەهێناو دەمانگوت: ئەمە رای گەلی كوردستانە و ریفراندۆمی لە سەر ئەنجام دراوە، ئەوكات ئەگەر هەموو دەستوورەكەی كوردستانیش نەبوایە بە بەشێك لە دەستووری عێراق، ئەوا زۆربەی بڕگەكانی لە دەستووری عێراقدا دەچەسپێندرا، بەڵام ئەوكاتیش خەڵكانی سیاسی هەبوون دەیانگوت، كوردستان دەستووری بۆچییە؟ خۆ ئیسرائیل و بەریتانیاش دەستووریان نییە، ئەوجا بۆ ئەوەی ئێستا پرۆسەی ریفراندۆم بە هەمان دەردی دەستوورەكەی 2001 نەچێت، دەبێت هەموو لایەنە سیاسیەكان گەلی كوردستان پشتگیری بڕیارەكەی سەرۆكی هەرێمی كوردستان بۆ ئەنجامدانی ریفراندۆم بكەن، لەبەر ئەوەی ریفراندۆم بڕیاری گەلی كوردستانە و دەبێت لە هەر گۆڕانكارییەكدا لەسەر بنەمای بڕیاری گەلی كوردستان، سەركردایەتی سیاسی كوردستان وتووێژ و دانوستاندن بكات.


* بەڵام ماوەیەكە راشكاوانە لە هەندێك كەسایەتیی سیاسی و لایەنی سیاسی گوێبستی ئەوە دەبین كە ئێستا كاتێكی گونجاو نییە بۆ ریفراندۆم. پرسیار ئەوەیە ئایا ئەنجامدانی پرۆسەی ریفراندۆم پێویستی بە كاتی گونجاو و نەگونجاو هەیە؟

- مەرجی سەرەكی بۆ بەدەستهێنانی هەر دەستكەوتێكی نەتەوەیی، یەكڕیزیی نێوان لایەنە سیاسییەكان و یەكڕیزیی نێوماڵی كوردستانە، بۆیە لە بارودۆخێكدا كە حزبە سیاسییەكان بۆچوونی جیاوازیان لەسەر پرسێكی دیاریكراو هەبێت، ئەوا ریفراندۆم باشترین رێگەیە بۆ ئەوەی میللەت خۆی بڕیار بدات و ئەم پرسە یەكلایی بكاتەوە، هەربۆیە ئەو لایەنە سیاسییانەی دەڵێن ئێستا كاتی ئەنجامدانی ریفراندۆم بۆ پرۆسەی سەربەخۆیی نییە، با ئەوان لە بری گەلی كوردستان ئەو بڕیارە نەدەن و لێگەڕێن با خەڵكی كوردستان خۆی بڕیار بدات كە ئایا سەربەخۆیی دەوێت، یان نە، بۆیە ئەگەر حزبەكانی كوردستان لە ناوخۆیاندا بە دیالۆگ و وتووێژ لەسەر ئەم پرسە رێكبكەون، ئەوا ئەمە كارێكی باشە، بەڵام ئەگەر رێكنەكەوتن، ئەوا با میللەت بڕیاری خۆی بدات، ریفراندۆمیش پێویستی بەوە نییە بڵێن كاتەكەی گونجاوە، یان نە، لەبەر ئەوەی هەموو كاتێك بۆ ریفراندۆم گونجاوە. ئەگەر سەیری دەستووری عێراقیش بكەین، ئەوا بە راشكاوی ئەوە هاتوو كە: “میللەتی كورد لە عێراقدا بڕیاری دا بەم دەستوورە رازی بێت و بێتە ناو عێراقەوە، هەر كاتێك ئەم دەستوورە جێبەجێ نەكرا، میللەتی كورد مافی هەیە هەڵوێستی خۆی وەرگرێت”، باشە ئێستا دەستوورەكە جێبەجێ نەكرا، ئایا گەلی كوردستان چۆن هەڵوێستی خۆی دیاری دەكات، بێگومان دەبێت ریفراندۆم ئەنجام بدات و ئاكامی ریفراندۆمەكە هەڵوێستەكەی دیاری دەكات، بەڵام ئەوەی سەیر و سەمەرەیە كاتێك گوێمان لە قسەی هەندێك كەسایەتی لە حزبە سیاسییەكان دەبێت و بە ئاشكرا و بە بێ شەرم دەڵێن: ئەورپییەكان پێیانگوتین ریفراندۆم ئەنجام مەدەن. سەبارەت بەم قسەیە ئەوەی هەندێك شارەزای سیاسەت، یان شارەزای ئەوروپا بێت، دەزانێت مەحاڵە پەرلەمانتارێكی بەریتانی، یان پۆلەندی، یان هۆڵەندی ئەو مافە بە خۆی بدات و بە كورد بڵێت ریفراندۆم ئەنجام مەدەن، لەبەر ئەوەی ریفراندۆم پرەنسیپێكی سەرەكیی سیستمی دیموكراتییە، لەوانەیە بڵێن، جارێ دەوڵەت رامەگەیەنن، لەبەر ئەوەی ئەوانیش دەوڵەتن و بەرژەوەندی خۆیان هەیە، بەڵام هەرگیز ناڵێن ریفراندۆم ئەنجام مەدەن، بۆیە ئەو حزبە سیاسییانەی كە دەڵێن كاتی ریفراندۆم نییە، دەكەونە بازنەی دژی بەرژەوەندییەكانی كوردستانەوە، من پرسیارێك لەو حزب و سیاسەتمەدارانە دەكەم كە دژی ئەنجامدانی ریفراندۆمن، بۆچی هەتا سەرۆك مسعود بارزانی باسی ئەنجامدانی ریفراندۆم و سەرخستنی پرۆسەی سەربەخۆیی رانەگەیاند، لایەنە سیاسییەكان هیچ عەیبیان نەبوو، بەڵام دوای ئەوەی سەرۆك بارزانی ئەم پرسەی راگەیاند، ئەم هەموو هێرش و پەلاماردانەی دەكرێتە سەر پارتی دیموكراتی كوردستان و سەرۆك بارزانی؟ ئەوە لە پای چی؟ ئەمە مانای ئەوەیە هەتا ئێستاش دوژمنانی كوردستان نایانەوێت كورد ببێتە خاوەنی كیان و دەوڵەتی خۆی، بەڵام زۆر سەیرە حزبێكی سیاسی كوردستانی بێت و دوای دروشمی دەوڵەتانی داگیركاری كوردستان بكەوێت. بۆیە ئەو حزبانەپێش ئەوەی باس لە ریفراندۆم بكەن، دەبێت وەڵامی ئەو پرسارە بدەنەوە.


* ئەو حزبانەی دژی ریفراندۆم و پرۆسەی سەربەخۆیین، ئاماژە بەوە دەكەن، هێشتا كوردستان خاوەنی ژێرخانێكی پتەوی ئەوتۆ نییە كە بتوانێت دەوڵەتی لەسەر رابگەیەنێت، ئایا سەرۆك بارزانی و پارتی دیموكراتی كوردستان ئەم لایەنەیان لەبەر چاو نەگرتووە؟

- پرۆسەی بونیادنانی دەوڵەت، پرۆسەیەكی هەمەلایەنە، لەناو دەوڵەتدا پرۆژەی ژێرخانێكی پتەو بونیاد دەنرێت، هەتا ئێستاش كە ئەو ژێرخانە پتەوەمان نییە، ئەوە داگیركەرانی كوردستان رێگەیان پێنەداوین دروستی بكەین، لە چەند رۆژی رابردوو وەزارەتی كشتوكاڵی حكومەتی هەرێمی كوردستان باجی گومرگی لە سەر بەرهەمی كشتوكاڵی زیاد كرد، بۆ ئەوەی بەرهەمی خۆماڵی زیاتر بفرۆشرێت، كەچی ئێران هاواری لێ هەستاوە و دەڵێت نابێت باجی گومرگی زیاد بكرێت.




ئێران هەقی ئەمەی چییە، خۆ ئێمە بەشێك نین لە ئێران؟ ئەمە مانای ئەوەیە ئەو دەوڵەتانە دامەزراوەی تایبەتیان هەیە بۆ ئەوەی ژێرخانی پتەو بۆ كوردستان دروست نەبێت. با سەیری حكومەتی عێراق بكەین، من باسی بودجە و مووچەی فەرمانبەرانی كوردستان ناكەم، باس لە بودجە و مووچەی پێشمەرگە دەكەم. خۆ بودجە و مووچەی پێشمەرگە لەگەڵ بودجەی هەرێمی كوردستان نییە و بەشێكە لە بودجەی سەروەریی عێراق، بۆچی بودجە و مووچەی پێشمەرگە نانێرن؟ وەڵامەكەی ئەوەیە ئەوان نایانەوێت كورد ببێتە خاوەن كیانێكی سەربەخۆ، دوای بڕینی بودجە و مووچە، هەوڵماندا نەوتی خۆمان بفرۆشین، راستە ئێستا بەهۆی دابەزینی نرخی نەوتەوە كێشەی ئابووریمان بۆ دروست بووە، بەڵام نرخی بەرمیلێك نەوت 200 دۆلاریش بوایە كێشەی دیكەیان بۆ دروست دەكردین، فەرموو هەر لەم مانگە دووجار بۆری نەوتی كوردستان - توركیا تەقێنراوەتەوە، پێشتر بۆری گازی چەمچەماڵ تەقێنرایەوە، پرسیار ئەوەیە كێن ئەمانە دەكەن؟ بێگومان هەر كەسێك ئەمە بكات دژی سەربەخۆیی كوردستانە، ئەوجا بۆ ئەوەی بتوانین ئەو ژێرخانە پتەوە دروست بكەین، دەبێت لەناو دەوڵەتەوە دەست بە پرۆسەی بونیادنانی ژێرخانێكی پتەو بۆ كوردستان بكەین، لەم روانگەیەوە پارتی دیموكراتی كوردستان هەر لە سەرەتای دامەزراندیەوە لەسەر دەستی بارزانیی نەمر و دواتریش لە شۆڕشی ئەیلوول و تا دەگاتە ئێستاش لەسەر دەستی سەرۆك مسعود بارزانی، خەباتی هەنگاو بە هەنگاو و قۆناخ بە قۆناخی كردووە بۆ ئەوەی كورد بگاتە ئەوەی بڕیار لەسەر مافی چارەنووسی خۆی بدات، ئەمەش ماناو مەغزای رێبازی بارزانی-یە، سەرۆك مسعود بارزانی بۆ گەیشتن بەم ئامانجە لەسەر پیادەكردنی رێبازی بارزانی بەردەوامە، بەڵام پرسەكە دیوێكی دیكەی هەیە، ئەویش ئەوەیە، ئەم داواكارییەی پارتی و سەرۆك بارزانی بۆ ئەوەی گەلی كوردستان بڕیاری چارەنووس بدات، لەگەڵ بەرژەوەندیی هەندێك لایەن ناگونجێت، ئەو لایەنانەش هەندێكیان دەوڵەتانی گەورەن، هەندێكیشان دەوڵەتانی ناوچەكەن، لەمەدا دەبێت بگەڕێینەوە بۆ پێناسە سادەكەی دەوڵەت و بپرسین: ئایا دەوڵەت چییە؟ بێگومان دەوڵەت بریتییە لە كیانێكی سیاسی و ئابووری، بۆیە ئەگەر ئەم كیانە سیاسی و ئابوورییە لە بەرژەوەندی لایەك نەبێت، ئەو لایەنە دژی دەبێت و بە هەموو توانای خۆی هەوڵدەدات ئەو كیانە سیاسی و ئابوورییە دروست نەبێت، بەڵام ئەوەی دیسان جێگەی پرسیارە، حزبێكی سیاسی كە خۆی بە حزبێكی كوردستانی بزانێت و بە هاوشێوەی ئەو دەوڵەتانەی دژی دروستبوونی دەوڵەتی كوردستانن، ئەویش هەمان هەوڵبدات بۆ ئەوەی ئەو دەوڵەتە دروست نەبێت، ئەوە حیساب نەكردنە بۆ بڕیاری گەل، پێویستە ئەو حزبە سیاسییانە لە بری گەلی كوردستان بڕیار نەدەن، با ریفراندۆم ئەنجام بدەین، بزانین گەلی كوردستان دەوڵەتی سەربەخۆی دەوێت، یان نە؟ بۆیە هەڵوێستی ئەو حزبانە دژی پرۆسەی سەربەخۆیی كوردستان، غەدرێكە لە لایەن ئەو حزبانەوە بەرامبەر گەلی كوردستان دەكرێت. بەداخەوە ئێمە هەست دەكەین، ئەم بۆچوونانە كە كۆمەڵێك بۆچوون و ئەفكاری نامۆن بە بزووتنەوەی رزگاریخوازی كوردستان، بە رێرەوی بزافی رزگاریخوازی كوردستاندا هاتۆتە ناو بەشێكی كوردستانەوە و ژینگەیەكی دروستكردووە كە خەڵك بە ئاشكرا بڵێت:


من دەوڵەتی كوردستانم ناوێت، یان بڵێت ئەگەر دەوڵەت لەسەر دەستی سەرۆك مسعود بارزانی بێتەدی، من ئەو دەوڵەتەم ناوێت. ئەمانە هەمووی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی ئەو خەڵكانە نەیانتوانیوە لە كۆمەڵێك گرێكوێرە و گیروگرفتی رابردوو خۆیان رزگار بكەن، ئەگەرنا هەر كەس و لایەنێكی كوردستانی تەنانەت ئەگەر توركمان بێت، یان كریستیان، هەوڵ بۆ دروستكردنی دەوڵەتی كوردستان بدات، من وەك شەخسی خۆم پشتگیری لێدەكەم، بۆیە ئەو بیربۆچوون و ئەفكارانەی دژی پرۆسەی سەربەخۆیی بڵاو دەكرێنەوە، نامۆن بە ئەدەبیاتی بزاڤی رزگاریخوازی كوردستان.



* ئەوەی ئێستا گوێبیستی دەبین هەڕەشەكانی پەكەكە و كەجەكەیە كە هەڕەشە لە هەناردەكردنی نەوت و گرێبەستی گازی نێوان هەرێمی كوردستان و توركیا دەكەن، ئایا چۆن سەیری ئەم هەڵوێستەیان دەكەیت؟

- نامەوێت بچمە سەر باسی پەكەكە و كەجەكە، بەڵام وەك بۆچوونی شەخسی خۆم، پەكەكە بە بۆمبێكی تەوقیتكراو دەزانم لە ناو جەستەی بزاڤی رزگاریخوازی كوردستاندا، لەبەر ئەوەی ئەوان هەر رۆژەو بەرنامەكیان هەیە و باسی شتێك دەكەن و بێجگە لە خۆیان هەموو لایەك بە هەڵە دەزانن و رەتی دەكەنەوە.
* بەڵام لەمەش زیاتر پەكەكە لە ناوچەی سلێمانی دەستێوەردان دەكات و هەوڵدەدات خۆپیشاندانەكان بقۆزێتەوە بۆ بەرژەوەندیی خۆی، هەروەها بزووتنەوەی گۆران-یش بۆ دژایەتی پارتی پشتگیری ئەم هەوڵانە دەكات. ئایا لەسەر ئەمەیان رات چییە؟



- من ئەم پرسە دەگێڕمەوە بۆ شتێكی دیكە، بەشێكی زۆری سەركردایەتی گۆڕان لە ناو سەركردایەتی یەكێتی نیشتمانی كوردستان لەسەر هەندێك كێشە و جیاوازی جیابوونەوە، كە یەكێتی حزبێكی هاوپەیمانی پارتی دیموكراتی كوردستانە، هەتا ئێرە ئەمە شتێكی ئاساییە، بەڵام بزووتنەوەی گۆڕان كاتێك لەگەڵ دوو حزبە ئیسلامییەكە چووە بەرەی ئۆپۆزسێۆن، هاتن هەموو ئەو خەڵكانەی بە درێژای مێژوو رقیان لە پارتی و یەكێتی بووە، بە چاك و بە خراپەوە، بە توندڕەوی ئیسلامییەوە تا دەگاتە كۆنەبەعسی، هەموویان لە دژی پارتی و یەكێتی كۆكردەوە، لەمەشدا ئامانجی سەرەكی ئەوە بوو كە بە هەر رێگەیەك بێت، خەڵك كۆبكاتەوە بۆ ئەوەی دەنگ بە گۆڕان بدەن. بۆیە من دڵنیام لەم هەڵمەتەی گۆڕاندا دژی پارتی و یەكێتی، خەڵكانی لایەنی دیكەش خۆیان خزاندۆتە جەستەی گۆڕانەوە و ئەمەشمان بە ئاشكرا لە خۆپیشاندانەكانی مانگی ئۆكتۆبەری ساڵی رابردوو بینی، كە چۆن هەڵیانكوتایە سەر بارەگاكانی پارتی و دەستیان كرد بە سووتاندن و تاڵانكردنیان، بۆ ئەمەش خەڵكانی هەرزەكار و مێرمنداڵیان بەكارهێنا، هەروەك چۆن لە چلەكانی سەدەی رابردوو نازییەكان و فاشییەكان، هەرزەكار و مێرمنداڵیان بەكاردەهێنا بۆ هەڵكوتانە سەر نەیارەكانیان، بۆیە ئەوەی بزووتنەوەی گۆڕانیش رەفتارێكی نازییانە و فاشییانە بوو، من هیوادارم سەركردایەتی گۆڕان توانای ئەوەی هەبێت جڵەوگیر (ئیحتوا)ی ئەمانە بكات، چونكە ئەگەر نەتوانێت ئەمانە جڵەوگیر بكات، ئەوا ئەو ئاژاوەیە هەڕەشە لە ئاشتی كۆمەڵایەتی دەكات و ئەو خەڵكە ئاژاوەگێڕە لەوانەیە سبەینێ بە بیانووی بێ مووچەیی هەڵبكوتنە سەر سۆپەرماركێتەكان و دامودەزگاكانی حكومەت و هەموو بارەگای حزبەكانیش، بۆیە لەناو ئەم ژینگەیەی ئاژاوەیەی گۆڕان دروستی كردووە، هەموو لایەك بە پەكەكەشەوە چوونەتە ناویانەوە، بەڵام من ئومێد دەخوازم سەركردایەتی گۆڕان بتوانیت جڵەوگیریان بكات.



* ئایا هەست ناكەیت سەركردایەتی بزووتنەوەی گۆران، بە شێوەیەكی پۆپۆلیستانە سیاسەت دەكەن و باكیان بە هیچ نییە؟

- خەریكە پۆپۆلیزم دەبێتە مۆدێلێكی سیاسەتكردن لە كوردستاندا، بەداخەوە سایكۆلۆژیەتی بەشی زۆری خەڵكی كوردستان بەرەو ئەو ئاراستەیە چووە، كێ قسەی زۆر دەكات، بەبێ ئەوەی وردبێتەوە لەوەی چی دەڵێت، دوای دەكەوێت، بۆیە بۆ رووبەڕووبوونەوەی ئەم حاڵەتە چەندە ئەركی پارتی و لایەنەكانی دیكەیە سنوورێك بۆ ئەم سیاسەتە دابنێن، ئەوا دوو هێندە ئەركی سەكردایەتی گۆڕانە كۆنتڕۆڵی ئەو ئاژاوەگێڕانە بكات.



* بەڵام ئەم حاڵەتی ئاژاوەگێڕییە گەیشتۆتە ئەو ئاستەی باس لە دروستكردنی شانەی چەكداری دەكرێت لەلایەن پەكەكەوە، ئایا ئەمە قۆناخە مەترسیدارەكە نییە؟
- وەك پێشتریش وتم پەكەكە بۆمبێكی تەوقیتكراوە لەناو جەستەی بزاڤی رزگاریخوازی كوردستان، پەكەكە ئیعتبار بۆ یاساكانی هەرێمی كوردستان دانانێت، لەوانەیە بە دیراسەت و پیلانداڕێژیش ئەم كارە بكات بۆ ئەوەی باردۆخی هەرێمی كوردستان تێكبدات، بۆیە لەم حاڵەتەدا پێویستە حكومەتی هەرێمی كوردستان بە راشكاوی ئەم مەترسییە بخاتەڕوو و باسی بكات، پەكەكە بە ئاشكرا هەڕەشە لە رێككەوتنی گازی نێوان توركیا و هەرێمی كوردستان دەكات، ئەمە لە كاتیكدایە پەكەكە ئێستا بە ئاشكرا دەڵێت دەوڵەتم ناوێت. بۆیە بۆچوونەكانی پەكەكە هەمووی پاردۆكسە، لەو رۆژەوەی كە راپەڕین لە باشووری كوردستان روویداوە و پاشان حكومەت و پەرلەمانی هەرێمی كوردستان دامەزراوە، هەر لە ساڵی 1992 تا ئێستا پەكەكە دژایەتی ئەم ئەزموونەی هەرێمی كوردستان دەكات، بەڵام چۆن لە رابردوو سەركەوتوو نەبوون، لە ئایندەش سەركەوتوو نابن، ئەمەش لەبەر ئەوەی ئیرادەی خەڵكی باشووری كوردستان دەزانێت متمانەی بە كێ داوە، بۆیە هەر لایەنێكیش پشت بە پەكەكە ببەستێت، ئەوانیش وەك پەكەكە هەمان چارەنووسیان دەبێت.