پڕۆفیسۆر ئەمازیا بارام لە ئێستادا ئوستادی مێژووی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستە لە زانكۆی حەیفا، پێشتریش بەڕێوەبەری سەنتەری سابان بووە لە ئامۆژگای بەناوبانگی برۆكینگز لە ئەمریكا. ماوەی نزیكەی 40 ساڵە لە سەر مێژووی سیاسیی عێراق كاردەكات و خۆی بە دۆستی كورد دەزانێت و لە ورەدەكارییەكانی دۆزی كورد پسپۆڕ و تایبەتمەندە. لە پرۆسەی ئازادكردنی عێراقیش لەلایەن ئەمریكاوە لە ساڵی 2003 یەكێك بووە لەو شارەزایانەی كە بۆ ئەو شەڕە راوێژی بە سەرۆك جۆرج دەبلیو بوش داوە. بۆ قسەكردن لەبارەی رەوشی ئێستای كوردستان و زەروورەتی سەرۆك مسعود بارزانی بۆ سەكردایەتی بەرەی شەڕی دژی تیرۆریستانی داعش لە كوردستان و چەند پرسێكی گرنگی ناوچەكە و جیهان، ئەم وتووێژە تایبەتەمان لەگەڵ ئەنجامداو بەمجۆرە بۆ گوڵان هاتەئاخاوتن.

پڕۆفیسۆر ئەمازیا بارام پسپۆڕ لە مێژووی سیاسیی عێراق و كورد بۆ گوڵان:مسعود بارزانی بۆتە سیمبولێكی نیشتمانیی پێویست و هەتا شەڕی داعش كۆتایی دێت، دەبێت هەر ئەو سەرۆك بێت و سەركردایەتی سەركەوتنەكانی پێشمەرگە بكات




* لایەنەكان لە كوردستاندا تا ئێستا لەسەر پرسی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان نەگەیشتوونەتە ڕێكەوتنێك، بەڵام ئەوەی كە زیاتر خەڵكی كوردستانی پەرێشان كردووە، ئەو قەیرانە داراییەیە كە بەهۆی بڕینی بەشە بودجەوە لە حكومەتی ناوەندییەوە دروستبووە و قەیرانێكی ئابووری دروستكردووە و خەڵك داوای مووچە دەكەن، ڕاتان لەسەر ئەو پرسانە چییە؟
- لەبەر ئەوەی بەغدا ئەوەتان ناداتێ كە دەبوایە بیدایە، هیچ شتێكتان لێی نەوێت و هیچ لەوبارەیەوە مەكەن. ئێوە لە ڕووی ئابوورییەوە بە فرۆشتنی نەوتی هەرێمی كوردستان بە كەركووكیشەوە لە ڕێی توركیاوە سەربەخۆ دەبن، ئەمەش گەرچی كاتی دەوێت تا پارەكەتان بەدەست دەگات، بەڵام دواجار پارەكەتان بەدەست دەگات. بە فرۆشتنی نەوت ئێوە وەك كورد باری ئابووریتان باشتر دەبێت و چیتر پشت بە بەغدا نابەستن، ئەگەر ئەمەش چەند مانگێك بخایەنێت، ئەوا دەبێت خەڵك سەبری هەبێت، هەتا پارەی فرۆشتنی نەوتەكە دەگاتە ناو خەزێنەكانتان. پاشان دەتوانن پارە قەرزەكەی خەڵكیش بدەنەوە. هەرچەندە ئەوە قورسە ئەگەر وەك شتێكی نامۆ سەیری ئەم واقیعەی كوردستان بكەین و بزانین چی روودەدا. بەڵام لەگەڵ ئەوەی ئێوە وەك كورد نەتانویستووە ئابووریتان سەربەخۆ بێت، بەڵام بەغدا زۆری لێكردوون كە لەڕووی داراییەوە سەربەخۆ بن، ئەمەش شتێكی خراپ نییە. ئەمە زۆر گرنگە كە ئێوە پیشانی بەغدا بدەن كە پێویستتان پێی نەماوە، بەتایبەتی لە ئێستادا كە كۆنتڕۆڵی كەركووكتان كردووە. پێموایە بەڕاستی بەغدا زۆر بێمێشكە لەم بارەیەوە. ئەگەر ئێستا ئێوە نەوتی كەركووك و هەرێمی كوردستان سەربەخۆیانە لە ڕێی توركیاوە بفرۆشن، كە هیوادارم توركیاش تاسەر ئەم كارەتان لەگەڵ بكات، ئەوا لە پێگەیەكی باشدان، لەبەر ئەوەی تەنیا نەوت نییە بەڵكو كەركووكیشە. بەغدا ناچارتان دەكات كە بەهێزتر بن و بە شێوەیەكی زۆر سەیر لە ڕووی ئابوورییەوە سەربەخۆ بن، بۆیە دەبێت سەیری لایەنە ڕوناكەكە بكەن و پێشموایە كورد لایەنی ڕووناكی هەیە. ئەمە یەكەم. سەبارەت بە خاڵی دووەم، ئەوەی من بزانم كێشەی گەورەتان ئێستا ئەوەیە كە هێشتا لە سەر پرسی سەرۆكایەتی هەرێمی كوردستان كێبڕكێیەكی بەهێز هەیە لە نێوان یەكێتی و گۆڕان و پارتی، پێویستە ئەم كێشەیە چارەسەر بكەن. وەك دەزانن من لە كوردستان نیم و پڕۆفیسۆری مێژووی عێراقم و پاڵپشتی هیچ لایەنێك ناكەم لە كوردستان و بەگشتی پاڵپشتی هەموو كوردم، حەزیش دەكەم كوردستان بە بەهێزی ببینم، بۆیە لایەنداری هیچ لایەنێك ناكەم و تەنیا ئەوە دەڵێم كە ئامۆژگاری من ئەوەیە كە ئێوە لە ئێستادا ڕوبەڕووی داعش دەبنەوە و شەڕەكە هێشتا تەواو نەبووە، هەرچەندە باشتان هێناوە، بەڵام بەدڵنیاییەوە لە مەترسیدان و هێشتا داعش بەهێزە و هێرشە ئاسمانییەكانی هاوپەیمانانیش بە تەواوی كاریگەر نین و ئەمریكا و رووسیاش هێزی سەربازی نانێرن تا لەداعش بتانپارێزێ، بۆیە لە حاڵەتی نائاساییدان، یەكێتی و گۆڕان پێویستە ئامادەبن وەك حاڵەتێكی ئیستسنایی، ماوەی سەرۆكایەتی مسعود بارزانی درێژ بكەنەوە، هەرچەندە دەزانم ئەمە بۆ ئەوان ئاسان نییە، بەڵام ئەمە ڕێگەی چارەسەرە و دوای چارەسەری ئەم پرسە دەتوانن بڵێن دەمانەوێت گۆڕانكاری زیاتر بكەین. لە ئێستادا سەرۆك وەزیران نێچیرڤان بارزانی-یە و جێگرەكەشی قوباد تاڵەبانی -یە، لەم حاڵەتە پارتی و یەكێتی دەتوانن دەسەڵاتی زیاتر بدەن بە گۆڕان و دەشكرێت دەسەڵاتی قوباد تاڵەبانی وەك جێگری سەرۆك وەزیران، بە جۆرێك بەرز بكرێتەوە، هاوتای دەسەڵاتەكانی نێچیرڤان بارزانی وەك سەرۆك وەزیران بێت، یان بە لانی كەمەوە بڕیاڕدانیان یەكسان بێت، ئەمەش بەو مانایەی پێویستە بیرۆكەی سەرەكی ئەوە بێت كە پۆستەكان هاوسەنگ بن، بەڵام لە ئێستادا پێویستە هەموو شتێك وەك خۆی بێت. دەتوانن لە داهاتوودا سەرلە نوێ هاوسەنگی لە پەرلەمان و حكومەتدا دروست بكەنەوە، لەبەر ئەوەی ئێستا لە مەترسیدان و نابێت هیچ گۆڕانكارییەك بكەن، بەڵام دەتوانن قسە لەسەر داهاتوو بكەن و دەستوورەكەتان تەواو بكەن و هەموو سیستەمەكە بۆ داهاتووتان دەستنیشان بكەن. پێموایە لە ئێستادا بۆ كورد یەكڕیزی گرنگترە لە وەرگرتنی پارەی نەوت، لەبەر ئەوەی هەموو كەسێك دەتوانێت بۆ ماوەی سێ چوارمانگ خۆڕاگر بێت، بەڵام ئەگەر ڕێگەیەك نەدۆزنەوە بۆ یەكگرتوویی، ئەو خۆڕاگرییەی خەڵكیش نامێنێت، كەواتە دەبێت چارەسەرێكی درێژخایەن بدۆزنەوە و لە دەستووردا هەر لایەنێك مەعقوولانە كۆمپرۆمایز بكات، ئەمەش واتە دڵخۆش نەبێت پێی، بەڵام لەگەڵیدا بێت، ئەمە لە زۆر كێشە ڕزگارتان دەكات و دەبێتە یەكەم هەنگاو كە بەرەو سەربەخۆیی سیاسیتان دەبات. بێگومان بەبێ یەكێتی نەتەوەیی (national unity)، بەڕاستی ناتوانن سەربەخۆ بن، نموونەیەكت لە سەر ئیسڕائیل دەدەمێ. لە ئیسڕائیل دوو پارت هەیە، یەكی گەورە و یەكی بچووك، گرووپە گەورەكە دواجار دەبوایە ئەوە بكات كە ئێوە ئێستا لە كوردستان دەیكەن، دەبوایە شەڕ لەگەڵ ئاگردا بكات لە دژی گرووپە بچووكەكە، تەنیا شەڕێكی بچووك بوو، بەڵام ئەم شەڕە پیشانی دا كە كێ بەهێزترە و باش نییە بچنە شەڕەوە، بۆیە سەرۆكەكە میناحیم بێگن لەساڵی ١٩٤٨ ڕایگەیاند هەرگیز نابێت جوولەكە شەڕ لەگەڵ جوولەكە بكات، لە ئەنجامدا سیستەمی دیموكراسی و هەڵبژاردن هاتەكایەوە، دەرئەنجام میناحیم بێگن بووە سەرۆك وەزیر. ئێوەش ئێستا وەك كورد دوو كیشەتان هەیە كێشەی دیموكراسی و كێشەی پارەی نەوت، ئەگەر بەسازان چارەسەری نەكەن، هەرگیز ناتوانن دەوڵەتی سەربەخۆتان هەبێت. لە بەرئەوەی كەس شەڕی ناوخۆی ناوێت. ئەگەر ئەم شەڕە دووبارە بكەنەوە كارێكی شێتانەیە، سەیر بكەن ئێستا لە ئەنبار و سەلاحەدین و نەینەوا چی ڕوودەدات؟ یان سەیری شارەكانی سووریا بكەن، بزانن چی لێهاتووە، ئەمە جەنگی ناوخۆییە و ئەگەر سازان نەكەن ئەمەش بەسەر ئێوەدا دێت. كورد ئەگەر یەكگرتوو نەبن، لە مەترسییەكی زۆر گەورەدا دەبن و دەتانخۆن، ئێرانییەكان، توركەكان، عەرەبەكان و داعش دەتانخۆن، نابێت ڕێگە بەمە بدەن، ئەمە حاڵەكەیە، ئێوە لە حاڵێكی نائاساییدان.
* لە ڕووی مێژووییەوە چ جۆرە بارودۆخێك هەیە بە بیر خەڵكی كوردستانی بهێنێتەوە بۆ ئەوەی، دەستكەوتەكانیان و ئەوەی ئێستا هەیانە بەرزی بنرخێنن؟
- پێویستە ئەو كارەساتانەی بەسەر كوردا هاتوون، بۆ نموونە لە هەڵەبجە، بەبیر خەڵكی بێننەوە، لەبەر ئەوەی گەنجان ئەوەیان نەدیوە، لەوانەیە لەڕووی تیۆرییەوە بیزانن، بەڵام بەڕاستی نازانن چی ڕوویداوە، ئەمەش دەتوانرێت لە ڕێی چاوپێكەوتن لەگەڵ ڕزگاربووانی ئەو كارەساتانەدا بكرێت، یان ئەوانەی كە بیریانە چۆن لەگەڵ سەدام حوسەین شەڕ كراوە، یان ساڵانی حەفتاكان بە بیر خەڵك بێننەوە كە چیتان بەسەر هاتووە. شەڕی ناوخۆی نەوەدەكان بە بیری خەڵكی خۆتان بێننەوە كە لە نێوان پارتی و یەكێتی رووی دا، خەڵكی دەبێت ئەمانە بزانن كە تا چەند كاولكاری دروستكرد، ئەمانە ڕوویانداوە و ئێستا گەنجەكان نایزانن. دەبێت خەڵك بزانێت كە كوردستان چ ڕێگەیەكی درێژی لە پێشە و دەبێت كێشەكان چارەسەر بكرێن، ئەگەر چارەسەری نەكەن، ئەوا دەكەونە ژێر هەڕەشەوە. هێشتا دوژمنی زۆرتان وەك داعش هەیە، عەبادی -یش هاوڕێتان نییە. ئامۆژگاریم ئەوەیە، كەسانێك بدۆزنەوە فیلمی دۆكیومێنتاری بكەن كە دۆخی كوردستان لەكاتی جەنگی عێڕاق و كیمیاباران و ئەنفال لەساڵانی هەشتاكان و كۆڕەوەكەی ١٩٩١ و جەنگی ناوخۆیی لە ساڵانی نەوەدەكان پیشان بدات، پێویستە لەسەر ئەمانە فیلم بەرهەم بێنن، بۆ ئەوەی نەوەی نوێتان ئاگادار بكەنەوە. ئیسڕائیلییەكان بەردەوام كار لەسەر ئەم فیلمانە دەكەن لەبەرئەوەی یەكێتی نەتەوەیی زۆر گرنگە و گەنجان دەبێت بایەخی پێبدەن. ئێمە لە ئیسڕائیل و ئێوەی كورد لە كوردستان لە ناوچەیەكی زۆر خراپداین. سەیر بكەن لە سووریا چی ڕوودەدات، وەك شێت یەكتر دەكوژن. كورد ئەمەی لە نەوەدەكاندا كردووە. هەموو ئەمانە دەبێت باس بكرێن و بكرێنە هەڵمەت كە بە خەڵك بوترێت جارێ ئێمە سەلامەت نین و نەگەیشتووین بە مەقسەد. پێویست ناكات پارتی، یان یەكێتی، یان گۆڕانت خۆش بوێت، بەڵام دەبێت وڵاتی خۆت خۆش بوێت، خەڵكی هەمیشە ڕەخنە لەیەك دەگرن و لەشەڕدان، بەڵام دەبێت سنووری یاسایی هەبێت، وەك دەزانن گەنجانی فەلەستین شێتانە لەسەر جادە خەڵك دەدەنە بەرچەقۆ، بەڵام یاسا هەیە و ئەم یاسایانە زۆر بە وریاییەوە پارێزراون. دیموكراسی هەیە و دەتوانیت چۆنت دەوێت ڕەخنە بگریت، بەڵام نابێت لە یاسای گەمەكە دەربچیت، نابێت كەس لەمە دەربچێت، ئەگەر ئەمەت كرد، ئەوا سەرتاپای وڵات دابەش دەبێت. هەرچەندە ئیسڕائیل ئێستا زۆر هێزە، بەڵام هەر لە مەترسیدایە، چونكە ئەگەر لە ناوەوە دابەش بێت، ئەو هێزە هیچ مانایەكی نامێنێت. بە بۆچوونی من ئەوە ئەركی خەڵكانی وەك ئێوەی ڕۆژنامەنووسان هونەرمەندانە كە بە نووسین و دەرهێنانی فیلم كارەساتەكان بەبیر خەڵكی خۆتان بێننەوە و كارێك بكەن لە سەرجەم قوتابخانەكاندا یاساكانی گەمەی دیموكراسی هەموو كەس بیزانێت، هەموو منداڵێكتان دەبێت یاسای سیستەمەكە بزانێت، كوردستان وڵاتێكی دیموكراسییە، بۆ ئەمەش دەستوور زۆر گرنگە. لە قوتابخانەكانی ئیسڕائیل وانەیەكمان هەیە پێی دەوترێت كەلتووری مەدەنی و باس لە چۆنیەتی كاركردنی سیستەمی دیموكراسی دەكات، بۆیە كاتێك دەگەنە تەمەنی ١٨ ساڵ خەڵكی باش دەزانن سیستەمی دیموكراسی چییە. لە ئەمریكا هەر منداڵێك لە تەمەنی ١٠ ساڵانەوە دەستدەكات بە خوێندنی دەستوور، كاتێك دەگاتە تەمەتی ١٨ ساڵ هەموو شت لە بارەی دەستووری وڵاتەكەی دەزانێت. بیرۆكەی سەرەكی ئەوەیە لە كوردستان كە خەڵك بزانێت ئێوە سەلامەت نین و تا چەند لە مەترسیدان.
* سەركەوتنەكانی هێزی پێشمەرگە و بەشداری سەرۆك بارزانی لە بەرەكانی پێشەوەی شەڕ لەگەڵ داعش چۆن هەڵدەسەنگێنیت؟
- بەشداری سەرۆك بارزانی لە بەرەكانی پێشەوەی شەڕ بەڕاستی تەواو گرنگە، لەبەر ئەوەی هەرچەندە ناكۆكی هەیە لەگەڵ یەكێتی و گۆڕاندا، بەڵام بووەتە سیمبولێكی نیشتمانی بەو شێوەیەی كە دەبێت بكرێت. هەرلەبەر ئەوەشە دەڵێم پێویستە بۆ ماوەی چەند ساڵێكی دیكە هەر سەرۆك بێت، لەبەر ئەوەی ئەركەكانی زۆر باش ڕاپەڕاندووە و لە ئێستاشدا كاتێكی زۆر مەترسیدارە. ڕاستە خەڵك ڕاوبۆچوونی جیاوازیان هەیە، بەڵام ئەوە گرنگە كە یاساكانی گەمە دیموكراسییەكە پێشێل نەكرێت، بۆیە پێویستان بە جۆرێك لە ڕێكەوتن هەیە لە نێوان سێ پارتە سەرەكییەكە و ئیسلامیەكاندا و دەستوورەكە تەواو بكەن، ئەمەش دەبێت بكرێت. پێشمەرگە بەڕاستی زۆر قارەمانانە شەڕ دەكەن و لە ئەمریكا خەڵك رایوایە تەنیا هێزێك پشتی پێببەسترێ كە بتوانێت شەڕ لەگەڵ داعش بكات، هێزی پێشمەرگەی كوردستانە، بۆیە ئامۆژگاری ئەمریكا دەكەم بەوەی كوردەكان بە چەكی پێشكەوتوو چەكدار بكەن و ڕاهێنانیان پێ بكەن لەسەر چەكە مۆدێڕنەكان كە دەیاندەنێ و زیاتر یارمەتی ئاسمانییان بدەن، چونكە بەتەنیا ئاڕ بی جی بەس نییە بۆ ئەم شەڕە و دەبێت چییان پێویستە بیاندرێتێ، وەك سارۆخی ئەرزی، بۆ نموونە ساروخی تەموز كە دراوە بە ئێمە، پێویستە بدرێت بە ئێوەش. لەم دواییانەدا لە كۆپنهاگن بووم و قسەم لەگەڵ وەزیری دەرەوەدا كرد، ئەوان لە دانیمارك دەزانن ئێوە چی دەكەن و ڕێزێكی زۆریان هەیە بۆ كورد و سەرۆكەكەی هەیە، بۆیە پێموایە ئەوەی سەرۆك بارزانی كردوویەتی تەواو ئەو شتەیە كە هەر سەرۆكێك دەبێت بیكات، كارەكانی زۆر سەرنجڕاكێش و گەورەن. هیچ شتێكی خراپم لەسەر سیاسەتمەدارەكانی دیكەی كورد نەوتووە و پێموایە ئێستا پێویستە هەمووان بگەن بە جۆرێك لە ڕێككەوتنی نیشتمانی لەبەر ئەوەی هێشتا دوژمنەكەتان هەڕەشەتان لێدەكەن، بۆیە دەبێت یەكێتییەكەتان زیاتر بچەسپێنن و بەپێی یاسا دیموكراتییەكان ڕێكبكەون. پێویستە رێز لەوە بگرن كە مسعود بارزانی لە خێزانێكی گەورەیە و باوكیشی بۆ ماوەیەكی زۆر لە پێناو گەلەكەیدا هەر لەشەڕدا بووە. بیرم دێتەوە، جارێك بۆ ماوەی نیو كاتژمێر چاوم بە مەلا مستەفای بارزانی كەوتووە و دەزانم بەڕاستی چ سەرۆك و پاڵەوانێكی ڕاستەقینە بووە. مسعود بارزانی لەو خێزانەوە هاتووە و خۆیشی ئەوەی سەلماندووە، بەڵام دەبێت لەبەر ئەوەی دیموكراسی هەیە، دەسەڵات لەگەڵ لایەنەكانی كوردستان هاوبەش بكات. جۆرج واشنتۆن بەهێزترین سەرۆك و ژەنەڕاڵ بوو لە ئەمریكا، كۆنگرێس پێشنیاری بۆ كرد كە ببێت بە پاشا، بەڵام وتی هەرگیز شتی وا نابێت، دەتوانم سەرۆك بم، بەڵام بۆ هەموو ژیانم نا، بۆیە خەڵكی ئەمریكا سەرسامن پێی و هەتا ئەمڕۆش خۆشیان دەوێت. خەڵكی داوای زیاتر بەشدارییان دەكرد لە دەسەڵاتدا و جۆرج واشنتۆن ئەمەی كرد، هەروەك دەیڤد بین گوریۆن لە ئیسڕائیل كاری وای كرد، هەرچەندە زۆر بەهێزتر بوو لەو پاشایانەی كە ئەمڕۆ دەیزانین، بەڵام وازی هێنا.
* ئەگەر مەترسی شەڕی داعش نەبووایە، پێتوا نییە بارزانی هەمان شتی دەكرد؟
- لە ئێستادا پێموایە نابێت بارزانی بڕوات و دەبێت بمێنێتەوە، لەبەر ئەوەی كاتەكەی نائاساییە، بەڵام هەر كە قەیرانەكان نەمان، پێویستە وا لەوانی تر بكات كە بزانن چۆن بێنە ئەو پۆستە بەرزەوە، ئەمە ڕای منە.
* ئەی چی لە بارەی سووریا و دەستێوەردانی رووسیاوە دەڵێیت؟
- بۆ رووسیا زۆر گرنگە لە سووریا دوو شت بكات، یەكەم: ئەسەد لە دەسەڵات بهێڵنەوە، چونكە تەنیا كەسە كە بتوانێت تەرتوس و لاتكیە-یان بداتێ، لەبەر ئەوەی بە ئەمریكا بڵێن: ئێمەش بنكەی سەربازیمان لە دەریای ناوەڕاستدا هەیە، تەنیا كەسیش كە ئەم گەرەنتییەیان بداتێ ئەسەدە. بۆیە رووسیاش پاڵپشتی ئاسمانی سووریا دەكات تا لاتكیە، یان تەرتوس، یان دیمەشق نەكەوێتە ژێردەستی شۆڕشگێڕانەوە. لەسەر زەمینش پشت بەهێزەكانی ئەسەد دەبەستن و پێكەوە وادەكەن ئەسەد لە دەسەڵاتدا بمێنێتەوە. دووەم: ئەوەیە كە رووسیا و ئەسەد نایانەوێت ئێران زۆر بەهێز بێت، چونكە ئێران دەیەوێت عەلەوییەكان بكات بە شیعە، ئەمەش بە دڵی ئەسەد نییە، چونكە ئەو عەلمانییە، بۆیە رووسیا دەیەوێت سنوورێك بۆ دەسەڵاتی ئێران دابنێت. كاتێكیش رووسیا دەست لە ئەسەد هەڵدەگرێت، ڕژێمەكەی نا، بەڵكو خودی ئەسەد، ئەوا ئەمریكی و تورك و سعودییەكان ڕێگەیەك دەدۆزنەوە بۆ ئەوەی خەڵكەكەی ئەسەد و شۆڕشگێران پێكەوە حكومەتێكی نیشتمانی پێكبێنن، ئەمە بیرۆكەكەیە، كەس نازانێت، بەڵام ئەمە ئەوەیە كە ئەمریكیەكان بیری لێدەكەنەوە. ئێستا هێڵێكی سوور هەیە لە نێوان سەركردەی هێزە ئاسمانییەكانمان و سەركردەی هێزە ئاسمانییەكانی رووسیا لە لازقیە، لەبەر ئەوەی رووسیا نایەوێت بە هەڵەش لەگەڵ هێزە ئاسمانییەكانمان ڕووبەڕوو ببێتەوە، چونكە فڕۆكەكانمان بەسەر ئەردەن و لوبنان و سووریادا هاتوچۆ دەكەن، بۆیە رووسیا نایەوێت لەگەڵ توركیا و ئێمەدا شەڕ بكات. بەڵام ئەوەی دەیەوێت ئەوەیە كە هێزەكانی ئێران و حزبوڵڵا و میلیشیاكانی دیكە لەسەر زەمین بەكار بێنێت بۆ دوورخستنەوەی شۆڕشگێران لە دیمەشق.
* ئایا كوردەكانی سوریا لە بارودۆخێكی باشدا دەبن؟
- كوردەكانی سووریا دەیانەوێت هەموو ناوچە كوردییەكان یەكبخەن بە درێژای سنووری توركیا، بەڵام توركیا ڕێگەیان پێنادا ئەمە بكەن، توركیا نایەوێت بە درێژایی سنوورەكانی سووریا كورد هەبێت و ڕێی لێدەگرن و هێرش دەكەنە سەر كوردەكان، تەنانەت لە عێراقیش بە هۆی بوونی پەكەكە توركیا زۆر دڵتەنگە، ئەمریكاش ئەمەی زۆر پێناخۆشە، لەبەر ئەوەی نایەوێت توركیا هێرش بكاتە سەر یەپەگە و كوردەكان لە سووریادا، چونكە كوردەكان بە باشی شەڕ لەگەڵ داعش دەكەن.
* وەك دۆستێك چ پەیامێكت هەیە بۆ ئەم قۆناخە ناسكەی ئێمەی كورد پێیدا تێدەپەڕین؟
- پەیامم بۆ خەڵكی كوردستان ئەوەیە كە ئێستا بەڕاستی دواكاتە كە بە ڕێككەوتنی نیشتمانی بگەن و دەستوور تەواو بكەن و یەكێتییەكی نەتەوەیی پێكبێنن، ئەمە ساتی بەهێزكردن و چەسپاندن و پاراستنی دیموكراسیی لە دەسەڵاتەكەتانە، ئەگەر بارزانی بۆ ئێستا لە پۆستەكەیدا بمێنێتەوە، یان هەڵبژێردرێتەوە، قورس نییە ئەمە بكرێت. ئێستا كاتی ئەوەیە بیر لە داهاتوو بكەنەوە، هەر كاتێكیش ئەوەتان كرد، هەموو لایەنەكان بە شێوەیەكی مەعقوولانە دڵخۆش دەبن، هەر ئەمەش لە ئەمریكا و ئیسڕائیل و شوێنانی دی روویداوە كە هەر لایەنێك مەعقوولانە دڵخۆش بێت.